سرویس تاریخ مشرق- مخاطبین این گزارش از دو دسته خارج نیستند؛ یا قبل از انقلاب به دنیا آمدهاند و یا بعد از انقلاب. کسانی که قبل از انقلاب به دنیا آمدهاند، تورمهای دهه 50 را به خوبی به خاطر دارند. گرانفروشیها، احتکارها، کمبودها و بالارفتن قیمت روزبهروز قیمتها. در همان زمان به دلیل افزایش شدید قیمت نفت، رشد اقتصادی تا حدی در کشور بالا رفت، اما نرخ تورم در سالهای 52 تا 56 به ترتیب زیر بوده است: 11/2، 15/5، 9/9، 16/6 و 25/1. این آمار به نسبت سالهای دهه 40 که نرخ تورم زیر 5 درصد بوده، آماری بسیار بالاست و در سال 56 بالاترین نرخ تورم در این دهه با نرخ 25 درصد تجربه میشود.
اما سخن گفتن از آمار به تنهایی کفایت نمیکند و برای کسانی که بعد از انقلاب به دنیا آمدهاند به خوبی نمیتواند واقعیتها را نشان دهد. بر همین اساس و برای شناخت بهتر تورم دهه 50 به سراغ روزنامههای این دهه رفتیم تا واقعیت اقتصاد ایران در این دهه را بهتر درک کنیم. نکته بسیار مهمی که وجود دارد این است که در دهه 50، روزنامهها تحت سیطره شدید حکومت پهلوی قرار داشتند و از درج اخبار منفی پرهیز میکردند، به همین دلیل پیدا کردن چنین اخباری در بین روزنامههای این دهه چندان آسان نیست، اما همین تعداد نیز میتواند برهمزننده این تصور پوشالی باشد که قیمت خودکار یا کبریت طی سالهای نخستوزیری هویدا (1343-1356) در همه جای کشور ثابت بوده است!
در ادامه تصاویر روزنامههای دهه 50 را که حکایت از گرانیهای متعدد میکند، مشاهده میکنید:
آبان 52: شاهنشاه اوامر تازهای در مورد مبارزه با گرانفروشی صادر کردند.
فروردین 53: ماجرای گوشت امروز در پایتخت تغییر جهت داد و اگر در روزهای گذشته موضوع کمبود گوشت مطرح بود، امروز بادکردن گوشت در قصابیها نقل محافل بود.
فروردین 53: کمبود گوشت دو سه روز آینده برطرف میشود.
اردیبهشت 53: پروانههای کسب توسط اتاقهای اصناق برای کسانی که پارتی دارند صادر میشود.
فروردین 53: گوشت، سبزی و قند و شکر در تهران کمیاب است.
اردیبهشت 53: مسئولین پنج شرکت بزرگ به جرم گرانفروشی تحت تعقیب قرار گرفتند.
۱۱:۵۴ - ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
