دكتر مسعود كيمياگر، متخصص تغذيه و رژيم درماني با اشاره به گراني شير و تخم‌مرغ در كشور به عوارض ناشي از اين گراني اشاره کرد و گفت: «بهتر است قبل از آنكه در مورد عوارض حذف شير و تخم‌مرغ از سبد غذايي بگوييم، به ارزش غذايي اين 2 كالاي مصرفي بپردازيم. هرگاه به مفهوم ارزش‌‌غذايي پي ببريم، متوجه مي‌شويم كه حذف اين مواد در برنامه غذايي چه معضلاتي خواهد داشت.»
كيمياگر خاطرنشان كرد: «مصرف روزانه شير باعث رشد و استحکام استخوان، ساخت سلول‌هاي عضلاني، سلامت بافت‌هاي عصبي، سلامت پوست، رشد‌و‌نمو طبيعي، فعاليت‌هاي هورمون تيروييد، انسولين، تيروکسين، هموگلوبين، انقباض عضلاني و حفظ تعادل مايعات بدن، تحريک‌پذيري عضله قلب و تنظيم فشارخون خواهدشد. شير در فعاليت آنزيم‌ها موثر است و در متابوليسم پروتئين‌ها و فعاليت قلب و مغز نقش مهمي دارد. اگر اين كالاي مهم ارزشي (شير) به علت گراني از سبد غذايي افراد نيازمند و كم بضاعت جامعه حذف شود بي‌شك لطمه‌هاي جبران‌ناپذيري به سلامت جسم و روان آنها وارد خواهد كرد.» كيمياگر تصريح کرد: «از كودكي كه تازه متولد شده است تا افراد كهنسال جامعه از شير بهره كافي مي‌برند. هر چند ممكن است افرادي نتوانند آن را مصرف کنند اما موضوع سخن ما در حال حاضر افراد استثنا نيست.»
ارزش غذايي يک تخم‌مرغ، معادل 30 گرم گوشت
اين استاد دانشگاه با اشاره به ارزش غذايي تخم‌مرغ گفت: «ارزش يك عدد تخم‌مرغ معادل 30 گرم انواع گوشت (قرمز، مرغ و ماهي) و 2 تکه متوسط خورشي، نصف ليوان حبوبات پخته، يک‌چهارم ليوان حبوبات خام و يک‌چهارم ليوان انواع مغزها (بادام، پسته، فندق، گردو) است.»
او با اشاره به اسيدآمينه‌هاي موجود در تخم‌مرغ و ارزش غذايي آن، تصريح كرد: «اين ماده غذايي تمام اسيدآمينه‌هاي ضروري بدن را دارد و پروتئين آن يک پروتئين کامل، قابل جذب و داراي بيشترين اسيدآمينه‌هاي ضروري براي بدن است که درصد جذب بالايي دارد.» وي افزود: «پروتئين تخم‌مرغ هم در سفيده و هم در زرده آن وجود دارد و نسبت آن 60 درصد به 40 درصد است. به دليل کيفيت بالاي تخم‌مرغ اين ماده در ايجاد سيري به‌خصوص هنگامي که در وعده صبحانه مصرف شود، نقش مهمي دارد و به همين دليل باعث کاهش وزن مي‌شود زيرا علاوه بر القاي احساس سيري، کالري بسيار کمي دارد.» كيمياگر خاطرنشان كرد: «گران كردن شير و تخم‌مرغ آن هم به دليل خودكفايي، بي‌شك روي قشر آسيب‌‌پذير و كم‌درآمد جامعه اثر خواهد گذاشت و اگر اين 2 كالاي مصرفي را از سبد غذايي اين گروه حذف كنيم، متحمل صدمه‌هاي جبران‌ناپذيري خواهيم شد.»
استاد انستيتو تحقيقات تغذيه كشور معتقد است اجراي طرح هدفمندكردن يارانه‌ها و خودكفايي آرزويي بود كه بالاخره برآورده شد. متاسفانه كارشناسان به حاشيه‌هاي اجراي اين طرح توجهي نداشتند و ما در حال حاضر با گران شدن نرخ لبنيات مواجه شده‌ايم. به گفته او، اجراي طرح‌هاي كلان به برنامه‌ريزهاي كلان نياز دارد و نبايد تغذيه و سلامت جامعه را درگير بازي‌هاي سياسي کرد.
سرانه مصرف شير در ايران يک‌سوم کشورهاي اروپايي و آمار بيماري‌هاي ناشي از کمبود کلسيم در کشور ما بسيار بالاتر از استانداردهاي جهاني است و مصرف نکردن شير و فرآورده‌هاي لبني يك معضل براي نسل‌هاي آينده خواهد بود.
كارشناسان معتقدند گراني شير به حذف يارانه و گراني تخم‌مرغ به بيماري آنفلوانزاي حاد پرندگان مربوط مي‌شود. همان زماني كه براي نخستين بار آنفلوانزاي حاد پرندگان به جان مرغداري‌هاي كشور افتاد و باعث تلفات بسيار سنگين در اين صنعت شد (يعني سال 1386)، هر چه سازمان دامپزشكي كشور به گوش مسوولان خواند كه بهتر است قبل از آنكه اين ويروس به جان بقيه مرغداري‌ها بيفتد و بيشتر از اين زيان ببينيم، مرغداري‌هاي در معرض خطر را معدوم كنيم، گوش هيچ مسوولي بدهكار نشد.
4 سال پيش زنگ خطر گراني تخم‌مرغ را به صدا درآورده بوديم
دكتر ناصر نبي‌پور، رييس هيات‌مديره جامعه دامپزشكان كشور، در گفت‌و‌گو با خبرنگار هفته‌نامه «سلامت» همكاري نکردن دولت با سازمان دامپزشكي را علت اصلي گراني تخم‌مرغ مي‌داند. او در تشريح اين مطلب خاطرنشان مي‌کند: «حدود 4 سال پيش كه آنفلوانزاي حاد پرندگان وارد كشور شد، به اين نتيجه رسيديم كه اگر چاره‌انديشي نشود، با شيوع دوباره اين بيماري و صدمه‌هاي جبران‌ناپذيري روبرو خواهيم شد. متاسفانه تذكرات ما نتوانست دولت را براي همكاري متقاعد كند و هنگامي كه آنفلوانزاي مرغي در سال 89 براي بار دوم وارد كشور شد، تمام مرغداري‌هاي تهران و قزوين كه 30 درصد از تخم‌مرغ كشور را تامين مي‌كردند، بر اثر بيماري آنفلوانزاي حاد پرندگان از بين رفتند.»
رييس اتحاديه مرغداران تخم‌گذار استان تهران مي‌گويد: «با طولاني شدن زمان معدوم‌سازي، ميزان شيوع بيماري در کشور نيز افزايش پيدا كرد درنتيجه مرغداري?هاي تهران و قزوين كه 30 درصد از تخم‌مرغ كشور را تامين مي‌كردند آسيب ديدند كه گراني امروز تخم‌مرغ نتيجه همان بي‌توجهي ديروز مسوولان است كه زنگ هشدار را به مراتب براي آنان به صدا درآورديم اما متاسفانه به گوششان نرسيد.»
نبي‌پور در ادامه با اشاره به وضعيت مشابه تركيه با ايران ادامه مي‌دهد: «همزمان با ورود آنفلوانزاي فوق حاد پرندگان در سال 86 به ايران، کشور ترکيه نيز به اين بيماري گرفتار شد اما اين کشور پس از اعلام آلودگي، با استفاده از کمک‌هاي جهاني و کارشناسان سازمان هاي بين المللي، اقدام به معدوم‌سازي و بازسازي گله‌هاي خود کرد ولي كشور ما با بي‌توجهي از كنار آن گذشت و زمينه‌ساز گراني امروز تخم‌مرغ شد.»
مطالعات نشان داده است مصرف پروتئين‌هاي دامي با کيفيت بالا که تخم‌مرغ سرآمد آنهاست، به‌طور موثر از تحليل توده عضلاني در سالخوردگي جلوگيري مي‌کند و آن را کاهش مي‌دهد و هنگام کاهش وزن نيز بافت عضلاني را حفظ خواهد کرد. حال با گراني بي رويه قيمت شير و تخم‌مرغ معلوم نيست چه اتفاق ناخوشايندي در انتظارمان باشد.
