به گزارش مشرق، دکتر پرويز مراديان زند، روانشناس و عضو هيات علمي دانشگاه در گفت‌وگو با شبکه ايران مي‌گويد: يکي از شيوه‌هاي آموزشي در ارتباط با مسائل آداب و رسوم خانواده شفاف‌سازي ارزش‌هاست؛ يعني از وظايف رسانه‌هاي گروهي است که با پررنگ کردن ارزش‌هاي خانواده آن را در جامعه نهادينه کنند بنابراين بايد بر ارزش‌ها پافشاري کنيم و بر روي نقاط مثبت خانواده مانور دهيم.پيامد؛ اصل مهمي که فراموش شده است
وي مي‌افزايد: اما متاسفانه اغلب آثار نمايشي با پرداختن به ضد ارزش‌ها مي‌خواهند مخاطب را به اهميت ارزش‌ها واقف کنند در حالي که در هيچ‌کدام از مباحث آموزش اخلاقي چنين چيزي وجود ندارد که با پررنگ ساختن ضد ارزش‌ها، به ارزش‌ها خواهيم رسيد. اغلب فيلمنامه‌ها با هيچ‌کدام از مکتب‌هاي روانشناختي هماهنگ نيست و برخلاف نظريه باندورا - که موثرترين نظريه در ارتباط با رسانه‌هاي گروهي و بخصوص سينماست- آخرين مرحله؛ يعني پيامد اصلا رعايت نشده و کمترمود توجه قرار مي‌گيرد.
وي در واکنش به تفکربرنامه‌سازاني که معتقدند با نمايش خانواده‌هاي متشنج به نعمت انسجام در خانواده خواهيم رسيد مي‌گويد:اين توجيه مطابق با نظريات مثلت و به‌روز نيست و در مورد انساني که داراي تعقل است حکم نمي‌کند بلکه به نظريه پاولف و بحث شرطي‌سازي برمي‌گردد که مختص موجوداتي فاقد قوه تعقل است. به عنوان مثال طبق اين نظريه يک حيوان زماني به نعمت وجود صاحب خود پي مي‌برد که گرسنه‌اش شده و او حضور ندارد که غذايي براي‌اش فراهم کند.
اين روانشناس ادامه مي‌دهد: فرهنگ‌سازي به نوعي جهت‌دهي و هدايت است بنابراين بايد تجربيات مثبت گذشتگان را پررنگ کنيم و نه ضد ارزش‌ها را.
تاثير مخرب فوکوس بر ضد ارزش‌ها
مراديان زند با تاکيد بر ضرورت حضور کارشناسان مسائل و آسيب‌هاي اجتماعي در شوراي تصويب فيلمنامه‌ها مي‌افزايد: اغلب برنامه‌سازان غافلند از اين نکته که پررنگ کردن ضد ارزش‌ها چه تاثيرات مخربي خواهد داشت نمونه‌اش در سريال "فاصله‌ها" اين‌است که به هيچ‌کس در شرايط عاطفي نبايد اطمينان کرد و يا اينکه حتي شخصيتي‌هايي در شرايط ايده‌آل (در اين سريال نمونه‌هايي از رزمندگان) ممکن است خودشان دچار انحراف باشند بنابراين فرد صالح بدون خطا نداريم و چنين افرادي نمي‌توانند نقش هدايتي داشته باشند.
دانشجو ساده‌انديش و بدون توان تمايز خوب و بد
به اعتقاد وي، از ديگر نقاط ضعف مجموعه تلويزيوني "فاصله‌ها" ساده‌لوح بودن شخصيت سعيد است: اين مجموعه قشر دانشجو و تحصيل‌کرده را به عنوان قشري ساده‌انديش و بدون توان تمايز خوب و بد نشان مي‌دهد و يک فرد به راحتي مي‌تواند شخصيتي را که در يکي از دانشگاه‌هاي معتبر تحصيل مي‌کند، فريب دهد.
تناقض عمل و گفتار والدين به فرزند جسارت ارتباطات غيرجايز را مي‌دهد
مراديان زند با اشاره به مشکلات و بحران‌هاي مطرح شده در اين مجموعه نمايشي مي‌گويد: چنين بحران‌هايي در خانواده‌هايي مطرح مي‌شود که گفتار و رفتارشان مغايرت دارد يعني در گفتار چيزي را ارزش عنوان مي‌کنند که خودشان به آن پايبند نيستند در چنين خانواده‌هايي فرزندان با کوچکترين تبليغات سوء فرهنگي فريب خورده و مجذوب فرهنگ بيگانه مي‌شوند وگرنه اگر گفتار و عمل والدين هماهنگ باشد فرزند نيز به خود اجازه انجام کارهاي غيراخلاقي و ارتباطات غيرجايز را نمي‌دهد. با ايجاد محدوديت براي چنين افرادي بحران شدت بيشتري پيدا مي‌کند چرا که اين فرد ميدان ذهني در خود ايجاد کرده که اجازه اثرگذاري به نصيحت‌ها و توصيه اطرافيان نمي‌دهد و دليل اين ميدان ديد منفي، همان تناقض گفتار و رفتار است.
فرزندپروري و تاثير آن بر جايگاه فرزند در هم‌سالان
مراديان زند در ادامه توجه به موضوع فرزند پروري و آموزش اخلاق در دو خانواده متمايز را از نکات مثبت مجموعه تويزيوني "فاصله‌ها" عنوان کرده و مي‌افزايد: آموزش اخلاق اگر به شکل بايد و نبايد و در قالب اخلاق صرف انجام شود هيچ‌جايگاهي نخواهد داشت اما با پشتوانه عقل و توجيه منطقي اثرگذار خواهد بود که به اين تفاوت در تربيت فرزندان و خانواده دو برادر پرداخته شده است. همچنين موضوع شيوه فرزند پروري و نتيجه‌اي که بر اثرگذاري و تاثيرپذيري فرزندان خواهد داشت نيز پرداخته شده که حاج رضا روش اقتداري دارد يعني آزادي عمل در عين کنترل و محسن روش استبدادي دارد. اين‌گونه فرزندان خانواده اول تاثيرگذار مي‌شوند و فرزندان خانواده ديگر تاثيرپذير شده و به راحتي از اطرافيان رنگ مي‌گيرند.
توبه و اصلاح رفتار شخصيت‌هاي منفي بدترين پايان‌بندي
وي در عين حال مي‌افزايد: تا پيامد داستان به شکل کامل بيان نشود نمي‌توان در خصوص تاثيرات منفي و مثبت چنين مجموعه‌هايي قضاوت کامل داشت چرا که پيامد رفتار بسيار مهم است و اگر به درستي به آن پرداخته نشود اشاعه منفي و تبليغ ضد فرهنگ خواهد بود بخصوص داستان‌هايي که با توبه و اصلاح رفتار شخصيت‌هايي منفي چون بيتا پايان مي‌يابد که تاثيرات بسيار مخربي خواهد داشت.
اين مدرس دانشگاه در پايان پيشنهادي هم براي سريال‌سازان تلويزيوني دارد: بهتر است بعد از نمايش هر چند قسمت از يک مجموعه نمايشي پيام کلي و جمع‌بندي از قسمت‌هاي پخش شده ارائه شود تا مخاطب بداند بايد به چه نکاتي توجه کند و به عبارت ديگر همانند همان پيامي که در اول سريال پخش مي‌شود(حکمت وزيدن باد رقصاندن شاخه‌ها نيست امتحان ريشه‌هاست) در قالب چند جمله توسط کارشناسان خطوط هدايتي مورد نظر به مخاطبان ارائه شود تا هدف اصلي از ساخت و پخش چنين مجموعه‌هايي براي مخاطب بيان شود.
