گروه تاریخ مشرق - اجتماع بزرگ و حماسه مردمی بیست و سوم تیر 1378، نقطه پایانی بر چند روز اغتشاش و ناآرامی متوالی بود که در پوشش یک حرکت دانشجویی و اعتراضی، با محوریت اعتراض به تعطیلی روزنامه زنجیره‌ای سلام به راه افتاده بود. در حد فاصل هجده تیر 78 تا بیست و سوم همین ماه، آشوب‌طلبان از کوی و خوابگاه دانشجویان تا معابر و اموال عمومی را آماج حملات خود قرار دادند. رسانه‌های بیگانه و برخی قلم‌های داخلی هم بلافصله به بهره‌برداری از این حرکت خارج از قانون پرداختند و نظام اسلامی را برای اخذ مطالبات و پیگیری برنامه‌های خطرناک خود زیر فشار قرار دادند. افرادی از دولت مانند عبدالله نوری در جامع آشوبگران حاضر شدند و این در حالی بود که امت انقلابی به مانند رهبری عظیم‌الشان انقلاب، در سکوت و بردباری، حوادث را دنبال می‌کردند.
این روند تا روز بیست و دوم تیرماه ادامه داشت. در این روز، «حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، در پی فساد و تخریب دو روز گذشته جمعی از اشرار، خطاب به ملت رشید و مسلمان ایران، پیامی صادر فرمودند» که سیر حوادث را دگرگون کرد:
«بسم الله الرحمن الرحیم. ملت رشید و غیور ایران. مردم عزیز تهران. دو روز است که جمعی از اشرار با کمک و همراهىِ برخی از گروهک‌های سیاسىِ ورشکسته و با تشویق و پشتیبانی دشمنان خارجی در سطح تهران، به فساد و تخریب اموال، و ارعاب و عربده‌جویی پرداخته و موجب سلب امنیت و آسایش مردم شده‌اند، دشمنان زبون و حقیر اسلام و انقلاب گمان کرده‌اند انقلاب و مردم مؤمن و انقلابی به آنان اجازه خواهند داد که با فتنه‌انگیزی خود، راه سلطه‌ی آمریکای جنایتکار را بر میهن عزیز ما هموار کنند. گروهک‌های وابسته و معاند، طبق تحلیل اربابان و معلمان خود، گمان کرده‌اند مردم ایران از اسلام و انقلاب، دست برداشته‌اند، و به خیال باطل خود میخواهند از انقلاب اسلامی انتقام بگیرند؛ ولی غافل از این که ملت مؤمن و شجاع و هوشیار به آنان و اربابان و پشتیبانان آنان اجازه‌ی ادامه‌ی شرارت را نخواهند داد و نظامِ مقتدر اسلامی، آنان را به شدت منکوب خواهد کرد.
به مسؤولان در دولت و بخصوص مسؤولان امنیت عمومی تأکید شده است که با درایت و قدرت، عناصر مفسد و محارب را بر جای خود بنشانند و بی‌شک کسانی که چشم به فتنه‌انگیزی‌های این روسیاهان دوخته‌اند، مأیوس خواهند شد. ملت بزرگ ایران مخصوصاً جوانان عزیز باید در کمال هوشیاری مراقب حرکات دشمن باشند و به طور کامل با مأموران، همکاری کنند و عرصه را بر عناصر مزدور و خودفروخته‌ی دشمن، تنگ نمایند. و بخصوص فرزندان بسیجی‌ام باید آمادگیهای لازم را در خود حفظ کنند و با حضور خود در هر صحنه‌ای که حضور آنان در آن لازم است، دشمنان زبون را مرعوب و منکوب سازند. تأیید اسلام و مسلمین را از خداوند متعال مسألت می‌کنم. سید علی خامنه‌ای (22تیر78)»
این گونه بود که خیل امت مسلمان و مردم ایران برای مقابله با فتنه‌ای که هر روز بر شعله خانمان‌براندازش افزوده می‌شد برخاستند. فردای همان روز میعادگاه حرکت و اجتماع مردم تعیین و محل تجمع هم دانشگاه تهران و خیابان‌های پیرامون آن در نظر گرفته شد.
اما یکی از رخدادهای مهم این روز، سخنرانی حسن روحانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و نایب رییس مجلس شورای اسلامی وقت بود. با انصراف افرادی چون حجج اسلام هاشمی رفسنجانی و ناطق نوری برای سخنرانی در این اجتماع، حسن روحانی که به‌تازگی از سفر خارجی بازگشته بود به عنوان سخنران اصلی تجمع انتخاب شد. از قضا سخنرانی دکتر روحانی، به یک سخنرانی کوبنده و تاریخی در دفاع از حریم ولایت و تثبیت منافع ملی تبدیل شد. پیش از این هم، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، در پیام چهارم خود که به مناسبت حوادث تلخ تهران منتشر کرده بود «از قاطبه ملت، دانشجویان، استادان، روحانیان و بسیجیان به جهت تلاش در حفظ آرامش و امنیت اجتماعی تقدیر نموده، حفظ قانون و وحدت شعار و کلمه در راهپیمایی سراسری امروز را توصیه می‌نماید.» حسن روحانی در بخش‌های از سخنرانی بیست و سوم تیر گفت:
- مسئله کوی دانشگاه همچنان در دستور کار شورای عالی امنیت ملی خواهد بود، تا همه ریشه‌های این حادثه شناسایی، بررسی و بالطبع در فرصت‌های آینده نتیجه آن به مردم شریف و بزرگوار ایران اعلام خواهد شد.
- درکنار این حادثه، دو حادثه تلخ دیگر به وقوع پیوست، دشمنان به کمین نشسته، دشمنان فرصت‌طلب که نه ربطی به دانشگاه دارند و نه ارتباطی به دانشجویان عزیز دارند، در کنار حرکت دانشجویی، می‌خواستند سوء استفاده کنند و متأسفانه موفق به سوءاستفاده هم شدند.
- یک حادثه تلخی که با حرکت این عناصر فاسد رخ داد، حرمت شکنی بود. شما می‌دانید دشمن برای اینکه در مردم ایجاد یأس کند و در مردم ایجاد تردید نماید و برای آینده زمینه‌سازی کند، سنگ زیرین بنای انقلاب را مورد تهاجم قرار داد و با شکستن حرمت و تقدس ارزش‌های انقلابی، ارکان نظام و بویژه رکن رکین انقلاب یعنی حریم مقدس ولایت خواست راه را برای توطئه‌های بعدی آماده نماید. دشمنان خارجی و داخلی ما باید بدانند ملت ما هوشیار و در صحنه است. مسأله ولایت مسئله فرد نیست، مسئله شخص نیست، ولایت در کشور ما مظهر اسلامیت نظام و استقلال کشور است. مردم ما خوب می‌فهمند و درک می‌کنند دشمن از اسلامیت نظام و استقلال کشور عصبانی است. (تکبیر حضار)
- دشمنان داخلی و خارجی می‌دانند آن سد نیرومندی که در طول 20 سال گذشته در برابر همه توطئه‌ها ایستاد و مقاومت کرد اسلام بود. آن عاملی که بین ملت عزیز و بزرگوار ایران با بیش از یک میلیارد مسلمان جهان پیوند ناگسستنی ایجاد کرد، اسلامیت نظام است. مردم ما به خوبی می‌دانند آن قدرتی که توانست در دفاع 8 ساله در برابر همه قدرتهای استکباری و حامیان آنها بایستد و مقاومت کند و پیروز شود اسلام و اسلامیت نظام بود. آن عاملی که امروز ملت ما را متحد کرده است و پیوند ناگسستنی در ملت ما ایجاد کرده است، اسلام است و مظهر این اسلامیت، رهبری و مقام ولایت است. (تکبیر حضار)
- مردم ما به خوبی می‌دانند مسئله ولایت به عنوان مظهر وحدت ملی جامعه است. مسئله ولایت مظهر اقتدار ملی ما است. اهانت به مقام ولایت، اهانت به ملت است. اهانت به ایران است. اهانت به اسلام است. اهانت به مسلمانان است. اهانت به همه آزادگانی است که قلبشان برای ایران به عنوان ام‌القرای جهان اسلام می‌تپد، بنابراین این حرمت شکنی نه برای مردم ما و نه برای عاشقان انقلاب در سراسر جهان قابل تحمل نیست.
- گرچه آنهایی که به این عمل زشت دست زده‌اند، تعدادشان بسیار اندک است، اما در عین حال لبخند و تشویق استکبار جهانی و امیدهای نابخردانه‌ای که در آنها ایجاد کرد نشان می دهد که قدرتهای استکباری توسط مزدورانشان سنگ زیرین این بنا مورد هدف قرار داده‌اند. ولایت، مهم‌ترین رکن حکومت و نظام ما در قانون اساسی کشور ما است. اهانت به این رکن، اهانت به قانون اساسی است. اهانت به قانون‌گرایی است و اهانت به همه ارزش‌های انقلابی است.
- در کدام کشور جهان، حرکت‌های آشوب‌طلبانه این چنین تحمل می‌شود اینها خیلی پست‌تر و حقیرتر از آن هستند که بخواهیم نسبت به آنها تعبیر حرکت براندازی را مطرح کنیم. در کجای دنیا و در کدام کشور و توسط کدام دولت، آشوب، تخریب و بر هم زدن نظم جامعه، تحمل می‌شود. مگر دولت مقتدر جمهوری اسلامی ایران، مسئولین امنیتی نظام، این گونه حوادث را تحمل خواهند کرد.
- افرادی که اتوبوس و اموال عمومی را آتش می‌زنند، آنها که ماشین بین‌المال را آتش می‌زنند و حتی اتومبیل شخصی افراد را از بین می‌برند، اینها چه عناصری هستند و دارای چه ماهیتی می‌باشند؟ بی‌تردید این افراد دشمن مردم ایران و ارزش‌های این مرز و بوم هستند، این اوباش حتی به مساجد هم تعرض کردند. ادامه این وضع برای نظام ما کشور ما و ملت ما قابل تحمل نخواهد بود. دیروز نسبت به این عناصر دستور قاطع داده شد، دیروز غروب دستور قاطع صادر شد تا هر گونه حرکت این عناصر فرصت طلب، هر کجا که باشد با شدت و با قاطعیت برخورد شود و سرکوب شوند.(تکبیر حضار)
- مردم ما شاهد خواهند بود که از امروز نیروی انتظامی، نیروی قهرمان بسیج حاضر در صحنه، با این عناصر فرصت‌طلب و آشوبگر - اگر جرات ادامه حرکت مذبوحانه داشته باشند- چه خواهند کرد.(تکبیر حضار)
- من فکر می‌کنم ریشه حرکت‌هایی این یکی، دو روز اخیر به تحلیل غلط دشمنان انقلاب و مزدورانشان از نظام جمهوری اسلامی و تحلیل نادرست نسبت به هوشیاری و آمادگی ملت بزرگوار و حاضر در صحنه ایران برمی‌گردد. اولا آنچه که رادیوهای خارجی برای آتش زدن چند اتوبوس برای حمله به چند باجه و کیوسک تلفن، کف زدند و برای عربده‌کشی چند نفر شرور امید بسته‌اند. باید بدانند نظام ما و انقلاب ما یک انقلاب مردمی است، ریشه در اعماق جان مردم دارد مردم خود این انقلاب را به پیروزی رسانده‌اند.
- مردم ما به اسلام، قرآن، به خاندان رسالت، به انقلاب، به امام و به راه امام و به ولایت عشق می‌ورزند و در برابر این توطئه‌ها تسلیم نخواهند شد، خوب است دشمن تجدیدنظر کند. بعد از 20 سال مقاومت مردم ما، دشمن هیچ راهی جز تسلیم شدن در برابر انقلاب اسلامی ایران و واقعیت این انقلاب ندارد. اگر تصور دیگری دارد اشتباه است. دشمن بداند یک راه بیشتر پیش روی او نیست و آن اعتراف اقرار و تواضع در برابر انقلاب اسلامی و ملت بزرگوار و هوشیار ما است.
- البته اگر آمریکا یا رژیم اشغالگر قدس از این عناصر آشوبگر حمایت کردند توقع هم همین بود این کشورها همیشه حامی آشوبگران، جنایتکاران و افراد وابسته و مزدور هستند؛ یکی دو کشور دیگر هم اغفال شدند.
- امیدوارم این حوادث درس خوبی برای همه ما باشد. حتی در لحن سخن گفتن و مکالمه با یکدیگر و نوع گفتمان بایداز لحن متناسب با فضای سیاسی سالم استفاده کنیم. لحن درشت و تحریک‌کننده، دشمن را امیدوار می‌کند. لحن ناصحیح، فضای مناسب را برای فعالیت دشمن ایجاد می‌کند.
- همه جناح‌ها و همه گروه‌ها باید این درس و سرمشق را مد نظر داشته باشند. حوادث چند روزه اخیر، در کنار حوادثی که در این 20 سال گذشته داشتیم که یک پالایش دیگر برای انقلاب ما بود. انقلاب ما در هر مقطعی نیاز به یک پالایش دارد و این حوادث چند روزه زمینه‌ای را برای پالایش جدید در انقلاب ما و نظام ما بوجود آورده است.
در این تجمع، هم‌چنین علیرضا زاکانی، مسئول بسیج دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران نیز سخنرانی کرد و در پایان قطع‌نامه تجمع‌کنندگان درباره حوادث روی داده قرائت شد. همزمان در تجمعی که در شهر مقدس قم برگزار شد، آیت‌الله مصباح یزدی در جمع صد هزار تجمع‌کننده قمی، ضمن محکوم کردن حمله به خوابگاه دانشجویان گفت: «دست‌های نامحرمی در میان دانشجویان، با برنامه مشخصی اقدام آنها را بهانه‌ای برای آشوب و ناامنی قرار دادند تا به گمان خود زمینه سقوط نظام را فراهم کنند. آیت‌الله مصباح اظهار داشت: ما به دشمنان خارجی و داخلی اعلام می‌کنیم که صبر ما بی‌نهایت نیست. اطاعت از رهبری بر همه واجب است و جان ما در برابر ایشان ارزشی ندارد. ما امروز به پیروی از رهبری سکوت کردیم و اگر روزی ایشان اشاره‌ای کنند ما جان ناقابل خویش را در راه انقلاب اهدا خواهیم کرد. ما به عنوان کسانی که اقتدا به ولایت داریم با رهبری انقلاب تجدید میثاق می‌کنیم و به جهانیان اعلام می‌کنیم تا آخرین نفس دست از اسلام و انقلاب برنخواهیم داشت.»
سرمقاله حسین شریعتمداری در فردای اجتماع عظیم امت هم جالب توجه بود. بخشی از این سرمقاله تاریخی با عنوان «جانم بسیج» از این قرار است: «... و ما اراذل و اوباشی که طی سه روز گذشته با سردمداری سرویس‌های جاسوسی بیگانه و فریب‌خوردگی برخی از خودی‌های کم‌دان به میدان آمده بودند، به یقین می‌دانند که بسیج اهل وادادن نیست و بارها آزموده‌اند که بسیجی میدان را خالی نمی‌گذارد. مگر نه اینکه اربابان همین اراذل و اوباش و گروهک‌های سیاسی سیلی‌خورده، در دوران جنگ با عصبانیت و کینه‌ای برخاسته از حقارت و درماندگی خویش در وصف بسیج که همه مردم پاکباخته و فداکار ایران اسلامی اعضای آن هستند، می‌گفتند که «بسیجی بی‌ترمز است!» امروز بعد از فرونشستن غبارهای توهم‌زا و جداشدن «سره»ها از «ناسره»ها، باز هم میدان همان میدان است و بسیجی هوشمند که جدایی او از تعلقات دنیا و شیفتگی او برای شهادت در راه خدا زبانزد خاص و عام است، در صحنه به تمام قامت ایستاده است و با هوشمندی خویش که باعث شده هیچیک از علایق مادی و چرب و شیرینی دنیایی «ترمز» حرکت او را در راه خدا نباشد، باز هم فریاد برآورده است که «بگرد تا بگردیم.»
در مقابل، نشریات زنجیره‌ای جبهه دوم خرداد، به سانسور این حرکت عظیم و طبعا، سخنرانی دکتر حسن روحانی پرداختند. در روزهای بیست و سوم و بیست و چهارم تیر هزار و سیصد و هشتاد و هفت، روزنامه‌هایی چون نشاط، خرداد و صبح امروز، همچنان به اعلان مطالبات خارج از عرف جریان چپ تندرو اختصاص داشت. البته با ظهور قدرت پشتیبان مردمی نظام اسلامی، قدری محافظه‌کاری تاکتیکی در مطالب آنها نیز به چشم می‌خورد. تیتر نخست روزنامه خرداد در روز 24 تیرماه این چنین بود: «حقوق خود را به روش‌های قانونی پی می‌گیریم.» این روزنامه با انعکاس بیانیه سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی نوشت: «فاجعه هجده تیر، اقدامی دیگر برای به بن‌بست کشاندن برنامه‌های خاتمی است.» خرداد هم‌چنین در گفتگوهایی با برخی اساتید دانشگاه، این گونه القاء می‌کرد که «اعتراض منطقی دانشجویان، پاسخی غیرمنطقی گرفت.»
روزنامه صبح امروز هم به مدیر مسئولی سعید حجاریان، تیتر نخست روز چهارشنبه خود را به سخنان اعضای شورای منتخب دانشجویان متحصن اختصاص داد که می‌گفتند «دفاع از کیان دانشجو و دانشگاه نباید تحت‌الشعاع آشوب‌های خیابانی قرار گیرد.» این نشریه که از معدود پوشش‌دهندگان سخنان حسن روحانی در اجتماع بزرگ بیست و سه تیر بود، از میان صحبت‌های او، تیتر معناداری را برگزیده بود: «ریشه‌های حادثه تلخ کوی دانشگاه به مردم اعلام می‌شود.» این جریده دوم خردادی، هم‌چنین پیام موثر و تاریخی رهبر معظم انقلاب را که منجر به خروش انقلابی امت اسلامی در روز بعد از آن شد با عنوان پیام «مقام رهبری» پوشش داد.
با اینکه چندی پیش مستند جنجالی «من روحانی هستم» گوشه‌هایی از این اقدام رئیس جمهوری کنونی کشورمان را بازنمایی کرد اما در تبلیغات انتخاباتی دکتر حسن روحانی اشاره‌ای به این سخنرانی و موضع انقلابی وجود ندارد. در مناظره انتخاباتی هم، او توانست در مشاجره لفظی که با محمدباقر قالیباف رخ داد گوی رقابت را به سود خود ببرد و چهره‌ای مسالمت‌جو و مداراگر از خود در این حادثه نشان دهد. باید دید چه سرنوشتی در انتظار این پیشینه انقلابی قرار دارد.
این روند تا روز بیست و دوم تیرماه ادامه داشت. در این روز، «حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، در پی فساد و تخریب دو روز گذشته جمعی از اشرار، خطاب به ملت رشید و مسلمان ایران، پیامی صادر فرمودند» که سیر حوادث را دگرگون کرد:
«بسم الله الرحمن الرحیم. ملت رشید و غیور ایران. مردم عزیز تهران. دو روز است که جمعی از اشرار با کمک و همراهىِ برخی از گروهک‌های سیاسىِ ورشکسته و با تشویق و پشتیبانی دشمنان خارجی در سطح تهران، به فساد و تخریب اموال، و ارعاب و عربده‌جویی پرداخته و موجب سلب امنیت و آسایش مردم شده‌اند، دشمنان زبون و حقیر اسلام و انقلاب گمان کرده‌اند انقلاب و مردم مؤمن و انقلابی به آنان اجازه خواهند داد که با فتنه‌انگیزی خود، راه سلطه‌ی آمریکای جنایتکار را بر میهن عزیز ما هموار کنند. گروهک‌های وابسته و معاند، طبق تحلیل اربابان و معلمان خود، گمان کرده‌اند مردم ایران از اسلام و انقلاب، دست برداشته‌اند، و به خیال باطل خود میخواهند از انقلاب اسلامی انتقام بگیرند؛ ولی غافل از این که ملت مؤمن و شجاع و هوشیار به آنان و اربابان و پشتیبانان آنان اجازه‌ی ادامه‌ی شرارت را نخواهند داد و نظامِ مقتدر اسلامی، آنان را به شدت منکوب خواهد کرد.
به مسؤولان در دولت و بخصوص مسؤولان امنیت عمومی تأکید شده است که با درایت و قدرت، عناصر مفسد و محارب را بر جای خود بنشانند و بی‌شک کسانی که چشم به فتنه‌انگیزی‌های این روسیاهان دوخته‌اند، مأیوس خواهند شد. ملت بزرگ ایران مخصوصاً جوانان عزیز باید در کمال هوشیاری مراقب حرکات دشمن باشند و به طور کامل با مأموران، همکاری کنند و عرصه را بر عناصر مزدور و خودفروخته‌ی دشمن، تنگ نمایند. و بخصوص فرزندان بسیجی‌ام باید آمادگیهای لازم را در خود حفظ کنند و با حضور خود در هر صحنه‌ای که حضور آنان در آن لازم است، دشمنان زبون را مرعوب و منکوب سازند. تأیید اسلام و مسلمین را از خداوند متعال مسألت می‌کنم. سید علی خامنه‌ای (22تیر78)»
این گونه بود که خیل امت مسلمان و مردم ایران برای مقابله با فتنه‌ای که هر روز بر شعله خانمان‌براندازش افزوده می‌شد برخاستند. فردای همان روز میعادگاه حرکت و اجتماع مردم تعیین و محل تجمع هم دانشگاه تهران و خیابان‌های پیرامون آن در نظر گرفته شد.
اما یکی از رخدادهای مهم این روز، سخنرانی حسن روحانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و نایب رییس مجلس شورای اسلامی وقت بود. با انصراف افرادی چون حجج اسلام هاشمی رفسنجانی و ناطق نوری برای سخنرانی در این اجتماع، حسن روحانی که به‌تازگی از سفر خارجی بازگشته بود به عنوان سخنران اصلی تجمع انتخاب شد. از قضا سخنرانی دکتر روحانی، به یک سخنرانی کوبنده و تاریخی در دفاع از حریم ولایت و تثبیت منافع ملی تبدیل شد. پیش از این هم، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی، در پیام چهارم خود که به مناسبت حوادث تلخ تهران منتشر کرده بود «از قاطبه ملت، دانشجویان، استادان، روحانیان و بسیجیان به جهت تلاش در حفظ آرامش و امنیت اجتماعی تقدیر نموده، حفظ قانون و وحدت شعار و کلمه در راهپیمایی سراسری امروز را توصیه می‌نماید.» حسن روحانی در بخش‌های از سخنرانی بیست و سوم تیر گفت:
- مسئله کوی دانشگاه همچنان در دستور کار شورای عالی امنیت ملی خواهد بود، تا همه ریشه‌های این حادثه شناسایی، بررسی و بالطبع در فرصت‌های آینده نتیجه آن به مردم شریف و بزرگوار ایران اعلام خواهد شد.
- درکنار این حادثه، دو حادثه تلخ دیگر به وقوع پیوست، دشمنان به کمین نشسته، دشمنان فرصت‌طلب که نه ربطی به دانشگاه دارند و نه ارتباطی به دانشجویان عزیز دارند، در کنار حرکت دانشجویی، می‌خواستند سوء استفاده کنند و متأسفانه موفق به سوءاستفاده هم شدند.
- یک حادثه تلخی که با حرکت این عناصر فاسد رخ داد، حرمت شکنی بود. شما می‌دانید دشمن برای اینکه در مردم ایجاد یأس کند و در مردم ایجاد تردید نماید و برای آینده زمینه‌سازی کند، سنگ زیرین بنای انقلاب را مورد تهاجم قرار داد و با شکستن حرمت و تقدس ارزش‌های انقلابی، ارکان نظام و بویژه رکن رکین انقلاب یعنی حریم مقدس ولایت خواست راه را برای توطئه‌های بعدی آماده نماید. دشمنان خارجی و داخلی ما باید بدانند ملت ما هوشیار و در صحنه است. مسأله ولایت مسئله فرد نیست، مسئله شخص نیست، ولایت در کشور ما مظهر اسلامیت نظام و استقلال کشور است. مردم ما خوب می‌فهمند و درک می‌کنند دشمن از اسلامیت نظام و استقلال کشور عصبانی است. (تکبیر حضار)
- دشمنان داخلی و خارجی می‌دانند آن سد نیرومندی که در طول 20 سال گذشته در برابر همه توطئه‌ها ایستاد و مقاومت کرد اسلام بود. آن عاملی که بین ملت عزیز و بزرگوار ایران با بیش از یک میلیارد مسلمان جهان پیوند ناگسستنی ایجاد کرد، اسلامیت نظام است. مردم ما به خوبی می‌دانند آن قدرتی که توانست در دفاع 8 ساله در برابر همه قدرتهای استکباری و حامیان آنها بایستد و مقاومت کند و پیروز شود اسلام و اسلامیت نظام بود. آن عاملی که امروز ملت ما را متحد کرده است و پیوند ناگسستنی در ملت ما ایجاد کرده است، اسلام است و مظهر این اسلامیت، رهبری و مقام ولایت است. (تکبیر حضار)
- مردم ما به خوبی می‌دانند مسئله ولایت به عنوان مظهر وحدت ملی جامعه است. مسئله ولایت مظهر اقتدار ملی ما است. اهانت به مقام ولایت، اهانت به ملت است. اهانت به ایران است. اهانت به اسلام است. اهانت به مسلمانان است. اهانت به همه آزادگانی است که قلبشان برای ایران به عنوان ام‌القرای جهان اسلام می‌تپد، بنابراین این حرمت شکنی نه برای مردم ما و نه برای عاشقان انقلاب در سراسر جهان قابل تحمل نیست.
- گرچه آنهایی که به این عمل زشت دست زده‌اند، تعدادشان بسیار اندک است، اما در عین حال لبخند و تشویق استکبار جهانی و امیدهای نابخردانه‌ای که در آنها ایجاد کرد نشان می دهد که قدرتهای استکباری توسط مزدورانشان سنگ زیرین این بنا مورد هدف قرار داده‌اند. ولایت، مهم‌ترین رکن حکومت و نظام ما در قانون اساسی کشور ما است. اهانت به این رکن، اهانت به قانون اساسی است. اهانت به قانون‌گرایی است و اهانت به همه ارزش‌های انقلابی است.
- در کدام کشور جهان، حرکت‌های آشوب‌طلبانه این چنین تحمل می‌شود اینها خیلی پست‌تر و حقیرتر از آن هستند که بخواهیم نسبت به آنها تعبیر حرکت براندازی را مطرح کنیم. در کجای دنیا و در کدام کشور و توسط کدام دولت، آشوب، تخریب و بر هم زدن نظم جامعه، تحمل می‌شود. مگر دولت مقتدر جمهوری اسلامی ایران، مسئولین امنیتی نظام، این گونه حوادث را تحمل خواهند کرد.
- افرادی که اتوبوس و اموال عمومی را آتش می‌زنند، آنها که ماشین بین‌المال را آتش می‌زنند و حتی اتومبیل شخصی افراد را از بین می‌برند، اینها چه عناصری هستند و دارای چه ماهیتی می‌باشند؟ بی‌تردید این افراد دشمن مردم ایران و ارزش‌های این مرز و بوم هستند، این اوباش حتی به مساجد هم تعرض کردند. ادامه این وضع برای نظام ما کشور ما و ملت ما قابل تحمل نخواهد بود. دیروز نسبت به این عناصر دستور قاطع داده شد، دیروز غروب دستور قاطع صادر شد تا هر گونه حرکت این عناصر فرصت طلب، هر کجا که باشد با شدت و با قاطعیت برخورد شود و سرکوب شوند.(تکبیر حضار)
- مردم ما شاهد خواهند بود که از امروز نیروی انتظامی، نیروی قهرمان بسیج حاضر در صحنه، با این عناصر فرصت‌طلب و آشوبگر - اگر جرات ادامه حرکت مذبوحانه داشته باشند- چه خواهند کرد.(تکبیر حضار)
- من فکر می‌کنم ریشه حرکت‌هایی این یکی، دو روز اخیر به تحلیل غلط دشمنان انقلاب و مزدورانشان از نظام جمهوری اسلامی و تحلیل نادرست نسبت به هوشیاری و آمادگی ملت بزرگوار و حاضر در صحنه ایران برمی‌گردد. اولا آنچه که رادیوهای خارجی برای آتش زدن چند اتوبوس برای حمله به چند باجه و کیوسک تلفن، کف زدند و برای عربده‌کشی چند نفر شرور امید بسته‌اند. باید بدانند نظام ما و انقلاب ما یک انقلاب مردمی است، ریشه در اعماق جان مردم دارد مردم خود این انقلاب را به پیروزی رسانده‌اند.
- مردم ما به اسلام، قرآن، به خاندان رسالت، به انقلاب، به امام و به راه امام و به ولایت عشق می‌ورزند و در برابر این توطئه‌ها تسلیم نخواهند شد، خوب است دشمن تجدیدنظر کند. بعد از 20 سال مقاومت مردم ما، دشمن هیچ راهی جز تسلیم شدن در برابر انقلاب اسلامی ایران و واقعیت این انقلاب ندارد. اگر تصور دیگری دارد اشتباه است. دشمن بداند یک راه بیشتر پیش روی او نیست و آن اعتراف اقرار و تواضع در برابر انقلاب اسلامی و ملت بزرگوار و هوشیار ما است.
- البته اگر آمریکا یا رژیم اشغالگر قدس از این عناصر آشوبگر حمایت کردند توقع هم همین بود این کشورها همیشه حامی آشوبگران، جنایتکاران و افراد وابسته و مزدور هستند؛ یکی دو کشور دیگر هم اغفال شدند.
- امیدوارم این حوادث درس خوبی برای همه ما باشد. حتی در لحن سخن گفتن و مکالمه با یکدیگر و نوع گفتمان بایداز لحن متناسب با فضای سیاسی سالم استفاده کنیم. لحن درشت و تحریک‌کننده، دشمن را امیدوار می‌کند. لحن ناصحیح، فضای مناسب را برای فعالیت دشمن ایجاد می‌کند.
- همه جناح‌ها و همه گروه‌ها باید این درس و سرمشق را مد نظر داشته باشند. حوادث چند روزه اخیر، در کنار حوادثی که در این 20 سال گذشته داشتیم که یک پالایش دیگر برای انقلاب ما بود. انقلاب ما در هر مقطعی نیاز به یک پالایش دارد و این حوادث چند روزه زمینه‌ای را برای پالایش جدید در انقلاب ما و نظام ما بوجود آورده است.
در این تجمع، هم‌چنین علیرضا زاکانی، مسئول بسیج دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران نیز سخنرانی کرد و در پایان قطع‌نامه تجمع‌کنندگان درباره حوادث روی داده قرائت شد. همزمان در تجمعی که در شهر مقدس قم برگزار شد، آیت‌الله مصباح یزدی در جمع صد هزار تجمع‌کننده قمی، ضمن محکوم کردن حمله به خوابگاه دانشجویان گفت: «دست‌های نامحرمی در میان دانشجویان، با برنامه مشخصی اقدام آنها را بهانه‌ای برای آشوب و ناامنی قرار دادند تا به گمان خود زمینه سقوط نظام را فراهم کنند. آیت‌الله مصباح اظهار داشت: ما به دشمنان خارجی و داخلی اعلام می‌کنیم که صبر ما بی‌نهایت نیست. اطاعت از رهبری بر همه واجب است و جان ما در برابر ایشان ارزشی ندارد. ما امروز به پیروی از رهبری سکوت کردیم و اگر روزی ایشان اشاره‌ای کنند ما جان ناقابل خویش را در راه انقلاب اهدا خواهیم کرد. ما به عنوان کسانی که اقتدا به ولایت داریم با رهبری انقلاب تجدید میثاق می‌کنیم و به جهانیان اعلام می‌کنیم تا آخرین نفس دست از اسلام و انقلاب برنخواهیم داشت.»
سرمقاله حسین شریعتمداری در فردای اجتماع عظیم امت هم جالب توجه بود. بخشی از این سرمقاله تاریخی با عنوان «جانم بسیج» از این قرار است: «... و ما اراذل و اوباشی که طی سه روز گذشته با سردمداری سرویس‌های جاسوسی بیگانه و فریب‌خوردگی برخی از خودی‌های کم‌دان به میدان آمده بودند، به یقین می‌دانند که بسیج اهل وادادن نیست و بارها آزموده‌اند که بسیجی میدان را خالی نمی‌گذارد. مگر نه اینکه اربابان همین اراذل و اوباش و گروهک‌های سیاسی سیلی‌خورده، در دوران جنگ با عصبانیت و کینه‌ای برخاسته از حقارت و درماندگی خویش در وصف بسیج که همه مردم پاکباخته و فداکار ایران اسلامی اعضای آن هستند، می‌گفتند که «بسیجی بی‌ترمز است!» امروز بعد از فرونشستن غبارهای توهم‌زا و جداشدن «سره»ها از «ناسره»ها، باز هم میدان همان میدان است و بسیجی هوشمند که جدایی او از تعلقات دنیا و شیفتگی او برای شهادت در راه خدا زبانزد خاص و عام است، در صحنه به تمام قامت ایستاده است و با هوشمندی خویش که باعث شده هیچیک از علایق مادی و چرب و شیرینی دنیایی «ترمز» حرکت او را در راه خدا نباشد، باز هم فریاد برآورده است که «بگرد تا بگردیم.»
در مقابل، نشریات زنجیره‌ای جبهه دوم خرداد، به سانسور این حرکت عظیم و طبعا، سخنرانی دکتر حسن روحانی پرداختند. در روزهای بیست و سوم و بیست و چهارم تیر هزار و سیصد و هشتاد و هفت، روزنامه‌هایی چون نشاط، خرداد و صبح امروز، همچنان به اعلان مطالبات خارج از عرف جریان چپ تندرو اختصاص داشت. البته با ظهور قدرت پشتیبان مردمی نظام اسلامی، قدری محافظه‌کاری تاکتیکی در مطالب آنها نیز به چشم می‌خورد. تیتر نخست روزنامه خرداد در روز 24 تیرماه این چنین بود: «حقوق خود را به روش‌های قانونی پی می‌گیریم.» این روزنامه با انعکاس بیانیه سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی نوشت: «فاجعه هجده تیر، اقدامی دیگر برای به بن‌بست کشاندن برنامه‌های خاتمی است.» خرداد هم‌چنین در گفتگوهایی با برخی اساتید دانشگاه، این گونه القاء می‌کرد که «اعتراض منطقی دانشجویان، پاسخی غیرمنطقی گرفت.»
روزنامه صبح امروز هم به مدیر مسئولی سعید حجاریان، تیتر نخست روز چهارشنبه خود را به سخنان اعضای شورای منتخب دانشجویان متحصن اختصاص داد که می‌گفتند «دفاع از کیان دانشجو و دانشگاه نباید تحت‌الشعاع آشوب‌های خیابانی قرار گیرد.» این نشریه که از معدود پوشش‌دهندگان سخنان حسن روحانی در اجتماع بزرگ بیست و سه تیر بود، از میان صحبت‌های او، تیتر معناداری را برگزیده بود: «ریشه‌های حادثه تلخ کوی دانشگاه به مردم اعلام می‌شود.» این جریده دوم خردادی، هم‌چنین پیام موثر و تاریخی رهبر معظم انقلاب را که منجر به خروش انقلابی امت اسلامی در روز بعد از آن شد با عنوان پیام «مقام رهبری» پوشش داد.
با اینکه چندی پیش مستند جنجالی «من روحانی هستم» گوشه‌هایی از این اقدام رئیس جمهوری کنونی کشورمان را بازنمایی کرد اما در تبلیغات انتخاباتی دکتر حسن روحانی اشاره‌ای به این سخنرانی و موضع انقلابی وجود ندارد. در مناظره انتخاباتی هم، او توانست در مشاجره لفظی که با محمدباقر قالیباف رخ داد گوی رقابت را به سود خود ببرد و چهره‌ای مسالمت‌جو و مداراگر از خود در این حادثه نشان دهد. باید دید چه سرنوشتی در انتظار این پیشینه انقلابی قرار دارد.
