به گزارش گروه بين الملل مشرق، "لي نولان" کارشناس و پژوهشگر مرکز تحقيقات بروکينگز که به گرايشهاي شديد خصمانهاش عليه محور مقاومت معروف است، بتازگي پژوهشي درباره چالشهاي پيشروي حاکميت آلسعود در عربستان ونحوه تعامل آلسعود با اين چالشها و بازتابهاي آن بر اين خاندان طي سالهاي نزديک آتي انجام داده که نشان ميدهد، کاخ سفيد تا چه اندازه نسبت به خطراتي که آينده آل سعود را تهديد ميکند، نگران است.
در اين پژوهش آمده است: برخلاف باور عمومي که اظهار ميکند، "نفت"، آل سعود را از خشم و غضب مردمي در امان نگهميدارد، اما واقعيت امر اين است که با وزيدن نسيم انقلاب در منطقه خاورميانه عربستان نيز با فشارهاي بسياري به خاطر رژيم سنتي حاکمش مواجه است و براي مقابله با اين تغيير و تحولات بايد ديد که رژيم حاکم بر عربستان تا چه اندازه توان رويارويي با اين چالشهاي فزاينده را دارد.
اگر بسياري از دادهها حکايت از آن دارند که ناآراميها و اعتراضهاي اجتماعي تا آينده نزديک در عربستان محدود و غيرتاثيرگذار باقي خواهند ماند، اما در همان حال نشانههايي وجود دارد که ثابت ميکند، عوامل نهفته در پس عدم استقرار و ثبات در عربستان همچنان در حال تشديد و افزايش هستند و اگر راهي براي درمان آنها يافت نشود، بويژه در راستاي برخي حوادث تاثيرگذار مانند بحران خلافت، به زودي آل سعود با چالشهاي لاينحلي مواجه خواهد شد که از جمله اين عوامل در حال تشديد ميتوان به موارد زير اشاره کرد:
در اين پژوهش آمده است: برخلاف باور عمومي که اظهار ميکند، "نفت"، آل سعود را از خشم و غضب مردمي در امان نگهميدارد، اما واقعيت امر اين است که با وزيدن نسيم انقلاب در منطقه خاورميانه عربستان نيز با فشارهاي بسياري به خاطر رژيم سنتي حاکمش مواجه است و براي مقابله با اين تغيير و تحولات بايد ديد که رژيم حاکم بر عربستان تا چه اندازه توان رويارويي با اين چالشهاي فزاينده را دارد.
اگر بسياري از دادهها حکايت از آن دارند که ناآراميها و اعتراضهاي اجتماعي تا آينده نزديک در عربستان محدود و غيرتاثيرگذار باقي خواهند ماند، اما در همان حال نشانههايي وجود دارد که ثابت ميکند، عوامل نهفته در پس عدم استقرار و ثبات در عربستان همچنان در حال تشديد و افزايش هستند و اگر راهي براي درمان آنها يافت نشود، بويژه در راستاي برخي حوادث تاثيرگذار مانند بحران خلافت، به زودي آل سعود با چالشهاي لاينحلي مواجه خواهد شد که از جمله اين عوامل در حال تشديد ميتوان به موارد زير اشاره کرد:
مشروعيت
آل سعود در تبيين مشروعيت حاکميت خود بر عربستان به عوامل تاريخي و قبيلهاي و ديني استناد ميکنند و پادشاه با حمايت و پشتيباني علماي مذهبي بر تخت نشسته و سلطنتش مشروعيت مييابد، اما بايد توجه داشت رابطه دين و سياست در عربستان شمشيري دو لبهاي است به اين معنا که دين در عين دادن مشروعيت به پادشاه ميتواند، آن را هم از پادشاه سلب کند، اين درحالي است که خود اين علما داراي ديدگاهها و گرايشات متفاوتي هستند که خود آنها را به چند دسته تقسيم ميکند و همين عامل موجب تزلزل قدرت سياسي در کشور آل سعود ميشود.
آل سعود در تبيين مشروعيت حاکميت خود بر عربستان به عوامل تاريخي و قبيلهاي و ديني استناد ميکنند و پادشاه با حمايت و پشتيباني علماي مذهبي بر تخت نشسته و سلطنتش مشروعيت مييابد، اما بايد توجه داشت رابطه دين و سياست در عربستان شمشيري دو لبهاي است به اين معنا که دين در عين دادن مشروعيت به پادشاه ميتواند، آن را هم از پادشاه سلب کند، اين درحالي است که خود اين علما داراي ديدگاهها و گرايشات متفاوتي هستند که خود آنها را به چند دسته تقسيم ميکند و همين عامل موجب تزلزل قدرت سياسي در کشور آل سعود ميشود.
بيکاري
ميانگين در عربستان سعودي به 20درصد ميرسد، درحالي که فرصتهاي شغلي در براي زنان همچنان بسيار محدود است و با وجود بالا رفتن قابل توجه قيمت جهاني نفت با اين حال ميانگين توليد ناخالص داخلي در اين کشور نامطلوب و در مرتبه يکي مانده به آخر در ميان کشورهاي شوراي همکاري خليج فارس است.
ميانگين در عربستان سعودي به 20درصد ميرسد، درحالي که فرصتهاي شغلي در براي زنان همچنان بسيار محدود است و با وجود بالا رفتن قابل توجه قيمت جهاني نفت با اين حال ميانگين توليد ناخالص داخلي در اين کشور نامطلوب و در مرتبه يکي مانده به آخر در ميان کشورهاي شوراي همکاري خليج فارس است.
وعدههاي دروغين
تمام وعدههاي اصلاحاتي که پس از جنگ خليج داده شد، همه دروغ و واهي بوده و قانون تاکنون هيچگونه آزادي براي شهروندان سعودي مانند آزادي بيان يا تشکلهاي سياسي را قائل نشده است.
تمام وعدههاي اصلاحاتي که پس از جنگ خليج داده شد، همه دروغ و واهي بوده و قانون تاکنون هيچگونه آزادي براي شهروندان سعودي مانند آزادي بيان يا تشکلهاي سياسي را قائل نشده است.
جوانان
جوانان سعودي هم اکنون نيروي فشاري عليه حکومت تشکيل داده و خواستار افزايش حق و حقوق مطالبات خود از جمله خدمات رفاهي و اجتماعي هستند که بالا رفتن سطح سواد و آگاهي سهم بسزايي در اين امر دارد.
جوانان سعودي هم اکنون نيروي فشاري عليه حکومت تشکيل داده و خواستار افزايش حق و حقوق مطالبات خود از جمله خدمات رفاهي و اجتماعي هستند که بالا رفتن سطح سواد و آگاهي سهم بسزايي در اين امر دارد.
خاندان حاکم
مشخص نيست جانشين ملک عبد الله، پادشاه کنوني کداميک از شاهزادگان سعودي و داراي چه ديدگاه و گرايشي است و آيا ميتواند در ميان سعوديها مصداقيت لازم را داشته باشد تا هنگام دادن وعدههاي اصلاحات اجتماعي و اقتصادي شهروندان سعودي او را باور داشته باشند.
مشخص نيست جانشين ملک عبد الله، پادشاه کنوني کداميک از شاهزادگان سعودي و داراي چه ديدگاه و گرايشي است و آيا ميتواند در ميان سعوديها مصداقيت لازم را داشته باشد تا هنگام دادن وعدههاي اصلاحات اجتماعي و اقتصادي شهروندان سعودي او را باور داشته باشند.
انقلابهاي عربي
با سقوط رژيمهاي حاکم در تونس و مصر هم اکنون تمام نگاهها متوجه عربستان سعودي است و بسياري منتظر تغيير و تحولات عميق در عربستان هستند.
با سقوط رژيمهاي حاکم در تونس و مصر هم اکنون تمام نگاهها متوجه عربستان سعودي است و بسياري منتظر تغيير و تحولات عميق در عربستان هستند.
اقليتها
برآورد ميشود 5 تا 15 درصد جمعيت عربستان را اقليتها تشکيل دهند که در انزوا و محروميت بسرميبرند که از جمله اين اقليتها بايد از شيعيان عربستان ياد کرد.
برآورد ميشود 5 تا 15 درصد جمعيت عربستان را اقليتها تشکيل دهند که در انزوا و محروميت بسرميبرند که از جمله اين اقليتها بايد از شيعيان عربستان ياد کرد.
منافع آمريکا
منافع آمريکا در عربستان ايجاب ميکند، کاخ سفيد تمايل چنداني به واداشتن آل سعود به ايجاد اصلاحات سياسي در اين کشور نداشته باشد، اين درحالي است که جنگهايي که کاخ سفيد در افغانستان و عراق داشته ديد جريان ارتجاعي عربستان را نسبت به آمريکا و اصلاحاتش منفي کند.
از سوي ديگر نيروهاي اصلاحطلب کنوني عربستان خواهان رهايي آل سعود از وابستگي به عربستان هستند که اين امري مورد پسند کاخ سفيد نيست.
براين اساس و به مرور زمان رياض بايد در انتظار افزايش ناآراميها در کشور باشد.
منافع آمريکا در عربستان ايجاب ميکند، کاخ سفيد تمايل چنداني به واداشتن آل سعود به ايجاد اصلاحات سياسي در اين کشور نداشته باشد، اين درحالي است که جنگهايي که کاخ سفيد در افغانستان و عراق داشته ديد جريان ارتجاعي عربستان را نسبت به آمريکا و اصلاحاتش منفي کند.
از سوي ديگر نيروهاي اصلاحطلب کنوني عربستان خواهان رهايي آل سعود از وابستگي به عربستان هستند که اين امري مورد پسند کاخ سفيد نيست.
براين اساس و به مرور زمان رياض بايد در انتظار افزايش ناآراميها در کشور باشد.