سرویس جهان مشرق- بنیاد هریتیج از 1981 میلادی در ابتدای هر دوره از ریاستجمهوری توصیههایی را به دولت جدید منتشر میکند، اما اینبار به دلایلی از جمله روابط نزدیک مایک پنس، قائممقام ترامپ با این مؤسسه سه سند مفصل منتشر کرده است.
بنیاد هریتیج، از اندیشکدههای تندرو در ایالات متحده به شمار میآید و شعار خود را «رهبری برای آمریکا» قرار داده است.
این اسناد که به ترتیب از مارس سال جاری انتشار یافته، اولی توصیهای برای تنظیم بودجه، دومی طرحی برای چشمانداز دولت آینده و سومی توصیههای تکمیلی برای دولت جهت سیاستگذاری در حوزههای مختلف با هدف تحقق چشمانداز یادشده است.
در این گزارش قصد داریم ابتدا چشمانداز توصیهشده از سوی اندیشمندان هریتیج را ارائه کرده و سپس توصیههای این بنیاد را به دولت جدید در حوزه سیاست خارجی و مداخله در خاورمیانه مطرح کنیم.
چشمانداز ایالات متحده
از نظر تحلیلگران این مؤسسه،
* تقویت بازار آزاد و جامعه مدنی در آمریکا (مبتنی بر نئولیبرالیسم)،
* حفظ استقلال و حاکمیت مردم آمریکا،
* قدرتمندسازی ارتش برای محافظت از منافع حیاتی واشینگتن و
* رفع موانع تجارت آزاد در جهان و گسترش اقتصاد آزاد فراتر از مرزها (یا همان تقویت شرکتهای چندملیتی)
باید در دستور کار کاخ سفید و کنگره قرار گیرد تا منافع ایالات متحده در خاک خود و در جهان تأمین شده و راه برای مقابله با چالشها در مسیر حفظ آزادی، امنیت و پیشرفت آمریکا در قرن 21 باز شود.
چشمانداز مد نظر هریتیج در حوزه دفاعی عبارت است از:
* افزایش حجم، بازدارندگی، آمادگی و منابع پشتیبانی با هدف مقابله با تهدیدهای آشکار و غیرقابلپیشبینی
* تقویت روابط با اروپا از جمله برگزاری رزمایشهای مشترک، سرمایهگذاری در صنایع دفاعی و سامانههای دفاع موشکیِ متحدان اروپایی، تقویت استقلال امنیتی آنها و کاهش وابستگی به منابع انرژی روسیه، تأسیس پایگاه در مرکز و شرق اروپا و دسترسی به فضای هوایی سوئد و نروژ برای مقابله با توسعهطلبی روسیه و نهایتاً همکاری ویژه با بریتانیا
* قدرتمندی در آسیا و اقیانوسیه از راه مقابله با هژمونی منطقهای چین و همکاری با کشورهای اطراف آن به ویژه هند، استرالیا و ژاپن برای حفظ آزادی عرصههای آزاد دریایی، هوایی، فضایی و سایبری و رفع اختلافات مرزی
* تقویت ثبات در شمال آفریقا و خاورمیانه از طریق مقابله با «تهدید منطقهای و جهانی» ایران و کنترل بر قلمرو تروریستها
توصیههایی هریتیج در سیاست خارجی و دفاعی
از نظر نویسندگان گزارش دوم، ایران تهدیدهایی را پیشتر برای منطقه و جهان ایجاد کرده و به برنامههای تهدیدآمیز خود برای آینده اذعان کرده، بنابر این افزایش قدرت این کشور قطعاً تهدیدهای جدی برای منطقه و جهان ایجاد خواهد کرد و باید از هماکنون با آن مقابله شود. پیشنهاد این مؤسسه، تداوم تحریمهای یکجانبه و تحریمهای شورای امنیت و همکاری نزدیک با قدرتهای منطقه است.
حملات شدید هوایی، ارسال مستشار نظامی به عراق و تقویت نیروهای عملیات ویژه آمریکایی برای همکاری با پیشمرگه کُرد و سازمانهای نظامی سُنی جهت مقابله با داعش از جمله پیشنهادات هریتیج برای تقویت ثبات در خاورمیانه و شمال آفریقا است.
اما در گزارش سوم که 15 وزارتخانه و 6 سازمان دولتی مخاطب تحلیلگران اندیشکده هریتیج قرار گرفته و به هر یک درحوزه مربوطه توصیههایی برای همراستایی با چشمانداز مطلوب کشور، ارائه شده است، وزارت خارجه به «مقابله به نقشههای هستهای ایران و حمایتش از تروریسم در سوریه، عراق، لیبی، و سایر نواحی خاورمیانه» توصیه شده و اینکه در اولین فرصت، مشارکت کنگره را برای حمایت از این اقدامات به دست آورد.
عجیبتر اینکه تحلیلگران هریتیج نه تنها ایران را به دلیل «تبلیغات آتشافروزانه علیه ایالات متحده و اسرائیل» و «تداوم آزمایش موشکهای بالستیک در نقض قطعنامههای شورای امنیت» بلکه به دلیل آنچه «عدم اجرای کامل تعهدات مرتبط با توافق هستهای» خواندهاند (!) مستحق تحریم مجدد از راه بکارگیری مکانیسم ماشه در قطعنامه 2231 شورای امنیت و افزایش فشار سیاسی از سوی رئیسجمهور جدید دانستهاند و او را به لغو برجام فراخواندهاند.
نویسندگان گزارش، مدت اجرای این سیاست سختگیرانه و سلطهطلبانه از سوی رئیسجمهور جدید را تا زمانی میدانند که «ایران تمام تأسیسات هستهای خود را برچیند و اجازه دسترسی نامحدود به بازرسان بینالمللی را بدهد» که احتمالاً منظور آنها بازرسی از پایگاههای نظامی و حتی دفاتر و منزل دانشمندان است.
در مهمترین توصیه امنیتی هریتیج به ترامپ اگر چه نامی از مکزیک یا کشورهای اسلامی نیامده است، اما رئیسجمهور جدید به لغو سیاست اوباما و سختگیری بیشتر بر مهاجران غیرقانونی توصیه شده است. اوباما در یادداشتی غیررسمی به وزارت امنیت دستور داده بود به جای دیپورت مهاجران غیرقانونی به کشور مبدأ، به آنها اجازه دهند از نوعی وضعیت شبهقانونی برخوردار شوند.
با توجه به آنچه خوانده شد، به نظر میرسد سیاستهای پیشنهادی هریتیج به جز در برخی مسائل حوزه تجارت، شباهتهای زیادی با اقداماتی دارد که تا کنون ترامپ انجام داده است و احتمالاً باید اسناد این بنیاد را در پیشبینی سیاستهای آینده دولت ترامپ جدیتر گرفت. با این احوال، مهمانی هتل ترامپ در واشینگتن برای تأمینکنندگان مالی بنیاد هریتیج که در آن مایک پنس قائممقام (معاون اول) ترامپ به تشریح اولویتهای دولت جدید پرداخت، بسیار معنادار میشود.
بد نیست بدانیم در مأموریت این بنیاد آمده است:«فعالیت اقتصادی آزاد، محدودبودن دخالت دولت، آزادی فردی، ارزشهای سنتی آمریکا و قدرتمندی دفاع ملی، اصولی است که بنیاد هریتیج هر روز برای آن میجنگد.»
منبع
http://talkingpointsmemo.com/livewire/pence-trump-priorities-heritage
http://www.heritage.org