به گزارش مشرق، به دنبال شیوع بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در کشور، چند روزی است، انتشار هجمه هایی در خصوص مضرات غذارسانی به پرندگان مهاجر در فضای مجازی حاشیه ساز شده است. شایعاتی که غذارسانی به پرندگان مهاجر توسط علاقه مندان حیات وحش در شمال کشور را از یک سو عامل شیوع بیماری آنفلوانزای پرندگان و از سوی دیگر سبب سوق دادن پرندگان مهاجر به سوی دامگاه ها و در نتیجه زمینه ساز صید آنها عنوان کرده است.

 

هرچند این اظهارات مستند به منابع علمی نبوده و حتی از تایید متخصصان پرنده شناس هم بی بهره اند، اما امکان اینکه نویسندگان این نقدنامه های عریض و طویل علیه غذارسانی به پرندگان مهاجر، تیر را به درستی به هدف نشانه رفته و حقیقتا عامل دو معضل بزرگ زیست محیطی کشور یعنی شیوع بیماری آنفلوآنزای پرندگان و همچنین فرود آمدن پرندگان مهاجر در دام صیادان شمال کشور را کشف کرده باشند، بررسی تاثیرات غذارسانی به پرندگان مهاجر به عنوان عاملی ویرانگر و تاکید بر جلوگیری از انجام آن را الزامی می کند.
 
 
تکذیب شایعه شیوع آنفلوانزای پرندگان در تالاب میقان به دنبال غذارسانی به پرندگان مهاجر
 
با توجه به اینکه در این اظهارات عامل شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در تالاب میقان که تلفات گسترده ای در میان پرندگان مهاجر به جا گذاشته است، غذارسانی دستی به پرندگان در این تالاب عنوان شده، خبرگزاری تسنیم، طی تماسی با اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی چند و چون غذارسانی به پرندگان مهاجر در تالاب میقان را جویا شد تا مشخص شود، غذارسانی به پرندگان مهاجر در این تالاب با نظارت مسئولان محیط زیست صورت گرفته یا خیر.
 
اما حسینعلی ابراهیمی کارنامی، مدیرکل محیط زیست استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، ضمن ابراز تعجب از شایعه غذارسانی به پرندگان مهاجر در تالاب میقان تاکید می کند: هیچ مورد غذارسانی به پرندگان مهاجر در این تالاب صورت نگرفته است و علت تجمع پرندگان در تالاب میقان و در نتیجه شیوع آنفلوانزای پرندگان، گرمای هوای منطقه در سال جاری است که سبب جذب پرندگان مهاجر به این تالاب شده است.
تکذیب شایعه تغییر مسیر حرکت قوها از میانکاله به دامگاه های سرخرود بر اثر غذارسانی
 
در رابطه با بخش دوم انتقادات مبنی بر اینکه غذارسانی به پرندگان مهاجر در سرخرود سبب شده قوهای مهاجر از میانکاله عازم سرخرود شده و در مسیر توسط صیادان از ادامه راه باز بمانند، کورس ربیعی، رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست مازندران با بی اساس خواندن این ادعا به خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم می گوید: سال هاست، جمعیتی قابل توجه از قوهای فریادکش که تعدانشان میان 5 تا 10 هزار قطعه متغیر است، سرخرود را برای زمستانگذرانی انتخاب می کنند. در حالی که قوهایی که در میانکاله مستقر می شوند قوی گنگ هستند. به علاوه مسیر مهاجرت قوهای فریادکشی که در سرخرود فرود می آیند شرق به غرب نیست که بتوانیم میانکاله را به عنوان مبداء قبلی آنها معرفی کنیم.
 
وی در خصوص  این ادعا که غذارسانی در سرخرود می تواند سبب تغییر الگوی مهاجرت پرندگان شود می گوید: متاسفانه این روزها هر نظر غیرکارشناسانه ای منتشر می شود. قوها به دامگاه وارد نمی شوند و صیادان قو هم در دامگاه ها انتظار قو را نمی کشند چرا که عمق دامگاه برای قو بسیار اندک است.
ربیعی ادامه می دهد: تنها پرندگانی که مورد غذارسانی قرار می گیرند، قوهای فریادکش سرخرود هستند و غذارسانی به آنها راهکاری اضطراری است به منظور جلوگیری از پراکنده شدن آنها در آب بندان ها برای یافتن خوراک. چرا که آب بندان ها مملو از صیادانی است که انتظار قوها را می کشند و محیط زیست از امکانات لازم برای مهارشان برخوردار نیست.

 

غذارسانی به قوهای وحشی، در حکم سِرُم
 
اما طومارهایی که در انتقاد نسبت به غذارسانی به پرندگان مهاجر در فضای مجازی انتشار یافت علاوه بر مضرات فوق، غذارسانی علاقه مندان حیات وحش به پرندگان مهاجر را با استناد به آنچه "مطالعات مرکز تحقیقات حیات‌وحش آمریکا" نامیده شده بود از زوایای دیگری هم مورد نقد قرار داده بودند: چاقی مفرط و افزایش جمعیت برخی گونه‌ها. در این اظهارات، دانه هایی که به عنوان تغذیه کمکی به منظور نگه داشتن پرندگان در مناطق امن توسط علاقه مندان محیط زیست تهیه می شود فاقد ارزش غذایی لازم دانسته شده بود: "پرندگان در فصل زادآوری و مهاجرت به میزان متناسب و مشخصی از مواد غذایی بالاخص از نظر پروتئین‌ها نیاز دارند در حالی که مواد غذایی که بصورت دستی در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد نه تامین‌کننده میزان متناسب مواد مغذی و نه حاوی پروتئین‌های کافی است."
 
در این باره مسعود شکیبا دامپزشک آشنا به حیات وحش و نماینده انجمن حمایت از حیوانات در استان گلستان، در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم می گوید: اگر از شما بپرسند، آیا تزریق سرم برای انسان مفید است یا مضر بدون شک می گویید تزریق سرم به انسان سالم اشتباه است اما در شرایطی خاص که سلامت انسان به خطر افتاده باشد، تزریق سرم ضروری است. وضعیت حیات وحش هم به همین شکل است. اگر حیات وحش، روند طبیعی زندگی خود را داشته باشد، دخالت انسان در آن خطاست. عواملی طبیعی مانند سرما و گرسنگی، در طبیعت بخشی از راز بقا به شمار می روند چرا که غالبا" افراد ضعیف یک گونه را حذف کرده و با به جا گذاشتن افراد قدرتمند، ژن توانمند را به نسل های بعد انتقال می دهند. اما آنچه امروز حیات وحش را با خطر نابودی مواجه ساخته، عوامل طبیعی نیستند. ما با دخالت در طبیعت، به انحاء مختلف، نابودی گونه های مختلف جانوری و گیاهی را سبب شده ایم.
 
وی ادامه می دهد: تخریب زیستگاه ها، از بین بردن منابع آبی سالم، ، شکار بی رویه و کاهش مواد غذایی، تنها، مواردی از دخالت های جبران ناپذیر انسان در طبیعت هستند. دخالت هایی که حیات وحش کشورمان را به شدت آسیب پذیر کرده. حالا اینکه تمام این دخالت ها را نادیده بگیریم و صرفا غذارسانی به حیات وحشی که در نتیجه این دخالت ها در خطر نابودی قرار گرفته را "دخالت" قلمداد کرده و مورد انتقاد قرار دهیم چندان منطقی به نظر نمی رسد. اینکه نجات جان پرنده های در خطر انقراض را در شمال کشور با مرگ دست و پنجه نرم می کنند صرفا به این دلیل که خوارک مورد استفاده در غذارسانی دستی فاقد برخی عناصر است محکوم کنیم عاقلانه نیست. حال آنکه هیچ کدام از مواد غذایی در برگیرنده کلیه عناصر مورد نیاز بدن نیست.
 
شکیبا یادآور می شود: در مورد غذادهی به پرندگان مهاجر شمال کشور، باید بگویم تا زمانی که آمار درستی از پرندگان، مساحت منطقه امنی که غذادهی در آن صورت می گیرد و میزان و نوع این خوراک در دست نداشته باشیم نمی توانیم قضاوت کنیم که این اقدام تاثیری اعم از مثبت یا منفی بر جمعیت پرندگان به جا گذاشته است یا خیر. اما آنچه به یقین نسل پرندگان مهاجر را در تالاب های شمال و جنوب کشور با خطر جدی رو به رو ساخته، صید بی رویه آنها است. معضلی که سازمان حفاظت محیط زیست از مهار آن ناتوان است، به گونه ای که حتی علی رغم هشدارهای پیاپی سازمان دامپزشکی کل کشور در مورد شیوع آنفلوانزای پرندگان،  بازار فروش گوشت این پرندگان همچنان داغ است.
 
هجمه ها علیه غذارسانی جمعیت کوچکی از علاقه مندان محیط زیست به پرندگان مهاجر در شمال کشور، آنقدر شدید بودند که بسیاری از خوانندگان را متقاعد کردند که غذارسانی به پرندگان مهاجر نه تنها عامل شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در کشور است بلکه سبب کشاندن این میهمانان خسته بال به دامگاه های صیادان است و دچار کردن الباقی آنها به چاقی مفرط و کمبود پروتئین! اما با تکذیب ادعاهای بی اساس فوق، این شبهه به جا می ماند که این شایعات با چه انگیزه ای در فضای مجازی منتشر شده اند تا انگشت اتهام جامعه را از صیادانی که عامل اصلی کشتار و قاچاق پرندگان مهاجر بوده و همچنین با فروش گوشت آنها در شیوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان نقشی به سزا ایفا می کنند، به سوی معدود علاقه مندان حیات وحشی منحرف کنند که با تهیه خوراکی مختصر تلاش می کنند قوهای مهاجر را در نقاط امن نگاه داشته و از نزدیک شدن به آب بندان ها در جستجوی خوراک باز دارند؟ آب بندان هایی که در گوشه و کنارشان صیادان برای پذیرایی از پرندگان خسته و گرسنه کمین کرده اند. نه اینکه غذارسانی به پرندگان مهاجر، کسب و کار صیادان قوها وحشی را دستکم تا حدودی از رونق می اندازد؟