به گزارش مشرق، عماد افروغ استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاسی در گفت‌وگو با تسنیم، با بیان "نباید فرافکنانه همه ضعف‌ها، ناکامی‌ها ‌و عقب‌ماندگی‌ها را متوجه طرف خارجی و بیرونی کنیم و معنای بیان رهبر انقلاب از تأکید قدرت و استحکام درونی امری کاملاً واضح و روشن است"، گفت: درست است که نباید از طرف خارجی و ارتباطاتی که از چند دهه گذشته خصوصاً بعد از کودتای 1299 در عقب‌ماندگی ما نقش داشته است، غافل شویم اما به این معنا نیست که ما ضعف‌های داخلی خود را نادیده بگیریم.

وی افزود: البته اگر کشوری نیز ضعیف بود، دلیل نمی‌شود که کشور قوی به آن تجاوز کند و توجیهی برای تجاوز به آن کشور نیست اما چرا باید کشوری ضعیف شود که مورد طمع قرار گیرد.

**استحکام قدرت درونی فقط قدرت سخت و سخت‌افزارانه نیست

این تحلیلگر مسائل سیاسی با تأکید بر "باید کاملاً خود را هم به‌لحاظ نرم‌افزاری و هم به‌لحاظ سخت‌افزاری، به‌عبارت دیگر قدرت نرم و قدرت سخت، قوی کنیم"، افزود: در استحکام درونی فقط نباید سخت‌افزارانه نگاه شود، یعنی ما نباید صرفاً به وجوه تمدنی سخت قضیه توجه کنیم؛ مثلاً باید به‌لحاظ علم، صنعت، تکنولوژی و اقتصادی قوی شویم چرا که همه اینها ابزار هستند و ما می‌خواهیم در آنها پیشرفت داشته باشیم اما از قدرت نرم داخلی نباید غافل شویم، یعنی از مقبولیت، حضور و نوع مواجهه با مردم، بسط اخلاق و معنویت و وجوه فرهنگی که قدرت‌افزا هستند، غافل شویم.

**پیشرفت در صنعت و اقتصاد هدف نیست، بلکه ابزار است

افروغ، ابزار بودن قدرت سخت برای رسیدن به قدرت نرم را مسئله مهمی خواند که باید به آن توجه داشت و تصریح کرد: در جایی از سخنان رهبر معظم انقلاب می‌خواندم که ایشان در این مورد اشاراتی نیکو دارند، یعنی دقت داشته باشیم که این دست از موارد همچون قدرت در صنعت، اقتصاد و وجوه سخت‌افزاری، ابزار هستند و هدف نیستند و هدف اصلی تعالی روح، قرب الی الله و معنویت و ... است.

وی با بیان "در تعریف قدرت نباید از قدرت نفوذ و اقناع غافل شویم"، اظهار داشت: هرچه یک نظام سیاسی در اعمال قدرت به‌سمت زور و تهدید و اجبار و فریب حرکت کند، سیاست‌های او غیراخلاقی‌تر می‌شود و هرچه به‌سمت اقناع و نفوذ حرکت کند، سیاست‌هایش اخلاقی‌تر می‌شود.

** اگر در قدرت نرم و سخت قوی شویم دشمنان دندان طمع را می‌کشند

این استاد دانشگاه با بیان "بایستی به اهرم‌های معطوف و ناظر به قدرت درونی توجه داشته باشیم و از این مقوله‌ها غافل نشویم"، گفت: ما اگر به‌لحاظ قدرت نرم و قدرت سخت در داخل قوی شویم، مسلم است کسانی که چشم طمع به ما دوختند و نسبت به سیاست‌های داخلی و خارجی ما اعتراض دارند، دندان طمع را خواهند کشید و به‌راحتی نمی‌توانند چنین کشوری را مورد آسیب قرار دهند.

افروغ در تشریح اهمیت قدرت نرم تصریح کرد: در زمان دفاع مقدس قدرت سخت آن‌چنانی نداشتیم، بلکه قدرت نرم داشتیم و با قدرت نرم بود که توانستیم در برابر دشمن مقابله جانانه کنیم و به‌علت همان قدرت نرم و تداوم گفتمانی که این قدرت نرم را به وجود آورده بود، توانستیم در وجوه سخت‌افزاری نیز پیشرفت‌هایی داشته باشیم.

وی اضافه کرد: یادمان نرود که این پیشرفت‌های سخت‌افزاری نقش ابزاری دارد و هم اینکه نتایج و دستاوردهای حاصله به‌دلیل همان قدرت نرم و گفتمان انقلاب اسلامی است.

**استحکام قدرت درونی باعث می‌شود در دیپلماسی قوی باشیم

این جامعه‌شناس با بیان اینکه قدرت نرم و قدرت سخت موجب استحکام قدرت درونی می‌شود، افزود: همراه شدن قدرت نرم و قدرت سخت باعث می‌شود که در دیپلماسی بتوانیم قوی باشیم. البته نباید از یاد ببریم که یکی ابزار است و دیگری هدف. قدرت سخت هدف نیست بلکه ابزار قدرت نرم است. ما پیشرفت علمی، صنعتی و اقتصادی را برای زندگی متعالی، اخلاقی می‌خواهیم و آنها فی‌‌نفسه هدف نیستند.

افروغ در ادامه خاطرنشان کرد: در سخنان حضرت امام(ره) نیز بود که فراموش نشود که جایگاه فرهنگ بالاتر از سیاست و اقتصاد و تمدن و ... است و فراموش نشدن این نکته بسیار مهم و اساسی است که نسبت ذاتی با انقلاب نیز دارد، یعنی در توسعه ابزارها و افعال مشروط، آیات اصلی نباید ذبح و فراموش شود. یعنی این موارد برای ما در مرتبه اول و بالذات اهمیت ندارند، بلکه بالعرض اصالت دارند. اصالت‌هایی که در مرتبه اول و بالذات برای ما مهم هستند، از جنس همان اهداف الهی و معنوی و در بالاترین سطح قرب الی الله است.

** انقلاب اسلامی محدود به شرایط جغرافیایی ایران نیست بلکه جهانی است

وی، صدور انقلاب و الگو شدن برای دیگر کشورهای اسلامی را جزو اهداف ذاتی انقلاب اسلامی دانست و گفت: ذات انقلاب اسلامی وجه بیرونی و درونی دارد و این بیرون و درون یک مقوله اعتباری است ولی بنا به امکانات و فرصت‌ها مجبور هستیم به درون توجه بیشتری کنیم، اما یادمان نرود که انقلاب اسلامی یک انقلاب محدود به شرایط جغرافیایی ایران نبوده و نیست، بلکه انقلاب اسلامی، جهانی است.

** انقلاب اسلامی یک قدرت نرم جهانی است

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی در سطح جهان یک قدرت نرم محسوب می‌شود، اظهار داشت: انقلاب اسلامی آمده تا قدرت‌های سخت را به مصاف نرم دعوت کند. پس صدور انقلاب نیز باید به همین ترتیب باشد، یعنی همان‌طور که در داخل می‌گوییم ارزش‌های نرم، ارزش‌های غایی به حساب می‌آیند، در صدور انقلاب نیز باید به این معنا توجه کنیم.

** در صدور قدرت نرم انقلاب اسلامی باید گام‌های شایسته‌تری برداریم

افروغ خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی در زمانی پیروز شد که جهان تشنه معنویت بود اما متأسفانه ما در این زمینه حتی در داخل کشور کارنامه موفقی نداریم. صحبت ما از ذاتیات انقلاب اسلامی است و ما باید در این خصوص گام‌های شایسته‌تری برداریم و تمهیدات لازم را بیندیشیم.

وی با بیان "در قدرت نرم باید به ابزارهای لازم بیندیشیم و خاکریزهای لازم را پی‌ریزی کنیم"، تصریح کرد: یعنی اتحادیه‌های منطقه‌ای، اسلامی، قاره‌ای، جهانی و به‌خصوص اتحادیه‌های فرهنگی را ایجاد کنیم. ضمن اینکه باید در داخل به این ابزارها توجه کنیم، در خارج از کشور نیز باید این تدابیر را بیندیشیم و به آنها توجه کنیم ولی متأسفانه ما در این زمینه‌ها موفق نبوده‌ایم.

این تحلیلگر سیاسی یادآور شد: اگر در خصوص جهان اسلام تمهیدات بیشتری می‌اندیشیدیم و اتحادیه‌های لازم را شکل می‌دادیم و مسائل جهان اسلام را خودمان حل و فصل می‌کردیم، هیچ‌گاه اتفاقاتی از قبیل تجاوز آمریکا به عراق و افغانستان و حتی سوریه اتفاق نمی‌افتاد و جهان اسلام مسائل خود را حل و فصل می‌کرد.

** بسترهای مناسبی برای وحدت در جهان اسلام وجود دارد اما کینه‌های قدیمی مانع شده

افروغ در ادامه خاطرنشان کرد: متأسفانه به‌رغم بسترهای مناسبی که برای وحدت جهان اسلام وجود دارد، کینه‌های دیرینه و تلقی‌های غلطی که در جهان اسلام ریشه‌دار شده، مانع شده و باید با این موانع مقابله کرد و حرکت جامعی را کلید زد.

وی با بیان اینکه این حرکت الزاماً حرکت رسمی نیست و می‌تواند یک حرکت غیررسمی باشد، گفت: ما در سطح جهانی، قاره‌ای و منطقه‌ای فرصت‌های خوبی داریم و باید از این فرصت‌ها و قابلیت‌ها استفاده کنیم و آنها را به فعلیت برسانیم.

**به فعل مشروط نباید وزن فعل هدف را داد

این استاد دانشگاه در مورد چگونگی به خدمت گرفتن قدرت سخت در جهت قدرت نرم، اظهار داشت: ما 2 فعل ابزارِ مشروط و هدف داریم؛ آنهایی که سیاست‌گذاری و هدف‌گذاری می‌کنند، باید متوجه باشند ما وزنی که به فعل مشروط می‌دهیم نباید همطراز با فعل هدف باشد.

** تشکیل حکومت گام اول است اما گام آخر نیست/ گام آخر توجه به ارزش‌ها و نیازهای متنوع مردم است

افروغ ادامه داد: فعل مشروط و ابزاری تقدم فعلی دارد اما تقدم غایی ندارد، یعنی ما حکومت را تشکیل می‌دهیم نه‌فقط صرفاً به این علت که حکومت تشکیل دهیم. تشکیل حکومت گام اول است اما گام آخر نیست، گام آخر توجه به ارزش‌ها و نیازهای متنوع مردم است، ما برای پاسخگویی به نیازهای مردم یعنی نیازهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... حکومت تشکیل نداده‌ایم، بلکه ما باید در حد امکانات باید پاسخگوی نیازهای انسان امروزی باشیم، چه در ایران و چه در خارج از ایران.

وی با اظهار "وقتی ما می‌خواهیم به نیازهای دیگران توجه کنیم، باید امکانات داشته باشیم"، گفت: به دست آوردن این امکانات فی‌نفسه هدف نیست و این مورد معمولاً خلط می‌شود، مثلا اگر از دانشگاهی بپرسیم: چقدر موفق بودی؟ نمی‌گوید که چه نیازی را از جامعه برطرف کرده و یا سؤالی را پاسخ داده است بلکه فقط می‌گوید: قبلاً تعداد دانشجویانم این تعداد بوده و حالا به این تعداد رسیده است، و یا: اساتیدم این‌قدر افزایش پیدا کرده‌اند. اینها ابزار هستند و اینها برای هدفی فراهم می‌شوند و باید آمار رسیدن به هدف مورد توجه قرار بگیرد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی تأکید کرد: اگر در نظام‌سازی وزن اصلی را به ساختن مسائل فرهنگی، فکری و اندیشه‌ای و فرهنگ‌سازی دادیم، یعنی معلوم است که به تقدم غایی توجه کردیم. اما اگر وزن را به سیاست و اقتصاد دادیم، مشخص می‌شود که خلط تقدم‌ها صورت گرفته است و دچار مغالطه شدیم.

**باید نگاه ما متکی به درون باشد

افروغ با بیان "باید نگاه ما متکی به درون باشد"، اظهار داشت: وقتی ما آمدیم محوری را ایجاد کردیم تا از آن به‌عنوان پایگاه استفاده کنیم و به اهداف خود برسیم، باید به ملزومات این پایگاه داخلی توجه کنیم؛ یعنی ما بایستی از تمام ظرفیت‌ها و قابلیت‌های درونی خود استفاده کنیم.

وی اضافه کرد: ما قابلیت‌های زیادی داریم و این قابلیت‌های زیاد صرفاً در عرصه رسمی تعریف نمی‌شود، در عرصه غیررسمی انسان‌های قابل زیادی وجود دارند و این انسان‌های قابل الزاماً انسان‌های تحصیل‌کرده نیستند و نباید فقط انسان‌های تحصیل‌کرده را قابلیت دانست.

** گفتمان انقلاب اسلامی ریشه در هویت تاریخی ما دارد

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: ما قابلیتی به‌نام گفتمان انقلاب اسلامی داریم که ریشه در هویت تاریخی ما دارد؛ همه اینها فرصت هستند و فرصت را نباید صرفاً حادثه‌ای نگریست و برشی نگاه کرد بلکه باید به‌صورت فرایند تاریخی دید. به‌هرحال فرصت‌ها به‌حد کافی هستند منتها باید تلاشی در جهت فعلیت بخشیدن به آنها کرد.

**آرمان انقلاب اسلامی خودباوری، اتکای به خود، قطع وابستگی، استقلال در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی است

افروغ آرمان انقلاب اسلامی را خودباوری، اتکای به خود، قطع وابستگی، استقلال در ابعاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برشمرد و تأکید کرد: آنها که سیاست‌های‌شان بوی وابستگی می‌دهد، مسلم است که نسبتی با این ذاتیات امام خمینی(ره) ندارند و بایستی از طریق آگاهی‌بخشی‌ها اجازه مانور را از آنها گرفت و آنها هیچ ربطی به گفتمان انقلاب اسلامی ندارند و به‌نوعی فاصله‌گیری از انقلاب اسلامی‌اند.

**افرادی که بوی وابستگی می‌دهند، با اهداف متعالی امام سازگاری ندارند

وی با بیان اینکه افرادی که بوی خفت و خاری و بحران هویت می‌دهند، با اهداف متعالی بنیان‌گذار انقلاب سازگاری ندارند، اظهار داشت: ممکن است به بنده بگویند: این‌قدر شعار نده، اما مثال‌های این حرف‌ها را در تاریخ انقلاب، در جهاد سازندگی و دفاع مقدس دیده‌ایم. نوع مدیریت جهاد سازندگی در اوایل انقلاب و نوع مدیریت دفاع مقدس از چه مدلی از مدیریت بود؟ از تمام قابلیت‌ها و امکانات استفاده می‌شد و هر بالقوه‌ای به‌راحتی می‌توانست در نهادهای اول انقلاب بالفعل شود اما متأسفانه ادغام شدند.

این کارشناس مسائل سیاسی گفت: حتی زمانی یادم می‌آید که بوی ادغام شدن سپاه می‌آمد و ما گفتیم: هر کاری می‌خواهید بکنید، اما اجازه دهید اسم سپاه باقی بماند. چرا که نهادی برای پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی است و الحمد لله ادغام شامل حال سپاه نشد اما حیف شد که جهاد سازندگی ادغام شد. حتی اگر همین الآن که بحث از سازندگی در اقتصاد است به‌سمتی برویم که جهاد را احیا کنیم، اقدام بزرگی انجام دادیم.