به گزارش مشرق، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، که برای شرکت در کنفرانس بازبینی معاهده عدم اشاعه هسته‌ای در نیویورک، آمریکا،به سر می‌برد، امروز (چهارشنبه) در دانشگاه نیویورک درباره مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 و نیز مسائل منطقه‌ای به سخنرانی پرداخت.
پرونده کشتی جزایرمارشال حقوقی است نه چیزی سیاسی یا امنیتی
ظریف در ابتدا در پاسخ به سؤالی درباره متوقف ساختن یک کشتی تجاری باری توسط ایران در آب‌های خلیج فارس گفت: "همانگونه که می‌دانید چند هفته پیش یک یادداشت در روزنامه نیویورک‌تایمز نوشته و در آن یکی از سیاست‌های طولانی مدت ایران را درباره آزادی کشتیرانی در خلیج فارس تکرار کردم. خیلج فارس رگ حیاتی ما بوده هیچ چیز مهمتر از آزادی کشتیرانی در آن آب‌ها نیست. ما به این امر متعهد بوده و به آزادی کشتیرانی احترام می‌گذاریم."
وی در ادامه افزود: "این کشتی همانگونه که از وکیل شرکت شاکی شنیده‌ام مسائلی مرتبط با 15 یا 16 سال به علت ممانعت از تحویل یک محموله داشت. این امر در تهران فرآیند دادگاه را طی 14 سال گذشته طی کرده است. و حکم نهایی دادگاه این بوده است که مالکین کشتی باید خسارات وارده به یک شرکت خصوصی را بپردازد. نیروی دریایی ما تنها تصمیم دادگاه را اجراء کردند. این پرونده حقوقی است نه یک موضوع سیاسی یا امنیتی."
ظریف در ادامه در پاسخ به برخی ادعاها مبنی بر اینکه متوقف ساختن این کشتی پیامی از سوی ایران در بحبوحه بحران یمن بود گفت: "این موضوع ارتباطی با یمن ندارد. متأسفانه در یمن رویدادهایی رخ می‌دهد. متأسفانه کمک‌های بشردوستانه اجازه ورود به یمن ندارند. عملیات نظامی علی‌رغم اعلام آتش‌بس ادامه دارد."
وزیر امور خارجه ایران با اظهار امیدواری برای حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران یمن گفت: "گفتگوی طولانی مدتی با معاون دبیر کل سازمان ملل در نیویورک داشتم. درباره اینکه چگونه می‌توانیم دیداری بین یمنی‌ها برای یافتن راه‌حل برگزار کنیم، و این که چگونه دیگران می‌توانند این فرآیند را تسهیل کنند، تبادل نظر داشتیم."
وی بار دیگر با تأکید بر اینکه نیروی دریایی ایران با حکم دادگاه این کشتی را تا بنادر کشورمان اسکورت کرد گفت: "فکر می‌کنم نباید زیاد به این موضوع پرداخته شود، برخی صرفا برای منحرف ساختن فرآیندی که از تمام مسائل دیگر مستقل است سعی دارند هر چیزی را به صورت افراطی مطرح سازند."
بهترین توافق ممکن را بدست آورده‌ایم
وزیر خارجه کشورمان در ادامه درباره دیداری که با جان کری، وزیر خارجه آمریکا، در نیویورک داشت و نیز تعیین چارچوبی زمانی برای دستیابی به توافق تا 30 ژوئن گفت: "ما چارچوبی زمانی برای ادامه تلاش‌ها تعیین کردیم. ما توافق کردیم که اساسا بدون توقف و پس از اولین هفته کنفرانس بازنگری ان‌پی‌تی تلاش‌ها را ادامه دهیم. فردا صبح همکاران ما در سطح معاونین و مدیران کل فعالیت برای گرد هم آوردن تمام عناصر یک پیشنویس را آغاز خواهند کرد."
وی با اشاره به اینکه متن پیشنویس دارای پرانتزهایی خواهد بود، گفت: "ما درباره کلیات که آن را پارامترهای می‌خوانیم به توافق کلی رسیده‌ایم. اینکه چگونه این توافق را به سندی مکتوب و الزام‌آور تبدیل کنیم که تأیید یک قطعنامه الزام‌آور شورای امنیت را نیز خواهد داشت، این امر نیاز به کار زیادی خواهد داشت. زیرا بخش سخت کار در جزئیات است. ما برخی جزئیات را در لوزان بررسی کردیم اما مقداری باقی مانده که شامل تمام حوزه‌ها می‌شود. ما نیاز داریم که در چندین ورق تمام جزئیات را بیان کنیم. معتقدم که این کار را می‌توانیم و باید انجام دهیم. معتقدم این فرصتی برای تمام ما است که نباید از دست ندهیم. از افراد انتظار دارم که با حسن نیت کار را آغاز کرده و ادامه دهند."
ظریف درباره مسائل باقیمانده گفت: "پرانتزها و مشکلات درباره نگارش درباره همه مسائل وجود دارد." وی تأکید کرد که مذاکره در ملاء‌عام بدترین کاری است که می‌توان انجام داد. "برخی از اینکه من این را می‌گویم ناراحت هستند اما ما متعهد به این امر هستیم. ما سرمایه سیاسی زیادی را در این فرآیند صرف کرده‌ایم."
وی در ادامه با اشاره به تفاهم سیاسی لوزان گفت: "در لوزان و چند ساعت پس از اینکه به توافق رسیدیم در صفحه توئیتر خود نوشتم که توافق همانگونه که است خوب بوده و کسی نباید آن را تحریف کند. اعتقاد دارم که نباید یک توافق خوب را تحریف کنیم."
وزیر خارجه تأکید کرد که تفاهم لوزان تمام نیازهای همه را منعکس نمی‌کند، زیرا اگر چنین باشد توافقی منعقد نمی‌شود. "بنابراین همه باید منعطف بوده و مصالحه کنند و فکر می‌کنم که مردم اهمیت این فرصت برای دستیابی به توافق را می‌دانند. این توافقی عالی برای ما، آمریکا یا اتحادیه اروپا نیست اما بهترین چیزی است که می‌توانستیم بدست آوریم، بهترین چیزی است که هر کسی می‌توانست به دست آورد و به نظر من متعادل است. زمان مشخص خواهد کرد که آیا می‌توانیم با یک توافق متعادل سپری کنیم یا نه و اکنون دو ماه باقی است."
مذاکره فردا در نیویورک و دوشنبه بعدی در اروپا ادامه خواهد یافت
وی در ادامه تأکید کرد که دیپلمات‌ها از تمام فرصت شامل تلاش 24 ساعته که از فردا در نیویورک آغاز شده و دوشنبه بعدی در اروپا ادامه می‌یابد، برای دستیابی به توافق استفاده خواهند کرد "تا تمام عناصر توافق را نهایی کنند."
در توافق نهایی فرآیند‌های پروتکل الحاقی شفاف‌تر خواهند شد
وزیر خارجه کشورمان در بخش دیگری از سخنانش در دانشگاه نیویورک درباره اقدامات کشورمان برای شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای‌اش گفت: "ایران از سال 2003 تا 2005 پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه اجرا کرد و آماده است که این کار را بار دیگر انجام دهد. این بالاترین سطح شفافیت بین‌المللی موجود است و ایران آماده است تا این سطح از شفافیت بین‌المللی را اجراء کند."
وی در ادامه تأکید کرد: "بر اساس گزارشی که آژانس در ژوئن 2013 منتشر کرد ایران پس از ژاپن بیشترین بازرسی‌ها را داشته است. این در حالی است که تعداد تأسیسات هسته‌ای ژاپن ده برابر ایران است. آنها تقریبا دارای 170 تأسیسات هسته‌ای هستند و ما 17 تأسیسات هسته‌ای داریم. اما با برخورداری از تنها 17 تأسیسات هسته‌ای در رده دوم پس از ژاپن قرار داریم."
ظریف درباره چگونگی پاسخ به درخواست احتمالی آژانس برای بازرسی از پارچین یا مراکزی که به آنها ممکن است مشکوک شود، گفت: "پروتکل الحاقی درباره همین است تا نگرانی‌ها را درباره تأسیسات اعلام نشده بررسی کند. آنها به تأسیسات اعلام شده دسترسی ندارند اما پروتکل الحاقی برای آن چه که اعلام نشده مکانیزم‌ها و فرآیندهایی برای دسترسی فراهم آورده است. توافق ما، اگر به آن دست پیدا کنیم، شفافیت بیشتری درباره این روند ارائه می‌کند. زمانی که توافق نهایی شود مشاهده خواهید کرد که رویکرد مشخصی را درباره بررسی چنین ادعاهایی ارائه می‌کند."
چند روز پس از توافق نهایی قطعنامه شورای امنیت برای لغو تمام تحریم‌ها تصویب خواهد شد
وزیر خارجه کشورمان درباره زمان رفع تحریمهای هسته‌ای علیه ایران گفت: "اگر در 30 ژوئن به توافق دست یابیم، در عرض چند روز پس از آن قطعنامه‌ای در شورای امنیت تحت ماده 41 فصل هفت تصویب می‌شود که الزام‌آور خواهد بود چه سناتور کاتن آن را دوست داشته باشد یا نه (نتوانستم جلوی خودم را گرفته و این جمله را نگویم - خنده حضار)."
وی افزود: "این قطعنامه توافق را در برگرفته و تمام قطعنامه‌های قبلی شامل تمام تحریم‌ها را لغو خواهد کرد و لغو تحریمهای اتحادیه اروپا و توقف اجرای تحریمهای آمریکا را آغاز خواهد کرد. ...به عنوان یک دولت خارجی من تنها با دولت آمریکا معامله می‌کنم نه با کنگره یا دادگاه عالی آمریکا. مسؤولیت تنظیم امور بر عهده رئیس جمهور آمریکا است و ما با این شخص توافق می‌کنیم. بنابراین وی مجبور است اعمال تمام تحریمهای اقتصادی و مالی علیه ایران را متوقف کند."
پرونده کشتی جزایرمارشال حقوقی است نه چیزی سیاسی یا امنیتی
ظریف در ابتدا در پاسخ به سؤالی درباره متوقف ساختن یک کشتی تجاری باری توسط ایران در آب‌های خلیج فارس گفت: "همانگونه که می‌دانید چند هفته پیش یک یادداشت در روزنامه نیویورک‌تایمز نوشته و در آن یکی از سیاست‌های طولانی مدت ایران را درباره آزادی کشتیرانی در خلیج فارس تکرار کردم. خیلج فارس رگ حیاتی ما بوده هیچ چیز مهمتر از آزادی کشتیرانی در آن آب‌ها نیست. ما به این امر متعهد بوده و به آزادی کشتیرانی احترام می‌گذاریم."
وی در ادامه افزود: "این کشتی همانگونه که از وکیل شرکت شاکی شنیده‌ام مسائلی مرتبط با 15 یا 16 سال به علت ممانعت از تحویل یک محموله داشت. این امر در تهران فرآیند دادگاه را طی 14 سال گذشته طی کرده است. و حکم نهایی دادگاه این بوده است که مالکین کشتی باید خسارات وارده به یک شرکت خصوصی را بپردازد. نیروی دریایی ما تنها تصمیم دادگاه را اجراء کردند. این پرونده حقوقی است نه یک موضوع سیاسی یا امنیتی."
ظریف در ادامه در پاسخ به برخی ادعاها مبنی بر اینکه متوقف ساختن این کشتی پیامی از سوی ایران در بحبوحه بحران یمن بود گفت: "این موضوع ارتباطی با یمن ندارد. متأسفانه در یمن رویدادهایی رخ می‌دهد. متأسفانه کمک‌های بشردوستانه اجازه ورود به یمن ندارند. عملیات نظامی علی‌رغم اعلام آتش‌بس ادامه دارد."
وزیر امور خارجه ایران با اظهار امیدواری برای حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران یمن گفت: "گفتگوی طولانی مدتی با معاون دبیر کل سازمان ملل در نیویورک داشتم. درباره اینکه چگونه می‌توانیم دیداری بین یمنی‌ها برای یافتن راه‌حل برگزار کنیم، و این که چگونه دیگران می‌توانند این فرآیند را تسهیل کنند، تبادل نظر داشتیم."
وی بار دیگر با تأکید بر اینکه نیروی دریایی ایران با حکم دادگاه این کشتی را تا بنادر کشورمان اسکورت کرد گفت: "فکر می‌کنم نباید زیاد به این موضوع پرداخته شود، برخی صرفا برای منحرف ساختن فرآیندی که از تمام مسائل دیگر مستقل است سعی دارند هر چیزی را به صورت افراطی مطرح سازند."
بهترین توافق ممکن را بدست آورده‌ایم
وزیر خارجه کشورمان در ادامه درباره دیداری که با جان کری، وزیر خارجه آمریکا، در نیویورک داشت و نیز تعیین چارچوبی زمانی برای دستیابی به توافق تا 30 ژوئن گفت: "ما چارچوبی زمانی برای ادامه تلاش‌ها تعیین کردیم. ما توافق کردیم که اساسا بدون توقف و پس از اولین هفته کنفرانس بازنگری ان‌پی‌تی تلاش‌ها را ادامه دهیم. فردا صبح همکاران ما در سطح معاونین و مدیران کل فعالیت برای گرد هم آوردن تمام عناصر یک پیشنویس را آغاز خواهند کرد."
وی با اشاره به اینکه متن پیشنویس دارای پرانتزهایی خواهد بود، گفت: "ما درباره کلیات که آن را پارامترهای می‌خوانیم به توافق کلی رسیده‌ایم. اینکه چگونه این توافق را به سندی مکتوب و الزام‌آور تبدیل کنیم که تأیید یک قطعنامه الزام‌آور شورای امنیت را نیز خواهد داشت، این امر نیاز به کار زیادی خواهد داشت. زیرا بخش سخت کار در جزئیات است. ما برخی جزئیات را در لوزان بررسی کردیم اما مقداری باقی مانده که شامل تمام حوزه‌ها می‌شود. ما نیاز داریم که در چندین ورق تمام جزئیات را بیان کنیم. معتقدم که این کار را می‌توانیم و باید انجام دهیم. معتقدم این فرصتی برای تمام ما است که نباید از دست ندهیم. از افراد انتظار دارم که با حسن نیت کار را آغاز کرده و ادامه دهند."
ظریف درباره مسائل باقیمانده گفت: "پرانتزها و مشکلات درباره نگارش درباره همه مسائل وجود دارد." وی تأکید کرد که مذاکره در ملاء‌عام بدترین کاری است که می‌توان انجام داد. "برخی از اینکه من این را می‌گویم ناراحت هستند اما ما متعهد به این امر هستیم. ما سرمایه سیاسی زیادی را در این فرآیند صرف کرده‌ایم."
وی در ادامه با اشاره به تفاهم سیاسی لوزان گفت: "در لوزان و چند ساعت پس از اینکه به توافق رسیدیم در صفحه توئیتر خود نوشتم که توافق همانگونه که است خوب بوده و کسی نباید آن را تحریف کند. اعتقاد دارم که نباید یک توافق خوب را تحریف کنیم."
وزیر خارجه تأکید کرد که تفاهم لوزان تمام نیازهای همه را منعکس نمی‌کند، زیرا اگر چنین باشد توافقی منعقد نمی‌شود. "بنابراین همه باید منعطف بوده و مصالحه کنند و فکر می‌کنم که مردم اهمیت این فرصت برای دستیابی به توافق را می‌دانند. این توافقی عالی برای ما، آمریکا یا اتحادیه اروپا نیست اما بهترین چیزی است که می‌توانستیم بدست آوریم، بهترین چیزی است که هر کسی می‌توانست به دست آورد و به نظر من متعادل است. زمان مشخص خواهد کرد که آیا می‌توانیم با یک توافق متعادل سپری کنیم یا نه و اکنون دو ماه باقی است."
مذاکره فردا در نیویورک و دوشنبه بعدی در اروپا ادامه خواهد یافت
وی در ادامه تأکید کرد که دیپلمات‌ها از تمام فرصت شامل تلاش 24 ساعته که از فردا در نیویورک آغاز شده و دوشنبه بعدی در اروپا ادامه می‌یابد، برای دستیابی به توافق استفاده خواهند کرد "تا تمام عناصر توافق را نهایی کنند."
در توافق نهایی فرآیند‌های پروتکل الحاقی شفاف‌تر خواهند شد
وزیر خارجه کشورمان در بخش دیگری از سخنانش در دانشگاه نیویورک درباره اقدامات کشورمان برای شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای‌اش گفت: "ایران از سال 2003 تا 2005 پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه اجرا کرد و آماده است که این کار را بار دیگر انجام دهد. این بالاترین سطح شفافیت بین‌المللی موجود است و ایران آماده است تا این سطح از شفافیت بین‌المللی را اجراء کند."
وی در ادامه تأکید کرد: "بر اساس گزارشی که آژانس در ژوئن 2013 منتشر کرد ایران پس از ژاپن بیشترین بازرسی‌ها را داشته است. این در حالی است که تعداد تأسیسات هسته‌ای ژاپن ده برابر ایران است. آنها تقریبا دارای 170 تأسیسات هسته‌ای هستند و ما 17 تأسیسات هسته‌ای داریم. اما با برخورداری از تنها 17 تأسیسات هسته‌ای در رده دوم پس از ژاپن قرار داریم."
ظریف درباره چگونگی پاسخ به درخواست احتمالی آژانس برای بازرسی از پارچین یا مراکزی که به آنها ممکن است مشکوک شود، گفت: "پروتکل الحاقی درباره همین است تا نگرانی‌ها را درباره تأسیسات اعلام نشده بررسی کند. آنها به تأسیسات اعلام شده دسترسی ندارند اما پروتکل الحاقی برای آن چه که اعلام نشده مکانیزم‌ها و فرآیندهایی برای دسترسی فراهم آورده است. توافق ما، اگر به آن دست پیدا کنیم، شفافیت بیشتری درباره این روند ارائه می‌کند. زمانی که توافق نهایی شود مشاهده خواهید کرد که رویکرد مشخصی را درباره بررسی چنین ادعاهایی ارائه می‌کند."
چند روز پس از توافق نهایی قطعنامه شورای امنیت برای لغو تمام تحریم‌ها تصویب خواهد شد
وزیر خارجه کشورمان درباره زمان رفع تحریمهای هسته‌ای علیه ایران گفت: "اگر در 30 ژوئن به توافق دست یابیم، در عرض چند روز پس از آن قطعنامه‌ای در شورای امنیت تحت ماده 41 فصل هفت تصویب می‌شود که الزام‌آور خواهد بود چه سناتور کاتن آن را دوست داشته باشد یا نه (نتوانستم جلوی خودم را گرفته و این جمله را نگویم - خنده حضار)."
وی افزود: "این قطعنامه توافق را در برگرفته و تمام قطعنامه‌های قبلی شامل تمام تحریم‌ها را لغو خواهد کرد و لغو تحریمهای اتحادیه اروپا و توقف اجرای تحریمهای آمریکا را آغاز خواهد کرد. ...به عنوان یک دولت خارجی من تنها با دولت آمریکا معامله می‌کنم نه با کنگره یا دادگاه عالی آمریکا. مسؤولیت تنظیم امور بر عهده رئیس جمهور آمریکا است و ما با این شخص توافق می‌کنیم. بنابراین وی مجبور است اعمال تمام تحریمهای اقتصادی و مالی علیه ایران را متوقف کند."
