گروه جهاد و مقاومت مشرق - پنجشنبه بود. گرمای کلافه‌کننده مرداد مجال فکر کردن را گرفته بود. موضوعات مختلف از سر و کول ذهن بالا می‌رفت و آرامش را سلب کرده بود. کلافه به تمام معنا! نظم درستی نداشت. ذهنم را می‌گویم. سنگفرش پیاده‌رو می‌توانست رشته‌ای از افکار را به ذهنم وارد کند و تا دقایقی که ونگ‌ونگ پسربچه‌ای ذهنم را به خودش مشغول کند، با سنگفرش‌ها به آسمان هفتم می‌رفتم و برمی‌گشتم.

در همین آشفتگی‌ها بودم که یکی از رفقا گفت متن سخنرانی حاج قاسم سلیمانی را خوانده‌ای؟ تا خودم را پیدا کنم او شروع به خواندن بخش‌هایی از سخنان فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کرده بود. ابتدا متوجه نشدم چه می‌گوید چون انگار ناگهان از آسمان هفتم پرت شده باشم مدتی طول کشید تا خود را پیدا کنم به همین خاطر ابتدای حرف‌هایش را نشنیدم، او بخش‌هایی که بعدا در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد را از رو می‌خواند.

«از آنچه فکر کنید به شما نزدیک‌تریم، یادتان باشد طرف حساب شما من هستم و نیروی سپاه قدس، نه تمام نیروهای مسلح، شما که می‌دانید توان ایران در جنگ نامتقارن چقدر است»، «آقای ترامپ قمارباز به شما می‌گویم از آنچه شما فکر می‌کنید ما به شما نزدیک‌تریم»، «ما ملت شهادت و امام حسین(ع) هستیم و حوادث سختی را پشت سر گذاشته‌ایم»، «اگر جنگی اتفاق بیفتد این نابودی همه امکانات شما و پیروزی ماست که پایان جنگ را رقم خواهد زد؛ پس شما جنگ را شروع کنید باقی ماجرا با ما»، «بیانات شجاعانه و قابل افتخار رئیس‌جمهور بسیار اثرگذار و حرف دل مردم بود و هرکسی بخواهد این روش و بیان را تضعیف کند خائن به مملکت است»، «ترامپ در مقابل سخنان رئیس‌جمهور ما، مطالب سخیفی را در توییت خود بیان کرد که پاسخ دادن به آن در شأن رئیس‌جمهور کشور ما نبود، من به عنوان سرباز ملت جواب ایشان را می‌دهم و می‌گویم آقای ترامپ تو به چه جراتی ما را تهدید می‌کنی؟» و ... بخشی از سخنانی بود که از سخنان فرمانده سپاه قدس دست به دست می‌شد و تفاسیر گوناگون از آن صورت می‌گرفت. تفاسیری که البته به خاطر روحیه حماسی سخنان صورت می‌گرفت و شاید بتوان گفت وحدت‌آفرین بود.

اتحاد برای منافع ملی

چپ و راست باز هم متحد شدند.چپ و راستی که تا روز قبل پنجه به روی هم می‌کشیدند باز هم سر موضوعی که پای منافع ملی در میان بود کنار هم، پشت هم و نه رودروی هم قرار گرفتند. کاربران شبکه‌های اجتماعی از چپ و راست برای این سخنان هورا کشیدند و آن را ستایش کردند. البته در این میان بسیاری تحلیل‌هایی خلاف جریان غالب داشتند، آنها معتقد بودند این سخنان می‌تواند ریشه بحران را جدی‌تر کند. هرچند شاید این تحلیل از بدبینی برخاسته باشد. اما در هر صورت بخشی از بدنه تحلیل در فضای شبکه‌های اجتماعی را به خود اختصاص می‌دهد.

مواضع اخیر فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در برابر رئیس‌جمهور آمریکا که چندی پیش هم رئیس‌جمهور اسلامی ایران مواضع مشابه آن اتخاذ کرده بود نشان می‌دهد ایستادگی کردن در برابر دشمن در شرایط کنونی موضوعی است که می‌تواند ملت را در برابر مشکل‌ها متحد کند و آنها را پای باورهایشان نگه دارد، هرچند گاهی این هماهنگی از سوی مسئولان وجود نداشته و گاهی همسویی در مواضع دیده نشده اما این‌بار شخصیت‌های مختلف در بدنه مدیریتی کشور در موضع ایستادگی مقابل دشمن همسو هستند و ساز مخالف نمی‌زنند.

این همسویی به قدری قوی صورت گرفته که شبکه‌های اجتماعی و سرحلقه‌های اصلی در آن محیط‌ها به صورت هماهنگ پای سخنان سردار آمدند و مواضع او را قدر دانسته و آنها را ستودنی توصیف کردند. البته در همین‌جا یکی از معایب شبکه‌های اجتماعی را نیز گوشزد کرد، عیبی که بارها از سوی کنشگران فرهنگی و اجتماعی و حتی سیاسی به آن اشاره شده فرهنگ استادیوم است، فرهنگی که با شور و حرارت موضوعی را در شبکه‌های اجتماعی سردست بلند و بسیاری دنبال آن حرکت می‌کنند. معمولا در فضای شبکه‌های اجتماعی سلبریتی‌ها هستند که این فضا را رهبری می‌کنند. البته این‌بار مخاطبان بودند که خودجوش سخنان حاج قاسم که برخاسته از مواضع مستحکم و قهرمانانه او بود را در شبکه‌های اجتماعی بازتاب دادند.

هم‌آوایی رسانه‌ای

رسانه‌ها در بازتاب دادن به این مواضع با هم هم‌آوا شدند تا منعکس‌کنده مواضع سردار باشند. سرداری که در مقابله با تکفیری‌ها در روزگار نه‌خیلی دور به وعده‌هایش عمل کرد و آنها را از سرزمین‌های کشورهای عربی بیرون راند! حالا او این‌بار از درِ مقابله‌ به مثل وارد شده و تهدیدهای دار و دسته ترامپ را به سخره گرفته و با تهدید جوابشان را داده است. تهدیدی که امروز از آن با اقتدار یاد می‌شود. شاید آنها که حافظه تاریخی خوبی ندارند یادشان نباشد روزگاری باز رسانه‌ها هم‌داستان با هم مواضع مستحکم بسیاری را جدی نمی‌گرفتند و آب می‌ریختند در آسیاب دشمن، شاید آن روزها نیازی به اتحاد نبود ولی امروز این نیاز به این وحدت بیش از همیشه احساس می‌شود و از این روست که رسانه‌ها به صورت همانگ و هم‌آوا با مردم در شبکه‌های اجتماعی از این مواضع دفاع کردند و دست به ستایش آن زدند. مواضعی که بسیاری که حافظه‌های تاریخی خوبی دارند را یاد مواضع مستحکم فرمانده جاویدالاثر دفاع مقدس حاج احمد متوسلیان می‌اندازد، مواضع امروز قاسم سلیمانی نگارنده را یاد این سخن از حاج احمد خطاب به بسیجی‌ها و رزمندگان انداخت:«هرگاه پرچم اسلام را در انتهای افق نصب کردی، حق داری استراحت کنی» و نشان می‌دهد فرهنگ دفاع‌مقدس و فرهنگ رزمنده‌ها و فرماندهان دفاع مقدس هنوز جاری است و حاج قاسم به عنوان یکی از بازماندگان آن نسل نه‌تنها آن فرهنگ را بازتولید می‌کند بلکه ترویج و اشاعه نیز می‌دهد. این نشان می‌دهد آن چیزی که می‌تواند و همواره می‌توانسته راهگشای مشکلات و عبور از گردنه‌های حساس باشد، فرهنگی بوده که در دفاع مقدس تولید شد. فرهنگی که بخش اعظم آن همراهی و همسویی با مردم بوده و مردم صاحبان اصلی آن هستند

*روزنامه جام جم