به گزارش مشرق به نقل از فارس با شروع انقلاب‌های مردمی در کشورهای عربی در جهان و به‌ویژه کشورهای اسلامی موسیقی این کشورها که در جریان ابتذال خود به‌سر می‌بردند این روزها شاهد ترانه‌ها و سرودهای انقلابی و حماسی هستند.
این گزارش به بررسی تولیدات موج موسیقی عربی اسلامی در جهان در سایه انقلاب‌های منطقه و بیداری اسلامی می‌پردازد.

* حمایت اهالی «موسیقی اسلامی» از انقلاب‌های منطقه
 
بنابر این گزارش که این عرصه مستثنی به کشورهای عربی نشده و خوانندگان جهان از جمله گروهی از خوانندگان مشهور به خوانندگان «موسیقی اسلامی» همچون «سامی یوسف»، «ماهر زین»، «یوسف اسلام» و ... برای انقلاب‌های منطقه ترانه خوانده‌اند.
سامی یوسف چندی پیش قطعه «من امید تو هستم» را تقدیم به انقلاب مردم مصر کرده است و می‌گوید: این قطعه تقدیم به انقلاب مردم مصر است و آن را به دلایل متعددی که در خاورمیانه رخ داد، تهیه کردم.
وی افزوده است: انقلاب‌های اخیر به‌ویژه مصر را از تلویزیون نگاه می‌کردم و شاهد حمله به جوانان، پدران و مادران بودم؛ آن گونه بود که گویی به من حمله کرده‌اند.
سامی یوسف ادامه داد: از اینجا بود که کلمات این ترانه که می‌گوید: «من را اذیت نکن من جوان تو (مصر) هستم، من را فراموش نکن من وجدان تو هستم»، شکل گرفت.
وی در این ترانه که به دو زبان انگلیسی و عربی است، می‌گوید:

شما برای دنیای ما امید بخش هستید / دچار ناامیدی و یاس نشوید/ چیزی نیست که شما نتوانید تغییر دهید/ شما می‌توانید این دنیا را به جهانی بهتر تبدیل کنید/ با جان و روحتان، با جان و روحتان/ من حقیقت شما هستم، به من آسیب نرسانید/ مرا نکش چون من جوان تو هستم /من امید شما هستم ـ من حقیقت شما هستم/ من ایمان شما هستم ـ من جوان شما هستم

یکی دیگر از این خوانندگان «ماهر زین» خواننده سوئدی لبنانی‌الاصل است که در قطعه‌ای با نام «آزادی» می‌گوید:

در اینجا با خانواده‌ام جمع شده‌ایم/ با همسایه‌ها و دوستانمان/ در برابر دست‌های ظلم و ستم با هم ایستاده‌ایم/ مهم نیست اهل کجایی/ یا اینکه جوان، پیر یا زن و یا مردی / ما در اینجا برای یک دلیل جمع شده‌ایم/ آمده‌ایم سرزمینمان را به مردم برگردانیم/ خدا را شکر/ که به ما توفیق ایستادن داد/ و با هم اکنون اینجا هستیم/ فریاد برای آزادی، آزادی/ ما می‌دانیم که شما فریاد ما را می‌شنوید/ فریاد برای آزادی مبارزه برای آزادی/....

یوسف اسلام یکی دیگر از این خوانندگان است که اقدام به اجرای قطعه‌ای با نام «مردم من» درباره انقلاب‌های منطقه کرده و گفته است: من این ترانه را برای مردم آزاده جهان ساخته‌ام، آنهایی که در آرزوی آزادی و رهایی از بند رژیم دیکتاتور کشورهایشان عاشقانه مبارزه می‌کنند.
وی در این قطعه که با گیتار خود به صورت تکنوازی آن را در استودیویی در نزدیکی دیوار سابق برلین اجرا کرده است، می‌گوید:

مردم من/ هنگامی که شما می‌خواهید ترک کنید/ مردم من؟/ توقف سرکوب/ مردم من؟/ همه آنها نان و لباس می‌خواهند/ فضایی برای استراحت و تنهایی [به دور از چشم جاسوس]/ مردم من؟/ اجازه دهید آنها در صلح زندگی کنند/ توقف کشتار/ مردم من؟/ همه آنها عزت می‌خواهند/فرصتی برای آزادی/ مردم من/ توقف ترس‌افکنی/ مردم من/ اجازه دهید آنها از زندان آزاد شوند/ مردم من/ برچیدن دیوارها/ مردم من/ هنگامی که شما می‌خواهید خود را نشان دهید/ به مردم در میدان بپیودید/

در همین حال در کشورهایی که انقلاب صورت گرفته ترانه‌ها و کلیپ‌های متعددی توسط انقلابیون در کشورهای مختلف ساخته شده است که در صورت جست‌وجوی کلماتی چون «اغنیة الثورة»(ترانه‌های انقلابی)، «نشید الثورة»(سرود انقلابی) و «اناشید الثورة»(سرودهای انقلابی) در گوگل و یوتیوب با اعداد بالایی در اینباره مواجه می‌شویم.
علاوه بر کشورهایی که در آن انقلاب صورت نگرفته،‌خوانندگان و نوازندگان دیگر کشورها از جمله ترکیه، عراق، فلسطین و به‌ویژه لبنان برای انقلاب‌های اخیر فعالیت کرده‌اند.
یکی از این افراد مارسل خلیفه آهنگساز برتر لبنانی است که تاکنون چندین کنسرت خود را تقدیم به مردم انقلابی مصر و دیگر کشورهای کرده است و از حضور در جشنواره موسیقی بهاره بحرین که در مارس گذشته در این کشور برگزار شد، انصراف داد.
«نصیر شمه» آهنگساز عراقی نیز در حمایت از انقلاب‌ها و خیزش‌های اخیر در جهان عرب ترانه‌ای را با عنوان «الشعب یرید» (ملت می‌خواهد) را تولید و تقدیم به ملت‌های منطقه و تمام آزادی‌خواهان جهان کرد.
بنابر این گزارش در همه کشورهای انقلابی منطقه نیز همچون تونس، مصر، یمن، لیبی و بحرین سرودها و ترانه‌های بسیاری با نگاه ملی ساخته شده است.

* مصر: موسیقی در خلاقیتی به نام صدای آزادی

در مصر که از بالاترین تولیدات فرهنگی در میان کشورهای عربی برخوردار است این مساله هم در انقلاب و هم پس از آن به چشم می‌خورد تا جایی که موسیقی نیز در انقلاب مصر تاثیر بسیار داشت چه آنکه بسیاری از خوانندگان حماسی مصری با حضور در میدان التحریر سرودهای ملی و میهنی این کشور را با میلیون‌ها نفری که در میدان التحریر قاهره بودند، زمزمه کردند.
در این بین بودند کسانی که در 18 روز اولیه انقلاب دست به تولید آثاری زدند که از جمله آنها «تامر حسنی» خواننده مشهور مصری بود.
«تامر حسنی» ترانه‌ای را برای شهدای انقلاب مصر و به‌ویژه شهدای تظاهرات روز خشم مردم مصر (25 ژانویه) بر روی سایت یوتیوب قرار داد که به نام «شهدای 25» بود و در آن آمده است:
 
بپاخیز و حکایت کن مردانگی، کرامت و شهامت سالیان سال را/ [حکایت کن] از برادر و خواهرانی که رفتند و قربانی شدند تا میلیو‌ن‌ها نفر دیگر زندگی کنند/ ای خدا صبر بده به پدران و مادران در فراقشان/ به قلب آنها اطمینان بده که شهدایشان در درگاه تو بالاترین مکان را دارند/ فرزندانت ای مصر که در دو روز به تاریخ پیوستند/ پاک می‌کنند زخم سالیان را/ شهدای 25 [ژانویه]/
 
از جمله یکی از مهمترین کلیپ‌های تهیه شده درباره انقلاب مصر کلیپی به نام «صوت الحریة»(صدای آزادی) است که خلاقیت زیبا و جالبی در آن به‌کار برده است.
کلیپ «صوت الحریة» در میان تظاهرات‌های مردمی در قاهره و میدان التحریر این شهر فیلم‌برداری شده است و ترانه‌های آن شعار نوشته‌هایی است که در دست مردم دیده می‌شود.
این کار توسط «هانی عادل» و «امیر عید» خوانده شده و ترانه آن را «هانی عادل» سروده و از گیتار و کیبورد در آن استفاده شده و در آن آمده است:

به خیابان‌ها آمدیم و گفتیم برنمی‌گردیم/ به خون خود در همه خیابان‌ها نوشتیم/شنیدیم آنچه شنیده نمی‌شد/ همه موانع شکسته شد/ سلاح ما آرزوهای ماست/ قدمت ما روشن بود/ زمانی بود که فراموش شده بودیم/ در جایگاهی بودیم که لایقش نبودیم/ در همه خیابان‌های کشورمان/ صدای آزادی ندا داده می‌شود/سرهایمان را در آسمان بلند کردیم/گرسنگی همت ما نبود/ مهمترین خواسته ما حقمان بود/ و می‌نویسیم تاریخمان را بخونمان/

این در حالی است که در قطعات ترانه‌های ساخته شده برای انقلاب مصر می‌توان کلیپ‌های محلی و همچنین کلیپ‌های رپ و «هیپ هوپ» نیز مشاهده کرد.

* تونس: قطعاتی برای البوعزیزی به زبان‌های عربی و فرانسه
 
تونس جایی است که انقلاب‌های منطقه از آنجا آغاز شده است و همچنان ادامه دارد؛ جایی که با شهادت «محمد البوعزیزی» جایگاه الهام بخش یافت.
«محمد البوعزیزی» نه تنها الهام بخش انقلابیون بلکه الهام بخش شاعران و خوانندگان جهان عرب شد به گونه‌ای که در تمام جشنواره‌های موسیقی که در ماه‌های گذشته برگزار شده، جوانان موسیقیدان انقلابی جهان قطعه‌هایی را تقدیم او کرده‌اند.
در تونس نیز همین‌گونه است و اشعار بسیاری که برای او سروده شده با قطعات موسیقی به ترانه‌های زیبا و بعضا تاثیرگذاری منجر شده است، یک از این ترانه‌ها «ای ملت بوعزیزی برگرد» است.
در این ترانه که توسط گروهی با عنوان «صدای انقلاب» تهیه شده «عادل امین» از خوانندگان تونسی می‌گوید:
 
صدای انقلاب از من صادر شد/ صدای من صدای قدرت قاهر را ساکت کرد/ صدایی که ملت تماشاچی را ذلیل می‌کرد/ [بن علی] با چشمان گریان ولی بدون وجدان/ با شکنجه و غارت بیت‌المال رفت/ به خدا ای بوعزیزی تو در خاطر ما هستی/ و خون شهدا در خاطر ماست/ برنمی‌گردد آن صدای قدرت قاهر به کشورم/ چراکه امروز قاهر رفته است /و در روز انقلاب او(خدا) قاهر است/ ای ملت بوعزیزی برگرد و حکایت کن مشکلات را/ صدای ما از دور برآورد صدای شادی و فجری جدید/
 
این در حالی است که به دلیل استعمار فرانسوی و آشنایی اکثریت مردم این کشور به این زبان، سروده‌ها و ترانه‌هایی نیز به زبان فرانسوی و عربی برای انقلاب تونس تولید شده که از جمله آنها ترانه دو زبانه‌ای با عنوان «A la une! Le livre secret de la révolution tunisienne, Le moment ou tout bascule»(اخبار مخفی از انقلاب تونس، همه چیز در لحظه تغییر) است و البته موسیقی محلی نیز به کمک خوانندگان و گروه‌های سرود انقلابی تونس آمده تا حماسه و شور خود را بیان کنند.
 
لیبی: ایجاد گروه‌های موسیقی جدید با رفتن دیکتاتور

در لیبی دیوانگی قذافی یکی از اصلی‌ترین سوژه‌های مهمی است که بسیاری از هنرمندان لیبیایی از آن برای تحقیر دیکتاتور و تقویت روحیه انقلابیون استفاده کردند.
انقلابی که به دلیل شرایط موجود در لیبی برخلاف دیگر کشورهای انقلابی جهان عرب شاهد جنگ و کشتار بود و برای تلطیف روحیه رزمندگان نیازمند این گونه خندیدن‌ها در بحبوحه سختی‌ها داشت.
یکی از کلیپ‌هایی که مورد توجه بیش از یک میلیون بیننده قرار گرفته است کلیپ «ترانه قذافی: زنقه زنقه» است که با استفاده از موسیقی پاپ و قراردادن صدای معمر قذافی در دستگاه‌های الکترونیکی موسیقایی ایجاد کلیپی زیبا کرده است که سخنرانی مهم قذافی علیه انقلابیون که در آن گفته بود: «به سوی جلو، میلیون‌ها نفر با من هستند و من یک انقلابی هستم که الان زمان پیشروی است و ما زنقه زنقه، خانه به خانه و محله به محله می‌جنگیم» را به سخره گرفته است.
در همین حال در میان ده‌ها و صدها کلیپ موسیقی ایجاد شده درباره انقلاب لیبی می‌توان از موسیقی اصیل عربی تا موسیقی رپ مشاهده کرد که یکی از مهمترین کلیپ‌ها با موسیقی اصیل عربی، کلیپ «ثبت کن ای تاریخ» است.
همچنین سرود «نوادگان مختار» یکی از مهمترین سرودهایی است که درباره انقلاب لیبی خوانده شده است که پس از پیروزی انقلاب لیبی با عنوان «سرود ملی لیبی» مشهور شده است.
در همین حال گروه‌های موسیقی جدیدی در لیبی بعد از شروع انقلاب این کشور تشکیل شده که یکی از آنان گروه «میلاد فراوی» خواننده 20 ساله است که به کمک دوست و همسایه 22 ساله خود، «محمد مدنی» یک گروه تشکیل داده که ترانه «جوانی انقلاب» را اجرا کرده‌اند.
«فراوی» و «مدنی» قسمتی از این ترانه را همخوانی می‌کنند: معمر، از این جا برو بیرون، از اینجا برو بیرون، بازی را باخته‌ای! منم یک سرباز بزرگ.
«مدنی» می‌گوید: من همیشه می‌خواستم تا درباره اشتباهات و جنایات قذافی صحبت کنم ولی هیچ‌وقت این شانس را نداشتم و اکنون از این طریق می‌توانم اندیشه‌ها و درد و دل‌هایم را با دیگران در میان بگذارم.
در همین حال خواننده‌های عرب از جمله خواننده الجزایری به نام «الشاب رشدی» و خواننده مصری «حاتم ابراهیم» برای انقلاب لیبی خواندند که «الشاب رشدی» کلیپ «هیتلر عرب» را علیه قذافی ارائه داد.

بحرین: وحدت شیعه و سنی در کلام موسیقی

هر چند بحرین برخلاف کشورهای منطقه کمتر دارای جریان موسیقایی قوی است اما حتی همان اندک هنرمندان بحرینی که بخواهند برای انقلاب بحرین کار کنند کمتر قدرت این امر را پیدا می‌کنند.
چه اینکه در کشوری کوچکی چون بحرین هنگامی که با دختر 20 ساله‌ای به نام «آیات القرمزی» آنگونه رفتار می‌شود با دیگر هنرمندان بدتر از این خواهد شد.
با همه این احوال چندین آلبوم موسیقی حماسی با استفاده از شعر شاعران عرب در بحرین، عراق و لبنان تولید شده که از جمله آنها می‌توان به آلبوم‌های «خاک بحرین»، «گریه بحرین»، «صبرکن بحرین»، «ای بحرین» و «من بحرینی هستم» منتشر شده توسط هنرمندان عراقی و همچنین آلبوم «دریاهای عشق» کارگروه «الولایه» متعلق به حزب‌الله لبنان اشاره کرد.
بنابر این گزارش یکی از بهترین قطعه‌های این مجموعه‌ها، قطعه «میدان شهدا» از آلبوم «خاک بحرین» است که توسط «احمد النعیمی» خواننده گروه «انصار الحسین» به دو زبان از میدان لولو بحرین و وحدت شیعی و سنی در بحرین خوانده و گفته است:

بحرین با اهل آن از شیعه و سنی/ با سرزمینش با خون بیعت بسته است/ تا هرگز در برابر غیر خدا رکوع و خضوع نکند/ خونی که صبح روشن فردا را نخواهد دید/

یمن: سرودهای انقلابی برای سرزندگی در 200 روز تظاهرات و تحصن

یمن بیش از 7 ماه است که درگیر انقلابی طولانی است، انقلابی که از شمال تا جنوب این کشور را در برگرفته است تا جایی که شهری چون تعز حتی یک روز را بدون تظاهرات نگذرانده است.
اعتصاب‌ها در صنعا و عدن و تظاهرات‌ها در صعده و عمران و صد البته تظاهرات هر روزه مردم تعز در طول بیش از 200 روز گذشته نیازمند یک نیروی قوی است که مردم را وحدت بیشتری دهد.
شاید بسیاری از ایرانیان به یاد داشته باشند سرودهای اول انقلاب چقدر سرزندگی را به مردم انقلابی ایران که ده‌ها شهید داده بودند بازمی‌گرداند.
این امر در یمن قابل دیدن است به‌ویژه آنکه بسیاری از ترانه‌ها و به‌ویژه سرودهای ساخته شده در این کشور و کلیپ‌های موجود از آن در میان مردم‌های متحصن در شهرهای گوناگون تولید شده است.
حتی اگر در میان چندین سرود،‌ ترانه‌ای نیز تولید شود افتخار خواننده آن چون خواننده ترانه «اینک هنگام تغییر نظام» و یا ترانه طنزگونه «انقلاب تغییر» این است که تصاویر کلیپش در میان مردم باشد.
ترانه «اینک هنگام تغییر نظام» با قالبی از موسیقی سنتی شبه جزیره عربستان که آن را «جمیل القاضی» خوانده و خود آن را سروده و گروه «جوانان انقلابی البن» آن را تهیه کرده است، می‌گوید:

ملت واحد و سخن واحد/ سخنی که ملت آن را بدون سخنی دیگر می‌گوید/ از ظلم بدش می‌آید/ ای یمن اینک هنگام تغییر نظام است/.../ ای ملتی که در عصبانیت زندگی کردی/ جاودانگی و اراده از آن ملت‌هاست/ یمن از شمال تا جنوب/ بپاخاسته برای تغییر نظام/

در همین حال سرودهای بسیاری با جوی از حماسه برای سرزنده کردن مردم یمن و وحدت بیشتر آنان تولید شده که از مهمترین آنها «عصبانی باش» با موسیقی پاپ، ساخته گروه «بشیق الیمن» است که شعر آن را «فاروق جویده» سروده است.
دیگر سرودها «یا یمنی‌های آزاده»، «یمنی‌ها در صبر و پیروزی» و سرود «یا عزت یا ذلت» است که در سرود «یا عزت یا ذلت» که آن را «عجلان ثابت» سروده و موسیقی‌اش را «عبدالعزیز عبدالغنی» ساخته، آمده است:

[می‌گویند] یکی از این دو یا عزت یا ذلت/ اما یا آزاده زندگی می‌کنیم یا به دیدار خدا می‌رویم/ بعد از شهید بنگر به عزت وطن و اهل آن/ برای یمن قلبم را می‌دهم و آن را چون چشمانم تکریم می‌کنم/

* الهام بخشی سروده‌های حزب الله

حزب الله لبنان یکی از مهمترین و شاید بتوان گفت یگانه مرکز تولید سرودها و ترانه‌های حماسی در دو دهه اخیر است، دهه‌هایی که جریان موسیقی مبتذل مصری و خلیجی در کنار ترانه‌های لبنانی به تولید ترانه‌های مخمور کننده و شهوت‌ران به سبک‌های غربی دست زدند.
با در گرفتن انقلاب‌های اخیر کمبود قالب‌های ترانه و سرود تا جایی بوده است که انقلابیون سعی کردند از این جریان استفاده کنند تا جایی که انقلابیون بحرینی و یمنی فقط با تغییر شعر یک سرود درباره رزمندگان حزب‌الله آن را منتشر کرده‌اند.
سرود «رسالة الثوار» (پیام بپاخاستگان) که با پیام معروف سیدحسن نصرالله درباره رزمندگان حزب‌الله و با جمله «انتم الوعد الصادق، انتم القاده، انتم الحریة و انتم السادة»(شما همان وعده صادق هستید، شما رهبران اصلی هستید، شما آزادی و آزادگی هستند و شما سروران هستید) آغاز می‌شود حداقل در دو نسخه توسط انقلابیون بحرینی و یمنی با شعر و متنی دیگر بازسازی شده است.
در نسخه اصلی این سرود در میانه شعر، سخنانی از سیدحسن نصر الله پخش می‌شود که در نسخه بحرینی که با نام «سلمیه سلمیه»(مسالمت‌آمیز مسالمت‌آمیز) توسط گروه الوفاق منتشر شده است سخنانی از آیت‌الله شیخ عیسی قاسم مرجع شیعیان بحرین و رهبر انقلاب این کشور قرار گرفته است.
همچنین در نسخه یمنی آن با نام «یمانیون یا احرار»(یمنی‌ها، ای آزادگان) که با شعر علی الحزمی و اجرای هشام الهتار منتشر شده است سخنان یکی از بزرگان مذهبی یمن به نام «عبدالمجید الزندانی» مفتی اعظم یمن و یکی از موسسان اخوان المسلمین این کشور آمده است.

* جریان موسیقی ایران در خواب

جریان موسیقی ایران با گذشت 9 ماه از آغاز موج جدید بیداری اسلامی تقریبا هیچ محصولی نداشته است، محصولی که بتوان آن را به همراهی مردم ایران و هنرمندان برجسته آن مرتبط ساخت.
هر چند بخشی از فعالان هنری انقلابی چون دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در استودیوهای کوچک اجاره‌ای سروده‌هایی در این زمنیه تولید کرده‌اند اما از بزرگان این عرصه چیز جدیدی دیده نشده است.
بزرگانی چون محمد اصفهانی، علیرضا افتخاری، علیرضا عصار و ... در این بین دیده نشده‌اند و باید سوال کرد چرا در جریان تبلیغاتی که برای «همایش بین‌المللی بیداری اسلامی» صورت گرفت حتی دست‌های صدا و سیما از موسیقی‌ها وطنی و به زبان فارسی درباره بیداری اسلامی خالی بود و به پخش سرودهای عربی می‌پرداخت.
و سوال مهم این است که چرا زمانی که اپوزیسیون‌های ایرانی با سروده‌های خود در اینترنت با نام‌های مختلف آرزوی پوچی به نام «طنین انقلاب» و «بهار ایرانی» را تبلیغ می‌کنند هنوز جریان موسیقی متعهد ایرانی پس از 9 ماه هنوز از خواب بیدار نشده است؟