سرویس سیاست مشرق - روزانه میتوان از لابهلای گزارشها و عناوین خبری رسانههای مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابلتوجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که میتواند برای مخاطبین قابلاستفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژههای مشرق" نکات و تأملات قابلاستخراج از رسانهها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژههای مشرق» همراه شوید.
******
** تاجزاده: اصلاحطلبان اجازه نمیدهند که ایران به سوریه یا لیبی تبدیل شود
«مصطفی تاج زاده» از متهمین فتنه ۸۸ در مصاحبه با روزنامه شرق در پاسخ به این سؤال که «ارزیابی شما از اعتراضات اخیر چیست؟ چه نامی بر تجمعات اخیر میگذارید و جنس این اعتراضات را چه میدانید؟» گفت:
«اجتماعات اخیر را میتوان تجمع قشرهایی از مردم و بهویژه جوانان تحصیلکرده و بیکاری دانست که آینده روشنی پیشروی خود نمیبینند و نسبت به فشار و تبعیضها در جامعه معترض هستند. مخصوصاً جوانانی که دیده نشدند و احساس میکنند صدای آنها شنیده نشده و پیامشان دریافت نشده است. آنها میخواهند به نوعی توجه جامعه و دولتمردان را به خود و مطالباتشان جلب کنند؛ چراکه تداوم این وضع را برای خود قابلتحمل نمیبینند. این تجمعات قطعاً اعتراضی است. اینکه خارجنشینان از این تجمعات استقبال میکنند، ما را نباید به سمتی سوق دهد که تظاهرکنندگان را -اگرچه گاهی دست به خشونت هم میزنند-وابسته به بیگانگان و اجانب بخوانیم».
تاج زاده در بخش دیگری از این مصاحبه گفت:
«مهمترین نقش اصلاحطلبان در شرایط فعلی این است که اجازه ندهند ایران، سوریه یا لیبی شود. این خطری جدی است که جامعه ما را مثل جوامع دیگر تهدید میکند. همینجا باید بگویم یکی از دلایلی که سوریه گرفتار این وضعیت شد، فقدان یا ضعف جریان اصلاحی در آن کشور بود، بهگونهای که یک جریان قدرتمند اصلاحطلب در آن کشور وجود نداشت که همزمان دولت و ملت را مخاطب قرار دهد و به آنها هشدار دهد که از مرزهای خاصی نباید خارج شوند و دست به روشهای خشونتآمیز نزنند؛ یعنی از یک طرف، دولت بگیروببند راه نیندازد و از طرف دیگر، معترضان دست به سلاح نبرده و خشونتورزی نکنند».
تاج زاده مدعی شده است که «مهمترین نقش اصلاحطلبان در شرایط فعلی این است که اجازه ندهند ایران، سوریه یا لیبی شود».
در این خصوص باید به ۲ نکته اشاره کرد.
اول اینکه تاج زاده -آبان ۹۵- در پاسخ به سوالی درباره راهحل برون رفت سوریه از جنگ گفته بود:
«مثل برجام رفتار کنیم. با قدرتها بنشینیم و به توافق برسیم که این داستان، فاتح نظامی ندارد. اسد نمیتواند مخالفان مسلح خود را نابود کند. آنها نیز نمیتوانند اسد را به زیر بکشند. پس باید مذاکره کنند که چگونه میتوانند به توافقی برسند که حداقل خواستهای همه را پوشش دهد».
«غلامحسین کرباسچی» نیز چندی پیش با حمله به محور مقاومت و توهین به مدافعن حرم گفته بود:
«نزنید این حرفها را؛ غیرت دینی آیا این است که به اسم حالا دفاع از حرم و اینها. آقا جان ما هم دلمان میخواهد در سوریه و لبنان و یمن و همه اینجا صلح برقرار شود. دفاع از مظلوم شود. شیعیان آنجا تقویت بشوند. ولی آیا این کار فقط با پول دادن و اسلحه خریدن و کشتن و زدن اینها حاصل میشود. این دولت با غیرت دینی میگوید که بذارید ما از توان دیپلماسی برای حل مسائل منطقه استفاده کنیم. توان دیپلماسی بزرگان دیپلماسی که شش تا ابرقدرت را جلوی خودش بنشاند و بزرگترین مسئله تحریم که شورای امنیت بوده را حل بکنه میتواند با توان دیپلماسی بیاید این مسائل را حل کند. مگر ما این جوانهای عزیز را از سر راه آوردیم همینطوری بفرستیم تا شهید شوند. ما دلمان میسوزه که جوانهایمان چرا باید شهید بشوند. چرا مردم باید کشته بشوند».
تاج زاده و همفکران او همواره با تضعیف محور مقاومت در منطقه، مدعی بودند که سوریه راه حل نظامی ندارد و تنها راه، دیپلماسی و مذاکره است؛ اما در نهایت مقاومت نتیجه داد و محور مقاومت به فرماندهی سردار قاسم سلیمانی کمر داعش را در سوریه و عراق شکست.
دوم اینکه تاج زاده از محکومین فتنه ۸۸ است. بنابر مستندات متعدد، فعالان فتنه ۸۸ پس از فروکش کردن فتنه در بهمن ۸۹ در پی آن بودند تا به بهانه بیداری اسلامی، فجایع سوریه را در ایران پدید آورند و پای داعش و النصره و دیگر گروههای تکفیری را به ایران باز کنند.
** باید با دنیا تعامل کنیم تا مشکل بیکاری حل شود
«حمیدرضا جلایی پور» در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت:
«ما در حکمرانیمان ناکارآمدیهایی داریم. ۲۰ سال است که جامعه این مساله را فهمیده و ضرورت اصلاحات را درک کرده است. در برابر اینکه مرتب در این مدت مردم رأی میدهند پاسخ مناسبی به رأی دادنها داده نمیشود. با امکانات بخشی از حاکمیت در برابر کسانی که رأی میآورند مقاومت میشود.
این علت بنیادی است. به مطالبات پاسخ داده نمیشود و آن هم مطالبات مدنی. وقتی فردی رأی میآورد باید بتواند به وعدههایش عمل کند. باید بتواند وزرای دلخواهش را روی کار بیاورد باید بتواند با دنیا تعامل اقتصادی داشته باشد. الان مشکل کشور اقتصادی است و سرمایه باید وارد کشور شود تا آمار بیکاری کمتر شود. ما باید با دنیا کار اقتصادی کنیم».
این فعال اصلاح طلب مدعی شده است که باید با دنیا تعامل کنیم تا مشکل بیکاری حل شود.
در این خصوص باید گفت هزینههای جاری (نه عمرانی) دولت یازدهم ظرف ۴ سال، بیش از ۳ برابر شد و با رشد بیش از ۳۰۰ درصدی، از ۱۰۴ هزار میلیارد به ۳۴۰ هزار میلیارد تومان رسید. با عنایت به اینکه حجم نقدینگی نیز از ۴۳۰ هزار میلیارد به بیش از ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. کارشناسان پیش از این تاکید داشتند که حاصل جمع این دو (افزایش هزینههای جاری دولت و حجم نقدینگی)، احتمال رها شدن فنر تورم را قریب الوقوع میکند مگر اینکه دولت دوازدهم، به توقف این روند بپردازد.
مرحوم هاشمی رفسنجانی- تیر ۹۵ - در دیدار جمعی از مدیران و کارشناسان حوزه رسانه و صنعت، به انتقاد ازافزایش ۹۰۰ هزار میلیاردی نقدینگی و معمای محل نگهداری و مصرف آنان پرداخت و گفت: «اگر ۲۰ درصد این نقدینگیها برای تأمین نیازهای واحدهای تولیدی تعطیل شده برگردند، علاوه بر برگشت رونق به اقتصاد، مشکل بیکاری جوانان تحصیل کرده، مخصوصاً کارگران بیکار شده را حل میکند که معضل بسیار خطرناک برای جوانان، خانوادهها و جامعه شده است». وی همجنین- شهریور ۹۵ -در دیدار وزیر و معاونان وزارت کار و رفاه برای دومین بار تصریح کرد «اگر نقدینگی کشور که رقم قابل توجهی است، مدیریت شود، موجب جبران رکود و کاهش تورم میشود».
دولتمردان در سالهای گذشته تاکید داشتند که با برجام سرمایه خارجی به ایران سرازیر میشود.
در روزهای گذشته، احمد خرم وزیر راه دولت اصلاحات در مصاحبه با روزنامه آرمان گفته بود: «پس از برجام تا به امروز حدود ۲۵۰ الی ۲۶۰ میلیارد دلار تفاهمنامه امضا شد اما هنوز یک میلیارد دلار آن هم وارد کشور نشده است».
در حال حاضر نگاهی به آمارهای رسمی که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت با عنوان «گزارش وضعیت سرمایهگذاری خارجی در ایران» در سال ۹۵ منتشر شده است، به خوبی نشان میدهد سرمایهگذاری خارجی در این دولت نسبت به دولت دهم کاهش پیدا کرده است. بر همین اساس جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی طی سه سال نخست دولت یازدهم نسبت به سه سال پایانی دولت دهم ۴۳ درصد کاهش یافته است.
علاوه بر این، آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل) که مرجع رسمی آمار جذب سرمایه خارجی در دنیا است در اوایل امسال در گزارشی اعلام کرد که ایران از سال ۹۲ تاکنون در جذب منابع نزولی عمل کرده و در سال ۹۵ نسبت به ۹۴ به منفی ۵۱ درصد رسیده است.
** اصلاح طلبان، راهپیمایی علیه آشوبگران و بی ادبی فرانسه را ندیدند
ملت بزرگ ایران دیروز در شهرهای مختلف به خیابانها آمدند و با حضور در راهپیماییهای گسترده در سراسر کشور، اقدامات اخیر آشوبگران را محکوم کردند. نکته قابل توجه اینجاست که این حضور باشکوه توسط روزنامههای اصلاح طلب سانسور شد و تنها یکی دو روزنامه اصلاح طلب، این اتفاق را منعکس کردند.
علاوه بر این در روزهای گذشته، فرانسه ضمن لغو سفر وزیر خارجه خود به ایران، با دخالت در امور داخلی کشورمان و با لحنی طلبکارانه از برخورد با اغتشاشگران ابراز نگرانی کرده و خواستار خویشتنداری ایران و احترام به حقوق اساسی آنها شده است! این واکنش سخیف فرانسه نیز توسط روزنامههای اصلاح طلب سانسور شد.
در همین رابطه روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت:
«در حالی که اروپاییها بدون ورود به مرحله تقسیم تقصیر در تحولات ایران از تهران میخواهند که حق آزادی بیان را برای معترضان در نظر بگیرد و از خشونت در برابر آنها پرهیز کند، واشنگتن در حال تبدیل کردن این تحولات به بهانهای برای فشارهای بیشتر بر ایران است».
روزنامه ایران-ارگان رسانهای دولت- نیز در گزارشی با عنوان «"نه" سازمان ملل به تلاش ضد ایرانی ترامپ» نوشت:
«وزارت خارجه فرانسه یک روز پیش از این در بیانیهای اعلام کرد که "وضعیت در ایران را به دقت زیر نظر دارد".»
ژست مضحک فرانسه در واکنش به اغتشاشات در ایران، در حالی است که این کشور سالهاست که میزبان گروهک تروریستی منافقین است. گروهکی که ۱۷ هزار ایرانی بیگناه را به خاک و خون کشیده است.
علاوه بر این واکنش مقامات فرانسوی درخصوص ناآرامیها در ایران در حالی است که بیش از ۱۰۰۰ دستگاه خودرو در شب سال جدید میلادی در این کشور از سوی معترضان به آتش کشیده شده و نیروهای امنیتی نیز ۵۱۰ نفر از این افراد را دستگیر کردهاند. ماکرون که جنایات آشوبگران و قاتلان مردم در ایران را «اعتراض مدنی» جا زده بود بلافاصله بعد از آغاز شورشهای اجتماعی در کشورش در توئیتی خواستار اشد مجازات برای حملهکنندگان به پلیس شد! به دنبال این حادثه ماکرون دستور بازداشت فوری و مجازات مجرمین را داد.
** دولت باید مدیران ناکارآمد را تغییر دهد
«مرتضی مبلغ» در یادداشتی در روزنامه آفتاب یزد نوشت:
«دولت بعد از این وقایع مسئولیتهایش دوچندان شده است. دولت باید مشکلات مردم را بررسی و آنها را اولویت بندی کند. بخصوص مواردی که مستقیم به مردم فشار اقتصادی و اجتماعی آورده را باید به سرعت حل نماید. یکی از راهکارهایی که دولت بتواند مشکلات را حل کند، حضور مدیران کارامد و تواناست. تا دیر نشده دولت باید مدیران ناتوان در هر سطح را به سرعت تغییر دهد».
در روزهای گذشته، «حسین مرعشی» سخنگوی حزب کارگزاران در مصاحبه با روزنامه همشهری گفته بود: «آقای نوبخت و آقای سیف و ستاد اقتصادی آقای روحانی تنها مسئول "نه گفتن" هستند. تورم در بهشت زهرا صفر است که ۲ میلیون آدم آنجا مردهاند و تکان نمیخورند؛ اعتراض هم نمیکنند؛ بی ادبی هم نمیکنند. ما که نمیخواهیم قبرستان درست کنیم! وقتی تعداد پرسنل شرکتهای مهندسی ما در این مملکت از ۳۰ هزار نفر به ۵ هزار نفر رسیده است و حقوق همین تعداد را هم نمیتوانند بدهند، یعنی یک جای کار آقای نوبخت اشکال دارد. تیم اقتصادی دولت باید اینها را حل کند. کشور نمیتواند با رکود اداره شود. پرداختهای عمرانی دولت نمیتواند اینقدر کم باشد».
** انکار اعتراضات واقعی توسط جهانگیری، اشتباه بود
یدالله طاهرنژاد عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت:
«برخی از اظهارات جهانگیری مثلاً موضعگیریاش نسبت به تجمعات اخیر قابل نقد است زیرا بهطور کل معاون اول منکر اعتراضات واقعی شد و آن را به جریان پشت پرده منتسب کرد اما واقعیت این است که اعتراضات وجود دارد. اجتماعاتی که روبهروی مجلس، بانک مرکزی و جاهای مختلف مشاهده شد هیچیک هدایت شده نبود و کاملاً خودجوش بود. جمعیتی که حقوقشان تضعیف شده اجتماع کردند حتی با برخی از این تجمعات برخورد شد؛ بنابراین واقعیت این است که این اعتراضات پیش از این وجود داشته است. امروز هم باید مسائل را واکاوی کنیم تا روشن شود که منشأ این اتفاقات چیست. اگر این اعتراضات بحق است باید به این اعتراضات و مطالبات پاسخ داده شود».
گفتنی است «اسحاق جهانگیری» معاون اول رئیس جمهور در روزهای گذشته-پیش از آنکه آشوبگران وارد صحنه شوند-در واکنش به تجمعات مسالمت آمیز مردم درخصوص مسائل معیشتی، وضعیت اقتصادی و تمامی شاخصهای آن را مثبت و مطلوب ارزیابی کرد و اعتراضات مردم نسبت به مسائل معیشتی را فاقد وجاهت دانست و آن را به منتقدان نسبت داد.
این اظهارات جهانگیری، حتی صدای حامیان دولت را نیز درآورد. برای نمونه سایت حامی دولت «خردادنیوز» با نامسئولانه خواندن اظهارات جهانگیری نوشت: «به واقع میتوان گفت این دست اظهارات به مثابه سر در برف فرو کردن و عدم توجه به واقعیات و بدور از هر گونه مسئولیتپذیری است... بزرگنمایی برجام و توقع آفرینی غیر متوازن با آن، استفاده از نیروهای فرتوت و بکارگیری مدیرانی که گاها بر فساد اقتصادی آن دامن زدند، دیگر به منتقدان دولت باز نمیگردد. هر چه هست این دست از اعتراضات میتواند فرصت و تلنگری باشد که دولت مردان را به خود آورده و چه خوبست به جای فرافکنی با مسئولیتپذیری دولتمردان به فکر رفع و رجوع نقاط ضعف خود باشند تا آنکه تنها همه چیز را به منتقدان دولت و دستهای پشت پرده گره بزنند.»