به گزارش مشرق؛ گفتگو با حجت الاسلام احمد پناهیان در آستانه ورورد به ماه محرم الحرام می توانست کمک فراوانی به جامعه هیئتی بکند، امری که تحریریه روضه نیوز خواستار آن بود و ایشان نیز اجابت فرمودند:

  مهمترین عامل موفقیت خادمین هیات را در چه می بینید؟

اول ما باید موفقیت در هیات چیست؟ هیات چه موقع موفق است، هیاتی موفق است که در آن آرمانی که امام صادق (ع) برای مجلس ذکر و هیات ترسیم کرده تحقق عملی پیدا کند، آن هم این است؛ ایشان فرمودند: تذاکرو امرنا و اهلوها، شما دور هم جمع شوید، تزاوروا و تلاقوا به دیدار هم روید وهمدیگر را ملاقات کنید، دور هم جمع شوید، و تذاکروا و احیوا امرنا؛ یادآوری کنید امر ما را، یعنی «جریان حاکمیت» رو «مدیریت ولایت» را و «احیوا» احیا کنید امر ولایت را، پس اگر هیاتی موفق شد به تذکار امر یعنی یادآوری امر ولایی، چون اهل بیت(ع)، البته علی القاعده در هر زمان باید مصداق زمانی آن هم مشخص شود که الآن   مصداق زمانی ولایت اهل بیت در ولایت فقیه تجلی دارد بعد احیا امر، هیاتی موفق است که بتواند منویات ولایت و حاکم اسلامی را تحقق عینی ببخشد، و آن جایگاه را تبیین کند، خادم یک هیات در این جهت وقتی می تواند موفق باشد که به قول امیرالمؤمنین قَدِ امتَحَنَ اللّه ُ قَلبَهُ لِلإِیمانِ باشد یعنی کسی باشد که قلبش در آزمایش و امتحان موفق شده باشد، یعنی قلبش در امتحان ایمان موفق باشد، یعنی کسی با تلاش و اخلاص شبانه روزی و مجاهده می تواند به این نکته برسد البته به همراه آن بینش لازم.


  آیا این درست است که هیات های  دهه هشتاد به سمت تشکیلاتی شدن روی آوردند؟

از دیرباز  هیات تشکیلات منظم بوده است، چون اگر اجتماعی با آن عظمت در طول این صدها سال و مانده به ما رسیده اگر دارای تشکیلات منظم نبود به ما نمی رسید، تشکیلات منظم بوده که توانسته یک انقلاب کند، انقلاب اسلامی از سال 42 و بعد از آن از سال 57 از دل تشکیلات مذهبی بیرون آمده است.


لذا بنده قائل به این نیستم که الآن تشکیلاتی شده است، شاید بعضی از شعبه ها به این تشکیلات اضافه شده است، اگر با روح هیات و آن آرمان های اساسی هیات و اگر با سنت هیات مغایرت نداشته باشد خیلی خوب است، و هر چه بتواند این را تقویت کند خوب است، به شرط اینکه از هیات بودنِ هیات را تبدیل به یک کانون فرهنگی تنها تبدیل نکند، تبدیل به تشکیلات و حزب و جناح نکنیم، هیات با همان قداست و عظمتش منتها منظم اداره شود خیلی خوب است.


 مهمترین آفت پیش روی هیات چه ارزیابی می کنید؟

فکر کنم یکی عدم اخلاص در گرداننده ها و خادمین هیات است که کار دارد به سمت هوا و هوس و منیت ها می رود، یعنی هر کس برای اثبات خودش بخواهد در هیات خدمت کند راه را بیراه رفته و از هیات در جهت استفاده ابزاری در جهت باطل کرده است.

 متاسفانه این در خیلی از هیات ها هست.آفت دیگری که هیاتی ها به آن گرفتار شده اند جای آرمان و هدف هیات که باید احیای امر شود از آن غافل شده ایم و خیلی از هیات ها مشغول احیا کردن نام اهل بیت هستند نه امر اهل بیت که این آفت جدیدیست.

نکته دیگر اینکه دشمن طمع کرده و درحال سوء استفاده از مجالس است به قول آقا که فرمودند: اینکه هیات ها دارند به سمت سکولار شدن پیش می روند، یعنی احساس می کنند اگر بخواهند مسائل روز را مطرح کنند و اهتمام داشته باشند به مسائل روز اسلام و دشمنی با استکبار و اسرائیل و آمریکا احساس می کنند این ضد ارزش و کسرشأن در هیات است، یا منبری و مداح و گردانده جلسات در خیلی موارد اهتمام به این موضوع ندارند.

آفت های جدیدی دیگر هیات مذهبی که الآن خیلی بحث در مورد آن است و در بعضی از شهرستان ها من این را دیده ام، اختلاف بین هیئت هاست، اگر همه هیئت ها بخواهند امر ولایت را احیا کنند، ولایت یکی است، صراط مستقیم و خدا یکی است، دین یکی است، محبت به اهل بیت از یک جنس است، پس معلوم است این اختلاف هوا وهوس است و این منیت ها و خود شیفتگی هایی که در جلسات هیات بعضاً پیش آمده رقابت های کاذب که برای اثبات خود نفی دیگری می کند، جزء آفت هاست که باید در مورد آن فکر جدی کنیم.

آفت دیگر هیئت این است که هیئت های مذهبی امروزه دارند به سمت شهرت پرستی می روند، یعنی اگر منبری مشهور یا مداح مشهور نباشد احساس می کنند این هیئت هیئت نیست، احساس می کنند هیات شکل نگرفته است، باید از تمام ظرفیت موجود شهرستان استفاده شود، حالا هر از چندگاهی برای تنوع و... از منبری و مداح مشهور استفاده شود اشکالی ندارد، اما  اگر هیات شهرت محور شود  جز آفت های جدیست که به کار لطمه می زد، و با توجه به اینکه افرادی که در این میدان کار می کنند خیلی نیستند هیات دچار افت می شود.


یکی دیگر از آفت های هیات این است که خیلی دقت ندارند به اینکه پولی که در هیات دارد خرج می شود از کجا می آید، این خیلی مهم است، غذایی که به عزادار امام حسین می دهنداز کجا آمده است، خرجی که دارد تزیین مجلس می شود پولش از کجا تأمین می شود، به هر قیمتی نباید پول را جذب کرد، به هر قیمتی نباید از هر کسی پول برای هیات گرفت، شاید بعضی ها طمع دارند و می خواهند نظرات خودشان را اعمال کنند و داریم می بینیم.


 در بعضی از شهرستانها رسما بعضی از آقایون که خیلی مذهبی هم هستند و از بعضی از دفاتر دارند تأمین می شوند حاضر هستند چندین میلیون برای یک وعده شما بدهند یا همیشه شما را تأمین کنند به شرط اینکه هیئت برایشان چنین و چنان کند، یعنی خط سیاسی دارند می دهند، عکس آقا و امام را نزنید، از شهدا نامی نبرده و عکسی نزنید، با آمریکا و اسرائیل کاری نداشته باشید، پول از هرجایی و به هر قیمتی نباید تأمین شود، این هم جز آفت های دیگر هیات است که بعضی ها دارند به آن دچار می شوند.


یکی دیگر از آفتهایی که دامن هیئت هارا فرا گرفته این است که هیئت ها قشری شده اند، ما الآن بعضی از جلسات مان که جوانان هستند، پیرغلامان ما رغبت نمی کنند در آن جلسه شرکت کنند، چون بافت شعری و لحن جلسه و سبک و سیاق آن به شکلی است که فقط تعداد خاصی از قشر جوانان را جذب می کند واین با دستگاه اهل بیت سازگاری ندارد، آن قدر  باید متانت داشته باشد که از هر قشری بیاید استفاده کند و  آن جا را مأمن  خود بداند.


امروزه  برخی  هیئت ها زمان سخنرانی ،جلسه خلوت است و زمان مداحی یک دفعه جمعیت کثیری وارد می شود و برعکس برخی مراسمات دیگر که زمان منبر جمعیت کثیر است و زمان مداحی هیچ کس نیست، پس معلوم است  یک جای کار ایراد دارد، این نکته ازآفت های اساسی برخی هیات ها است.


نکته دیگر؛ هیات در موضوعات اساسی روز که مرتبط با جهان اسلام است ورود نمی کنند، خیلی از هیات ها در مسئله بیداری اسلامی ورود نکردند! این یک آسیب و انحراف جدی است خیلی از هیات ها در مسئله غزه و مقاومت و حماسه ورود نکردند! این یک آفت جدی است، اگر مسیر ما مسیر اهل بیت است و تمام این دشمنی ها با انقلاب و بیداری اسلامی در جهان بخاطر آرمان رسول خداست، اگر هدف کربلا و بدر و احد و خندق است پس چرا ما نباید ورود کنیم؟

 هیات ها بایدجریان ساز سیاسی برای مسائل اساسی اسلام باشند، این یکی از بزرگترین آفت های هیئت هااست که ما به آن گرفتار هستیم.

 حضور طلاب و روحانیون در عرصه هیات داری را چقدر موثر می دانید؟

خب اساساموضوع هیات، کار دینی است و وقتی کار دینی باشد حضور کارشناس دینی هم لازم است. اما این نیست که اگر در جایی طلبه نباشد، هیات تشکیل نشود، نه، جایی هم که طلبه نبود هیات باید تشکیل شود اما باید تلاش خودش را بکند حتما در فضای محتوایی عزیزان طلبه باشند که آن طلاب از فیلتری عبور کنند، یعنی از علمای برجسته استان و شهرستان تأیید شده باشند، که نظرات آن طلبه فاضلی که می آید و محور فکری محتوایی هیات است باید به تأیید آنها باشد پس چون کار دینی است باید کارشناس دینی هم باشد.

  با توجه به اجلاس پیرغلامان حسینی در خوزستان نقش این برنامه ها را چقدر مفید می دانید؟
حضرت امام فرمودند 1400 سال است که این هیاهوها و به سروسینه زدن ها و این هیات ها و گریه هاست که اسلام را حفظ کرده است. این که باید هیات را با توجه به گذشتة شایسته، گذشتة امتحان پس داده در نظرش بگیرید، وقتی ما از پیرغلامان تجلیل می کنیم فقط بخاطر این نیست که باید به آنها احترام بگذاریم که البته باید احترام گذاشت، اصلاً محضر اهل بیت محضر ادب است، محضر تواضع و تبلور در برابر مومنین است، اما این فقط برای این نیست که بگوییم تجلیل می کنیم تا بگوییم شما فراموش نشده اید، نه، اجلاس پیرغلامان و  این قبیل مراسمات برای این است که ما آرمان های درست و دقیق اسلامی را یادآوری کنیم که این پیرغلام؛ پرچم را درست نگه داشته که به سلامت دست ما رسیده است.

متأسفانه در اینترنت بنده در بعضی از شهرستان ها می بینیم هنوز که هنوز هست در شعرهایشان دارند تکفیر می کنند، یعنی در شعرهایشان ابیات کفرآلود را دارند می خوانندو هزاران نفر هم نشسته اند دارند با آن سینه می زنند، و با افتخار آن را در سایت می گذارند و میلیونها نفر در جهان اسلام دارند این را می بینند و آن شیعه کشی بخاطر این تکفیر ها تشدید می شود، خوب این بخاطر آن است که از آن اصالت فاصله گرفته اند، وقتی پیرغلامان می آیند، هم پیرغلامان عرصه منبر و هم عرصه ذکر و هم عرصه ی مدیریت و خدمت به هیات وقتی اینها جمع شوند و با نسل امروز ارتباط برقرار کنند، و نسل امروز متواضعانه از آنها درس بگیرند، و این پرچم را به سلامت حفظ کنند، ضرورت این مراسمات و جلسات کاملاً مشخص است.


 آیا سیره تأکیدی بر تکریم پیرغلامان حسینی دارند؟

فرمود: الشریعتُ سلطان؛ دین اساسا برای حاکمیت در جهان آفریده است، مومنین با سابقه تکریم شوند مجاهدین فی سبیله الله، تکریم شوند کسانی که اخلاص بیشتری داشتند بایستی تکریم شوند.


فضای هیئت های ایام  دفاع مقدس چه فرقی کرده با هیأت های پس از آن دارد؟

البته بعضا فضاهای دفاع مقدس در بعضی از هیات های کنونی دیده می شود ولی یکی از تفاوت های آن این است، در خیلی از جلسات دفاع مقدس مستمعین از خود گوینده جلوتر بودند، از حیث توجه و توسل، از حیث  عطش برای دریافت معارف اسلامی. اما الآن بعضا می بینیم خیلی ها با این انگیزه به هیات می آیند که فقط گناهانشان پاک شود و نهایتان اینکه یک تبرج معنوی کنند، نمی خواهند به وسیله این هیات به هدف عالیشان برسند، به خود خدای متعال برسند وَابْتَغُواْ إِلَیهِ الْوَسِیلَةَ اینها نمی خواهند به وسیله امام حسین به خدا برسند می خواهند با امام حسین صفا کنند، این تفاوتش است.

اما در زمان جنگ وقتی ذکر می گفتند در حسین حسین گفتن ها و یازهرا یازهرا گفتنهای رزمندگان التماس این بود که به خدا برسند، تمام میل ورغبت قلبیشان رسیدن به خدای متعال بود، یعنی دقیقا همان هدفی که اهل بیت آمدند که ما به آن برسیم.

اما الان ما در بعضی از شعرها و منبر ها و فضاهای مذهبی مانند سایت ها و نشریات و .... داریم به سمت هیات برای هیات، امام حسین برای امام حسین، نه هیات برای رسیدن به خدا، نه امام حسین برای رسیدن به خدای متعال، این یکی از تفاوت های جدیدی هیات امروز با جلسات زمان دفاع مقدس است، بعد هم جلسات هیات در زمان جنگ اشک و توسل و گریه هزینه تقویت نظام اسلامی می شد، اما الان می بینیم مسائل روز و نظام اسلامی و منویات ولایت جزء حاشیه ها است، جزء فوق برنامه ها است، این یکی دیگر از تفاوت هاست، و البته در زمان دفاع مقدس هیات فارغ التحصیل داشت، هر از چند گاهی شهدایی را تقدیم می کردند که رفتن این شهید و رسیدن به آن قله  باعث می شد دیگران تشویق شوند، و این فضا را هم حالا می توان ایجاد کرد، یعنی مامی توانیم به سمتی برویم که هم مدیران هیات و هم منبریها و هم مداح ها به سمتی بروند که عده ای که به هیات می روند الگو شوند، یعنی آنقدر تقویت شوند که دیگران در مواجه با آنها رشد کنند، ما دستور داریم که باید بین مومنین مسابقه باشد أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا کدام یک از شما بهتر از دیگری می شوید، خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا  اصلا حیات و مرگ برای این است نه برای اینکه بد و خوب نشوید بلکه برای اینکه شما خوبان از دیگر خوبان بهتر شوید، یک چنین وضعیتی حتما می تواند در هیات ها تشکیل شود به شرط اینکه توفیق الهی همراه باشد. ان شالله نتیجه بدهد.


  همان طور که به صورت غیر مستقیم گفتید یکی از آسیب های هیات ها؛ جریان شیرازیهاست، این آفت را چگونه ارزیابی می کنید؟

خبری را پنتاگون گفت که برای مقابله با داعش حمله زمینی هم  باید داشته باشیم و علاوه بر این یک نبرد عقیدتی هم باید داشته باشیم، معلوم است دشمنان اسلام برای از بین بردن این باور اسلام قدرت مند و حاکم که به وسیله جمهوری اسلامی اداره می شود برنامه دارند. اسلام قدرت حاکمیت را دارد، جریان این شخص که اصلاً بنده حاضر نیستم اسم ایشان آورده شود، چون شخص ایشان اصلاً مهم نیست بلکه فکر ایشان است، هر کس این فکر را کند که با دامن زدن به جریانات خاص که موجب وهن تشیع شود مانند قمه زنی، با دامن زدن به اختلاف شیعه و سنی و دور کردن مریدان اهل بیت از سیاست و مسائل روز، و پرهیز دادن آنان از مبارزه با کفر آمریکا و اسرائیل و جبهه جهانی استکباربه موفقیت می رسند،کورخوانده اند.

 الان بعضی از این دفاتر مأمور این کار هستند و در آینده عده ای دیگر، و در صدر اسلام هم بوده، که درون جریان ولایی و حاکمیت دینی کاری را انجام دهند که طمع دشمنان را برانگیزد، کاری را انجام دهند که دشمنان مد نظر دارند، حالا ما مستقیم نمی گوییم چون شاید مستندات جدی در این مسئله نداشته باشیم، اما شاید به قول مقام معظم رهبری که در جریانی فرمودند، شاید یک نفر با ده واسطه دارد از طرف دشمن اداره می شود.


باید چشم و گوشمان را باز کنیم .تاکید می کنم، برای ما اصلاً شخص مهم نیست، فکر غلط مهم است، اینکه هیات سیاسی نباشند، فکر غلط است، اینکه به جریان قمه زنی دامن زده شود فکر غلط است، اینکه لعن و غیره؛ فکر و رفتار غلط است، خائنانه است، و با بصیرت باید روشن گری کنیم تا جوانان وارد این وادی نشوند.


  با توجه به نزدیکی محرم چه توصیه ای به خادمین هیات دارید؟

کسانی که در هیات خدمت می کنند باید بدانند که این یک توفیق الهی است و خدای متعال وقتی یک توفیق می هد خودش هم ناظر بر این عملکرد است، اولاً باید خدمتی که به عزاداران می کنند موجب جلب توجه خدا شود، نه جلب توجه مدیران و دوستان و مردم و غیره این در مراحل بعدی است، وقتی کسی برای جلب رضایت خدا خدمت کرد، مسئول و مدیر و شرکت کنندگان و مومنین هم راضی می شوند، اما اگر کسی برای جلب رضایت خدا قدم برنداشت رضایت دیگران را هم نمی تواند جلب کند،این قانون الهی است.

نکته بعد اینکه خادمین باید دقت کنند، ما چیزی ارزشمندتر از خون سیدالشهدا نداریم، که بتوانیم به کمک آن؛ کلمه توحید را برافراشته کنیم، بتوانیم امر حق را عمومی کنیم،  لِیَسْتَنْقِذَ عِبادَکَ مِنَ الجَهالَهِ وَ حِیرَهِ الضَّلالَه  این سرمایه ی عظیم است، اگر ما خدمت می کنیم برای علاقه به امام حسین است. خادم باید  تمام وجودش را برای احیای امر امام حسین و اهل بیت خرج کند، بالاخره یک عده ای باید اینجا فداکاری کنند تا این پرچم بلند شود، باید از وقت و جان و آبرویشان هزینه کنند؛ و در این مسیر خسته  نشوند، اگر حرفی و کنایه ای را شنیدند، از این مسیر نبُرند، اهل بیت در مسیر امت جانشان را دادند؛ امام حسین فرمودند:خَرَجْتُ لِطَلَبِ الاِْصْلاحِ فی أُمَّةِ جَدّی من می خواهم امت پیامبر را اصلاح کنم، اما ببنید خود امام حسین که ما می گوییم جانمان فدای شما، برای این هدف هم جانش و هم جان عزیزانش را تقدیم کرد. هم آبروی خودشان و هم آّبروی عزیزانشان، هم تمام حیثیت خودش و هم خانواده اش را در این مسیر فدا کرد، یک خادم واقعاً باید پاک باخته در این میدان قدم بردارد،  و همه ی هستی اش را در راه اهل بیت قرار بدهد اگر چنین شد امام حسین هم مسائل مربوط به دنیا و هم آخرتش را نظارت و عنایت و کمک می کند.

  حرف آخر

مارا  هم دعا کنید، ما دست تمام خدمتگزاران اهل بیت را می بوسیم خصوصا پیرغلامانی که در خانه اهل بیت آبرو دارند و به آبروی این آبرومندانِ درگاه اهل بیت علیهم السلام آبروی ما را هم بخرد و در هر دو دنیا ما را از همراهی سیدالشهدا محروم نکند.

 منبع: روضه نیوز