به گزارش گروه دفاع و امنیت مشرق، سردار حسین دهقان وزیر دفاع کشورمان طی هفته جاری برای دیداری 4 روزه از کشور چین به یکی از مهمترین ابرقدرت های نظامی دنیا عزیمت کرده و این اولین سفر وزیر دفاع ایران در 20 سال گذشته به چین محسوب می شود.

وی در جریان این سفر با مقامات بلند پایه نظامی و سیاسی این کشور ملاقات داشته و بازدید از برخی از مراکز نظامی و فضایی این کشور از دیگر برنامه های هیئت عالی رتبه دفاعی کشورمان محسوب می شود که این مراکز شامل تیپ 196 نیروی زمینی، لشکر 24 نیروی هوایی و یک مرکز فضایی بوده است.

با توجه بهتوضیحات رسمی وزارت دفاع و این تصور که بازدیدهای صورت گرفته در محدود شهر پکن و تاسیسات و یگان های موجود در این منطقه بوده است، می توان اینگونه نتیجه گرفت که وزیر دفاع کشورمان، بازدیدی از مرکز فرماندهی هوافضای چین در پکن داشته است. این مرکز همان گونه که از نام آن مشخص است مرکزی برای کنترل کلیه ماهواره های چین و به نوعی قلب برنامه فضایی چین به شمار می آید.

نگاهی به برنامه بلندپروازانه فضایی چین

اما بد نیست در ابتدا نگاهی کوتاه و گذرا به برنامه فضایی این کشور داشته باشیم. برنامه فضایی چین در حقیقت بر پایه برنامه موشکهای بالستیک این کشور و از سالهای میانی دهه 1950 آغاز شد. در زمان جنگ کره و با دخالت چین کمونیست در این جنگ به نفع کره شمالی، آمریکا چین را به استفاده از سلاح اتمی تهدید کرد و این مسئله مائو اولین رهبر چین کمونیست را متوجه خطر موجود کرد.

چینی ها از سال 1955 فعالیت خود را برای ساخت سلاح های اتمی و همچنین موشکهای بالستیک آغاز کردند. در ابتدا و با توجه به روابط گرم بین دو غول جهان کمونیسم یعنی چین و اتحاد جماهیر شوروی سابق، دانشجویان چینی به شوروی سفر کرده و در امور مربوط به طراحی و هدایت موشک های بالستیک آموزش دیدند.

در حقیقت در ابتدا قصد چینی ها ساخت موشکهای بالستیک مجهز به سر جنگی اتمی برای بازدارندگی در برابر آمریکا بود. با بالا گرفتن رقابت فضایی بین آمریکا و شوروی سابق در دهه 1960 میلادی، چین نیز به دنبال این رفت که به عنوان یک کشور تاثیر گذار در این رقابت سهمی داشته باشد.

اما در 1960 روابط گرم دو قدرت بلوک شرق سرد شده و حتی در مراحلی تا یک رویارویی کامل نظامی نیز پیش رفت. از اینجا به بعد چین به تنهایی و با تکیه بر توان بومی برنامه فضایی خود را پیش برد. چین از موشکهای بالستیک سری DF خود به عنوان پایه ای برای طراحی و ساخت ماهواره برها استفاده کرده است و سری راکت های ماهواره بر چین با عنوان "لانگ مارچ" از ابتدا بر پایه موشکهای بالستیک این کشور قرار داشت.

در 24 آوریل 1970 میلادی اولین ماهواره چینی با موفقیت در مدار قرار گرفت. این ماهواره که "دانگ فنگ هانگ" به معنای "شرق، سرخ است" بود که ماهواره ای مجهز به گیرنده و فرستنده رادیویی بوده و به مدت 26 روز به دور زمین گردش کرد.


چین در سالهای بعد فرستادن انواع ماهواره ها با کاربردهای گوناگون به فضا را ادامه داد. 20 نوامبر 1999 یکی از روزهای تاریخی برای صنعت فضایی چین بود. در این روز و در پنجاهمین سالگرد تاسیس چین کمونیست، این کشور موفق شد تا اولین ماموریت فضایی سرنشین دار خود را با موفقیت به انجام برساند و تبدیل سومین کشور در جهان شود که توانسته به صورت مستقل انسانی را به فضا بفرستد.

نگاهی به مرکز فرماندهی فضایی چین

در سالهای 2007 و 2012 میلادی توان فضایی چین با پرتاب ماهواره های سری Chang'e 1 و 2 افزایش یافت. این 2 ماهواره به دوره کره ماه گردش کرده و تصاویری را از سطح این قمر زیبای کره زمین مخابره کردند. اما این Chang'e3 بود که در 14 دسامبر 2013 بر روی سطح کره ماه فرود آمد و موفقیت دیگری را برای چین رقم زد.


اما مرکز کنترل و فرماندهی هوافضای پکن که در منطقه حاشیه شمال غرب پایتخت چین واقع شده است در حقیقت مرکز کنترل و فرماندهی این پرتاب ها می باشد.

برنامه های فضایی چین خصوصا پرتاب های اشاره شده در بالا تماما در این مرکز رصد می شود. کشور چین در حال حاضر برنامه گسترده ای برای حضور در فضا دارد که از آن میان می توان به راه اندازی یک ایستگاه فضایی مستقل اشاره کرد.


این کشور در حال حاضر دارای 6 شهر فضایی، 4 مرکز پرتاب ماهواره، 6 فروند کشتی ردیابی ماهواره و مراکز متعدد ردیابی و دریافت داده از ماهواره های خود می باشد. چین همچنین برنامه هایی برای راه اندازه ای سامانه مکان یابی جهانی بومی خود شبیه به جی پی اس آمریکایی را نیز در دستور کار دارد و البته باید متذکر شد که فعالیت کلیه ماهواره ها و برنامه های فضایی این کشور از مرکز مورد نظر صورت می گیرد.

اینکه هیئت عالی رتبه نظامی کشورمان با دعوت مسئولان ارشد نظامی چین می تواند به عنوان یکی از معدود فرماندهان نظامی جهان، پا در این مرکز مهم فناوری و استراتژیک چین بگذارد، نشان می دهد جایگاه سیاسی و قدرت فضایی ایران، برای یکی از ابرقدرت های فضایی و نظامی جهان کاملا تثبیت شده است و در عین حال، پیام های مشخص و واضح سیاسی - نظامی نیز به دنیا مخابره می کند.

حضور هیئت ایرانی در مرکز دفاع از حریم هوایی پکن

اما مکان مهم دیگری که امروز مورد بازدید سردار دهقان و سایر مسئولان وزارت دفاع قرار گرفت، لشکر 24 نیروی هوایی چین بود. این یگان که تحت امر فرماندهی ناحیه نظامی پکن می باشد یکی از یگان های هوایی می باشد که وظیفه دفاع از حریم هوایی پایتخت چین را برعهده دارد.

در سالهای گذشته این یگان به جنگنده های سری J-8 مجهز بود. این جنگنده در حقیقت اولین تلاش جدی چین در زمینه ارتقاء ناوگان جنگنده های اف 7 خود که در حقیقت کپی میگ های 21 روس بود به حساب می آمد. این جنگنده امروزه نیز در نقش های گوناگون مثل رهگیر، حمله به اهداف زمینی و دریایی و همچنین شناسایی همچنان در خدمت است.


اما از چند سال قبل تحویل جنگنده های معروف J-10 چینی به این یگان آغاز شد. این هواپیمای رزمی ساخت چین اولین نشانه واقعی برای بسیاری از کارشناسان بود تا چین را به عنوان یک پتانسیل ویژه در صنعت هوایی جهان بشناسند.

استفاده از رادار و سامانه های جنگ الکترونیک پیشرفته، قدرت مانور بالا، حمل تسلیحات به روز هوا به هوا و هوا به سطح همگی از این جنگنده یک هواپیمای رزمی مناسب ساخته است. در حال حاضر علاوه بر یگان های رزمی، تیم نمایش هوایی آکروجت نیروی هوایی چین نیز تحت امر این یگان فعالیت می کند. این گروه نیز به هواپیماهای J-10 مجهز شده است.


البته چینی ها برنامه ای برای تولید مدل پیشرفته تر این هواپیما با عنوان J-10B را نیز دارند که در این مدل از تجهیزات بومی بیشتری نیز استفاده شده است.

علاوه بر تاثیرات مهم و قابل توجه این بازدید در مشخص شدن عمق همکاری های دفاعی ایران و چین، می توان امیدوار بود همکاری های کشورمان با این ابرقدرت نظامی در عرصه های مختلف از جمله هوایی گسترش پیدا کند.