به گزارش مشرق به نقل از فارس، کردهای سوریه و طیف‌های مختلف آن گرچه با مشکلات ساختاری روبرو بوده ولی نسبت به جنبش معارضان و رخدادهای اخیر سوریه مواضع مستقل دارند و تا حدودی به دنبال مطالبات سنتی و تاریخی خود رفتند.
کردهای سوریه یکی از اقوام سوریه هستند که آمار دقیقی از جمعیت آنها در دست نیست اما جمعیت آنها بین یک میلیون و 200 هزار تا 2 میلیون نفر تخمین زده می‌شود. بطور متمرکز در شهرهای استان حسکه و مرزهای سوریه با عراق و ترکیه و بطور پراکنده در استان حلب و دمشق زندگی می‌کنند.
در بین کردها احزاب مختلفی است و هنوز نتوانسته اند به یک جبهه متحد برای اتخاذ موضعی واحد برسند. یکی از این احزاب، حزب چپ کردی (حزب الیساری الکردی) است. این حزب در سال 1996 تاسیس شد و عضو تجمع چپ مارکسیستی سوریه است. دارای گرایشات چپ مارکسیستی است و با حزب سوسیالیستی کرد عراق ارتباط ارگانیکی دارد. از رهبران آن "محمد موسی محمد" 58 ساله از مؤسسان حزب و "صالح کدو" 65 ساله دبیرکل فعلی حزب است.
صالح کدو، رهبر و موسس حزب سوسیالیستی کرد در سوریه بوده و از حمایت‌های جلال طالبانی برخوردار بوده است. برای اینکه بتوانیم با مطالبات کردهای سوریه و مواضع آنها در قبال تحولات اخیر در سوریه آشنا شویم، به سراغ صالح کدو دبیر کل حزب چپ کردهای سوریه رفتیم.
آنچه در پی می آید، متن کامل مصاحبه با این رهبر کرد سوریه می باشد:
حزب بعث 375 کیلومتر زمین از کردها گرفته و به عربها واگذار کرده است
فارس: : روند موضع گیری کردهای سوریه در قبال تحولات 8 ماهه سوریه چه بوده است؟
صالح کدو: 50 سال است که ملت سوریه از سیاست‌های حزب بعث رنج می‌برد، طیف های مختلف سوریه با تمام گرایشات مذهبی خود در طول 50 سال گذشته از حضور حزب بعث و حکومت آن کشور رنج برده‌اند ولی در این میان کردها بیش از سایرین رنج برده‌اند، یکبار به عنوان ملت سوریه یکبار به عنوان کردها.
کردهای سوریه که 15 درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند بیش از سایر گروه‌ها با مشکلات مواجه شده‌اند بیش از 100 هزار کرد از داشتن تابعیت سوری محروم شده‌اند، ازمثلث مرزی سوریه ترکیه و عراق به طول 375 کیلومتر، 43 روستا برای سکونت عرب‌هایی که از حلب و رقه آنجا آورده بودند، ساختند و تمامی این زمین‌ها از کردها غصب شده است. زمین‌ها را از کردها گرفتند و به عربها دادند.
کردها از اشتغال در دولت و ارتش سوریه محروم شده اند
در این مدت نام بیش از 3000 هزار روستا، شهر و بخش کردنشین از کردی به عربی تغییر نام یافته است. کردها از اشتغال در نهادهای دولتی مردم شده‌اند به عنوان مثال هیچ کردی در ارتش و پلیس سوریه وجود ندارد حتی در مجلس ملی سوریه هم هیچ نماینده‌ای ندارد و این در حالی است که کردها در پارلمان ایران فراکسیون کردی دارند و اختلافات با دولت هم دارند مثل حزب کارگرانه کردستان ایران در عراق، کومله و سایر گروه‌ها با دولت مرکزی اختلافاتی هم دارند وی در پارلمان هم فراکسیون دارند ولی در سوریه چنین نیست.
کردهای سوریه در استان‌هایی همچون حلب، حسکه و دمشق زندگی می‌کنند. این گزارش مختصری از وضعیت کردهای سوریه طی 50 سال گذشته بود.
برخی افراد مسلح وارد تظاهرات‌ها شدند و اعتراض‌ها را به خشونت کشاندند
از 8 ماه پیش که اعتراضات مسالمت آمیز در سوریه آغاز شد، خواسته‌های این افراد کاملا بر حق بود ولی رفته رفته در برخی مناطق این فعالیت‌ها به سمت خشونت کشیده شد. در این میان برخی افراد مسلح وارد تظاهرات‌های مسالمت آمیز شدند و این فعالیت‌های اعتراضی را به خشونت کشاندند.
با هرگونه درگیری طایفه ای مخالفیم/ ترکیه نقش پررنگی در فتنه طایفه‌ای سوریه بازی می کند
ما کردها هر گونه فعالیت‌های خشونت آمیز چه از طرف نظام و یا مخالفان نظام را محکوم می‌کنیم، ولی در عین حال بر حقانیت مطالبات معترضان که به صورت مسالمت آمیز است، تاکید می‌کنیم.
کردهای سوریه یک ویژگی دارند و آن اینکه با هرگونه درگیری قومی و طایفه‌ای مخالف هستند. ولی متاسفانه عده‌ای هستند که در این میان به دنبال برانگیختن فتنه‌های طایفه‌ای هستند و دولت ترکیه نقش پررنگی در این زمینه دارد. ما کردها نه تنها در سوریه بکله می‌خواهیم توازن به دنبال برانگیختن فتنه‌های طایفه‌ای هستند و دولت ترکیه نقش پررنگی در ایران زمینه دارد. ما کردها نه تنها در سوریه بلکه می‌خواهیم توازن طایفه‌ای در کل منطقه حفظ شود، ولی اینکه آمریکا یا اسرائیل با حمایت از یک طایفه به دنبال تخریب طایفه دیگری باشد، کاملاً مردود است.
ما اعتقاد داریم که چنین سیاستی به هیچ وجه به نفع ملت‌های منطقه نیست چرا که ملت‌های منطقه باید با یکدیگر همزیستی مسالمت آمیز داشته باشند.
هیچگاه خواستار کشور مستقل نبوده و نیستیم/ کردها بخشی از جامعه سوریه هستند
ما کردها خواستار تحقق اصلاحات فوری در کشور هستیم چرا که این وضعیت اقتضا می‌کند که اصلاحات در سریع‌ترین زمان ممکن صورت گیرد تا بتواند پاسخگوی مطالبات ملت سوریه باشد. دراین میان نظام سوریه باید باب هر گونه دخالت در امور داخلی و یا برانگیختن هر گونه فتنه داخلی را ببندد.
کردهای سوریه بخشی از ساختار جامعه این کشور هستند و ما هیچ گاه خواستار دولت و یا کشور مستقل که در عراق رخ می‌دهد، نبوده‌ایم.
بشار اسد به 300 هزار شهروند کرد تابعیت سوریه داد
سؤال در 8 ماه گذشته آیا تغییراتی هم در سوریه رخ داده است؟
جواب: ما منکر این مساله نیستیم که دولت سوریه به رهبری بشار اسد به 300 هزار شهروند که از داشتن تابعیت سوری محروم شده بودند، تابعیت سوری داد که به نظر ما یک گام کاملا مثبت است ولی کافی نیست. زیرا همچنان مشکلات بسیاری در کشور وجود دارد که نیازمند اصلاحات فوری و ریشه‌ای است.
هرگونه همکاری با معارضان خارجی را رد می کنیم
سؤال کردها به صورت شخصیت‌های مختلف و احزاب در طیف‌های مختلف معارضه مانند شورای ملی سوریه و هیئة التنسیقیه حضور داشته و هنوز مواضع روشنی به عنوان یک جریان در قبال تحولات سوریه نداشته‌اند. علل چیست؟
پاسخ: این سؤال بسیار مهمی است. حزب ما در هیئت هماهنگی ملی نیروهای تغییر دموکراتیک سوریه عضویت دارد که در آن 4 حزب کردی دیگر نیز عضویت دارند. همچنین 2 حزب کرد نیز در شورای ملی استانبول عضویت دارد. دلیل عضویت ما در هیئت هماهنگی این است که این هیئت نماینده حقیقی معارضان داخلی سوریه است و ما هر گونه همکاری با نیروها و معارضان خارجی را رد کردیم.
از جمله شعارهای ما در این حزب، عدم وجود خشونت، جنگ طایفه‌ای و دخالت خارجی است و ما بر همین اساس هم فعالیت می‌کنیم. در ماه گذشته ما یک کنفرانس با عنوان همایش ملی کردها در قامشلی برگزار کردیم که 260 نفر از شخصیت‌های فرهنگی، اقتصادی زنان، جوانان و نیز 100نفر از نیروهای کرد و نمایندگان احزاب کرد در آن حضور داشتند. هدف از برگزاری این کنفرانس یکسان سازی مواضع کردهای سوریه در این مرحله از تاریخ که بسیار حساس بود.
کردهای سوریه به شورای ملی استانبول اعتقادی ندارند
باید این نکته را یادآوری کنم که مجلس ملی استانبول به عقیده ما اصلا به نفع سوریه نیست زیرا 95 درصد اعضای این مجلس نیروهای خارجی هستند که توسط بیگانگان حمایت می‌شوند و ما با تمام مواضع آنها از جمله دخالت خارجی در امور داخلی سوریه و نیز دخالت نظامی بطور کامل مخالفیم.
ترکیه، قطر و عربستان بدنبال برهم زدن اوضاع سوریه هستند
سؤال: تاثیر عوامل منطقه‌ای و داخلی روی مواضع کردها چه به عنوان شخصیت‌های مستقل و چه به عنوان احزاب چگونه بوده است؟
جواب: هیچ یک از احزاب گروه‌های کردی موجود در منطقه چه در عراق و چه در ترکیه نتوانستند بر موضوع ما تاثیری بگذارند و هر یک از احزاب کردی که خواستار مذاکره بوده‌اند، به طور عقلانی و منطقی مذاکره صورت گرفته است. کردهای منطقه به هیچ وجه خواستار حاکمیت کردها در سوریه نیستند. ناگفته نماند پس از تحقیقات کاملی که ما انجام داده‌ایم، حتی کردهای ایران نیز به هیچ وجه به دنبال متشنج کردن اوضاع سوریه نیستند اما ترکیه و کشورهای عربی خلیج فارس مانند قطر، عربستان نیز بدنبال بر هم زدن اوضاع سوریه هستند.
اردوغان در حال بازی دادن عربها است
سؤال نقش ترکیه در قبال کردها چیست؟
جواب: موضع ترکیه در دشمنی با کردها کاملا معروف است، اگر ترکیه قصد حمایت از کردها را داشت، رفتار خصمانه‌ای در قبال 20 میلیون کرد در ترکیه نداشت، به عنوان مثال نخست وزیر سابق ترکیه به صراحت اعلام کرد که کردها حتی اگر به کره ماه هم بروند، ما آنها را هدف قرار خواهیم داد. به عقیده من ترک‌ها و در راس آنها شخص اردوغان در حال بازی دادن عربها است.
خواهان مدیریت کردها در مناطق کردنشین هستیم
سؤال: کف و سقف مطالبات کردها چیست؟
جواب: ما در سوریه خواستار مدیریت کردها هستیم. یعنی استان‌های که اکثریت ساکنان آن کردها هستند، مدیریت این استان‌ها با کردها باشد. البته خاطرنشان می‌کنم که ما بدنبال حاکمیت خود مختار نیستیم بلکه مدیریت خود مختار می‌خواهیم در شهرهای کردنشین مانند سکه اکه 100 درصد ساکنان آن کردها هستند شهردار آن از درعاست که از نظر ما قابل پذیرش نیست. ما می‌خواهیم مدیریت شهرهایمان را بپذیریم.
در مجموع کردهای سوریه خواستار تحقق مسائلی هستند که امکان پذیر باشد.
سؤال: دولت برای رفع مطالبات کردها چکار کرده است؟
در مجموع کردهای سوریه خواستار تحقق مسائلی هستند که امکان پذیر باشد. اقداماتی صورت گرفته اما کافی نیست. گفتگوهایی داشته ایم. تابعیت برای کردها صادر شده است اما کافی نیست.
سؤال: آیا در این تحولات از کردها برای مذاکره دعوت کرده است؟
جواب: رئیس جمهوری روسای احزاب کرد برای گفت و گو دعوت کرد ولی ما شرکت در گفت و گو را تا زمان توقف خشونت در کشور به تعویق انداختیم.
سؤال: از زمان تاسیس اولین حزب کردها در سال 1965 تاکنون حدود شش دهه می‌گذرد چرا کردهای معارض در یک چارچوب حزب سیاسی متحده نشده‌اند؟
جواب: همانگونه که اشاره کردم چند ماه پیش کنفرانس ملی کردهای را برگزار کردیم که در آنجا توانستیم گفتمان سیاسی کردها را یکسان کنیم. ولی در تلاش هستیم تا در آینده نزدک احزابی که از لحاظ اندیشه‌ای بهم نزدیک هستند را نزدیک کنیم.
سؤال: کردها از معارضه چه مطالباتی دارند کف و سقف آن را بیان کنید؟
جواب: همانگونه که ما از نظام سوریه می‌خواهیم که کردها را بعنوان دومین قومیت کشور به رسمیت بشمارد، از معارضان هم این مطالبه را داریم.
اخوان المسلمین نیرویی برای بدست گرفتن قدرت در سوریه ندارند
سؤال: چرا کردهای معارض از حاکمیت جریان اسلامی به رهبری اخوان المسلمین در هراس هستند؟
جواب: اخوان المسلمین چنین نیرویی جهت در دست گرفتن قدرت ندارند ولی ترکیه و دیگر کشورها در این مدت بسیار تلاش کرده‌اند که آنها را تقویت کنند و ما به هیچ وجه از به قدرت رسیدن اخوان المسلمین حمایت نمی‌کنیم.
خواهان تشکیل یک دولت دموکراتیک ملی هستیم
سؤال: به نظر شما چرا سوریه به اینجا رسیده و آینده این تحولات به کجا ختم می‌شود؟
جواب: این مسأله از دهها سال پیش بطور بالقوه وجود داشت و از جمله مهمترین عواملی که باعث شد سوریه به این مرحله برسد، می‌توان به مشکلات اقتصادی و معیشتی و نیز اقدامات امنیتی که کرامت انسانی را هدف قرار می‌داد،اشاره کرد.
ما خواستار تشکیل یک دولت دموکراتیک ملی هستیم که در آن تمام قومیت‌ها به رسمیت شناخته شوند نظام باید هر چه سریعتر دست به اصلاحات بزند جلوی مشکلات بزرگترین را بگیرد. از جمله اینکه کشور در آستانه یک جنگ داخلی قرار دارد و ما امیدواریم که هر چه اتفاق می‌افتد به خیر و صلاح ملت سوریه باشد.
سؤال: کردها شخصیت بشار اسد را چگونه می‌بینند؟
جواب: ما به بشار اسد بعنوان یک شخصیت جوان نگاه می‌کنیم که باید بتواند شرایط این لحظه تاریخی در کشور را درک کند.
در قیاس با دیکتاتور‌های عرب از جمله صدام حسین و قذافی و امرای کشورهای حاشیه خلیج فارس، بشار اسد از همه آنها بهتر است ولی عملکرد دستگاه امنیتی کشور تأثیر منفی زیادی بر روی شخصیت بشار اسد گذاشت.
