سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** روزنامه اصلاح طلب: هیچ تفاوتی میان تظاهرکنندگان ۲۲ بهمن و تیفوسیهای طرفدار فوتبال وجود ندارد
گویا حضور باشکوه مردم در راهپیمایی تماشایی ۲۲ بهمن، علاوه بر رسانه‌های ضدانقلاب، برخی از روزنامه‌های اصلاح طلب را نیز عصبی و ناراحت کرده است.
دیروز روزنامه بهار در مطلبی بی ادبانه نوشته بود: «جشن ۴۰ سالگی انقلاب بوی مرگ می‌دهد».
در ادامه واکنش تأمل برانگیز روزنامه‌های اصلاح طلب به حضور باشکوه مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن، روزنامه ابتکار در سرمقاله امروز نوشت:
«انقلابیون دهه ۵۰ ایران، نقطه تمرکز خود را بر سه اصل عدم وابستگی به بیگانگان (استقلال)، ایجاد امکان و فرصت مشارکت نهادهای مدنی و مردمی (آزادی) و توجه به خواسته و اراده اکثریت جامعه (جمهوری اسلامی) استوار کرده بودند... مشاهده و ارزیابی راهپیمایی‌ها و مانورهای خیابانی و عمومی طرفداران انقلاب در دهه ۶۰ نیز این نکته را تأیید می‌کند... در راهپیمایی‌های آن دوران هیچ اثری از برنامه‌های تفریحی و سرگرم‌کننده، بادکنک‌های رنگی، پرچم‌های جذاب، شعارهای سطحی و... نبود. به طور معمول مردم پلاکاردهایی با گزیده گفتارهایی از علی شریعتی، محمود طالقانی، محمدحسین بهشتی، مرتضی مطهری و... را با خود حمل می‌کردند. بسیاری‌شان قبل از حضور در راهپیمایی غسل شهادت می‌کردند و امید بازگشت نداشتند. فارغ از چیستی و چگونگی شعارها، آنها به واقع در پی تحقق اهداف انقلاب و شعارهای خود بودند».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:
«اما در ایران امروز وضعیت به طور کلی متفاوت شده است. دیگر هیچ رد و نشانی از بهشتی و مطهری و طالقانی و شریعتی در این راهپیمایی‌ها نیست. بلکه جای آنها را شومن‌های تلویزیونی و مجریان نام‌آشنای برنامه‌های بزرگ‌سال و کودک گرفته‌اند. در تمام مسیر راهپیمایی انواع موارد سرگرم‌کننده در نظر گرفته شده است. در برخی نقاط راهپیمایی هیچ تفاوتی میان تظاهرکنندگان ۲۲ بهمن و تیفوسیهای طرفدار فوتبال وجود ندارد. عکس‌نوشته‌ها و پلاکاردهای دست حاضران عمدتاً با جملات طنز و گاهی هجو، تزئین شده است. خطری هم تظاهرکنندگان را تهدید نمی‌کنند. فضایی آرام و نشاط‌آور که می‌تواند به یک سرگرمی کم هزینه برای بعضی تبدیل شود».
این روزنامه اصلاح طلب در مطلبی بی ادبانه، شعارهای مردم در راهپیمایی باشکوه ۲۲ بهمن را سطحی نامیده! و تظاهرکنندگان ۲۲ بهمن را با تیفوسیهای طرفدار فوتبال مقایسه کرده است.
چشم پوشی برخی از روزنامه‌های اصلاح طلب از زیبایی‌های حضور مردم کشورمان در راهپیمایی ۲۲ بهمن و تمسخر و کم اهمیت نشان دادن این حضور باشکوه و همصدایی با رسانه‌های ضدانقلاب، موضوعی نیست که بتوان به سادگی از آن عبور کرد.
لازم به ذکر است که روزنامه‌های اصلاح طلب راهپیمایی سراسری ۹ دی امسال را نیز به صورت هماهنگ سانسور کردند. علاوه بر این واکنش اصلاح طلبان به راهپیمایی‌های سراسری مردم در محکومیت آشوبگری‌های اخیر نیز قابل توجه است. در ابتدا، اصلاح طلبان بدون توجه به اعتراضات معیشتی مردم، این تجمعات را به رقبای انتخاباتی روحانی نسبت داده و از آن به تسویه حساب سیاسی تعبیر کردند. اما پس از آنکه عده‌ای آشوبگر با موج سواری بر اعتراضات معیشتی مردم به آدم کشی و تخریب اموال عمومی روی آوردند، آنها را معترضین نامیدند و در نقش وکیل مدافع خواستار آزادی اغتشاشگران شدند. در مرحله بعد وقتی مردم صف خود را از آشوبگران جدا کرده و آدم کشی و تخریب اموال عمومی از سوی این گروه را مجکوم کردند، اصلاح طلبان به بایکوت خبری و سانسور راهپیمایی‌های سراسری مردم پرداختند. اما قضیه به همین جا ختم نشد، توهین به مردم و استفاده از تعابیری همچون «نمایش خیابانی» و «واکنش شعاری و احساسی» در واکنش به راهپیمایی‌های سراسری علیه آشوبگران، فاز بعدی برخورد اصلاح طلبان با مردم بود.
** ضعف مفرط تیم اقتصادی دولت، علت اصلی پرواز قیمت دلار
التهاب بازار ارز و رکوردشکنی قیمت دلار و انفعال تیم اقتصادی دولت صدای روزنامه‌های حامی دولت را نیز درآورد.
در همین رابطه روزنامه قانون در گزارشی با عنوان «دلار در عرش، ریال در فرش» نوشت:
«بازار ارز این روزها در التهاب شدیدی به سر می‌برد و دلار و سکه در ادامه روند صعودی خود همچنان تخت‌گاز حرکت می‌کنند. برخلاف وعده‌های رییس جمهور و بانک مرکزی که گفته بودند در بهمن و اسفند سال جاری وضعیت بازار ارز متعادل خواهد شد؛ ولی گویا این بازار تصمیم به قرار گرفتن ندارد و نرخ ارز با سرعت عجیبی به روند افزایشی خود ادامه می‌دهد. سرعت رشد نرخ ارز به گونه‌ای است که دلار در حال نزدیک شدن به مرز ۵۰۰۰ تومان و سکه نیز حدود ۴۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته است. این در حالی است که تا همین چند ماه پیش رسیدن نرخ دلار به مرز چهار هزار تومان، بار روانی بسیار زیادی در جامعه ایجاد کرده بود ولی حالا گویا به مرحله آب از سر گذشتن رسیده‌ایم!»
روزنامه بهار در یادداشتی نوشت:
«حالا مدتی است که دیگر خبری از ثبات نسبی در بازار ارز نیست و حتی شاهد آن بودیم که در روز گذشته ارزش یک دلار به ۵۰۰۰ تومان نیز رسید. برخی بر این عقیده‌اند که یکبار دیگر شاهد دخالت مخالفان سیاسی دولت در بازار ارز هستیم اما کسر قابل توجهی از کارشناسان اقتصادی با دیده‌تردید به چنین دیدگاهی می‌نگرند و معتقدند آنچه در بازار ارز می‌گذرد ارتباط مستقیمی با ضعف مفرط تیم اقتصادی دولت و برنامه‌های اقتصادی این تیم دارد... مسئولان دولت از رییس‌جمهور و مسئولان اقتصادی دولت تا ارگان‌های رسانه‌ای قوه مجریه و تیم رسانه‌ای دولت نوعی بی‌تفاوتی را در دستور کار خود قرار داده‌اند. شاید نمایان‌ترین مصداق این بی‌تفاوتی و امید واهی و غیرواقعی دادن را بتوان در گفتگوی تلویزیونی رئیس‌جمهور و همچنین نشست خبری او مشاهده کرد. مسئولان دولتی تصور می‌کنند که می‌توان با بی‌توجهی و کوچک جلوه دادن آنچه در بازار ارز و به طور کلی در حوزه‌های مختلف رخ می‌دهد از واقعیت فرار کنند و این در حالی است که تجارب سالهای دور و نزدیک بارها نشان داده است که این راه مواجهه با مشکلات نه تنها سبب حل و فصل مشکلات نشده بلکه به تعمیق و تشدید آنها کمک کرده است.»
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:
«شعارهای دهان پر کنی از قبیل «ما می‌توانیم» و یا «امید» هنگامی که تنها به لقلقه زبان مسئولان تبدیل می‌شود و در عملکرد آنان نمودی ندارد نه تنها سبب ایجاد امید و نشاطی در جامعه نمی‌شود بلکه سبب کاهش روزافزون اعتماد ملی به حاکمیت و افزایش شکاف ملت - دولت خواهد شد...امروز با امید واهی و نمایشی مسئولان دولتی به مردم شاهد هستیم که نه تنها نرخ ارز کاهش نیافته بلکه این بحران ادامه دار است و از آن خطرناک‌تر اعتماد و اطمینان میان مردم و مسئولان نیز بیشتر از قبل خدشه دار شده است».
روزنامه اعتماد نیز در شماره امروز در مطلبی با عنوان «مقصریابی دلار» نوشت:
«] محمد نهاوندیان[ معاون اقتصادی رییس‌جمهوری، روز گذشته با حضور در جمع فعالان بخش خصوصی، سخنان خود را به سمت بازار ارز نشانه گرفت و عوامل غیراقتصادی را باعث ایجاد این نوسانات دانست.. حال سؤال اینجاست که کدام دلیل غیراقتصادی می‌تواند به بازار ارز ایران فشاری را تحمیل کند که ارزش دلار به شکل روزانه رکوردشکنی کرده و با وجود اینکه بارها اعلام شده در خزانه ارز کافی وجود دارد، دولت امکان کنترل آن را نداشته باشد؟.. عملکرد مسوولان اقتصادی در چند ماهه گذشته در بهترین حالت منفعلانه بوده است. موضع‌گیری همراه با تأخیر و کلیشه‌ای رییس کل بانک مرکزی را باید در تصویری بزرگ‌تر از بی‌رمقی مدیران اقتصادی کشور دید. کم‌تحرکی آنها و صحبت نکردن با رسانه‌ها و مردم سیاست اصلی بیشتر مدیران و دست اندرکاران اقتصادی دولت بوده و این مهم در حالی است که مشکلات اقتصادی بیش از گذشته تردید در جامعه را افزایش داده است. مردم منتظر سیاستگذارانی هستند که در مورد چند و چون ماجرا با آنها صحبت کند اما نه دیگر خبری از معاون اول رییس‌جمهوری است و نه دیگر معاونان و وزرا جز جملاتی معمولی حاضر به اظهارنظر هستند. در این شرایط مردم احتمالاً نسبت به اوضاع بی‌اعتمادتر خواهند شد».
لازم به ذکر است که «سیف» رئیس بانک مرکزی-۹ بهمن ۹۶- گفته بود: «بازار ارز در حال طی کردن شرایط خاص خود است و طبیعی است که بانک مرکزی طبیعتاً بر این روند نظارت دارد؛ البته به نظر می‌رسد که یک التهاب در یک تا دو ماه گذشته در این بازار رخ داد که اکنون، در حال تعدیل شدن است». در هفته‌های گذشته نیز روحانی در گفت‌وگوی تلویزیونی گفته بود که خیال مردم بابت دلار راحت باشد. «محمد باقر نوبخت» سخنگوی دولت نیز- ۲۳ آذر ۹۶- گفته بود: «در جلسه‌ای که امروز با رییس جمهوری داشتیم، وی از افزایش نرخ ارز بسیار ناراحت و مکدر است. آقای روحانی اصلاً و به هیچ عنوان افزایش نرخ ارز را بر نمی‌تابد».
** راه حل مشکلات کشور اقدام و عمل است، نه حاشیه سازی
پس از اظهارات روحانی در مراسم ۲۲ بهمن درخصوص برگزاری رفراندوم، رسانه‌های اصلاح طلب و همچنین ارگان رسانه‌ای دولت به صورت ویژه به این موضوع پرداختند.
در همین رابطه روزنامه ایران در سرمقاله امروز نوشت:
«اگر رئیس جمهوری معتقد است برای حل مشکلات کشور و در راستای اهداف نظام باید به همه پرسی تن داد باید همه به او کمک کنیم تا بتواند به اجرای بهتر قانون عمل کند».
روزنامه شرق نیز در سرمقاله امروز با عنوان «رفراندوم برای چه؟» نوشت:
«اگر فعالان عرصه‌های مختلف، گفته‌ها و خواسته‌های بیان‌شده از زبان رئیس‌جمهور را به مطالبه عمومی تبدیل کنند، بسیاری از بن‌بست‌های به وجود آمده را می‌توان به خوبی حل‌وفصل کرد. این حقوق‌دان در آخرین سخنرانی خود در مراسم ۲۲ بهمن امسال به موضوع رفراندوم پرداخت».
لازم به ذکر است که بر طبق نظرسنجی اخیر مرکز دولتی ایسپا، ۶۹ درصد شرکت کنندگان، بهبود وضعیت اقتصادی و فضای کسب و کار را خواستار شده و پاسخ ۷۴.۸ درصد از شرکت کنندگان به این پرسش که آیا از شرایط اقتصادی رضایت دارید، منفی بوده است.
اکنون مطالبه اصلی مردم حل مشکلات معیشتی است و دولت می‌بایست از تمام ظرفیت‌های خود برای رفع این مشکل بهره ببرد. اما متاسفانه در شرایط فعلی، حاشیه سازی جای اقدام و عمل را گرفته است. انتظار از دولت این است که به نظر مردم تمکین کرده و به مطالبات آنها توجه کند، نه اینکه برای طفره از مسئولیت پاسخگویی، تولید مسأله کند.
** گلایه روزنامه حامی دولت از دستکاری آمار توسط بانک مرکزی
روزنامه وقایع اتفاقیه در گزارشی با عنوان «نبرد با گرانی در صفحات آمار» نوشت:
«یکی از آمارهای اقتصادی که به صورت هفتگی از سوی بانک مرکزی مورد بررسی قرار می‌گیرد و همواره منتشر می‌شود، متوسط قیمت خرده فروشی برخی از مواد خوراکی در تهران است که درصد تغییر قیمت آن نسبت به هفته گذشته، هفته مشابه ماه گذشته و هفته مشابه سال گذشته نیز محاسبه و اعلام می‌شود اما گویا این رویه از سوی بانک مرکزی طی دو هفته گذشته تغییر کرده و دیگر خبری از مقایسه قیمت‌های بالارفته بازار با هفته‌های مشابه آن در سال گذشته نیست که به گفته بسیاری از کارشناسان می‌تواند مصداق دستکاری آمار یا پاک کردن صورت مسئله‌ای به نام گرانی باشد».
این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:
«براساس آخرین آمار بانک مرکزی متوسط قیمت خرده فروشی برخی از مواد خوراکی در پایتخت، قیمت یک شانه تخم‌مرغ در هفته منتهی به ۲۰ بهمن ماه ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان در میادین میوه و تره‌بار بوده اما در سطح شهر تهران ۱۵ هزار و ۸۴۶ تومان قیمت‌گذاری و عرضه شده است. وضعیت تغییر قیمت این محصول نسبت به هفته قبل ۰, ۴ درصد و نسبت به هفته مشابه ماه قبل ۱۲ درصد افزایش را نشان می‌دهد اما خبری از مقایسه همیشگی قیمت این محصول پروتئینی نسبت به هفته مشابه سال قبل نیست و گویا بانک مرکزی نمی‌خواهد مردم بدانند، هر شانه تخم‌مرغ در همین بازه زمانی در سال گذشته چند هزار تومان بوده است. البته اگر سری به آمارهای سال گذشته بزنیم متوجه می‌شویم که قیمت هر شانه تخم‌مرغ در هفته منتهی به ۲۲ بهمن ماه سال گذشته به‌عنوان هفته مشابه، آخرین آمار منتشر شده بانک مرکزی ۱۰ هزار ۳۱۸ تومان بوده است که با حساب کتابی ساده افزایش ۵۳.۵۷ درصدی قیمت را نشان می‌دهد. کارشناسان و نمایندگان مجلس نسبت به این تغییرات آماری انتقاد کرده و گفته‌اند که چنین رفتارهایی تنها پاک کردن صورت مسئله‌ای به نام گرانی و دستکاری آمار بوده که متاسفانه از سوی بانک مرکزی انجام شده است اما باید با مردم شفاف و صادق بود تا اعتمادشان جلب شود و بتوان اداره کشور و اقتصاد ایران را به کمک آنها مدیریت کرد».
در حال حاضر بررسی آمارهای رسمی دولت و مقایسه آن با واقعیت‌های اقتصادی زندگی مردم و بنگاه‌ها نشان می‌دهد بسیاری از این آمارها بیانگر وضع موجود اقتصاد نیستند. در چهار سال دولت یازدهم، آمارهایی منتشر شد که بعضی از آنها از حیث محتوا با زندگی آحاد جامعه نسبت درستی نداشت و یا از نظر زمان و نحوه انتشار، دارای شائبه سیاسی کاری بود.
رکود گسترده‌ای که طی سالهای اخیر اقتصاد کشور را درگیر خود کرده، هر چند کاهش تورم را به دلیل افت قابل توجه تقاضا به دنبال داشته، ولی از جانب دیگر کسب و کارها را کسادتر کرده و موجب افت محسوس درآمدها شد.
گفتنی است چندی پیش روزنامه بهار در گزارشی با عنوان «اعتمادسازی داخلی» نوشته بود: «واقعیت آن است که آمارهای اقتصادی مقامات دولتی از بهبود شرایط به نسبت گذشته برای اقشاری از جامعه باورپذیر نیست و آنان بر این عقیده‌اند که این آمارهای مثبت مسئولان اثر ملموسی بر معیشت روزمره آنان نداشته است در نتیجه به آن اعتمادی ندارند».
** همصدایی اصلاح طلبان با رسانه‌های معاند در تشکیک مرگ یک جاسوس
روزنامه آرمان در تیتر اصلی امروز با عنوان «ورودکانادا به پرونده سید امامی» نوشت:
«دولت کانادا از ایران خواست تا درباره مرگ کاووس سیدامامی شهروند ایرانی-کانادایی که در زندانی در تهران خودکشی کرده است، تحقیقات لازم انجام دهد. به گزارش ایسنا، کانادا مدعی است که مرگ این استاد دانشگاه ۶۴ ساله در زندان مشکوک بوده و خانواده وی اظهارات مقامات ایرانی مبنی بر اینکه سیدامامی در نتیجه خودکشی جان خود را از دست داده است، نپذیرفته‌اند. عمر الغبرا، معاون پارلمانی وزیر امور خارجه کانادا گفت که کشورش از شنیدن خبر فوت این شهروند ایرانی-کانادایی بسیار متأسف شده است و از دولت ایران می‌خواهد که تحقیقات شفاف و عادلانه‌ای را به نیابت از دولت کانادا در این زمینه انجام دهد».
اینکه این روزنامه اصلاح طلب در نقش سخنگوی سفارت کانادا، تیتر اصلی خود را به وروداین کشور به پرونده خودکشی یک جاسوس اختصاص داده است، خود جای تأمل دارد. اما مهمتر از آن همصدایی اصلاح طلبان با رسانه‌های معاند در تشکیک مرگ این جاسوس است.
لازم به ذکر است که کامران سیدامامی، برادر کاووس سید امامی که در روزهای گذشته به اتهام همکاری با یک شبکه جاسوسی و جمع‌آوری اطلاعات به نفع بیگانگان در بازداشت خودکشی کرده است، با بیان اینکه خودکشی از طریق حلق‌آویز کردن کاملاً مشهود است، از رسانه‌ها خواست با خبرسازی ودامن زدن به شایعات موجب آزرده شدن خانواده مرحوم نشوند.
روزنامه‌های اصلاح طلب در روزهای اخیر همصدا با رسانه‌های معاند، با کم اهمیت جلوه دادن موضوع جاسوسی، تشکیک در مرگ کاووس سید امامی را برجسته کردند.
عباس جعفری دولت‌آبادی دیروز در مصاحبه با خبرنگاران گفته بود: «در نوزدهم دی‌ماه سال جاری حسب گزارش کتبی یکی از نهادهای امنیتی که به دادسرای شهید مقدس ارجاع شده است، به موجب دستورات قضایی و با آغاز تحقیقات انجام شده، مشخص گردید متهمان پرونده با هدایت افسران اطلاعاتی سیا و موساد ماموریت‌های سه‌گانه‌ای را شامل موضوعات زیست محیطی، نفوذ در جامعه علمی ایران و جمع‌آوری اطلاعات از اماکن حساس و حیاتی کشور از جمله پایگاه‌های موشکی کشور، دنبال می‌کرده‌اند.
جعفری دولت‌آبادی افزود: «در تحقیقات انجام شده برخی متهمان به انجام سفرهای متعدد به سرزمین‌های اشغالی از جمله به منظور شرکت در کنفرانس منارید که با حضور افسر اطلاعاتی موساد در رژیم صهیونیستی برگزار شده، اقرار و اذعان نموده‌اند که هدف کلی پروژه مشترک سازمان سیا و موساد، ایجاد بحران در برخی از حوزه‌های زیست محیطی ایران بوده است».
۱۶:۲۴ - ۱۳۹۶/۱۱/۲۵
