به گزارش رادیو فردا «حسن روحانی رئیس‌جمهوری
ایران در مجمع عمومی سازمان ملل تأکید کرد که دولت آمریکا تمامی تعهدات خود
براساس توافق هسته‌ای را عملی نکرده است. چنین گلایه‌ای در روزهای گذشته
در سخنان محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه و علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان
انرژی اتمی، نیز بازتاب داشت، و حتی آقای صالحی هشدار داد که عدم لغو کامل
تحریم‌ها می‌تواند آینده برجام را به خطر بیندازد. با این حال وزیر انرژی
آمریکا، در یک نشست خبری در حاشیه اجلاس سالانه آژانس بین‌المللی انرژی
تأکید کرد که «آن بخش از تحریم‌ها که طبق توافق سال گذشته قرار بود لغو
شود، لغو شده‌اند. تعهد ما این بود و این عملی شده است.»
مونیز مدعی شد
«اینکه در نتیجه لغو این تحریم‌ها شرکت و بانک‌های خارجی در ایران
سرمایه‌گذاری خواهند کرد و یا نه در اختیار دولت آمریکا نیست و خود این
مؤسسات باید در این مورد تصمیم‌گیری کنند.»
با
توجه به موضع صریح دولتمردان آمریکا پس از سخنان آقایان روحانی و ظریف در
نیویورک، پرسش مهم این است که خبر رئیس جمهور مبنی بر اعتراض و تذکر
کمیسیون مشترک برجام به آمریکا به خاطر بدعهدی‌هایش، در عالم واقع واجد چه
ویژگی و ارزشی می‌تواند باشد؟ یعنی حالا که آمریکا در پاسخ مدعی است حتی
فراتر از تعهداتش عمل کرده- که نکرده و تحریم‌های اصلی سرجای خود باقی است-
بدعهدی این رژیم چگونه جبران می‌شود و مکانیزم «راستی‌آزمایی» تعهدات
آمریکا و «ضمانت الزام این رژیم به اجرای تعهدات» کدام است؟ آقای روحانی
حتی گفته بود «آمریکا قول داد به تعهداتش عمل کند».
اهمیت این مسئله از
آن جهت است که آقای ظریف در شورای روابط خارجی آمریکا به عدم توازن موجود
در برجام- که از یک سال پیش مورد اعتراض کارشناسان منطقه بود- اذعان کرد و
گفت «آنچه که از ایران بعنوان یک طرف این توافقنامه انتظار می‌رود پایبندی
به تعهدات هسته‌ای خود در چارچوب این توافقنامه و راستی‌آزمایی این پایبندی
از سوی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای است که این راستی‌آزمایی‌ها صورت
گرفته و آژانس بطور مکرر بر پایبندی ایران صحه گذاشته است. اما در مورد
آمریکا بعنوان یکی از طرف‌های دیگر برجام این تلاش تاکنون تقریباً از امضای
پای اسناد این توافقنامه از سوی رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه این کشور
فراتر نرفته و ما شاهد هیچگونه تلاش واقعی از سوی مقام‌های کاخ سفید در این
رابطه نبوده‌ایم».
