سرویس اقتصاد مشرق- اختلاف در ارائه آمارهای اقتصادی در کشور به امری طبیعی تبدیل شده است و مسئولان مختلف از رئیسجمهور تا وزرا هرکدام براساس منافعی که برای خود و مجموعه تحت مدیریتشان در نظر میگیرند آماری را اعلام میکنند.
رهبری معظم انقلاب در دیدار خود با اعضای ستاد سرشماری نفوس و مسکن نیز به این قضیه اشاره کردند و در تقبیح اختلافات آماری در کشور فرمودند:
" اختلاف در آمارهای مراکز آماری «بلایی بزرگ» است. گاهی مراکز مختلف درخصوص نرخ بیکاری یا نرخ تورم و رشد اقتصادی، آمارهای متفاوتی بیان میکنند که این مسئله موجب ایجاد بیاعتمادی در مردم میشود."
حدود 4 ماه از هشدار رهبر انقلاب در این موضوع میگذرد اما در دولت هنوز نشانهای از تغییر رویکردها به آمار مشاهده نشده است. در آخرین نمونه اختلاف روایت چندین هزار میلیارد تومانی مسئولان در میزان فروش نفت کشور تعجب کارشناسان را برانگیخته است.
" اگر 27 دی پارسال برجام اجرایی نمیشد ، فرضا تحریمها تصاعدی بالا می رفت و وضع نفت ما ادامه پیدا میکرد، کل درآمد نفتی کشور در امسال 32 الی 33 هزار میلیارد تومان بیشتر نبود. روحانی تصریح کرد: تا پایان سال با اجرای برجام حدود 70 هزار میلیارد تومان درآمد نفتی خواهیم داشت و در غیر اینصورت این درآمد از کجا تامین می شد؟"
روحانی در حالی
میزان فروش نفت را از ابتدای 95 تا پایان سال 70 هزار میلیارد تومان عنوان کرد که اگر برای هماهنگی با سایر آمارهای اعلامی، این رقم را به دلار تبدیل کنیم و با احتساب نرخ رسمی دلار که 3236 تومان است به ر
قمی در حدود 21 میلیارد و 632 میلیون دلار میرسیم.
پیش از این اما، وزارت خارجه در
گزارش سه ماهه اجرای برجام که در سالگرد اجرای آن برای مجلس فرستاده بود نسبت به میزان اعلامی از سوی روحانی ارقام متفاوتی وجود داشت.
در این گزارش آمده بود:
"طی 9 ماهه نخست سال 1395، حدود 29 میلیارد دلار نفت به فروش رفته که در زمینه نقل و انتقال وجوه حاصله مشکلی وجود نداشته است."
از سوی دیگر،
بیژن زنگنه وزیر نفت چندی پیش با بیان اینکه "در نه ماهه امسال
24.7 میلیارد دلار وصولی از فروش نفت و میعانات گازی داشته ایم گفت:
تا پایان سال فروش نفت و میعانات ما به 41 میلیارد دلار برسد. وی همچنین گفت: البته این بدان معنا نیست که ما 41 میلیارد دلار وصولی داریم زیرا وصولی های ما با چند ماه تاخیر حاصل می شود."
براساس این اطلاعات، حسن روحانی رئیسجمهور میزان فروش نفت را 21.6 میلیارد دلار طی سال، وزیر نفت دولت او 24.7 و وزارت خارجه کابینه یازدهم فروش نفت را 29 میلیارد دلار در 9 ماه گذشته میدانند.
آنچه از این موارد بدست میآید
سردرگمی و بی نظمی دولت در ارائه آمارهای صحیح به مردم است بطوریکه در مدت کمتر از یک هفته سه مرجع دولتی هرکدام رقمی را برای میزان فروش نفت کشور عنوان کرده اند که
اختلاف آنها با در نظر گرفتن برآورد سالانه چیزی در حدود 20 میلیارد دلار است که معادل ریالی آن به بیش از 62000 میلیارد تومان میرسد.
براین اساس اگر رقم فروش سالانه نفت را طبق آمار وزیر نفت 41 میلیارد دلار حساب کنیم در مقایسه با رقم 21.6 میلیارد دلاری اعلام شده توسط روحانی اختلاف 19.4 میلیارد دلاری را نشان میدهد که با در نظر گرفتن نرخ رسمی دلار 3236 تومانی، میزان اختلاف آن به بیش از 62000 میلیارد تومان میرسد.
همچنین رئیس جمهور و وزارت خارجه تاکید دارند که در پسابرجام پول نفت بدون هیچ مشکلی وارد کشور میشود اما وزیر نفت نظر دیگری دارد و معتقد است پول به سختی و با تاخیر وارد کشور میشود.
البته کارشناسان نیز معتقدند، پول با تاخیر وارد میشود و احتمالا تا کنون این تاخیر ادامه داشته و تمام پول فروش نفت وارد نشده که کشور در یکماهه اخیر دچار
بحران ارزی شده است. همچنین میزان استقراض از بانک مرکزی و رشد نقدینگی نیز موید این موضوع است.
در همین زمینه
علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیسون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به بلوکه شدن پول فروش نفت ایران در بانک های خارجی گفت: اول اینکه این پول های بلوکه شده ثروت کشور ماست، اما امروز سیستم بانک های بزرگ قفل شده مثلا
حتی ما حقوق کارمندان سفارت خانه هایمان را با ساک دستی از کشور خارج می کنیم، ما و برخی اعضای کمیسیون اخیرا در سفری که ازطرف کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به فرانسه داشتیم از سفیر سوال کردم ارتباط بانکی ما با جاهای مختلف برقرا شده است یا خیر؟ که همکاران ما در سفارت تهران در فرانسه اعلام کردند در این مقیاس کوچیک ارتباط برقرار شده است.
همچنین
سید حسن حسینی شاهرودی عضو هیئت رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با بیان اینکه
برای قسمتی از پول نفت فروش رفته کشور امکان بازگشت به داخل وجود نداشته است، گفت: این چالش علاوه بر مشکل کاهش بهای نفت از جمله علتهایی است که سیستم ارزی کشور ار مشکل رو به رو کرده است.
براین اساس میتوان گفت در آمارهای اعلامی از سوی دولت چه در بیان رقم واقعی درآمدهای نفتی کشور در سال جاری و چه در اصل لغو شدن تحریمهای بانکی تضاد جدی وجود دارد که بهتر است مسئولان مرتبط هرچه زودتر نسبت به اعلام واقعیات اقتصادی در پسابرجام برای مردم برنامه ریزی کنند.