به گزارش مشرق، ترکیه در آغاز تهاجم نظامی خود به منطقه خودمختار عفرین اعلام کرد که با هدف ایجاد کمربند امنیتی به عمق 30 کیلومتر قصد دارد وارد خاک سوریه شود تا از تشکیل ارتش ترور در امتداد مرزهای خود با سوریه به رهبری ایالات‌متحده امریکا جلوگیری کند. به گفته ترک‌ها این عملیات قرار بود در کمترین زمان و با صرف کمترین هزینه‌ی جانی و مالی صورت گیرد.

آغاز تهاجم نظامی ترکیه علیه کردهای عفرین در برهه‌ی زمانی‌ای که چیزی به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در این کشور نمانده است ریسک سیاسی بسیار بزرگی برای رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه تحت رهبری او به شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید:

اردوغان: به‌زودی وارد عفرین می‌شویم

اردوغان در سخنرانی‌های خود ادعا کرده بود که ارتش ترکیه در کمتر از چند ساعت عفرین را تصرف خواهد کرد. این پیش‌بینی اردوغان به‌ مانند دیگر برنامه‌ها و سیاست‌های دولت او در قبال مسائل و تحولات منطقه‌ای که با شکست روبرو شده است نیز درست از آب در نیامد. البته قابل پیش‌بینی بود که باز اردوغان در محاسبات و تعیین استراتژی جنگی خود در برابر کانتون عفرین با اشتباه مواجه شده است.

در نظر او ارتش ترکیه برای فتح عفرین کار آسانی پیش رو داشت؛ درحالی‌که ما شاهد هستیم برخلاف تمام وعدهای مقامات دولتی و شخص اردوغان و با گذشت بیش از چهار هفته از عملیات شاخه زیتون هنوز ارتش ترکیه موفق به فتح مرکز عفرین نشده است. البته ارتش ترکیه با همراهی نیروهای شورشی و تروریستی جبهه النصره و ارتش آزاد سوریه موفق شده تا نزدیکی این شهر پیشروی کند.

 تصور بر این است که تسلط بر مرکز عفرین برای ارتش ترکیه و نیروهای تحت حمایت این کشور کار آسانی نخواهد نبود و تلفات بسیار زیادی برای هر دو طرف درگیری در بر خواهد داشت. البته در این ‌بین میزان تلفات غیر نظامیان هم بسیار زیاد پیش‌بینی می‌شود که با آغاز عملیات ارتش ترکیه و نیروهای تروریستی تحت حمایت این کشور برای پیشروی در داخل شهر عفرین کاستن از میزان تلفات غیرنظامیان اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.

به نظر تحلیل گران و صاحب‌نظران مسائل ترکیه، اردوغان در انتخاب نوع استراتژی خود برای حمله به عفرین دچار اشتباه بزرگی شده است.

او فکر می‌کرد دسترسی و تسلط نیروهای ترک بر منطقه عفرین به ‌آسانی و سهولت کرکوک عراق خواهد بود که نیروهای دولتی عراق توانستند وارد آن شوند. البته در سال‌های اخیر روند اتخاذ تصمیمات اشتباه ژئوپلیتیکی، سیاسی و منطقه‌ای به مسئله‌ای عادی و طبیعی از طرف اردوغان تبدیل‌شده که ما همواره شاهد آن بوده‌ایم.

حال ارتش ترکیه و نیروهای تکفیری تحت حمایت آن‌ها بعد از چند هفته درگیری و دادن تلفات در فکر تسخیر شهر عفرین و ورود به داخل آن هستند. البته لازم به ذکر است که نیروهای یگان‌های مدافع خلق «YPG» در طول 5 سال نبرد با گروه تکفیری داعش از تجربه و توان مناسبی برخوردار شده و در سایه حمایت‌های مداخله‌جویانه ایالات‌متحده آمریکا اندوخته مناسبی از تجهیزات نظامی برای مقابله با ارتش ترکیه فراهم کرده است.

نیروهای نظامی یگان‌های مدافع خلق «YPG» همچنین از توان و تجربه بالای در جنگ‌های شهری برخوردار هستند که کار را برای ارتش اردوغان بسیار سخت خواهد کرد.

از زمان آغاز تهاجم ارتش ترکیه به خاک سوریه و کانتون عفرین، نیروهای حزب کارگران کردستان «PKK» در کمال تعجب هیچ‌گونه واکنشی برای مقابله و یا انجام اقدام تلافی‌جویانه انجام نداده است که این مسئله جای بحث و تأمل فراوان دارد. حزب کارگران کردستان «PKK» به دنبال شکست تشکل‌های غیرنظامی کرد در سال 2015 در شهرهای جنوب شرق ترکیه به نظر می‌رسد که تاکتیک‌های خود در مناطق کردنشین را بازبینی و تغییر داده است.

لیکن با ادامه تهاجم ارتش ترکیه به مناطق تحت کنترل کردها در شمال سوریه و تلاش برای تسخیر مرکز شهر عفرین و درنتیجه تضعیف نیروهای نظامی یگان‌های مدافع خلق «YPG» ممکن است جنگ میان نیروهای حزب کارگران کردستان «PKK» و ترکیه نه ‌تنها در سوریه و ترکیه بلکه با استفاده از پتانسیل این کشور در اقلیم کردستان عراق نیز آغاز شود؛ چراکه این شرایط به معنای فرصتی تاریخی برای حزب کارگران کردستان «PKK» است تا بتواند با استفاده از عصبانیت قومیت کرد هم رقبای خود را از میدان به درکند و هم بر محبوبیت خود بیفزاید. فلذا حزب کارگران کردستان احتمالاً جنگ با ترکیه را در مرزها و داخل شهرها تشدید خواهد کرد.

این گروه مسلح مخالف هم‌چنین با کمک گرفتن از هسته‌های مخفی خود در عراق، پایگاه‌های نظامی ترکیه را مورد هدف قرار خواهد داد.

تصرف عفرین شاید اهداف شخصی اردوغان را تا حدودی تأمین کند اما این تهاجم نظامی پیامدها و چالش‌های امنیتی جدی و جدید فراوانی را برای ترکیه در بر خواهد داشت. با سقوط عفرین تمامی گروه‌های مسلح کرد دست به عملیات گسترده مسلحانه علیه نهادهای نظامی و دولتی ترکیه چه در خاک این کشور و چه در خاک سوریه و عراق خواهند زد. در این میان گروه تندرو و افراطی شاهین‌های آزاد کردستان (tak) که یک گروه افراطی کرد جوان در ترکیه است به‌احتمال‌زیاد دست به عملیات مسلحانه در داخل خاک ترکیه و ترور گسترده خواهد زد.

تصرف عفرین از سوی ارتش ترکیه جدا از اینکه چالش‌های امنیتی را برای این کشور چه در داخل و چه در خارج در پی خواهد داشت باعث به وجود آمدن یک فاجعه انسانی نیز خواهد شد.

ساکنان شهر عفرین جایی برای پناه گرفتن و فرار از حملات هوایی و زمینی ارتش ترکیه نخواهند داشت و تلفات غیرنظامیان و نیروهای مسلح کرد بسیار بالا خواهد بود. بحران پناه‌جویان و بی‌خانمان‌ها پیچیده‌تر خواهد شد. سقوط عفرین باعث قدرت گرفتن گروه‌های تروریستی و تکفیری تحت حمایت دولت ترکیه خواهد شد و راه‌حل نهایی بحران سوریه و تأمین صلح و امنیت در این کشور را با وقفه مواجه خواهد کرد.

اگر ارتش ترکیه موفق به شکست کردها در عفرین شود و این شهر را به اشغال خود درآورد بازهم باید آن را از طریق کردها که اکثریت را در این شهر دارند اداره نماید؛ چرا که جمعیت کردهای عفرین از این‌که دولت اشغالگر ترکیه بر آن‌ها و عفرین حکومت بکند خوشحال نخواهند شد.

اردوغان با به راه انداختن جنگ در خارج از مرزهای این کشور سعی دارد تا جنگ و خشونت را از داخل خاک ترکیه به بیرون مرزهای این کشور هدایت کند و در آستانه انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری، خود را در بین مردم به یک قهرمان ملی بدل نماید و از این جنگ نهایت بهره‌برداری را به نفع خود و حزب عدالت و توسعه انجام بدهد.

ولی به نظر کارشناسان و تحلیل گران مسائل منطقه‌ای و ترکیه، اشغال عفرین آتش جنگ را به داخل خاک ترکیه خواهد کشانید و باعث شدت گرفتن و افزایش عملیات تروریستی و مسلحانه گروه‌های کرد مخالف و حتی میانه‌رو در داخل خاک این کشور خواهد شد.

فارغ از فشارهایی که بر دولت اردوغان از بابت کشته شدن سربازهای ترکیه در عفرین و خارج از خاک این کشور وجود دارد، رفته‌رفته هزینه‌های لشکرکشی ترک‌ها در عفرین رو به افزایش گذاشته و اوضاع متزلزل اقتصادی ترک‌ها به‌شدت وخیم شده است. علاوه بر این انتقادها از شخص اردوغان چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی افزایش‌یافته که بیانگر شکست سیاست‌های منطقه‌ای حزب عدالت و توسعه و رهبران آن است.