گروه بین الملل مشرق- سه‌شنبه، بار دیگر زخم نوامبر پاریس تازه شد و اروپا لرزید. بروکسل، شهری که از زمان جمعه خونین توسط تروریست‌ها به عنوان مقصد بعدی بمب‌های داعشی تعیین شده بود، ناتوانی مسئولان خود را پس از یک زورآزمایی چارماهه میان بمب‌گذاران و ارگان‌های امنیتی بلژیک شاهد بود. حالا دیگر اروپاییان می‌دانند پشیمانی از سکوت گذشته در برابر فجایع خاورمیانه سودی ندارد.

رسانه‌ها و پایگاه‌‌های خبری جهان بعد از وقوع فاجعه، بلافاصله به انتشار آخرین اخبار آن پرداختند: دو انفجار، یکی در فرودگاه Zaventem حوالی بروکسل با حدود 14 کشته و دیگری در ایستگاه مترو Maelbeek در قلب بروکسل و نزدیک دفتر اصلی اتحادیه اروپا با حدود 20 کشته، شناسایی برادران خلیل و ابراهیم البکراوی به عنوان بمب‌گذاران انتحاری، جستجوی پلیس برای یافتن نفر سوم، مجموعاً 270 زخمی از 40 ملیت مختلف و ... . اما وقتی گردوخاک فرونشست، تحلیلگران دست به قلم می‌برند و زوایای ناپیدای واقعه را برای کاربران جهانی می‌شکافند.

سی‌ان‌ان و یاهو: کار تروریست‌ها تمام نشده است

یاهو از قول مقامات آمریکایی به تحلیل تهدیدهای داعش پس از انفجار بروکسل پرداخته است. داعش در بیانیه‌ای تهدید کرده که «اتحاد صلیبی‌ها علیه داعش، روزهای تاریکی را پیش رو خواهد داشت... آنچه در انتظار شما است،‌ دردناک‌تر و تلختر است». یاهو به نقل از مقامات آمریکایی که نخواستند نامشان فاش شود، اعلام کرده که چه این تهدید، توخالی باشد و چه واقعی، به هر حال دیر یا زود انفجارهای دیگری در راه است، زیرا بعید است همه این فحایع، کار 3-4 نفر باشد. به گفته آنها باید توقع یک تیم 30-40 نفره را داشته باشیم که البته به دلیل ورود افراد جدید، انفجارهای انتحاری از تعداد آنها نخواهد کاست.

سی‌ان‌ان نیز از پاول فان تیشلز، افسر واحد ضدتروریسم در پلیس بلژیک، سخن مشابهی را نقل کرده است. وی صراحتاً از حضور «تعدادی دیگر از افراد که احتمالاً در حوادث سه‌شنبه نقش داشته‌اند در بلژیک» خبر داده و اینکه آنها «همچنان موجب تهدید هستند». نکته جالب توجهی که تحلیل‌گر سی‌ان‌ان اضافه می‌کند، خواندنی است: وقوع حوادث مشابه در بلژیک از آن جهت همچنان یک خطر بالقوه است که تروریست‌های سه‌شنبه نیز طبق تصاویری که از آنها در فرودگاه منتشر شده است، در دیدرس مأموران امنیتی تردد می‌‌کرده‌اند و با وجود سوابق این افراد، از تردد آنها جلوگیری نشده است!



Vocativ: موج جدیدی از تبعیض و آزار علیه مسلمانان اروپا در راه است

حوادث مشابه در پاریس و بروکسل، اگر ادامه یابد موجی که پس از حوادث 11 سپتامبر نیویورک علیه مسلمانان در کشورهای غربی آغاز شد، احیا می‌شود. این تحلیلی است که Vocativ با نگاهی به واکنش‌ها در فضای مجازی نسبت به حوادث بروکسل به دست آورده است. این موج به ویژه از آن جهت معنا می‌یابد که از تابستان سال گذشته، سیل مهاجران مسلمان به سمت اروپا ابعاد جدیدی یافته است. نه فقط انفجارهای تروریستی، بلکه در این فضا رخدادهایی چون تجاوز مهاجران به زنان آلمانی در شب عید مسیحیان (آنچه تا کنون توسط مقامات امنیتی و قضایی اثبات نشده) احساس بدی را در جامعه اروپا نسبت به مسلمانان ایجاد کرده است.

این پایگاه همچنین به منافع احزاب ملی‌گرا و راست‌گرا و گروه‌‌های نژادپرست در سوءاستفاده از فضای بوجودآمده پس از چنین حوادثی اشاره کرده و اوج‌گرفتن تبلیغات آنها علیه مهاجران و مسلمانان را یکی از عوامل افزایش احتمالی تبعیض و آزار علیه مسلمانان در آینده نزدیک می‌داند.

گلوبال‌ریسرچ: احتمال همدستی نهادهای امنیتی قوت گرفته است

پیتر کونیگ تحلیلگر گلوبال‌ریسرچ در یادداشت خود تکرار حوادث مشابه در عین بی‌اطلاع‌نگه‌داشتن مردم از واقعیت‌ها را شاهدی بر احتمال همدستی نهادهای امنیتی در وقوع انفجارها می‌داند. به نوشته وی، مردم اروپا از چگونگی تشکیل داعش و حمایت ترکیه و عربستان از این گروه، خبری ندارند و رسانه‌‌ها و مسئولان دولتی صرفاً به ذکر نام داعش به عنوان یک گروه تهدیدکننده بسنده می‌کنند. مردم از چیزی می‌ترسند که نمی‌شناسند و فقط باید به گفته چند مسئول اعتماد کنند، پس بهتر است نام این ماجرا را «بازی ترس» بگذاریم.

در این بازی، یک هیولای ناشناخته برای مردم ترسیم می‌شود و بواسطه وقوع انفجارها و انعکاس رسانه‌ای آن، صحنه‌سازی دقیقی صورت می‌گیرد تا مردم پیش از آنکه دولتمردان بخواهند، از آنها تقاضا کنند نه تنها نیروهای نظامی خود را به خاورمیانه گسیل دارند و سلطه خود را بر کشورهایی چون سوریه، یمن و عراق افزایش دهند، بلکه در کشورهای غربی نیز حکومت نظامی برپا سازند. کونیگ خواستار دسترسی آزاد مردم به اطلاعات در کشورهای غربی و تأسیس نهادهای مردمی و بیطرف برای نظارت بر نهادهای امنیتی شده است تا اعتماد مردم نسبت به نخبگان حاکم بر این کشورها کاسته نشود.

Vox: تضعیف موجودیت دولتی داعش به معنای تقویت موجودیت تروریستی آن است

ماکس فیشر تحلیلگر Vox به روند شکست‌های داعش از فوریه 2015 میلادی اشاره می‌کند، یعنی زمانی که به گفته وی رزمندگان کُرد و بمباران‌های آمریکا توانست داعش را از کوبانی عقب نشاند و سپس در ماه بعد، تکریت بواسطه بمباران‌های آمریکایی و رزمندگی گروه‌‌های شیعی و ارتش عراق آزاد شد. تابستان حدود یک چهارم از قلمرو داعش کاسته شد و این گروه را به تأسیس پایتخت‌های جدید در یمن، لیبی و افغانستان مجبور کرد. اما هیچ‌کدام از اینها با موفقیت کامل همراه نبود. شکست ابزارهای جنگ متقارن، داعش را به سمت جنگ نامتقارن سوق داده است.

فیشر فشارهای وارده به عنوان یک دولت را موجب سوق‌دادن این گروه به سمت انجام عملیات تروریستی دانسته است و به بن‌بستی اشاره کرده که هر دو سوی آن فاجعه‌آفرین است: دولت‌های غربی یا باید اجازه دهند دولت خطرناک داعش قدرت گیرد و یا «واقعیت جدید» یعنی حکومت نظامی و مراقبت‌های امنیتی شدید در کشورهای خود را بپذیرند. در واقع داعش با حملات تروریستی، هم شکست‌های حیثیتی‌اش در زمین عراق و سوریه را جبران می‌‌کند تا ایدئولوژی‌اش در میان هواداران زیر سوال نرود و هم اروپاییان را به پایان ائتلاف علیه داعش فرامی‌خواند.


منابع