مشرق- با پیروزی انقلاب اسلامی شرایط در ایران تغییر کرد و انتظارات نیز متناسب با آن متفاوت شد تا جاییکه در جایجای کشورمان با رویگردانی از فرهنگ منحط غرب، تجلی ارزشهای اسلامی، زمینه دگرگونی بنیادین و ماندگاری را فراهم کرد و نوید آیندهای روشن را در برابر دیده همگان گشود. با گذر سه دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، در بخشی از این تغییر و تحول، عمقبخشی و نهادینهشدن رخ داد و در بخشی دیگر نیز مجددا با بیتوجهی عناصر مرتبط با آنها، عقبگرد صورت پذیرفت؛ از اینرو دقت در مسیر طی شده و بازبینی کجرویهای صورت پذیرفته، زمینهساز تسریع در رسیدن به افقهای درخشان پیشرو خواهد بود. در کمتر از یک هفته، رهبر حکیم و فرزانه انقلاب در دیدار با جمعی از نمایندگان و مسئولان مجلس شورای اسلامی و در سخنرانی علنی برای دستاندرکاران دستگاه قضایی نکات مهمی از همان ارزشهای اسلامی را یادآور شدند تا با توجه به آنها تنبهی نسبت به خطاهای گذشته و اصلاحی برای آینده فراهم آید. در این نوشتار به چهار نکته موردنظر مقام معظم رهبری از میان فرمایشات ایشان میپردازیم؛ ضرورت احترام و رعایت شأن و جایگاهها، مصلحتسنجی دقیق و دیدن همه جوانب امور، اهمیت اعتماد به خدمتگذاران در کشور و پاسداشت آبروی افراد. مخاطب این نکات را نیز همه مسئولان، رسانهها، نخبگان و عموم مردم میدانیم، چراکه هر فرد، گروه و جریانی باید خود را مخاطب این تذکرات دانسته و بهجای فرافکنی، اقدامات اصلاحگرایانه را از خویش آغاز کند.
1- در دیدار اعضای هیأترییسه و رؤسای کمیسیونهای مجلس، معظمله تعبیر زیبای امام را در عصاره فضایل ملت خواندن مجلس بازگو کردند و مغایرت رفتارهای خلاف شأن و منزلت مجلس را از سوی عدهای از نمایندگان، گوشزد فرمودند و به صراحت بیان کردند که حق تذکر، سؤال، استیضاح، رأی دادن و یا رأی ندادن محفوظ بوده، اما اهانت و بیاحترامی امری ناپسند و مذموم است. برابر بیان ذکر شده، اعلام و اعمال نظر مجلس حق طبیعی نمایندگان بوده، ولی رفتارهای خارج از شأن نمایندگی بهویژه در مواجهه با ریاست محترم جمهوری در جلسه رأیاعتماد به وزیر پیشنهادی برای وزارتخانه ورزش و جوانان امری ناشایست و محکوم است. بیشک این هشدار میبایست سبب تغییر در نوع رفتار برخی از نمایندگان در صحن مجلس شده و اسباب دقت بیشتر هیأترییسه مجلس بهویژه ریاست محترم آن را نیز برای اداره بهتر مجلس فراهمآورد. این امر علاوهبر رعایت شأن مجلس و احترام به مدعوین آن، به فهم بالاتر از صحبتهای ارایه شده، اتخاذ تصمیمات پختهتر در عکسالعمل به آنها، ایجاد فضای آرام و بدون تنش و بالا بردن سطح تفاهم بین مسئولان و به بازتاب مثبت آن در جامعه خواهد انجامید. البته این رویه مقام معظم رهبری، در دفاع از ارکان نظام است که چندی پیش در گلایه از کسانیکه اشتباه اکثریت نمایندگان در رأی به مصوبه نادرست دانشگاه آزاد را بهانه تاختن به مجلس کرده بودند نیز آشکار شد و ایشان این عمل را نیز مذموم شمردند، لذا باید کوشید حد لازم را نگه داشت و با معیار حرکت کرد.
2- یکی دیگر از نکات مورد توجه در جلسه با نمایندگان، تأکید بر مصالح نظام و دیدن عمق رفتارها و عملکرد مسئولان کشور و همه کسانی بود که دل در گرو انقلاب اسلامی دارند، چراکه هر تصمیم و اقدامی ممکن است با نیت خوب و احساس مسئولیت انجام پذیرد و آثار کوتاهمدت و... نیز داشته باشد، ولیکن عدم دقت در حواشی آن، سبب شود تا مصلحتی بزرگتر مورد غفلت قرارگرفته و یا علیرغم دلسوزی تمام، زمینه بهرهبرداری نامطلوب را توسط بدخواهان و دشمنان انقلاب فراهم آورد. پس هر حرف، رفتار و عمل حقی در جای خویش ارزشمند و پسندیده است و اگر سبب سوءاستفاده دشمنان اسلام و یا اسباب ناامیدی دلدادگان به انقلاب شود، در عین حق بودن، بیجا به رشته تحریر درآمده و یا بر زبان جاری شده و یا در رفتار و عمل ما به فعلیت رسیده است. پس با ملاک باید حرف زد و رفتار کرد، تا ضمن ایجاد امید و نشاط در جامعه، رخنهگاهی برای اغیار فراهم نیاوریم. از همین منظر نوع مواجهه دولت با مجلس و بالعکس، از این قاعده مستثنی نیست و اتفاقات رخ داده و یا در حال وقوع، بعضا بدون هرگونه نیت خوانی، زمینه ایجاد مشکلات فراوانی خواهد شد، پس باید نسبت به آنها حساس بود و از هر رویه غیرمتعارف و آسیب زنندهای پرهیز کرد.
3- اهمیت اعتماد به خدمتگزاران در کشور یکی از امور قوام بخش جامعه و مایه پیوستگی مردم و مسئولان خواهد بود. یکی از سه ویژگی ممتاز انقلاب اسلامی، مردمی بودن آن در کنار اسلامی بودن و رهبری بیبدیل حضرت امام خمینی (رحمتالله علیه) بود و این موضوع درسی شد برای همه کسانیکه به این انقلاب بهعنوان یک الگو نگریسته و درسآموزی کردند. بههمینخاطر از روز اول امام به مردم اعتماد و به حضور آنها در صحنههای گوناگون انقلاب اهتمام داشت و وحدت کلمه و پیوستگی آحاد ملت را رمز پیروزی و بقای آن میدانست و البته در مقابل نیز تمام سعی و کوشش ضدانقلاب بر تفرقه و جدایی بین آحاد ملت و بهخصوص مردم و مسئولان بود. ایجاد تشکیک در بیانات و استنادات مسئولان سه قوه سنگبنای بنیان مستحکم وحدت را سست کرده و زمینه واگرایی در جامعه را در کنار ایجاد بازار بدبینی و یأس از مسئولان فراهم خواهد کرد لذا بر همه فرض و واجب است که بر این مهم تأکید ورزیده و مهمتر از آن نیز همه مسئولان دقیقتر و سنجیدهتر سخن بر زبان جاری سازند که زمینه بهرهبرداری ناصواب فراهم نشود.
4- ارزش عرض و آبروی افراد کمتر از جان آنها نیست و تأکید بر پاسداشت آبروی انسانها، هرچند متهم - و حتی فراتر از آن در اکثر جرایم - هم به سلامت انسانها و جامعه کمک خواهد کرد و هم کسان متهمان و یا اکثریت مجرمان را از سرافکندگی و ضایع شدن مصون خواهد داشت. جامعه اسلامی جامعهای در نهایت اعتدال و نیکویی است و هر آنچه بستری برای تخریب عزت و آبروی افراد و خانوادههای آنها فراهم آورد، مذموم و ناپسند خواهد بود، حال این قول و فعل به هر نیتی و یا توسط هر کسی واقع شود - گرچه هرچه شأن و مقام گوینده و عامل آن بالاتر باشد، اثر تخریبی بیان و عمل آن نیز بیشتر خواهد بود - لذا در این رابطه باید کوشید حد را نگه داشت، و منطق و قانون را پاس داشت. متأسفانه در این ارتباط هم در جامعه دچار افراط و تفریط هستیم، عدهای خود را مجاز برای زدن هر اتهام و برملا کردن هر نکته پنهانی میدانند و عدهای دیگر نیز هر عمل ناشایست را توجیه و هر انسان ناپاکی را تطهیر میکنند، برای عبور از این معضل هم راهی جز رجوع به ارزشهای دین مبین اسلام با رعایت منطق، اعتدال و قانون و تأکید بر حقوق انسانها نخواهد بود که بیشک عدم توجه به آنها نیز سبب تشدید مشکلات جامعه و سرخوردگی افراد و سرمایهسوزی فراوان خواهد شد. امور چهارگانه فوقالذکر در کنار سایر سفارشات رهبری بصیر و ممتاز ایران اسلامی، شرایط را برای عبور از گذرگاه حساس فعلی و تحقق اهداف دهه عدالت و پیشرفت فراهم خواهد کرد، امری که انجام و توجه به آنها با تبعیت مسئولان از ولایت فقیه، تحکیم روابط حسنه بین مسئولین، توجه آنان به موقعیت و مسئولیت خویش و پایبندی به قانون و مصالح جامعه و دقت آنها در حفظ شأنشان و یکدلی و احساس در یک جبهه بودن ایشان، صدچندان خواهد شد. دشمنان اسلام چشم دیدن هیچیک از خدمتگزاران امالقرای جهان اسلام را ندارند، لااقل ما قدر یکدیگر را بدانیم و با سرمایههای اساسی این کشور که بهمثابه پشتوانه عظیم معنوی و مادی مسلمانان و مستضعفان جهان است، ساده و سطحی برخورد نکنیم.
1- در دیدار اعضای هیأترییسه و رؤسای کمیسیونهای مجلس، معظمله تعبیر زیبای امام را در عصاره فضایل ملت خواندن مجلس بازگو کردند و مغایرت رفتارهای خلاف شأن و منزلت مجلس را از سوی عدهای از نمایندگان، گوشزد فرمودند و به صراحت بیان کردند که حق تذکر، سؤال، استیضاح، رأی دادن و یا رأی ندادن محفوظ بوده، اما اهانت و بیاحترامی امری ناپسند و مذموم است. برابر بیان ذکر شده، اعلام و اعمال نظر مجلس حق طبیعی نمایندگان بوده، ولی رفتارهای خارج از شأن نمایندگی بهویژه در مواجهه با ریاست محترم جمهوری در جلسه رأیاعتماد به وزیر پیشنهادی برای وزارتخانه ورزش و جوانان امری ناشایست و محکوم است. بیشک این هشدار میبایست سبب تغییر در نوع رفتار برخی از نمایندگان در صحن مجلس شده و اسباب دقت بیشتر هیأترییسه مجلس بهویژه ریاست محترم آن را نیز برای اداره بهتر مجلس فراهمآورد. این امر علاوهبر رعایت شأن مجلس و احترام به مدعوین آن، به فهم بالاتر از صحبتهای ارایه شده، اتخاذ تصمیمات پختهتر در عکسالعمل به آنها، ایجاد فضای آرام و بدون تنش و بالا بردن سطح تفاهم بین مسئولان و به بازتاب مثبت آن در جامعه خواهد انجامید. البته این رویه مقام معظم رهبری، در دفاع از ارکان نظام است که چندی پیش در گلایه از کسانیکه اشتباه اکثریت نمایندگان در رأی به مصوبه نادرست دانشگاه آزاد را بهانه تاختن به مجلس کرده بودند نیز آشکار شد و ایشان این عمل را نیز مذموم شمردند، لذا باید کوشید حد لازم را نگه داشت و با معیار حرکت کرد.
2- یکی دیگر از نکات مورد توجه در جلسه با نمایندگان، تأکید بر مصالح نظام و دیدن عمق رفتارها و عملکرد مسئولان کشور و همه کسانی بود که دل در گرو انقلاب اسلامی دارند، چراکه هر تصمیم و اقدامی ممکن است با نیت خوب و احساس مسئولیت انجام پذیرد و آثار کوتاهمدت و... نیز داشته باشد، ولیکن عدم دقت در حواشی آن، سبب شود تا مصلحتی بزرگتر مورد غفلت قرارگرفته و یا علیرغم دلسوزی تمام، زمینه بهرهبرداری نامطلوب را توسط بدخواهان و دشمنان انقلاب فراهم آورد. پس هر حرف، رفتار و عمل حقی در جای خویش ارزشمند و پسندیده است و اگر سبب سوءاستفاده دشمنان اسلام و یا اسباب ناامیدی دلدادگان به انقلاب شود، در عین حق بودن، بیجا به رشته تحریر درآمده و یا بر زبان جاری شده و یا در رفتار و عمل ما به فعلیت رسیده است. پس با ملاک باید حرف زد و رفتار کرد، تا ضمن ایجاد امید و نشاط در جامعه، رخنهگاهی برای اغیار فراهم نیاوریم. از همین منظر نوع مواجهه دولت با مجلس و بالعکس، از این قاعده مستثنی نیست و اتفاقات رخ داده و یا در حال وقوع، بعضا بدون هرگونه نیت خوانی، زمینه ایجاد مشکلات فراوانی خواهد شد، پس باید نسبت به آنها حساس بود و از هر رویه غیرمتعارف و آسیب زنندهای پرهیز کرد.
3- اهمیت اعتماد به خدمتگزاران در کشور یکی از امور قوام بخش جامعه و مایه پیوستگی مردم و مسئولان خواهد بود. یکی از سه ویژگی ممتاز انقلاب اسلامی، مردمی بودن آن در کنار اسلامی بودن و رهبری بیبدیل حضرت امام خمینی (رحمتالله علیه) بود و این موضوع درسی شد برای همه کسانیکه به این انقلاب بهعنوان یک الگو نگریسته و درسآموزی کردند. بههمینخاطر از روز اول امام به مردم اعتماد و به حضور آنها در صحنههای گوناگون انقلاب اهتمام داشت و وحدت کلمه و پیوستگی آحاد ملت را رمز پیروزی و بقای آن میدانست و البته در مقابل نیز تمام سعی و کوشش ضدانقلاب بر تفرقه و جدایی بین آحاد ملت و بهخصوص مردم و مسئولان بود. ایجاد تشکیک در بیانات و استنادات مسئولان سه قوه سنگبنای بنیان مستحکم وحدت را سست کرده و زمینه واگرایی در جامعه را در کنار ایجاد بازار بدبینی و یأس از مسئولان فراهم خواهد کرد لذا بر همه فرض و واجب است که بر این مهم تأکید ورزیده و مهمتر از آن نیز همه مسئولان دقیقتر و سنجیدهتر سخن بر زبان جاری سازند که زمینه بهرهبرداری ناصواب فراهم نشود.
4- ارزش عرض و آبروی افراد کمتر از جان آنها نیست و تأکید بر پاسداشت آبروی انسانها، هرچند متهم - و حتی فراتر از آن در اکثر جرایم - هم به سلامت انسانها و جامعه کمک خواهد کرد و هم کسان متهمان و یا اکثریت مجرمان را از سرافکندگی و ضایع شدن مصون خواهد داشت. جامعه اسلامی جامعهای در نهایت اعتدال و نیکویی است و هر آنچه بستری برای تخریب عزت و آبروی افراد و خانوادههای آنها فراهم آورد، مذموم و ناپسند خواهد بود، حال این قول و فعل به هر نیتی و یا توسط هر کسی واقع شود - گرچه هرچه شأن و مقام گوینده و عامل آن بالاتر باشد، اثر تخریبی بیان و عمل آن نیز بیشتر خواهد بود - لذا در این رابطه باید کوشید حد را نگه داشت، و منطق و قانون را پاس داشت. متأسفانه در این ارتباط هم در جامعه دچار افراط و تفریط هستیم، عدهای خود را مجاز برای زدن هر اتهام و برملا کردن هر نکته پنهانی میدانند و عدهای دیگر نیز هر عمل ناشایست را توجیه و هر انسان ناپاکی را تطهیر میکنند، برای عبور از این معضل هم راهی جز رجوع به ارزشهای دین مبین اسلام با رعایت منطق، اعتدال و قانون و تأکید بر حقوق انسانها نخواهد بود که بیشک عدم توجه به آنها نیز سبب تشدید مشکلات جامعه و سرخوردگی افراد و سرمایهسوزی فراوان خواهد شد. امور چهارگانه فوقالذکر در کنار سایر سفارشات رهبری بصیر و ممتاز ایران اسلامی، شرایط را برای عبور از گذرگاه حساس فعلی و تحقق اهداف دهه عدالت و پیشرفت فراهم خواهد کرد، امری که انجام و توجه به آنها با تبعیت مسئولان از ولایت فقیه، تحکیم روابط حسنه بین مسئولین، توجه آنان به موقعیت و مسئولیت خویش و پایبندی به قانون و مصالح جامعه و دقت آنها در حفظ شأنشان و یکدلی و احساس در یک جبهه بودن ایشان، صدچندان خواهد شد. دشمنان اسلام چشم دیدن هیچیک از خدمتگزاران امالقرای جهان اسلام را ندارند، لااقل ما قدر یکدیگر را بدانیم و با سرمایههای اساسی این کشور که بهمثابه پشتوانه عظیم معنوی و مادی مسلمانان و مستضعفان جهان است، ساده و سطحی برخورد نکنیم.
علیرضا زاکانی
