به گزارش مشرق به نقل از باشگاه خبرنگاران، در گفتگوی ویژه خبری یک شنبه شب که با حضور دکتر حسین کچوئیان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در استودیو و حضور تلفنی دکتر خواجه سروی معاون فرهنگی وزیر علوم و دو عضو تشکل های دانشجویی انجام شد، علل تحقق نیافتن منویات مقام معظم رهبری درخصوص کرسیهای آزاد اندیشی به بحث گذاشته شد.
در ابتدای برنامه مستندی از صحبتهای دانشجویان پخش شد و دانشجویان در این خصوص نظراتی را بیان کردند؛ یکی از دانشجویان با تاکید بر اینکه تاکنون کار مثبتی دراین حوزه انجام نگرفته است گفت در طول مدتی که من به یاد دارم، تنها پنج تریبون آزاد در دانشگاه ما برگزار شده است. دانشجوی دیگری هم به وجود ترس بین مسئولان دانشگاهها اشاره کرد و گفت: برخی مسئولان از بیان برخی موضاعات واهمه دارند و می ترسند قبح این مسایل ریخته شود.
* كچوئيان: كليات قضيه تشكيل كرسي هاي آزادانديشي مبهم بود
دکتر حسین کچوئیان استاد دانشگاه و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با حضور دراستودیوی گفتگوی ویژه خبری در پاسخ به اولین سوال مجری برنامه دراین خصوص که چرا با وجود گذشت 14سال از فراخوان مقام معظم رهبری کرسیهای آزاداندیشی آنطور که شایسته است در دانشگاهها تشکیل نشده است گفت: عدم تحقق کرسیهای آزاد اندیشی علل مختلفی دارد. در ابتدا با نگاهی به گذشته و طرح موضوع توسط رهبر معظم انقلاب این نکته روشن می شود که در ابتدای کار ابعاد قضیه برای ما روشن نبود.
مجری برنامه درادامه با طرح این موضوع که مقام معظم رهبری پس از طرح اولیه موضوع بارها در سخنرانیهای خود به ابعاد مختلف این موضوع اشاره کرده
اند و بر همین اساس این امکان وجود داشت تا مسئولان به نتیجه ای روشن دست یابند، از مهمان برنامه خواست تا دراین باره توضیح دهد. دکتر کچوئیان در پاسخ به اين سوال اظهار داشت: شروع بحث از آنجا آغاز شد که بعضی اساتید حوزوی در نامه ای به مقام معظم رهبری درخصوص فضای علمی و معرفتی کشور و چگونگی هدایت افکار موضوعاتی را بیان کردند که رهبری نیز در پاسخ به این پیام ضمن تایید آن نقطه نظراتی رانیز به ان اضافه کردند تا کرسی های ازاد اندیشی ذیل کرسیهای نقد و نظریه پردازی طرح و تشکیل شوند. مقام معظم رهبری بارها تاکید داشته اند که آزادی مطالبه نظام جمهوری اسلامی است و ما باید فضای آزاد برای انجام امور را ایجاد کنیم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری در سخنرانیهای بعدی خود بر ایجاد کرسی های آزاداندیشی در کنار نقد،نظریه پردازی و مناظره تاکید کردند و مشخص شد که کرسی های آزاد اندیشی قالب جدیدی برای گروه خاصی است. در مجموع می توان یکی از مهمترین علتهای تحقق نیافتن کرسی ها را وجود ابهام در کلیات قضیه دانست.
دکتر کچوئیان با اشاره به این موضوع که ایجاد کرسیهای آزاد اندیشی به ذات برای تولید علم نیست اظهار داشت: هدف اصلی ایجاد فضای تضارب آرا بر روی موضوعات اجتماعی است و هدف درگیرکردن استاد و دانشجو در فضای عمومی است. در همین راستا شورای عالی انقلاب فرهنگی درسال 81 با مصوبه ای بحث را به شکل ساختاری درآورد و تصویب کرد تا تشکیلاتی برای ایجاد کرسی های آزاد اندیشی ایجاد شود. تشکیلاتی که مسئولیت آن را به عده ای از علمای اهل نظر و یکی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی سپرده شد.
وی کار اصلی تشکیلات مورد اشاره را کمک به درگیرکردن جامعه علمی کشور با مباحث نظریه پردازی دانست و افزود : براساس گزارش مسئول این مجموعه تا کنون بالغ بر 50کرسی درتهران و قم تشکیل شده است. این کرسیها شیوه ای جریان یاب بین اساتید و دانشجویان هستند و به فضای سیاسی و اجتماعی کشور برحسب موضوعات روز میپردازند. موضوعاتی چون بیداری اسلامی و حتی فساد بانكي اخیر.
مجری برنامه از عدم رضایت دانشجویان درزمینه نحوه تشکیل کرسی های آزاداندیشی سخن به میان اورد و باطرح این موضوع که دانشجویان شبهاتی درخصوص نحوه برگزاری کرسی های آزاد اندیشی دارند از مهمان برنامه خواست تا توضیح دهد که شفاف سازی درزمینه ایجاد کرسی های آزاداندیشی برعهده کیست؟
کچوئیان نیز در پاسخ به این ابهام از انجام دو کار درزمینه تشکیل کرسیهای آزاد اندیشی گفت و تاکید کرد: اولین کار تدوین و ابلاغ آیین نامه تشکیل کرسی های ازاد اندیشی دردانشگاهها توسط وزارت علوم تحقیقات و فن آوری است که درسال گذشته انجام گرفته است. دومین نکته نیز تشکیل قالبی برای گفتگوها به واسطه تشکیل خانه ملی گفتگوی آزاد است که درسال 85توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شد تا این قضیه درفضای عمومی جامعه جریان پیدا کند.
وی البته اشاره ای نیز به فقدان وجوه ساختاری و کمبود منابع مالی نیز داشت و افزود: حتی مقام معظم رهبری نیز درسخنان اخیرخود به سازمانها و تشکیلات دولتی نیز به علت محقق نشدن این امر تذکراتی را دادند. به همین دلیل بنده مسئولیت مسئولان را منتفی نمی کنم چراکه وزارت علوم دربخشی از کارها کوتاهی کرده و در بخش دیگر نیز کوتاهی صورت گرفته طبیعی است و دلیل آن وجود فضای متشنج سالهای اخیردر دانشگاهها بوده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید برسخنان اخیر مقام معظم رهبری دردیدار ایشان با نخبگان که فرمودند مهمترین کار نخبه گفتمان سازی است اظهارداشت:مهمترین مجرای تاثیر گذاری تولید فکر است و آنچه درحال حاضر مورد اتفاق نظر است این است که کرسی های آزاد اندیشی با کرسی های نقد ونظریه پردازی متفاوت است.
وی درپاسخ به این سوال که چرا آیین نامه وزارت علوم باتاخیری چندساله ابلاغ شده است گفت: دانشجویان تصور متفاوتی از موضوع دارند عده ای معتقدند نیازی به آیین نامه نیست ولی مهم این نکته است که تفاوت تاریخ درفراخوان مقام معظم رهبری منجر به تفاوت فهم ها ازاین موضوع شده است چراکه درصحبت 14سال پیش مقام معظم رهبری اشاره ای به کرسی های آزاداندیشی نشده است. ایشان درمقطعی بر ایجاد فضای باز و اینکه آزادی مطالبه ماست اشاره داشتند و به تدریج درسخنان بعدی کرسی های  آزاد اندیشی فضای خاص خود را یافتند.
* عضو انجمن اسلامي دانشجويان مستقل: بعضي ها با نگاه مناظره اي به كرسي هاي انديشي مي خواستند بيلان كارشان را بالا ببرند
علی جمشیدی دبیر انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه تربيت مدرس و مسئول واحد آموزش اين اتحاديه نيز مهمان تلفنی گفتگوی ویژه خبری یک شنبه شب شد تا درآغاز به این سوال که چرا کرسی های آزاداندیشی به آن شکلی که مدنظر رهبری است برگزار نمی شود پاسخ دهد.
جمشیدی آزاد اندیشی را بخشي از نظام جمهوری اسلامی دانست و گفت: با بررسی شالوده انقلاب اسلامی به سه رکن عبودیت، معنویت و آزادی خواهیم رسید و در این هندسه فکری است که کرسی های آزاد اندیشی نیز موضوعیت پیدا می کنند.
وی خاطرنشان کرد شهیدان مطهری و بهشتی نیز برلزوم چنین کاری درجمهوری اسلامی تاکید داشتند.
وی تاکید کرد تشکیل کرسی های آزاد اندیشی باید درجمع اهل آن باشد نه دربین مردم عادی؛ و شخص حاضر در این کرسی ها نباید با نیت نفاق در کرسی ها شرکت کند.
جمشيدي به سوال مجری برنامه که چرا تاکنون این امر به خوبی اجرا نشده است اینگونه پاسخ داد که در 8سال ابتدایی 14سالی که از فراخوان رهبری می گذرد، جریانی در دانشگاهها با حمایت وزیرعلوم حاکم بود که مصداق روشن شارلاتانیزم بوده است. اما در6سال اخیر هم باید نگاهی به نهادهای مرتبط بااین موضوع داشته باشیم.
درهمین بین مجری از جمشیدی پرسید شما به عنوان دانشجو و بازوی اجرایی چه موانعی را برسرکار می بیند. سوالی که دبیر انجمنهای اسلامی دانشجویان مستقل درجواب به آن گفت: بروکراسی موجود درادارات ودانشگاهها اولین دلیل برای عدم اجرای این مهم است.ابلاغ آیین نامه ها و اساسنامه های مختلف و حتی اصلاحیه هایی که از طرف شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم صادرمی شود تا حدی جلوی کار دانشجویان را گرفت. متاسفانه دراکثرموارد نگاهی محافظه کارانه و امنیتی بر دانشگاهها حاکم بوده است و در بعضی موارد با نگاه مناظره ای به کرسی های ازاد اندیشی درصدد بالابردن بیلان کاری خود بوده اند.
باتمام این اوصاف حال باید چه کرد؟ جمشیدی درپاسخ به این سوال گفت: باید بانگاهی کیفی و نه کمی به بحثها بپردازیم. دانشجو باید به سمت فرصتها پیش برود و با نگاهی ایجابی به نقد آنها بپردازد.
* معاون وزير علوم: قبول دارم كه حركت ما كند بود؛ اما دانشجويان هم مقصرند
دکتر خواجه سروی معاون فرهنگی وزارت علوم تحقیقات و فن آوری نیز مهمان تلفنی این بخش از گفتگوی خبری شد تا به ابهامات موجود یر سرراه تشکیل کرسی های آزاد اندیشی دروزارت علوم پاسخ دهد. معاون وزیر علوم درهمان ابتدای سخن با اشتباه دانستن تاریخ فراخوان مقام معظم رهبری گفت: آنچه بصورت رسمی از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده است سال 81است نه سال 76. این درحالی است ایشان درآبان ماه سال 88خواستار ایجاد و تشکیل کرسی های آزاداندیشی شدند و ما نیز در مجموعه وزارت علوم یک ماه بعد این کار را آغاز کردیم. حتی در مواردی دانشگاهها از ما مجوز خواستند و وزارت علوم بنا به خواست رهبری به دانشگاهها مجوز اعطا کرد. در همین حین و درحالی که کرسی ها درحال شکل گیری و تشکیل شدن بودند، درمورخه 16آبان سال 88آیین نامه تشکیل کرسی ها توسط کمیته ای متشکل از نمایندگان وزارت علوم، وزارت بهداشت، دانشگاه آزاد اسلامی، بسیج دانشجویی و... تدوین و به دانشگاهها ابلاغ شد.
خواجه سروی باگلایه از برخی اظهارنظرها مبنی براینکه تاکنون کاری درجهت تشکیل کرسی های آزاد اندیشی انجام نگرفته است، اظهارداشت: مقام معظم رهبری افقهای دوردستی را ترسیم می کنند و ماباید به سمت این افقها حرکت کنیم و کندی حرکت ما بدین معنی نیست که تا به حال هیچ کاری صورت نگرفته است. درتمام مجموعه های دانشگاهی درحد توان کار انجام شده است.
وی خاطرنشان کرد: برخی موانع مانند فضای فرهنگی کشور و برخی خود سانسوریها باعث شده روند سرعت کندی به خود بگیرد. اما نباید فراموش کرد که در این زمینه دانشگاهها درحال حاضر بودجه مستقلی دارند.
وی تاکید کرد: این کار نوعی کارفرهنگی است و باید با حمایت همه جانبه آنرا به فرهنگ جامعه تبدیل کنیم.
خواجه سروی البته به خواست مجری برنامه آماری نیز از تعداد کرسیهای برگزار شده در دانشگاههای کشور ارائه کرد و گفت: از سال 88 تاکنون نزدیک به هزار کرسی آزاد اندیشی در کشور برگزار شده است.
با ارائه این آمار مجری ازمعاون فرهنگی وزارت علوم این سوال را پرسید که چه چیز در آیین نامه ابلاغی ازسوی وزارت علوم دیده شده است که امار شما حکایت از تشکیل هزار کرسی رادارد اما دانشجویان معتقدند چندان توجهی به این موضوع نشده است؟
این مقام مسئول درجواب اشکال را نه از وزارت علوم بلکه از دانشجویان دانست و تصریح کرد: وقتی آیین نامه ای ابلاغ می شود حکم قانون را دارد و این
دانشجویان هستندکه باید به آیین نامه مسلط باشند. این درحالی است که ما به سوالات و ابهامات موجود پاسخ داده ایم. حتی درمواردی کرسی هایی را به عنوان نمونه و الگو برگزارکردیم و فیلمهای آنرا به دانشگاهها فرستادیم.

* معاون بررسي و تحليل بسيج دانشجويي: دانشجو تحمل شنيدن حرف مخالف خود را نداشت و روساي دانشگاهها هم محافظه كاري كردند
داوود گودرزی معاون بررسی و تحلیل بسیج دانشجویی نیز به عنوان آخرین مهمان تلفنی برنامه به جمع مهمانان پیوست و به سوال مجری که علت تحقق نیافتن کرسی های ازاد اندیشی را جویا می شد اظهارداشت: جلساتی تحت عنوان مناظره و پرسش و پاسخ برگزار شده است اما نه درقالبی که مدنظر مقام معظم رهبری بوده است. چون درسالهای اخیر جامعه دراثر نوع نگاه رسانه ها به مسایل دچار نوعی سطحی نگری و روزمرگی شده است. درچنین فضایی مردم مناظره های داغ سیاسی را بر مباحث عمیق ترجیح می دهند. ضمن اینکه درمقوله تولید علوم انسانی نیز زایش کمی داشته ایم و با تکرار مطالب گذشته چالشی را ایجاد نکرده ایم.
وی فرهنگ گفتگو در دانشگاههارا نیز کمرنگ توصیف کرد و گفت: استاد حرف خود را می زند و میرود، دانشجو هم وقتی پشت تریبون آزاد قرار می گیرد حرف خود را میزند و تحمل شنیدن پاسخ را ندارد. روسای دانشگاهها هم به دلیل محافظه کاری با برگزاری کرسیها مخالفت کرده اند.
گودرزی درپاسخ به این سوال که حال چاره چیست و چه باید کرد گفت: اول فرهنگ سازی و بعد جدی گرفتن مطالبه گری. امسال عزم خود را جزم کرده ایم تا با برطرف کردن موانع بیش از پیش کرسی ها را در دانشگاهها ایجاد کنیم.
وی درخاتمه یادآور شد امسال کرسی های ازاد اندیشی در4 محور نقد مبانی غرب، بیداری اسلامی، مبارزه با مفاسد اقتصادی و انتخابات برگزار خواهد شد.