به گزارش مشرق، روزنامه دنياي اقتصاد نوشت: مديريت شهري تهران برنامه‌اي براي بازار زمين در نظر گرفته که به موجب آن، زمين‌هاي با مساحت يک هکتار و بيشتر در گروه «زمين‌هاي ذخيره» قرار مي‌گيرند و مالکان آنها قبل از هر نوع اقدام روي زمين بايد با شهرداري هماهنگي و مجوز‌هاي لازم را اخذ کنند.
زمين‌هاي ذخيره اگرچه مالک دارد اما براساس طرح تفصيلي پايتخت، استفاده از اين زمين‌ها متناسب با موقعيت و استقرار در مناطق مختلف شهر، فقط در قالب نوسازي بافت‌هاي فرسوده يا براي احداث مجموعه‌اي از کاربري‌هاي چندمنظوره شهري شامل مراکز تجاري و اداري و حتي مسکوني مجاز خواهد بود. به اين ترتيب مالکان قطعات بالاي يک هکتار زمين در پايتخت با تصويب نهايي طرح تفصيلي، از سال آينده براي تعيين کاربري زمين يا فروش آن، بايد ابتدا از معاونت شهرسازي شهرداري مجوز مربوطه را کسب و بعد از آن اقدام به ساخت‌وساز کنند.
برآورد شهرداري تهران حاکي از اين است که در تهران حدود 5 هزار هکتار زمين بالاي يک هکتار وجود دارد که اگر قرار باشد همه اين زمين‌ها براي کاربري مسکوني اختصاص يابد، امکان ساخت حدود نيم ميليون واحد مسکوني در آنها وجود دارد.
براساس طرح تفصيلي تهران که مراحل پاياني خود را طي مي‌کند، براي اراضي ذخيره برنامه‌اي جداگانه تدوين شده و قرار است از اين زمين‌ها از سال آينده در پروژه‌هاي شهرداري استفاده شود.
در اين طرح که تمام شهر را در قالب چهار پهنه مسکوني، تجاري، مختلط (مسکوني و تجاري) و خدماتي تقسيم کرده است، اراضي بالاي يک هکتار شناسايي شده و ساخت و ساز در آنها محدود به ضوابط خاص شده است. به اين ترتيب در نقشه پهنه‌بندي تهران نحوه استفاده از اراضي طرح تفصيلي، متمايز شده است و استفاده از اين اراضي متناسب با موقعيت جاگيري آنها در نقاط مختلف شهر به بازسازي و نوسازي بافت‌هاي فرسوده تهران يا احداث فضاهاي خدماتي از جمله خدمات شهري، ساختمان‌هاي تجاري و اماکن تفريحي اختصاص داده شده‌اند. همچنين براساس طرح تفصيلي تهران از اين زمين‌ها قرار است در مواقع لازم و متناسب با نياز جمعيتي منطقه براي احداث ساختمان‌هاي مسکوني نيز استفاده شود.
براساس اين طرح، ساخت‌وساز در زمين‌هاي ذخيره‌اي که بخشي از آنها در اختيار شهروندان است، بخشي به دستگاه‌هاي دولتي تعلق دارد و بخشي ديگر نيز تحت مالکيت شهرداري تهران است، بايد براساس طرح مورد تاييد معاونت شهرسازي و معماري شهرداري تهران و همچنين کميسيون عالي راهبردي و اجراي طرح تفصيلي انجام شود. اين دستورالعمل به اين معنا است که حتي اگر فردي مالک زمين‌هاي بالاي يک هکتار است ديگر نمي‌تواند براساس سليقه و نظر شخصي خود اقدام به استفاده از آن کند، بلکه کاربري اين زمين‌ها از اين پس فقط بايد براساس طرح تفصيلي منطقه و با توجه به نيازهاي شهرسازي منطقه و همچنين اسناد توسعه و عمران محله انجام شود.
تدوين طرح جامع براي استفاده از اراضي ذخيره تهران يا در واقع زمين‌هايي که تاکنون بدون استفاده بوده‌اند، در حالي است که به گفته اعضاي شوراي شهر پايتخت، شهرداري تهران تاکنون نتوانسته از اين زمين‌ها بهره‌برداري مناسب کند. پيش از اين بارها برنامه‌هايي براي به کارگيري اين زمين‌ها در نوسازي بافت‌هاي فرسوده از سوي شورا و شهرداري تهران مطرح شده بود که به خاطر مشکلات ناشي از توجيه نبودن شهرداران مناطق يا همکاري نکردن مالکان به خاطر نبود قانون، تمام اين طرح‌ها بي‌نتيجه ماندند.
کنترل بازار مسکن با زمين‌هاي ذخيره
به گفته رسول خادم، رييس کميسيون برنامه و بودجه شوراي شهر در صورت استفاده از زمين‌هاي ذخيره کنترل قيمت‌ها و در نتيجه مديريت بازار مسکن براي مسوولان امکان‌پذيرتر مي‌شود.
اين تحليل از آنجا مطرح است که با استفاده از زمين‌هاي ذخيره مي‌توان از يک‌سو به نياز انباشته مسکن در پايتخت پاسخ داد و از سوي ديگر در مواردي که بافت‌هاي فرسوده دچار فرسودگي زيرساخت‌ها هستند، مي‌توان از زمين‌هاي ذخيره به عنوان جايگزين استفاده کرد.
خسرو دانشجو نيز در اين مورد با اشاره به مشکلات موجود در بافت‌هاي فرسوده که اغلب به نبود زمين جايگزين براي نوسازي و انتقال ساکنان به آنجا برمي‌گردد، به دنياي‌اقتصاد گفت: در صورت استفاده از زمين‌هاي ذخيره، نوسازي بافت هاي فرسوده از حالت ساخت تک آپارتمان به نوسازي تجميعي تبديل و به اين ترتيب نوسازي اين مناطق با سرعت بيشتري انجام مي‌شود.
به گفته اين عضو شوراي شهر، اگرچه نوسازي بافت‌هاي فرسوده به عوامل متعددي بستگي دارد، اما اگر شهرداري از اين زمين‌ها استفاده کند، مي‌تواند فعالانه‌تر نوسازي بافت‌هاي فرسوده را عملي کند.
وي همچنين در اين مورد به طرح شوراي شهر براي اين زمين‌ها اشاره و اعلام کرد، شورا در نظر دارد تا براي سال 90 ساماندهي و نحوه استفاده از زمين‌هاي ذخيره را در قالب مصوبه‌اي به شهرداري ابلاغ کند. دانشجو گفت: متاسفانه در حال حاضر شهرداري تهران از اين زمين‌ها به خوبي بهره نمي‌برد.
25 درصد زمين‌هاي ذخيره به بافت فرسوده مي‌رسد
آخرين برآوردهاي شهرداري تهران از وضعيت زمين‌هاي ذخيره در شهر نشان مي‌دهد که در حال حاضر 5 هزار و 57 هکتار زمين بالاتر از يک هکتار در تهران وجود دارد که از اين ميزان بيشترين مساحت در منطقه 21 و 22 وجود دارد. اين دو منطقه با دارا بودن به ترتيب 2 هزار و 663 هکتار قرار است براي انتقال موسسات فن‌آوري و صنايع استفاده شوند. در منطقه 22، 136 قطعه زمين ذخيره شناسايي شده است که از اين نظر اين منطقه رتبه اول زمين‌هاي ذخيره را در تهران دارد.
همچنين مناطق 17، 3، 10 و 7 نيز کمترين زمين‌هاي ذخيره را به خود اختصاص داده‌اند که در منطقه 17 فقط 5 هکتار از اين زمين‌ها شناسايي شده است.
شهرداري تهران در نظر دارد تا 25 درصد از اين زمين‌ها را به نوسازي بافت‌هاي فرسوده اختصاص دهد. به اين ترتيب قرار است بخش اعظمي از نوسازي بافت‌هاي فرسوده که بيشتر در جنوب و مرکز پايتخت قرار دارند، با استفاده از اين زمين‌ها نوسازي شوند.
