قاچاق سوخت و بنزین

بیژن زنگنه وزیر نفت دولت روحانی با کنارگذاشتن عملی سیستم سهمیه‌بندی براساس کارت‌سوخت، دست قاچاقچیان را برای خروج بنزین از کشور بازکرد.

 سرویس اقتصاد مشرق - این روزها افزایش غیرقابل کنترل میزان مصرف بنزین در کشور به یکی از موضوعات روز تبدیل شده است. بالارفتن میزان سوختن سوخت علاوه بر اینکه هزینه های اقتصادی بسیاری را بر کشور تحمیل می‌کند که از پرداخت مابه‌التفاوت قیمت جهانی بنزین تا نرخ فروش در کشور را شامل می‌شود بلکه هزینه‌های بسیاری را نیز بر محیط زیست وارد می‌آورد که نشانه های آن را می‌توان در آلودگی هوای تهران و کلانشهرها مشاهده کرد.

از سوی دیگر، این میزان صعودی مصرف بنزین، با توجه به محدودیت در میزان تولید بنزین داخلی، سبب میشود، خودکفایی کشور در تولید این محصول از بین برود و کشور وابسته به واردات این محصول برای تامین نیاز روزمره شود که با توجه به سیاست‌های دشمنان و تحریم‌هایی که ممکن است در مسیر واردات اعمال شود، عملا میتواند پاشنه آشیل جدیدی جلوی راه کشور قرار گیرد.

بیشتر بخوانید

همیشه پای «زنگنه» در میان است

لذا با توجه به حساسیت این موضوع، رهبری معظم انقلاب نیز در دیداری که اخیرا با هیئت دولت داشتند به این مسئله اشاره کرده و فرمودند:

حالا در داخل کشور هم یکی از مشکلات بزرگ ما از این به‌اصطلاح به نظر من بد استفاده کردن از ظرفیّتهای داخلی، مصرف بالای بنزین در داخل است؛ آن روز ایشان به من گفتند که روزانه ۱۰۵میلیون لیتر مصرف بنزین کشور است؛ حالا یک جای دیگر من خواندم در یک گزارشی که بیشتر است، ۱۲۰ میلیون [لیتر]. حالا، ۱۰۵ میلیون لیتر! چرا؟ چرا باید این‌قدر ما مصرف بکنیم؟ یک دوره‌ای مسئولین توانستند مصرف روزانه را برسانند به حدود ۶۵ میلیون لیتر، یعنی کمتر از ۶۵ میلیون لیتر؛ شد این کار.

* روزی چند لیتر بنزین میسوزانیم؟

طبق آخرین آماری که از میزان مصرف سوخت در کشور منتشر شده است، طی تیرماه سال جاری متوسط مصرف روزانه بنزین در کشور به ۹۱ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر در روز رسید که اوج مصرف نیز در روز ۳۱ تیرماه با سوختن ۱۲۱ میلیون و ۸۰۰ هزار لیتر بنزین بود.

برای درک بهتر میزان بالای بنزین مصرفی روزانه در کشور، کافیست به این نکته اشاره شود که ایرانیان در رده‌بندی کشورهای پرمصرف بنزین در دنیا در رده هفتم قرار دارد و در حال حاضر به عنوان نمونه بیش از کشوری همچون حدود با جمعیت میلیاردی بنزین مصرف می‌کنند.

از سوی دیگر، آنچه مشخص است اینکه این روند افزایشی مصرف، قصدی برای متوقف شدن هم ندارد چنانکه در سال اول روی کار آمدن دولت روحانی، میزان مصرف سالانه بنزین حدود ۶۱ میلیون لیتر بود که این رقم در تیرماه امسال به نزدیک ۹۲ میلیون لیتر در روز رسیده و همچنان هم در حال صعود است.

* روزی چند لیتر بنزین میسازیم؟

در مقابل حجم بالای مصرف بنزین در کشور، طی سالیان اخیر و مخصوصا پس از دورانی که تهدید تحریم بنزین جدی شده بود، تلاش بسیاری برای خودکفایی صورت گرفت که علی‌رغم کارشکنی برخی مسئولین دولت یازدهم و ایرادات اشتباه و بیجایی که از بنزین تولید داخل می‌گرفتند، اما کشور به مرز بی‌نیازی رسید.

اما در سمت دیگر ماجرا و با توجه به اینکه میزان مصرف افزایش قابل ملاحظه‌ای یافت، میزان تولید نهایی روزانه ۹۵.۵ میلیون لیتری موجود نیز جوابگوی حجم تقاضا نبود بنابراین واردات نیز همچنان ادامه دارد و بیشتر نیز میشود.

در این زمینه می‌توان به مقایسه میزان واردات بنزین در چند سال اخیر اشاره کرد که طبق آن، از قریب به ۴.۷ میلیون لیتر واردات روزانه در سال ۹۳ به بیش از ۱۲.۶ میلیون لیتر واردات در سال ۹۶ رسیدیم که نشانگر جهش عظیمی است و ادامه این رویه مصرفی نیز آینده تاریک‌تری از واردات و نیاز به این ماده را متصور می‌کند.

* قیمت واقعی بنزین چقدر است؟

علاوه بر اینکه مصرف بالای بنزین، کشور را وابسته به خارج می‌کند و می‌تواند به ابزاری برای تهدید ایران منجر شود، هزینه بالایی را نیز بخصوص در شرایط فعلی بحران ارزی برای کشور به همراه دارد. طبق آماری که در دست است، نرخ فوب بنزین در خلیج فارس - قیمت‌ فوب خلیج فارس به این معنا است که زمان تحویل به کشتی در این منطقه به ازای هر لیتر بنزین چقدر باید پرداخت شود - در پایان بهار امسال، به‌طور میانگین، لیتری ۴۲ سنت معامله میشد. در واقع بدون درنظر گرفتن سایر هزینه‌ها نظیر حمل و نگهداری و پخش، هر لیتر بنزین ۴۲ سنت قیمت‌ داشت.

حال مسئله‌ای که مطرح میشود این است که قیمت واقعی هر لیتر بنزین چقدر است؟ برای پاسخ به این سوال باید قیمت دلار را در میزان واردات ضرب و با هزینه‌های جانبی جمع نمود تا به نرخ واقعی برسیم. در اینجا صرفا به بررسی قیمت براساس دلار می‌پردازیم و سایر هزینه‌ها را در نظر نمی‌گیریم. با توجه به این مسئله، قیمت نهایی را براساس دو نرخ برای دلار دولتی و آزاد در کشور، نتیجه هرکدام بدین صورت میشود:

  1. دلار ۴۲۰۰ تومانی: اگر براساس این دلار قیمت فوب بنزین را حساب کنیم، قیمت خالص هر لیتر بنزین رقمی در حدود ۱۷۶۰ تومان میشود.
  2. دلار آزاد ۱۳۵۰۰ تومانی:  براساس این نرخ دلار قیمت هر لیتر بنزین به ۵۶۷۰ تومان می‌رسد.

اما آنچه مشخص است قیمت هر لیتر بنزین در داخل کشور که سایر هزینه‌ها نظیر مالیات و حمل و نگهداری و ... نیز به آن اضافه میشود حتی از نرخ دولتی دلار نیز پایین تر است که نشانگر این است که دولت به ازای مصرف هر لیتر بنزین در کشور متحمل هزینه بالای پرداخت یارانه میشود. همین یارانه نیز سبب شده قیمت بنزین در ایران پس از ونزوئلا، ارزانترین بنزین در جهان باشد و از این جهت کشور جزو رکوردداران ارزانی قرار گیرد.

بعلاوه، اگر قیمت بنزین را با همان دلار دولتی نیز محاسبه کنیم و با توجه به هزینه‌های جانبی قیمت هر لیتر را ۲۰۰۰ تومان در نظر بگیریم، با در نظر گرفتن قیمت فروش هر لیتر هزار تومان در کشور، ‌ مشخص میشود که دولت روزانه حداقل ۹۲ میلیارد تومان و ماهانه بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بابت یارانه مصرفی بنزین پرداخت می‌کند.

این رقم با نرخ دلار آزاد چیزی در حدود ۴۶۰ میلیارد تومان و ماهانه بیش از ۱۴ هزار میلیارد تومان میشود که رقمی حدود ۴ برابر یارانه نقدی پرداختی به صورت ماهانه به همه مردم ایران است.

* چرا قاچاق افزایش یافت؟

واضح است در شرایطی که قیمت بنزین در ایران، در بهترین حالت کمتر از نصف قیمت فوب آن است، سودجویان از فرصت استفاده کرده و به خروج قانونی و غیرقانونی این ماده ارزشمند و فروش آن در کشورهای همسایه روی می‌آورند.

در واقع یارانه‌ای که باعث اختلاف قیمت واقعی بنزین با نرخ فروش آن درکشورهای همسایه میشود، سود بیش از ۱۰۰۰ درصدی برای قاچاقچیان به همراه دارد و در شرایطی که قیمت هر لیتر آن در ایران کمتر از ۷ سنت به فروش می رسد، بازار جذابی برای این گروه ایجاد کرده است.

به همین جهت و بخصوص پس از نوسانات ارزی اخیر، در خواست‌ها برای خرید کارت‌های سوخت در مناطق مرزی به شدت افزایش یافته خرید و فروش سوخت نیز با چندین برابر قیمت در حال انجام است. میزان مصرف نیز در برخی استان‌ها نظیر سیستان و بلوچستان تا ۳۰ درصد رشد را نشان می‌دهد.

براساس آماری که اخیرا حسن خسروجردی عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران ارائه کرد، میزان قاچاق روزانه بنزین از کشور به ۲۰ میلیون لیتر می‌رسد که به اندازه مصرف روزانه حداقل ۵ کشور نظیر پرتغال، نروژ، چک، سوئیس و ترکیه است.

* اختلاف نجومی قیمت با همسایگان

همانطور که اشاره شد، قیمت بنزین در ایران قریب به ۷ سنت است و سختگیری خاصی نیز برای مصرف آن وجود ندارد، اما در طرف مقابل در کشورهای همسایه ایران اوضاع متفاوت است و علاوه بر اینکه در این کشورها قیمت‌ها بسیار بالاتر است بلکه در مواردی نیز با معضلاتی در تامین و توزیع نیز روبرو هستند.

برای نمونه در میان کشورهایی که در همسایگی ایران قرار دارند، بالاترین نرخ برای فروش بنزین متعلق به کشور ترکیه است که هر لیتر آن ۱ دلار و ۸ سنت به فروش می‌رسد. به عبارت دیگر قیمت هر لیتر بنزین در این کشور، ۱ دلار بالاتر از ایران است که با احتساب نرخ دلار آزاد سود حداقل ۱۳۵۰۰ تومانی برای قاچاقچی به همراه دارد.

پس از ترکیه در سایر کشورهای هم‌مرز نیز قیمت‌ها چندین برابر ایران است بطوریکه نرخ فروش هر لیتر بنزین در کشور پاکستان ۷۵ سنت، افغانستان ۷۴ سنت و عراق ۶۳ سنت است که بیش از ۱۰ برای قیمت این سوخت در ایران است.

طبق اطلاعات موجود، میانگین قیمت هر لیتر بنزین در بازارهای بین‌المللی نیز حدود یک دلار و ۱۶ سنت است که نشانگر اختلاف شدید با قیمت فروش در ایران است. کارشناسان یکی از دلایل مصرف بی‌رویه و بالای بنزین را نیز همین قیمت پایین می‌دانند.

* سهمیه‌بندی چقدر موفق بود؟

۵ تیرماه سال ۸۶ اولین روزی بود که پس از سال‌ها بحث درباره سهمیه‌بندی سوخت، این اتفاق افتاد و عرضه بنزین فقط با کارت سوخت ممکن شد. گرچه در اوایل هم به لحاظ نحوه اجرا و هم جو عمومی جامعه پر مصرف هجمه‌هایی علیه این تصمیم به راه افتاده بود، اما با گذشت مدتی از اجرای آن، تاثیرات مثبت این طرح برای همگان مشهود شد.

طبق آماری که وجود دارد، در سال ۸۶ که طرح سهمیه‌بندی و کارت سوخت کلید خورد، میزان مصرف روزانه بنزین به ۷۴ میلیون در روز رسیده بود که با توجه به توان پایین کشور در تولید بنزین بخش زیادی از آن وارد می‌شد. اما پس از اجرای این طرح در مرحله اول میزان مصرف روبه‌رشد مدیریت شد که نتیجه آن کاهش ۹ میلیون لیتری بنزین و رسیدن به کمتر از ۶۵ میلیون لیتر در روز بود.

این روند کاهشی در کنار افزایش تعداد خودروها همچنان ادامه داشت تا جاییکه در سال ۹۰ علی‌رغم نیاز بیشتر نسبت به آن سال اما میزان مصرف به حدود ۶۰ میلیون لیتر کاهش یافت که نشان از موفقیت در کنترل دارد.

از سوی دیگر، همان زمان که این طرح در کشور اجرا شد و عرضه سوخت صرفا براساس کارت سوخت سهمیه‌ای ممکن بود، برخی خبرها نیز منتشر شده بود که نشان میداد پس از اجرای این طرح در برخی کشورهای همسایه با مشکل کمبود بنزین مواجه شدند که نشان از حجم بالای قاچاق داشت که پایان یافته بود.

اما متاسفانه با روی‌کارآمدن دولت تدبیر و امید و سیاسی‌کاری‌های بیژن زنگنه وزیر نفت روحانی، از ابتدا زمزمه‌هایی مبنی بر کنار گذاشتن کارت سوخت شنیده شد تا جاییکه بالاخره وزیر نفت موفق شد در سال ۹۴ سهمیه‌بندی را کنار گذاشته و سوختگیری با کارت سوخت را در عمل حذف نماید.

نگاهی آماری به میزان مصرف بنزین و واردات نیز در این بازه زمانی از آن روز تا کنون نشانگر تاثیرات مخرب این تصمیم بر کشور است بطوریکه میزان مصرف بنزین در پایان سال ۹۳ چیزی در حدود ۷۰ میلیون لیتر بود که این رقم اکنون طبق شنیده‌ها به ۱۰۵ میلیون لیتر رسیده است. واردات نیز در این مدت قریب به روزانه ۸ میلیون لیتر افزایش یافته که هزینه های بسیاری برای کشور به همراه داشته است.

* راهکارهایی برای مدیریت مصرف

برای مدیریت مصرف سوخت راهکارهای متعددی وجود دارد که می‌توان آن را در دو بخش کوتاه‌مدت و بلندمدت تقسیم بندی کرد.

در بخش کوتاه مدت، بازگشت نظام سهمیه‌بندی بنزین می‌تواند  به سرعت مانع افزایش مصرف شود. همچنین افزایش پله‌کانی قیمت سوخت نیز براساس مصرف دیگر راهی است که در بازه کوتاه مدت می‌تواند کاهش مصرف بی‌رویه را به همراه داشته باشد. علاوه بر اینکه هر دوی این راه‌ها دست دولت را برای جذب منابع جدید باز می‌کند تا نسبت به کاهش هزینه‌های طبقات فرودست اقدامات بیشتری داشته باشد، واردات را نیز قطع کرده و صادرات بنزین را افزایش می‌دهد.

از سوی دیگر برای بلندمدت نیز باید از هم‌اکنون مدیریت قوی وجود داشته باشد تا علاوه بر افزایش میزان، تعداد و کیفیت ناوگان حمل و نقل عمومی، نسبت به از رده خارج کردن خودروهای قدیمی و پرمصرف اقدام کرد. همچنین ایجاد مزیت برای استفاده از سوخت‌های جایگزین نظیر CNG و همچنین نظارت بر شرکت‌های خودروسازی برای تولید خودروهایی با استاندارد بالاتر و مصرف سوخت پایین‌تر از دیگر اقداماتی است که باید پیگیری شود.

* افزایش عدالت با کنترل مصرف

شکی نیست بخش بسیار زیادی از یارانه‌ای که دولت برای مصرف بنزین می‌دهد، در مرحله اول به جیب قاچاقچیان سوخت و در مرحله بعد به جیب افراد متمول و ثروتمندانی می‌رود که هرکدام چندین خودرو دارند می‌رود. افرادی که هرچه بیشتر مصرف کنند بیشتر یارانه می‌گیرند و در طرف مقابل پول زیادی هم از جیب مردم مستضعف برای پرداخت این یارانه برداشت میشود.

به همین جهت نیز ایجاد ساختار و سازوکاری برای مدیریت مصرف سوخت در کشور بطوریکه افراد برخوردار کمتر از این یارانه بهره‌مند شده و درعوض به سایر مردم کمک شود یکی از الزامات مدیریت کشور است چنانکه در گزارش سال گذشته مرکز پژوهش‌های مجلس نیز به آن اشاره شده و راهکار آن نیز افزایش قیمت بنزین برای پرمصرف‌ها و دادن مابه‌ازای یارانه آن به افراد کم‌مصرف تر بود.

حال که کشور نیاز شدیدی به صادرات کالاهای درآمد زا دارد باید دید آیا عزمی برای کنترل مصرف بنزین در کشور و صادرات مابقی تولیدات به کشورهای دیگر بخصوص همسایگان در میان مسئولان وجود دارد یا خیر؟

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 36
  • در انتظار بررسی: 8
  • غیر قابل انتشار: 22
  • IR ۰۰:۴۲ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    13 0
    خب میزان یارانه رو هم بر اساس دلار ازاد اضافه میکنید؟اقای روحانی؟
    • IR ۱۰:۲۵ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
      10 0
      زنگنه باید به دلیل خیانتهای پی در پی به مملکت بر کنار شود
  • IR ۰۰:۵۰ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    9 18
    نظام جرات سهمیه بندی یا گران کردن را ندارد... چون مساویست با شورش بزرگ
    • IR ۰۷:۳۹ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
      9 0
      عجب ماهواره ای فکرمیکنی ! اتفاقا مردم بابرداشتن کارت سوخت موافق نبودند چون میدانستند بنزین 700 تومانی که برداشته شد اولین گرانی دولت تدبیروامید رقم خورد همانطور که مردم باحداکثرقریب به اتفاق باحذف یارانه مخالفت کردند امااینجا نظرخواهی نشد . خیلی متوهمی چون مردم ایران را نشناختی مردم مایل نیستند سرمایه ملی آنهاقاچاق بشه ووارده کننده بنزین باشیم الان هم مردم باکارت سوخت موافقندچون اکثرا باسوخت ارزان مشکلی ندارند وهرکس میخواهد مصرف بیشتر بکند اکثرا پرمصرفند ودستشان به دهنشان میرسد مردم وقتی بدانند بنزین صادرمیشود وپولش درایجاداشتغال مصرف میشودچرامخالف باشند . اکنون که دشمن جنگ اقتصادی راه انداخته است مردم ایران غیورترازآن هستند که درزمین دشمن بازی کنند . تو نمیفهمی مردم ایران بودندکه داعشی که جهانی توان وانگیزه جنگیدن بااورانداشتندرا محوکردند . بنزین ارزان دوباره بااستقبال مردم مواجه میشود و افرادجاهل وسرباز عربستان واسراییل وآمریکاشرمنده میشوید تاریخ اینگونه نوشته شده است مردم ایران منتظرظهورند وباپیوستن به منجی بشریت جهان را همراه بابقیه یاران آقاامام زمان عج تسخیرمیکنند این نقشه واراده خداست . برو گم شوشایدپیداشدی شاید حقیقت قوم سلمان رافهمیدی .
    • IR ۰۹:۲۹ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
      3 0
      نظام و مردم عین هم هستن
    • IR ۰۹:۵۶ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
      1 1
      زر نزن
    • سعیده IR ۱۰:۴۵ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
      4 0
      این مردم نیستند که شورش میکنند این تشکیلات و گروهای حاکم و سرمایه دار هستند که سازماندهی میکنند و نارضایتی ها را تولید و هدایت میکنند . البته یکی میگفت من نمیدونم
    • محمدی نسب IR ۱۰:۴۹ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۴
      0 0
      علاوه بر بنزین ، گازوییل هم توسط ماشین های سنگین به خارج قاچاق می شود که البته نیاز است کنترل گردد. بدترین طرح خارج کارت سیستم نظارتی مصرف فرآورده های ضروری و هزینه بر می باشد. هم ارز صادرات این محصولات از دست می دهیم و هم بابت واردات آنها ارز از دست می دهیم دولت باید خیلی دقیق کنترل کند ( با برنامه ریزی و اعمال نظارت نه ابلاغ دستورهای آنی که مخل حمل و نقل گردد )
  • اجنبي IR ۰۳:۳۵ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    1 4
    عدالت؟ از كدوم عدالت حرف ميزنيد مملكتي كه اب و هوا ندارد فاقد خداوند است و اونوقت دنبال عدالت ميگردي؟ تو دنبال كدوم پست مي گردي؟
  • IR ۰۳:۳۵ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    0 1
    مشرق این همه حمایت از دولت چرا اخر
  • حسین PL ۰۳:۳۷ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    8 0
    من نمیدونم یک نفر دیگه چکار باید کنه که خیانت و اهمال و اقدام علیه کشور محسوب بشه؟
  • IR ۰۳:۵۸ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    4 0
    اولین گرانی تولیدی دولت بنفش همین بنزین بود که حقایق بالا راازمردم هم پنهان کرد . واقعا دولت ماخیلی هنرکرده است .
  • IR ۰۷:۰۷ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    5 0
    لعنت الله علی القوم الظالمین
  • IR ۰۷:۴۰ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    3 0
    بنزین ارزان چشه ؟کارت سوخت کمک به مردم بود .
  • US ۰۸:۱۴ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    6 0
    همه میدونن اگر بنزین اضافه بشه مردم میریزن تو خیابون، همین الانش گرونی ها غیر قابل تحمل دیگه اون موقع بدتر میشه
  • علی IR ۰۸:۱۵ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    0 0
    مفت خورها وقاچاقچیان شورش می کنند?,مال مردم راغارت می کنند .کردن مفت خورها وغارتگران زده شود تادیگرکسی هوس مفت خوری به سرش نزند..
  • IR ۰۸:۲۵ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    2 0
    مدیونید اگر فکر کنید زنگنه خودش هم نفعی این وسط دارد!
  • IR ۰۸:۴۳ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    4 0
    زنگنه هم مانند دیگر مدیران نالایق دولت ؛ جز ضرر و زیان ملی چیز دیگری نداشت ... یعدها تاریخ خواهد گفت که او چه قدر آب به آسیاب اجنبی ها ریخت .
  • IR ۰۹:۰۱ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    0 1
    به دلیل تحریم است شاید
  • علی IR ۰۹:۲۹ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    7 0
    مزرها را کنترل کنید چرا عذر بدتر از گناه میارید چرا همین بنزین از ترکمنستان که تا چند وقت قبل ارزانتر از ایران بود به ایران قاچاق نمیشد قیمت بنزین باید بر اساس سطح درامد باشد نه قیمت دلار قیمت دلار که دست دولت است هر شش یا هفت سال سیصد درصد رشد میکنه
  • IR ۱۰:۰۱ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    0 0
    اعتماد مردم به این دولت مولتی میلیاردی در کمترین حالت خودشه، شاید نتونه طرح سهمیه بندی رو دوباره اجرا کنه؛ شرط اجرای هر طرحی ابتدا همراهی مردم هست. این خیلی بد و غم انگیز هست
  • محسن IR ۱۰:۰۴ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    2 0
    اين آقاي زنگوله با ايده هاي منسوخ و قديمي وسياست كاري از دشمن بدترش هنوزم سر كار هست چرا اخر چرا منافع ملي فدائية منافع شخصي است چرا چرا
  • سعید IR ۱۰:۳۸ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    5 0
    چقدر قالیباف هشدار داد وگوش نکردین اگه بازم یکی دیگه ازین اصلاح طلبای خائن برا انتخابات ثبت نام کنه باز همه بهش رای میدید چرا درس نمی گیرید چرا وعده های دروغشون رو باور میکنید#مقصر خودمان هستیم
  • ناشناس AE ۱۰:۵۸ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    2 0
    از سر تا پای این دولت جز ...ندیدم، از محیط زیست تا مذاکرات هسته ای، این هم یک ... دیگر از کرسنت تا پرستش Total فرانسه من نمی دونم اخه یک نفر باید چی کار دیگه بکنه که شما بهش بگید........؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟مردم لیاقت این نعمت های الهی را ندارند، در آخر مردم باید جوابگوی اعمالشان باشند که دوباره به این دولت ......... رای دادند...لیاقت این مردم عذاب الهی ست...
  • IR ۱۱:۲۷ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    7 1
    قاچاقچیان کرد دارن تیشه به ریشه کشور میزنند با قاچاق بنزین
  • آزاده IR ۱۱:۲۷ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    0 1
    باسلام انتقاد بیهوده فایده نداره نظرمن اینه اصل نظام ما بهترین نظام دنیاست دولت را ملت تعیین میکنند خودملت هم میتوانند او عزل کنند دمکراسی واقعی یعنی همین .. پس مشکلات یک جامعه هیچ ربطی به اصل نظام نداره ..ملت همه باهم یاعلی مدد
    • بینام IR ۱۴:۰۵ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
      1 0
      شما آزاده نامداری نیستی؟؟؟
  • IR ۱۱:۳۸ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    0 0
    دقیقا
  • IR ۱۱:۳۸ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    0 0
    خخخخخخخخخخخخخخ
  • مهماندار هواپیما IR ۱۲:۱۳ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    1 0
    چرا باور نمی کنیم که ... نفوذ هستند و هر طور شده باید انفلاب را سرنگون کنند
  • احمد IR ۱۲:۴۵ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    2 2
    یعنی واقعا قاچاقچیها میرن از پمپ بنزین چند میلیون لیتر بنزین میگیرن برای قاچاق؟
    • IR ۰۱:۰۶ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۴
      2 0
      من در غرب کشور سرباز بودم اشخاصی بودن با دو گالن بنزین اشخاصی با تانکر کوچک و اشخاصی با تانکر سوخت بزرگتر جمع همش میشه میلیونها لیتر بله مشرق اینو راست گفته
  • IR ۱۳:۰۳ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    2 0
    فقط بنزین مونده اونم گران کنید دوره اول یارانه ۴۲ دلار بود
  • IR ۱۳:۳۷ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    1 0
    پس برادران مدعی( جلوگیری ازقاچاق،نامنی وبی ثباتی وحکومت مقتدرواسلام ناب ومبارز....)کجاهستندپاسخ اینرا بدهند!؟
  • سید IR ۱۳:۴۹ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۳
    1 0
    مشرق فکر کنم شما هم از خودرو و مصرف بالاش سود میبری که نظرمو چاپ نکردید
  • IR ۰۹:۱۹ - ۱۳۹۷/۰۶/۲۴
    1 0
    اخه اگه سهمیه بندی کنه اونوقت عوامل قاچاقچی اش لو میره /

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس