سرویس ورزش مشرق – بسیاری از هواداران فوتبال در داخل و خارج از کشور به خوبی می توانند نقش حامی مالی را در یک باشگاه فوتبال مشاهده کنند. این حامی مالی شخص حقیقی یا حقوقی است که به واسطه سرمایه گذاری خود را در ورود به بسیاری از عرصه ها محق می داند، حتی اگر هم تخصصی در آن عرصه ها نداشته باشد.

آیا در همه جای دنیا ماجرا به همین منوال است؟ یکی از اسپانسرهای بزرگ رئال مادرید کمپانی اتومبیل آئودی است. این کمپانی به زبان خودمان رسما التماس کرد تا شاید مدیران رئال مادرید اجازه بدهند بازیکنان با اتومبیل آئودی به تمرین بیایند و پس از ماه ها مذاکره بالاخره مدیر عامل باشگاه رئال مادرید رضایت داد بازیکنان اتومبیل اصلی خود را در پارکینگ شماره 2 والدبباس پارک کرده و با با ماشین آئودی وارد پارکینگ اصلی شوند.

آدیداس، دو کمپانی صوتی و تصویری، بیش از 30 برند جهانی و در حدود 140 حامی مالی درجه دو همه اینها برای مدیرعامل رئال مادرید یک بسته تبلیغاتی هستند که هرگز حق ندارند در جلسات مدیران، در رختکن بازیکنان، در ساختمان اداری و حتی در موزه برنابئو بدون اجازه رفت و آمد داشت باشند. نکته بدیهی این است که مدیرعامل یک باشگاه فوتبال به فرض مدیرعامل بودن!، آنقدر عظمت و سواد و نفوذ دارد که اگر بزرگترین حامی مالی خود را هم از دست بدهد، مشکلی برای باشگاهش پیش نیاید نه این که از ترس از دست دادن اسپانسر گوش به فرمان آن باشد!

به طور کلی، حمایت مالی معامله ای تجاری و دوطرفه است به نحوی كه طرفین قرارداد از آن منتفع شوند، حامیان مالی از رویدادها و وقایع ورزشی برای یافتن مشتری برای شركت تولیدی خویش استفاده می كنند. حمایت مالی یکی از موضوعات مرتبط بازاریابی ورزشی است. دولت ها به این نتیجه رسیدند که از بازیکنان مالیات بگیرند. سپس اسپانسرها به اهمیت اقتصادی فوتبال پی بردند. به این ترتیب پیرامون فوتبال، مشاغل و درآمدهای زیادی پدید آمد.

فوتبال صنعت است چون داده، ستاده و ارزش افزوده دارد. ورودی و خروجی آن بر مبنای سیستم است. هر چیزی که فرایند تبدیل داشته باشد کلمه «صنعت» به آن اطلاق می شود. داده یا ورودی فوتبال، بازیکن است و ستاده یا خروجی آن پول نام دارد که از راه نقل و انتقالات، تبلیغات و اسپانسر به دست می آید و ارزش افزوده یعنی به طور مثال تبدیل یک بازیکن مستعد آماتور به یک سوپر استار حرفه ای در باشگاه ثروتمند اروپایی.

 

در سال ۱۹۷۸ لیورپول اولین باشگاهی بود که نام اسپانسر را بر روی پیراهن تیمش درج کرد. بعدها تبلیغ روی شورت ورزشی هم متداول شد. چند سال بعد حامی مالی تیم ملی انگلیس تبلیغ را بر روی ساک ورزشی و در ورزشگاه ملی انگلیس چاپ و ۵ میلیون پوند به فدراسیون فوتبال انگلیس پرداخت کرد. در اوایل دهه ۹۰ میلادی بود که شبکه ماهواره ای SKYB (مخصوص گزارش های فوتبال) با حضور چهره های مطرح فوتبال، تبلیغ تلویزیونی را پخش کرد. از آن پس شرکت های تبلیغاتی برای بستن قرارداد با بازیکنان وارد رقابت شدند.

شرکتها به تبلیغ کالای خود در سطحی بزرگ و حتی جهانی پرداخته و در نتیجه درآمد بیشتری نصیب خود می کنند. در آن سو نیز باشگاه ها به راحتی پول هنگفتی را به جیب می زنند که از آن طریق می توانند هزینه های مختلف باشگاه داری حرفه ای مانند هزینه خرید بازیکنان بزرگ و معروف خود را بپردازند.

از آنجا که دولت ها به تنهایی قادر به تامین هزینه ورزش پایه نیستند، باید شرکت ها، سازمان ها و حتی اشخاص را از طریق به رسمیت شناختن و تقدیر از آنها و کاهش مالیات‌ها به این امر تشویق کرده تا در ورزش و رویدادهای ورزشی سرمایه گذاری کنند.

اما هر قراردادی، متنی و محتوایی دارد، خطوط قرمزف مصوبه و بند و ماده، نمی‌شود یک قرارداد را در خلاء فرض و تعریف و بررسی کنیم. آیا واقعا یک حامی مالی به علت سرمایه گذاری و ثروتمند بودن، حق دارد در سطح یک مدیرعامل برای تیمی که به آن پول داده تصمیم بگیرد؟

حامی تیم ملی فوتبال یک کشور چنانچه براساس اصول حرفه ای اقتصاد در فوتبال وارد این عرصه می شود، حتی از اندک موفقیت های بین المللی یک تیم می تواند بهره های کلانی ببرد، بسیاری از کشورها در فوتبال خیلی ضعیف تر از ایران هستند و حتی در جام جهانی هم حضور نداشتند، اما اسپانسرهای بزرگی را جذب کرده اند که از طریق حضور آنها هم نیازهای مالی تیمشان را برآورده می کنند و هم سود سرشاری را نصیب اسپانسر می کنند، پیراهن تیم ملی ایران ویترینی برای ارتباط مستقیم با مردم است و نباید فراموش کنیم که حمایت مالی در فوتبال یک لطف یک طرفه نیست، فوتبال هم به حامی مالی خود لطف می کند.

 

فوتبال به كمك اسپانسرهای موجود، حامی كالاهای خصوصی و دولتی است به گونه ای كه قادر است در برهه های مختلف در بازاراقتصاد كالایی را در اذهان مردم به عنوان یك نمونه تأیید شده رونق بخشد. فوتبال به كمك حامیان مالی خود كه در آن تلویزیون نیز نقش مهمی دارد، زندگی حرفه ای را ادامه می دهد. فروش امتیاز بازی ها به تلویزیون نیز یكی از بخش های قابل بحث دراقتصاد فوتبال است. فوتبال اگر چه یكی از پردرآمدترین رشته های ورزشی است، اما مخارج هنگفتی را نیز باید صرف نگهداری آن كرد.