به گزارش مشرق به نقل از ايسنا، در حالي كه هيچ يك از مقامات كشورمان دريافت رسمي و مكتوب پيشنهاد سرگئي لاوروف ـ وزير خارجه روسيه ـ را تاييد نكردهاند، اين نكته مورد توجه است كه لاوروف از پاسخگويي ايران به چه سوالات و در چه چارچوبي سخن ميگويد؛ اتهامات آمريكا و همپيمانانش در چارچوب مطاعات ادعايي يا ابعاد احتمالي نظامي.
سه روز قبل از آنكه لاوروف از طرح پيشنهاديش براي ايران در آمريكا پردهبرداري كرد، علياكبر صالحي ـ وزير خارجه كشورمان ـ در وين از توافق ايران و آژانس در راستاي بررسي ابهامات و سوالات احتمالي آژانس و تعيين كارشناساني از سوي دو طرف براي رسيدن به مكانيزمي در اين راستا خبر داد.
البته صالحي در حالي نسبت به مذاكرات با آژانس اعلام آمادگي كرد كه آژانس ابتدا اعلام كند همه سوالات مربوط به برنامه هستهيي ايران پاسخ داده شده است.
آژانس بينالمللي انرژي اتمي در واكنش به اين اظهار نظر ايران در بيانيهاي عجولانه تاكيد كرد كه در موقعيتي قرار ندارد كه طرح اقدام (مداليته 2007) ميان ايران و آژانس را تكميلشده در نظر بگيرد.
بر اساس مداليته، براي حل و فصل مسايل باقيمانده ميان ايران و آژانس، ايران بايد ارزيابي خود درباره مطالعات ادعايي يا نسبت داده شده به پروژه نمك سبز، آزمايش مواد منفجره قوي و دستگاههاي موشكي ارايه ميكرد. با وجود اين كه آژانس اسناد مورد نظر در رابطه با مطالعات ادعايي را به ايران ارايه نكرد اما ايران در 117 صفحه ارزيابي و پاسخ خود به ادعاهاي مطرح شده را به آژانس داد.
بر اساس مداليته ميان ايران و آژانس به عنوان سندي رسمي، پس از رفع ابهامات و سوالات و تاييد رسمي اين كه آژانس نسبت به پاسخهاي ايران قانع شده است (گزارش مديركل آژانس در فوريه 2008)، آژانس بايد اعلام كند كه پرونده هستهيي ايران بسته شده و موضوع ايران از دستور كار خارج شود. اما آژانس به تحريك آمريكا و برخي كشورهاي ديگر و با گنجاندن مطالعات ادعايي كه بر اساس اسنادي بياعتبار و نامشخص مطرح شده بود، سعي بر باز نگه داشتن موضوع ايران در آژانس كرد. آژانس با وجود اينكه پاسخ ايران به شش سوال باقيمانده در برنامه هستهيي ايران را تاييد و قانع كننده خواند اما با تمركز و تاكيد بر مطالعات ادعايي از اجراي كامل مداليته سر باز زد.
پيشنهاد مطرح شده از سوي وزير خارجه روسيه بر اساس اخبار منتشر شده به اين شكل است كه براي هركدام از درخواستهاي آژانس بينالمللي انرژي اتمي يك نقشه راه ارائه ميشود كه شامل پاسخگويي به سادهترين سوالات و در انتها رسيدن به دشوارترين سوالات كه پاسخگويي به آنها نيازمند زمان بيشتري است، ميشود.
شايد وزير خارجه روسيه در پيشنهادش كليه سوالات آژانس در چارچوب مطالعات ادعايي و ابعاد احتمالي نظامي كه بعدا در گزارشهاي مديركل آژانس گنجانده شد را مدنظر قرار داده است؛ اما اگر چنين باشد با توجه به موضعگيريهاي ايران در رابطه با مطالعات ادعايي، كشورمان وارد چنين مذاكراتي نخواهد شد.
با اين حال مساله تشويق ايران با لغو گام به گام تحريمها نكته قابل توجهي است كه در گذشته مورد توجه ايران نيز بوده است.
طرح وزير امور خارجه روسيه بنا به گفته وي در حالي با هدف ترغيب ايران به پاسخگويي به آژانس بينالمللي انرژي اتمي ارائه شده است كه ايران در سالهاي گذشته و به عنوان عضو آژانس بيشترين همكاري را حتي گاهي فراتر از پادمان جامع با آژانس و بازرسان اين نهاد بينالمللي داشته است.
پس از گذشت چند روز از طرح پيشنهاد مسكو در رسانههاي و بررسي آن توسط كشورهاي ديگر در مجموعه 1+5، ايران به عنوان محور اصلي اين بحث نسبت به اين موضوع سكوت اختيار كرده است.
طرح پيشنهاد مذكور در رسانهها پيش از آنكه كشورهاي 1+5 بر سر اين موضوع به توافق برسند، شائبه تبليغاتي بودن اين پيشنهاد را به وجود ميآورد. به نظر ميآيد مسوولان ايراني در انتظار خارج شدن پيشنهاد 1+5 از پوشش تبليغات رسانهيي و نيز ارايه مكتوب و جزيي آن هستند.
علياكبر صالحي در سفر اخير خود به وين و در ديدار با آمانو علاقه ايران به تداوم مذاكرات را ابراز كرده بود.