گروه فرهنگی مشرق - نمی دانم برای شما هم اتفاق افتاده یا نه. ما که هر وقت در یک جمعی خواستیم اشاره ای کوچک به فرهنگ و تمدن کشورمان بکنیم، بلافاصله شبه روشنفکرهای دو آتیشه از هر طرف روی سرمان ریختند و با صورت برافروخته از تمدن چند هزار ساله ایران و هنر کهن آریایی حرف زدند. تمدنی که آخرش نفهمیدیم هفت هزار ساله است، ده هزار ساله است یا دوازده هزار ساله. نشانه های تمدن مورد نظر اینها هم همیشه حقوق برابر و آزادی بیان و بیمه زنان و بیمه شخص ثالث و گرین کارت و ویزای آمریکایی برای پارسی زبانان آن موقع است!
حالا با سندیتش کاری نداریم همین که دلشان به فرهنگ آن موقع خوش است، از آن الگو می‌گیرند و فرزاندنشان را بر اساس گفتار و کردار و پندار نیک تربیت می کنند بد نیست. این باعث می شود فرهنگ جامعه خیلی ارتقا پیدا کند. اینهایی هم که در خیابان می بینید تف می کنند و فحش می‌دهند و آشغال می ریزند و در مترو به روی کول بقیه سوار می شوند هم احتمالا توریست‌های جزیره بورا بورا هستند که ما دعا می کنیم ان‌شاءالله همین روزها ایران دلشان را بزند و زودتر برگردند به ولایت خودشان.
خیلی چیزها هستند که با فرهنگ کهن ما پیوند خورده و حتی اروپایی ها آن را از ما یاد گرفته اند. مثل فرهنگ رانندگی یا احترام به سالمندان و رعایت حقوق بچه ها. امروز خیلی اتفاقی متوجه شدم که وقتی صحبت تمدن می شود باید یاد "کوکاکولا" هم بیفتم. اصلا پیوندی که این محصول کاملاً وطنی! با تمدن و فرهنگ ما دارد طوری است که اگر بخواهیم آن را جدا کنیم، کلا تمدن‌مان تکه‌تکه میشود و فوقش تاریخ‌مان می‌رسد به یکی دو سال قبل از انقلاب و مجبور می‌شویم تقویم را این طوری بنویسیم: 0034/06/13
باورش برای خود من هم سخت بود تا اینکه متوجه شدم از ابتدای شهریور در یک گالری در تهران یک نمایشگاه نقاشی با عنوان "کوکا مشدی" برگزار شده که در آن چند هنرمند با ذوق و مستعد، نقاشی‌های قشنگ قشنگی را در رثای کوکاکولا! در معرض دید عموم گذاشته‌اند.
این ویژه برنامه که از 13 روز قبل برپا بوده ولی فقط دویچه‌وله فارسی از آن خبر داشته، پر بود از آثار فاخر و هنرمندانه که "کوکاکولیزه" شده بودند.
در مقدمه این نمایشگاه خیلی کوتاه آمده است که: «گرچه برند کوکاکولا دنیا را و در یک وسعت کوچکتر، ایران را به تسخیر خود در آورده است، اما کوکای مشهدی به مثابه فوران این نوشیدنی خنک و خوشمزه، که بر روی سماوری داغ قرار دارد، سرشار از تناقضات است! گرچه قرار نیست در این مجموعه به مشهد به عنوان یک جغرافیای مشخص نگریسته شود.»
بد نیست نگاهی به چند اثر زیبا و هنرمندانه در این نمایشگاه داشته باشیم:
تابلویی که مشاهده می کنید نشان می دهد رستم زور بازویش را از اسید و گاز کوکاکولا دریافت می کرده و این همه قدرت و ابهت را الکی به دست نیاورده بود. طراح اثر هم که طالب فیض بوده یک شیشه کوکاکولا به دست گرفته تا نشان بدهد در دل هر افسانه باستانی واقعیتی نهان وجود دارد که ما قدرش ندانستیم.
گرداننده گالری کوکا مشدی درباره مهم‌ترین ویژگی آثار به نمایش در آمده در نمایشگاه می‌گوید: رد کردن کوکاکولا از فیلتر فضای ایرانی مهم‌ترین ویژگی کارهای ماست! هر هنرمند از زاویه دید خود این کار را انجام داده، وارد کردن کوکاکولا به مسائل سیاسی، شاهنامه، نقاشی‌های دوران قاجار و... نگاه ایرانی به یک محصول غربی که وارد کشور ما شده شاخصه این مجموعه است!
نظر من را اگر بخواهید فکر می‌کنم این جوانان واقعاًً کار جالبی کرده‌اند. به هر حال شیشه نوشابه امتحان خودش را در رد شدن از فیلترهای صعب‌العبور پس داده و امروز می‌بینم که کوکاکولا به عمق شخصیتی چون رستم رسوخ کرده است.
پیوند خوردن این نوشابه با جامعه کوچکی به نام خانواده و سنت‌های ایرانی هم در نوع خود جالب توجه است. مثلا این بانوی ایرانی که ملاحظه می فرمایید خانم مشهدی‌زاده نام دارند که از لباس تنشان کاملا مشخص است که در ایران و البته پایتخت مذهبی ایران زندگی میکنند.در این تصویر که نام اصلی آن "خانم مشهدی‌زاده کرم می‌ریزد" است، کوکاکولا را در نقش قوری چایی می‌بینیم که دارد دم می‌کشد روی سماور. البته من دقیقا نفهمیدم خانم مشهدی‌زاده چه کرمی دارد می‌ریزد یا هر چه فکر می کنم یادم نمی آید که خود ما قبلا کوکا روی سماور گذاشته باشیم. ولی به هر حال هنرمندند دیگر دروغ که نمی‌گویند.
***سخن آخر
نفهمیدم کی و کجا درست و حسابی به خدمت همه رسالت‌های فرهنگی‌مان رسیدیم و همه چیز را سامان دادیم که امروز بخواهیم از منظری اینچنینی و به تعبیر صاحبان این آثار از زاویه‌ای تازه به آن نگاه کنیم. نفهمیدم هنرمندان ما چه زمانی از سینما و تئاتر و ادبیات و هزار یک ضعف و کاستی آن فارغ شدند که امروز فقط مانده بود قبای ذوق و استعدادشان را به تن کوکاکولا بپوشانند.
به هر حال من نامش را بی‌نوا می‌گذارم. "هنر" را می گویم. هنری که اگر یک کارخانه‌دار گردن‌کلفت دلش بخواهد می‌تواند با پرداخت بخش کوچکی از دارایی‌هایش یک شیشه نوشابه را به هر آنچه یک ملت دارد ربط بدهد و کسی چه می‌داند شاید 100 سال دیگر آیندگان ما با دیدن این تابلوها فکر کنند احمدشاه قاجار هم نوشابه می‌خورده یا مثلا کوکاکولا اسپانسر فردوسی بود تا شاهنامه اش را به سرانجام برساند.
مخاطبان محترم گروه فرهنگی مشرق می توانند مقالات، اشعار، مطالب طنز، تصاویر و هر آن چیزی که در قالب فرهنگ و هنر جای می گیرد را به آدرس culture@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود.
