به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق به نقل از فارس، سرلشكر غلامعلي رشيد جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح صبح امروز در اولين همايش نيروي دريايي راهبردي كه در دانشگاه فرماندهي و ستاد ارتش (دافوس) برگزار شد، اظهار داشت:‌ جمهوري اسلامي ايران چه از نظر تاريخي و چه از نظر راهبردي از وضعيت و موقعيت ممتازي در خليج فارس، درياي عمان و اقيانوس هند برخوردار است. اما بايد ببينيم با توجه به مؤلفه‌هاي مؤثر بر ژئوپوليتيك ايران مانند، سواحل طولاني در درياي جنوب، فرصت‌هاي توسعه راهبردي كشور در اين منطقه براي ايجاد توسعه‌اي و نيرويي كدام است؟

رشيد افزود: يكي از مسائل اصلي كه با رويكرد توسعه ايران در ابعاد مختلف در اختيار است، موقعيت دريايي جمهوري اسلامي ايران و موضوع تبديل شدن ايران به يك قدرت منطقه‌اي است. اما بدون توسعه زيرساختي و همه جانبه نمي‌توان موقعيت ايران را محكم كرد و از طرف ديگر بدون انجام اين مراحل نمي‌توان از ايجاد يك نيروي دريايي قدرتمند سخن گفت.

وي با بيان اينكه بدون داشتن يك نيروي درياي مقتدر نمي‌توان زيرساخت‌هاي مناسب را براي توسعه كشور بوجود آورد، افزود: ايجاد يك قدرت دريايي برآيند نگرش توسعه‌‌اي نسبت به درياست و دستيابي به رويكرد توسعه پايدار در دريا چه در سواحل و چه در عمق، مستلزم داشتن يك نيروي دريايي مقتدر است.

جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح با تاكيد بر اينكه كشوري يافت نمي‌شود كه رويكرد دريايي داشته باشد اما صاحب يك نيروي دريايي قوي نباشد، اظهار داشت: وقتي به كشورهايي مانند چين، فرانسه، انگليس و آمريكا نگاه مي‌كنيم مي‌بينيم كه به دليل رويكرد توسعه‌اي به دريا، داراي يك نيروي قوي شده‌اند.

رشيد با اشاره به چهار دوره در توسعه ژئوپوليتيك آمريكا گفت: دو دوره آن از بقيه مهم‌تر است كه يكي دوران توجه به توسعه قاره‌اي و سرزميني است كه در طول قرن نوزدهم اتفاق افتاد و ديگري كه مهمتر است، دوره توجه به توسعه دريايي است كه با آغاز جنگ جهاني دوم شروع شد و تا امروز نيز ادامه دارد.

وي با تاكيد بر اينكه توجه به توسعه دريايي مستلزم ايجاد يك عزم ملي در كشور است، گفت: هرچند در گذشته ما وضعيت خوبي در رويكرد توسعه‌اي در دريا نداشتيم اما امروز يك حركت كلي در نظام مشاهده مي‌شود كه البته كافي نيست.

جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح با اشاره به تاريخ گذشته و اشغال برخي سواحل كشور توسط ابرقدرت‌ها تصريح كرد: اين دوره اشغال و تهديد يا به دليل ضعف شديد ايران بود، مانند آنچه در زمان قاجار صورت گرفت و يا اينكه ناشي از قدرت رو به گسترش ايران مانند عصر صفوي بود.

رشيد ادامه داد:‌ در يك دوره كوتاه كه البته انتخاب ما هم نبود، ايران بعنوان حافظ منافع آمريكا در خليج فارس عمل كرد كه تاريخ 1970 ميلادي تا 1979 را در بر مي‌گيرد كه در آن زمان، ارتش، از طرف آمريكا مامور حفظ منافع آنها در منطقه شد.

وي در ادامه اظهار داشت: در طول تاريخ عمدتا رويكرد ما "سرزمين‌محور " بوده و ما همواره از موضوع درياها غافل و منفعت آن را درك نكرديم، گفت: براي مثال در يكي از جلسات پذيرش قطعنامه در ژنو، وزير خارجه وقت عراق كه امروز در زندان به سر مي‌برد با همان زبان خصمانه به ما فهماند كه اهميت درياها را نمي‌دانيم.

اين مقام عاليرتبه نيروهاي مسلح با بيان اينكه امروز هم رويكرد مناسبي در دريا نداريم، افزود: من در جلسه‌اي گفتم 24 استان كشور از دسترسي به دريا محرومند و ما عمده درياي جنوب را به دو استان بسيار ضعيف سپرده‌ايم.

رشيد با بيان اينكه چرا نبايد جايي مانند بندر پارسيان را به استان مهمي مانند استان فارس بدهيم تا اين استان نيز به دريا دسترسي داشته باشد، گفت: آقاي رئيس جمهور هم در اين رابطه گفتند كه قصد داشته تا در سفر استاني اين موضوع را عملي كند اما كساني در بندرعباس در نمازجمعه مردم را تحريك كردند و اجازه اين كار را ندادند.

وي افزود: ما به رئيس جمهور و شوراي عالي امنيت عالي اين پيشنهاد را داديم كه برخي از استان‌ها بايد به گونه‌اي تغيير كند تا دسترسي به دريا داشته باشند. چه ايرادي دارد جاسك را به كرمان بدهيم بايد كاري كنيم تا استان‌هايي مانند خراسان و اصفهان نيز به بخش‌هايي از سواحل كشور دسترسي داشته باشند؟

جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح افزود: تصميمي كه نظام براي استقرار نيروي دريايي ارتش در درياي عمان گرفت بسيار گسترده‌تر از رژيم گذشته در دهه 40 و 50 بود كه با كمك آمريكا در خليج فارس گرفت.

رشيد ادامه داد: با توجه به نبود زيرساخت‌ها و امكانات لازم، حضور در درياي عمان نيازمند يك عزم ملي است و كاري بزرگ تلقي مي‌شود.

وي در ادامه افزود: امروز شكل تهديدات از دهه 80 به بعد تغيير كرده و اگر در گذشته تهديد اول ما عراق بود اما ديديم كه عراق پس از شكست از ايران به تهديدي براي آمريكا و كويت تبديل شد.

جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح ادامه داد: البته ما از دهه 70 تا 80 غفلت كرديم اما ديديم كه در ابتداي دهه 80 آمريكايي‌ها با حادثه مشكوك 11 سپتامبر به دو كشور مسلمان حمله كرده و راهبرد جديدي را مانند تغيير در خاورميانه براي پيشبرد اهداف خود طراحي كرد كه با شكست‌هايي كه متوجه او شد، اين دستاوردها نيز به سبد ايران ريخته شد.

رشيد با بيان اينكه امروز تهديدات آمريكا ساختارمند شده است، گفت: امروز آمريكا در جنوب خليج فارس زيرساخت‌هايي را ايجاد كرده كه اگر ما نيروي دريايي مقتدر نداشته باشيم اين موضوع جاي نگراني خواهد داشت.

وي با اشاره به تدبير رهبر معظم انقلاب مبني بر راهبردي ناميدن نيروي دريايي، اظهار داشت: ايشان اين هشدار را به ما دادند كه بايد نگرش خود نسبت به مقوله دريا را تغيير دهيم.

جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح در ادامه به تأثيرات ايجاد يك نيروي دريايي مقتدر اشاره كرد و گفت: ايجاد يك نيروي دريايي مقتدر مي‌تواند در انتقال محدوده نبرد به سرزمين دشمن بسيار مؤثر باشد.

رشيد، تسريع در نفوذ ايران در منطقه، حفاظت از منافع كشور و تعيين سرنوشت جنگ را از ديگر تاثيرات داشتن يك نيروي دريايي راهبردي دانست و افزود: اين نيروي دريايي مي‌تواند خنثي كننده تهديدات بوده و در مقابل تهديدات دشمن، بازدارنده باشد.

وي همچنين 4 عامل را دلايل اهميت ايجاد يك قدرت دريايي عنوان كرد و افزود: دربرگرفتن 70 درصد كره زمين توسط درياها، انجام 90 درصد حمل و نقل تجاري و ايجاد اكثريت شهرهاي بزرگ پرجمعيت در كنار درياها را از جمله اين عوامل دانست و افزود: مهمترين دليل البته حقوق بين‌الملل است كه آزادي درياها را به رسميت شناخته است.

جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح ادامه داد: به همين دليل هر كشور مي‌تواند براي توسعه اهداف خود حتي در زمينه نظامي، بدون اينكه مزاحم دولت‌ها شود از درياها استفاده كند، بنابراين ما مي‌توانيم تا 12 مايلي سواحل آمريكا نيز برويم.

رشيد با بيان اينكه در ايجاد يك توسعه دريايي، علاوه بر مؤلفه‌هاي مختلف نيازمند يك دولت درياگرا نيز هستيم، افزود: روس‌ها علي‌رغم اينكه با 3 اقيانوس بزرگ ارتباط دارند اما آرزو مي‌كنند كه 50 كيلومتر از سواحل جنوبي درياي ما را داشته باشند چرا كه 98درصد سواحل دريايي آنها در طول سال يخ‌زده و بلااستفاده است.

وي ادامه داد: ‌در كشور ما 2 ملاحظه مانع توسعه راهبردي در دريا شده است كه يكي تكيه بر رويكرد برّي و قاره‌اي است كه ما به دليل دسترسي‌هاي زميني به ديگر كشورها، چندان به دريا احساس نياز نكرده‌ايم و اگر ما جاي كشوري مانند تاجيكستان بوديم اهميت دريا برايمان صد چندان مي‌شد.

جانشين ستاد كل نيروهاي مسلح افزود: رويكرد تهديدمحور بجاي فرصت‌محور، ملاحظه دوم است چرا كه ما هميشه به دريا با يك نگاه تهديدمحور نگاه كرده‌ايم و هيچگاه سعي نكرديم كه آنرا تبديل به فرصت كنيم كه بايد اين دو رويكرد تغيير كند.

رشيد در پايان خاطرنشان كرد: در بازديد اخيري كه از كنارك، جاسك و بندرعباس داشتيم، گفتيم كه اين مسائل از سطح ارتش و ستاد كل نيروهاي مسلح بالاتر است و بايد در شوراي عالي امنيت ملي و دولت مطرح شود كه به آقاي رئيس جمهور نيز پيشنهاد كرديم سالانه حداقل يك جلسه در اين خصوص برگزار كنند تا ما گزارش‌هاي لازم را بدهيم و پشتيباني‌هاي لازم نيز در اين امر از سوي دولت صورت بگيرد.