به گزارش مشرق، سهم ۳۰ تا ۵۰ درصدی زنان از فهرست اصلاح‌طلبان در شورای شهر پنجم وعده‌ای بود که تحقق نیافت تا پنجمین دوره شوراهای شهر و روستا با وجود پدیده‌هایی مانند ورود ۴۱۵ نفری زنان در سیستان و بلوچستان یا رکورد‌شکنی حضور شش زن در شورای شهر تهران، در کل کشور چهره شوراها مردانه بماند و حتی نسبت به دوره قبل کاهشی ۳۶ درصدی را تجربه کند. نکته قابل تأمل در این میان خلف وعده اصلاح‌طلبان در اختصاص سهم ۳۰ درصدی فهرست امید به زنان بود به گونه‌ای که در ۲۲ مرکز استان از مجموع ۲۵۳ نفری که نام‌شان در لیست امید پنجمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا به ثبت رسید، تنها ۴۲ نفر یعنی چیزی حدود ۱۶/۶ درصد از فهرست امید در این شهرها به زنان اختصاص یافت، آن هم در شرایطی که در بحبوحه ثبت‌نام‌ها برای این انتخابات اصلاح‌طلبان وعده اختصاص ۵۰ درصد لیست‌ها به زنان و جوانان را داده بودند.
این خلف وعده‌ها اما مسبوق به سابقه است همچنان که سهم زنان در دولت یازدهم نیز به رغم وعده‌های انتخاباتی روحانی از کابینه هیچ شد و دولت یازدهم در انتخاب مدیران ارشد زن به دو معاونت زنان و خانواده و محیط زیست بسنده کرد. بدقولی‌های اصلاح‌طلبان و دولت تدبیر و امید در عمل به وعده‌هایشان در حوزه زنان موجب شده تا جبهه زنان اصلاحات برای گرفتن سهم خود از دولت جدید به تکاپو بیفتند و گمانه‌زنی‌های متعددی درباره تعداد وزرای زن در کابینه دوازدهم از سوی جریان اصلاحات راه بیفتد. در این میان شهیندخت مولاوردی، معاون زنان و خانواده رئیس‌جمهور هم پیش‌بینی کرده است، دو سه وزیر زن در کابینه دولت دوازدهم حضور خواهند داشت.
تأثیرگذاری سهم ۵۰ درصدی زنان در نتیجه نهایی انتخابات‌ها همواره این نیمه پیکره جامعه را مورد توجه قرار داده است. سهم ۳۰ درصدی زنان از کرسی‌های انتخاباتی نخستین بار در انتخابات مجلس دهم مطرح شد. سهم‌خواهی برای زنان در این سبک و سیاق اما سیاستی در پوشش حمایت از حقوق زنان و به منظور پیروزی جریان اصلاحات با چهره‌های زن اصلاح‌طلب کمتر شناخته شده‌ای بود که هنوز مانند برخی چهره‌های اصلاحات در ذهن مردم پیشینه ناخوشایند نداشتند. پس با طرح سهم ۳۰ درصدی زنان از صندلی‌های سبز بهارستان می‌شد هم مردم را پای صندوق‌های رأی آورد و هم با معرفی چهره‌های تازه جریان اصلاحات را پیروز میدان رقابت کرد. این سناریو موجب موفقیت اصلاح‌طلبان در برخی شهرها مانند تهران شد. دیری نپایید که نتایج این انتخاب خود را در نطق سیده فاطمه حسینی چهره جوان فهرست امید از تریبون مجلس در حمایت از همسر و پدر نجومی بگیرش رخ نمود.
تقلب در اختصاص سهم ۳۰ درصدی فهرست امید به زنان
با وجود این اما دوباره جریان اصلاحات از سناریوی موفق مجلس برای شورای شهر و روستا استفاده کرد. با این تفاوت که این بار سهم ۳۰ درصدی زنان در ۲۲ مرکز استان از شعار فراتر نرفت و از مجموع ۲۵۳ نفری که نام‌شان در لیست امید پنجمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا به ثبت رسید، صرفنظر از اینکه چه تعداد از آنها موفق به ورود به شوراها شدند تنها ۴۲ نفر را زنان تشکیل دادند، یعنی در عمل چیزی حدود ۶/۱۶ درصد از فهرست امید در این شهرها به زنان اختصاص یافت. بیشترین تعداد زنان راه یافته به فهرست امید، در تهران با شش زن و پایین‌ترین تعداد نیز مربوط به شهر رشت بود که عملاً در بین ۱۱ نفر اعضای فهرست امید این شهر هیچ زنی قرار نگرفت! از سوی دیگر پدیده انتخابات شوراها یعنی سیستان و بلوچستان با راهیابی ۴۱۵ زن به شوراها در دوره پنجم در حالی اتفاق افتاد که عملاً کمترین لیست از سوی جناح‌های سیاسی در این منطقه معرفی شد و شاید تنها جایی که راهیابی این تعداد از زنان به شورا حکایت از تغییر نگاه به مباحث زنان در سطوح اجتماعی دارد منطقه سیستان و بلوچستان باشد.
نگرانی زنان اصلاح‌طلب از کنار گذاشته شدن دوباره
حالا با روشن شدن ماجرای تقلب در سهم ۳۰ درصدی زنان از لیست امید در ۲۲ مرکز استان نوبت به وعده‌های انتخاباتی روحانی رسیده و زنان اصلاح‌طلب نگرانند به‌رغم تمام تلاش‌هایی که در قالب تشکل‌ها و سمن‌های سیاسی‌شان برای پیروزی دولت تدبیر و امید داشتند، امیدشان به تدبیر دولت برای احقاق سهم زنان از هیئت دولت و کابینه ناامید شود! این موضوع را می‌توان از فهرست‌های منتشر شده در فضای مجازی و رسانه‌های اصلاح‌طلب از چهره‌های زنی که می‌توانند عهده‌دار سکانداری وزارتخانه‌های مختلف باشند، دریافت. همچنانکه صحبت‌های فعالان زن اصلاح‌طلب به روشنی مؤید این موضوع است. به طور نمونه زهرا نژادبهرام، عضو اصلاح‌طلب تازه راه یافته به شورای شهر می‌گوید: در ستادهای انتخاباتی (روحانی) جرقه اشتعال فعالیت‌های انتخاباتی در سراسر کشور، ستادهای زنان بودند.
از نگاه وی جامعه مدنی ممکن است بتواند در بخش‌هایی تأثیرگذار باشد، همانطور که در لیست‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان تأثیر گذاشت و توانست ۳۰ درصد لیست‌های انتخاباتی شورای پنجم و مجلس دهم را به خود اختصاص دهد. این بدان معنا نیست که برای همیشه اثرگذار باشد، بنابراین آنچه از دولت انتظار می‌رود، در جهت نهادینه شدن توسعه پایدار و توسعه همه‌جانبه و دسترسی زنان به قدرت، فعال‌سازی بخش‌های دولت به خصوص کابینه برای پذیرش مشارکت زنان در عرصه وزارت و معاونت و بقیه مدیریت‌های ارشد است. این عضو تازه شورای شهر معتقد است زنان می‌توانند نمایش عینی دولت پاکدستان برای دولت دوازدهم و روحانی باشند. از صحبت‌های نژادبهرام به روشنی می‌توان سهم‌خواهی زنان اصلاح‌طلب از کابینه دوازدهم را دریافت.
پیش‌بینی محتاطانه معاون زنان دولت
شهیندخت مولاوردی، معاون زنان و خانواده رئیس‌جمهور هم می‌گوید: با تجربه‌ای که از دولت یازدهم داریم و تفاوتی که شرایط شروع کار دولت دوازدهم با دولت یازدهم دارد، زمینه برای استفاده از خانم‌ها به عنوان وزیر در کابینه دوازدهم خیلی مساعدتر است. وی در پاسخ به این سؤال که چند وزیر خانم در دولت دوازدهم حضور خواهند داشت، محتاطانه می‌گوید: این بستگی به تصمیم رئیس‌جمهور دارد. ضمن آنکه تصمیم نهایی نیز با مجلس است. ما پیش‌بینی‌مان معرفی دو سه خانم است و برای آن تلاش می‌کنیم.
با تمام اینها اما زهرا سجادی، معاون فرهنگی سابق معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری و دبیر مجمع زنان فرهیخته انقلاب اسلامی درباره نگاه دولت به زنان می‌گوید: خود خانم مولاوردی در همان سال آغازین دولت یازدهم در جلسه‌ای که با بسیج و نیروهای دولتی داشتند، اعلام کردند که دولت ادعا می‌کند به زنان کمک می‌کند و من به عنوان معاون رئیس‌جمهور اعلام می‌کنم که اینطور نیست و آقایان هیچوقت به خانم‌ها بها نمی‌دهند و در حال حاضر هم ما این همه خون دل خوردیم و تلاش کردیم تا خانم‌ها در رأس امور قرار بگیرند، اما آقایان این اجازه را نمی‌دهند. از نگاه این فعال زنان حتی پست معاونت زنان و خانواده هم در دولت دهم شکل گرفت در غیر این صورت این جایگاه در حد مشاور و پستی تشریفاتی بیشتر نبود.
منبع: روزنامه جوان
