اما چگونگی بهره بردن از این گونه فضاها نیز با ظرفیت وجودی هر شخصی ارتباط مستقیم داشته و قرار گرفتن در این فضاها فرصتی را برای استفاده کننده آن فراهم می‌آورد تا میزان درک خود را از حقایق ناب ارزیابی کند.
اما آیا با وجود گسترش روزافزون شبکه‌های ارتباطی و اطلاعاتی در این جهان هستی عمق شناسایی ما هم به فراخور آن افزایش می‌یابد یا نه؟
امروزه گسترش ارتباطات تا حدی است که می‌توان تنها با فشار دادن چند کلید به عضویت سایتی درآمد که هزاران نفر از گوشه گوشه دنیا برای یافتن دوست یا شریک زندگی در آن عضو می‌شوند و وبگردی می‌کنند، لذا با فراگیر شدن اینترنت و سایت‌های دوستیابی، اینگونه ازدواج‌ها به پرطرفدارترین شیوه‌های همسریابی در بین جوانان مبدل شده و در این میان در سال‌های اخیر استان قم نیز از این مقوله مستثنی نبوده است.
در جامعه‌ای سیر می‌کنیم که نمی‌توان از برخی واقعیات چشم پوشی کرد، چرا که بسیاری از ارتباطات ناسالم و برخی از ازدواج‌ها طبق معیارهای غیر دینی و غیر معقول شکل گرفته و بر این اساس عاقبتی جز طلاق و جدایی و آسیب‌های اجتماعی جدی‌تر ندارد و همین آسیب‌ها بلای خانمان سوز جامعه و خانواده می‌شود.
در گذشته‌ای نه چندان دور آشنایی دختر و پسر برای ازدواج و شناخت طرفین از هم تنها بر مبنای رابطه سنتی خانواده‌ها شکل می‌گرفت، اما با پیشرفت تکنولوژی و مستقر شدن شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان عضو جدایی ناپذیر زندگی افراد، به تدریج زمینه لازم برای شکل گیری ازدواج براساس وب فراهم شد.
در گذشته محیط‌هایی مانند چت یاهو، گوگل، فیسبوک و... جوانان ما را جذب خود می‌کرد اما اکنون هر روزه شاهد اضافه شدن یک شبکه اجتماعی به لیست شبکه‌های موجود هستیم که طرفداران بسیاری را برای خود پیدا کرده‌اند.
سایه فرهنگ اسلامی بر ازدواج اینترنتی
اگرچه دنیای سایبری و دل دادن به این نوع ازدواج‌ها در کشور از مباحث مورد علاقه اکثر جوانان شده است ولی در استانی مذهبی مانند استان قم همچنان نگاه سنتی نسبت به ازدواج جوانان حکم فرماست که البته بخش وسیعی از این دید را باید به شرایط مذهبی این استان و خانواده‌های معتقد نسبت داد.
در استان قم نیز در چند سال اخیر شاهد اینگونه ازدواج‌ها بوده‌ایم اما از آنجا که در این استان خانواده مهمترین بستر در نهادینه شدن سنت‌ها و آداب و رسوم فرهنگی و پایدارترین و قدیمی‌ترین عامل در زمینه رشد و تربیت جوانان و تشویق آنها به ازدواج سنتی محسوب می‌شود ریشه کن شدن این امر در بین جوانان را موجب شده است.
بستن سایت‌های همسریابی به طور کلی مشکل جوانان این مرزوبوم را حل نمی‌کند و شاید نیت راه‌اندازان این سایت‌ها هم خیر بوده است، لذا این واقعیت جامعه است که باید فرهنگ‌سازی شود زیرا بدون ارائه آموزش‌های صحیح به جوانان نمی‌توان انتظار موفقیت آنان را در این زمینه داشت. از این نظر باید بستر ازدواج و تأمین نیازهای جوانان به موجب کاهش گرایش آنها به این فضاها فراهم شود.
علی موالی رئیس پلیس فتای استان قم در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به تبدیل شدن ازدواج‌های اینترنتی به معضلی بزرگ در جامعه ابراز کرد: برخی از سایت‌ها از این موقعیت سوء استفاده کرده و از طریق کلاه‌برداری و مزاحمت برای هموطنان به ویژه بانوان آنها را فریب می‌دهند.
وی افزود: اگرچه با اینترنتی شدن روابط اجتماعی افراد امروزی به فرهنگی تمایل یافته و افراد جوان وسایل ارتباطی مدرن را بخش جدایی ناپذیر زندگی خود می‌دانند اما وظیفه مسئولان برنامه‌ریزی برای ساماندهی سایت‌های یاد شده را می‌طلبد.
موالی خاطرنشان کرد: در نگاه اول تکیه به اینترنت به دلیل یافتن شریک زندگی راهی آسان به نظر می‌آید ولی همین راه اگر بدون بررسی و شناخت کافی پیگیری شود فرصتی عالی برای سوءاستفاده کنندگان فراهم می‌آورد تا جوانان را به دام بیفکند.
وی به خانواده‌ها هشدار داد: به فرزندان خود به ویژه جوانان آگاهی‌های لازم را در زمینه فضاهای پرفریب سایبری بدهید تا با دانش هرچه فزون‌تر خطر احتمالی این آسیب جبران‌ناپذیر را از خود و خانواده به حداقل مقدار ممکن برسانند.
قم الگوی ازدواج موفق
رضوان امیدی کارشناس مشاور خانواده در استان قم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس ضمن اشاره به آثار منفی و مثبت این گونه آشنایی‌ها بیان کرد: آشنایی اینترنتی برای ازدواج و سایت‌های همسریابی به‌خودی خود خطرات احتمالی را برای طرفین به همراه دارد و به دلیل ناآگاهی کامل از طرف مقابل به موفقیت نمی‌انجامد علت اصلی این امر آن است که در کشور ما فرهنگ صحیح استفاده از چنین فضاهایی فراگیر نشده و اغلب با دروغ و فریب همراه است.
وی در ادامه ضمن گوشزد کردن به خانواده‌ها خاطرنشان کرد: از آنجا که بیش از 80 درصد این ازدواج‌ها به طلاق می‌انجامد باید والدین ضمن برقراری ارتباط صمیمی با فرزندان، خودآگاهی و دانش کافی را به نسل آینده بیاموزند تا در معرض آسیب‌های اجتماعی ناشی از فضاهای سایبری قرار نگیرند و از عواقب آن آگاه شوند.
این کارشناسی مسائل خانواده با الگو قرار دادن استان قم در کاهش ازدواج‌های اینترنتی خاطرنشان کرد: مذهبی بودن خانواده‌های قمی و آمیخته شدن فرهنگ آنها با آموزه‌های قرآنی سبب شده این استان در مقایسه با سایر استان‌ها در این زمینه الگو باشد. از آنجا که ازدواج در اسلام از قداست والایی برخوردار است در صورت تن دادن به این ازدواج‌ها باید با رضایت والدین و هم صحبتی و شناخت کافی این سنت مقدس را جاری ساخت.
با این وجود در شرایط کنونی متولیان فرهنگی باید در بحث ازدواج‌های اینترنتی و آسیب‌های ناشی از آن، جمعیت جوان کشور را از چالش‌های این امر آگاه سازند و از اینکه فرهنگ‌های غربی بر فرهنگ ملی و بومی ایران غلبه کند، پیشگیری کنند.
طبق نظرسنجی‌های انجام شده در زمان فعلی آسیب‌های ناشی از ازدواج‌های اینترنتی باید بیشتر از قبل مورد توجه قرار گیرد و خانواده‌ها و والدین از مهمترین افرادی هستند که باید حساسیت بیشتری در قبال فرزندان در این ارتباط داشته باشند و در صورت افتادن در دام ازدواج اینترنتی با عقل و خرد و تجربیات خانواده و کارشناسان و مشاورین آن را به ازدواجی سالم منجر سازند.
