در ابتداي مراسم دانش اقباشاوي در ارتباط با فيلم سينمايي «تاج محل» گفت: هر فرصتي که براي ذاکران اين فيلم سينمايي پيش مي آيد غنيمت است. من کارم را از انجمن سينماي جوانان آبادان آغاز کردم و بعد از مدتي وارد کار دستياري شدم. در اين مرحله نيز بعد از بازه زماني 15 ساله وارد حيطه کارگرداني شدم. به چند دليل اين تغيير را در زمينه کاري خود ايجاد کردم. در نهايت بعد از 4 سال که مشغول به ساخت رستاخيز در کنار احمد رضا درويش بودم احساس کردم که ديگر زمان آن فرا رسيده است اولين فيلم خودم را بسازم. وي در ادامه افزود: ابتدا نمي دانستم به چه کسي مراجعه کنم، چرا که فعاليت در بيابان، آن هم به مدت 4 سال براي ساخت فيلم سينمايي «رستاخيز» در زمان بازگشت، ما را همچون جنگ زده ها کرده بود.

از فضاي بين سينماگران فاصله گرفته بوديم. تا اينکه دوستي فضاي دوستي با رضا ميرکريمي را برايم فراهم کرد. ميرکريمي در همان ابتدا گفت فيلم هاي کوتاهي را که ساخته اي بايد ببينم. وي بعد از خواندن فيلمنامه و ديدن فيلم هايم قبول کرد تهيه کنندگي اين فيلم را بر عهده بگيرد. او به خوبي دست ما را باز گذاشت تا من فيلم خودم را بسازم.

اين کارگردان در ادامه افزود: فيلم سينمايي «تاج محل» توانسته در جشنواره هاي متعددي ديده شود و جايزه دريافت کند. واقعاً از اين بابت عصباني هستم چرا که واقعا بعد از اين همه مدت خسته شده ام. شايد الان قول هايي براي اکران داده شده است اما واقعا برايم خسته کننده بود.

در حقيقت آنهايي که تا به اين لحظه از اکران اين فيلم سينمايي جلوگيري کرده اند بايد پاسخگو باشند نه من! در ابتدا گفتند فيلم پروانه نمايش ندارد. بعد از اينکه رئيس سازمان سينمايي را ديدم اتفاقات ديگري افتاد تا به امروز که در اينجا حضور دارم و قول هايي داده شده است. گويا مديران ما تعارف دارند و نمي خواهند نفس جديدي وارد سينما شود و بچه هاي جوان و جديد وارد عرصه فيلمسازي شوند. او همچنين با اشاره به روند ساخت فيلم گفت: ما پيش توليد بسيار کوتاهي داشتيم اما زمان فيلمبرداري مان بسيار خوب بود، تقريباً پنجاه جلسه طول کشيد. اما در زمان پس توليد باز هم با زمان کمي مواجه بوديم که اين خود در زمينه تدوين ما را با مشکل روبه رو کرد. صداگذاري کار و تدوين نيز بايد دوباره تغيير کند و ما اين فرصت را از حوزه هنري خواسته ايم.

حوزه هنري به يک فيلمساز کمک کرد تا بتواند همچون سينماگري مستقل فيلمش را بسازد اما در زمان اکران نيز با ما مانند فيلمساز مستقل رفتار کردند. وي همچنين در باره رضا ميرکريمي گفت: او ابتدا فيلمنامه را که خواند و آثار کوتاه مرا ديد، گفت چرا نمي روي در همان محل زندگي ات فيلم بسازي. اين در شرايطي بود که من فکر مي کردم بايد از بازيگران چهره استفاده کنم اما او حرفه اي بودن خود را نشان داد و گفت آن طور که بلد هستي فيلمت را بساز. زماني که اين پيشنهاد را به صورت تلفني مطرح کرد صبح بود و من هم براي اينکه انگيزه خود را نشان دهم بلافاصله به فرودگاه رفتم، با يک بليت به آبادان برگشتم و از آنجا با او تماس گرفتم که متوجه انگيزه من شود.

ميرکريمي نه تنها به عنوان تهيه کننده بلکه به عنوان يک برادر کنار من ايستاد.اسماعيل براري استاد و مدرس دانشگاه که در اين جلسه حاضر شده بود، اظهار داشت: ابتدا بايد بگويم بسيار خوشحالم که امروز در اين جلسه حضور دارم. ابتدا اينکه به نظرم در پنجاهمين جلسه که همه شما با هم آشنا شده و نقاط مشترک خود را پيدا کرده ايد بايد در انتظار يک اتفاق خوب بود. دوم اينکه از ديدن فيلم لذت بردم و محمد رضا شرف الدين نيز يکي از دلايل حال خوب من در اين جلسه است. او از مديراني است که دغدغه فرهنگ سازي دارند. اميدوارم از درون اين جمع اتفاق بزرگي در سينما به وجود بيايد.      

وي در ادامه در باره فيلم گفت: بايد اين سئوال را مطرح کرد که سبک فيلم «تاج محل» چه بود؟ ما را به ياد چه جرياني در سينما مي اندازد؟ اين فيلم ما را به دوران نئوراليسم ايتاليا مي برد. سبکي شبيه به فيلم سينمايي «دزد دوچرخه». در درون اين فيلم کرامات در فقر به خوبي نشان داده شده، اين فيلم هم به همان عزت نفس اشاره داشته است.

فيلم هاي نئوراليست ايتاليا چه ويژگي هايي دارند که اين فيلم را با آنها پيوند داده؟ مي توان در اينجا به نوع نور و رنگ فيلم اشاره داشت که به نظرم از نکات مثبت و خوب فيلم سينمايي «تاج محل» بوده است. صداي سر صحنه، استفاده از نابازيگر و نوع لوکيشن هاي خارجي نيز فيلم را به آن دسته از آثار ايتاليا نزديک کرده است. صدابرداري فيلم کيفيت خوبي داشت اما مي توان به تدوين و کيفيت صداگذاري انتقاد داشت. اگر در بخش هايي از فيلم ميزان سکوت ها بيشتر بود مي توانست لحظه هاي تاثيرگذار بيشتري را به وجود بياورد. همه ما مي دانيم رهبري هنرپيشه هاي غير حرفه اي کار سختي است اما اقباشاوي در کار موفق بوده است.

او همچنين گفت: فيلم هايي با اين سبک براي سرگرمي درست نمي شوند بلکه انسان و مخاطب را به فکر وامي دارن، انسان را به خود رجوع مي دهند تا با سئوال هايي از خود به شناخت بهتري برسد. البته اگر در اين فيلم فقر و ناتواني بيشتر ديده مي شد فيلم مي توانست تاثير گذاري بهتري داشته باشد. براري گفت: استفاده از تهيه کننده مستقل مي تواند براي فيلمساز يک فرصت محسوب شود. کارگردان هاي زيادي را مي شناسم که قبل از کار با تهيه کننده مستقل، آثارشان شکلي ديگر داشت و بعد از کار با تهيه کننده هاي غير مستقل جنس کارشان تغيير کرد. به طور مثال مي توان کارنامه ابراهيم حاتمي کيا را از اين نظر به قبل و بعد از ساخت فيلم سينمايي «از کرخه تا راين» تقسيم کرد.

عباس کريمي منتقد و کارشناس سينما نيز گفت: اگر تا به امروز فيلم سينمايي «تاج محل» اکران نشده است از اهمال حوزه هنري است. گويي حاشيه فيلم در اکران از متن آن مهم تر شده است. توليد بالا و سينماي کم و مديريت افتضاح در سينما و همچنين باندبازي در آن غوغا مي کند. در چنين شرايطي نبايد انتظار ديگري داشته باشيم. تا زماني که مديريت سينما به اين شکل است هيچ اتفاق خاصي نمي افتد.

وي در ادامه گفت: اينکه آيا «تاج محل» واقعاً بر پايه اثر نويسنده مشهور، ويکتور هوگو بوده است، خيلي اهميت ندارد. مهم، حرف و پيام فيلم است، و اينکه در رساندن مفهوم مورد نظرش چه قدر موفق عمل کرده است. مهم پرداختن به ارزش هاي مهم و والاي انساني است.

«تاج محل» ادا و اصول زندگي مدرن را نداشت. رنگ ها در فيلم جلوه خوبي داشتند. اين فيلم به برخي از ارزش هاي انساني فراموش شده مي پردازد که بايد گفت خوشبختانه تبديل به شعار نمي شود. دوربين به خوبي در بخش هايي همچون يک راوي عمل مي کرد. اين فيلم در بخش هايي به عدل الهي مي پردازد که خود، بسيار مهم است. کريمي در ادامه افزود: به نظرم مديوم فيلم سينمايي نبود و تقريباً حالتي گزارش گونه داشت. نکته مثبت ديگري که مي توان از آن ياد کرد ايراني بودن و بومي بودن اين فيلم سينمايي بوده است. بازيگران بومي و استفاده درست از نابازيگران، فضاي فيلم را بسيار رئال و باورپذير کرده بودند.

منبع: رسالت