مشرق- شورای نگهبان قانون اساسی یکی از مهمترین نهادهای حاکمیتی در جمهوری اسلامی ایران است که کارکردهای «بینظیر» و صلاحیت «ویژه» آن در حوزه نظارت بر انتخاباتها و تفسیر قانون اساسی، این نهاد را در عیار یک نهاد فراقوهای قرار داده است؛ نهادی که به خاطر اعمال و اجرای وظایف قانونی و شرعی خود همواره با گروههای سیاسی دچار چالش میشود.معرفی 5 نماینده برای انتخاب 3 عضو جدید حقوقدان شورای نگهبان و رای نیاوردن دکتر عباسعلی کدخدایی عضو برجسته و باتجربه این نهاد دارای پیامهایی است که در این یادداشت هر چند مختصر به آن پرداخته میشود.
1- رای نیاوردن عباسعلی کدخدایی به عنوان مرد شماره 2 شورای نگهبان و معتمد شخص آیتالله جنتی در مجلسی با اکثریت اصولگرایان موید این است که شورای نگهبان فارغ از گرایش سیاسی نامزدها به وظایف خود در بررسی صلاحیتها عمل کرده است که اگر جز این بود که نتیجتاً میبایست حاصل اقدامات شورای نگهبان در تائید صلاحیتها و در فرایند انتخابات که ترکیب کنونی مجلس نهم را موجب شده است در رای مثبت به کدخدایی نمود پیدا میکرد.
2- عباسعلی کدخدایی اگر چه در تصمیم گیریهای شورای نگهبان همانند دیگر اعضای شورا یک رای داشت اما کارکردها و اقدامات موثر او در بیش از یک دهه که از تجارب آکادمیک و مدیریتی و اعتماد دبیر شورای نگهبان نشأت میگرفت؛ او را به عنوان نقطه کانونی توجهات و واکنشهای جریانات سیاسی قرار داد تا به جای نهاد شورای نگهبان، شخص او «هزینه» شود که مصداق عینی آن رفتار روز یکشنبه نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود.
3-عباسعلی کدخدایی حاضر نشد در انجام مسئولیتهای خود در شورای نگهبان، سفارش و توصیه ولو از مقامات ارشد در ارتباط با رسیدگی به صلاحیت های نامزدهای انتخابات قبول کند. او معتقد بود که جایگاهش محل «مصلحتاندیشی» نیست و باید عین قانون رفتار کند و لذا تعامل معمول و مرسوم در لابیهای فراکسیونی مجلس و جریانات سیاسی هیچ وقت نتوانستند با او همزبان شوند.
4- سپردن مسئولیتهای مهم معاونت اجرایی و امور انتخابات و سخنگویی به عضو حقوقدان شورای نگهبان، حداقل در دورههای قبل مسبوق به سابقه نبود اما کدخدایی توانست این مسئولیتها را توامان بر دوش بگیرد و با گزارش تفصیلی و 90 صفحهای درباره انتخابات دهم ریاست جمهوری که از دیدگاه تحلیلگران مسایل انتخاباتی، یک اقدام مبتنی بر مدیریت استراتژیک و راهبردی بود، ثابت کرد که تا چه اندازه نسبت به اتفاقات و حوادث محتمل و متعاقب انتخابات، پیشبینی و تدبیر لازم را داشته که مجموعه اقدامات نهاد متبوعش پیرامون صیانت از آرای مردم را که در نوع خود بی سابقه است، مستندسازی و دراختیار افکار عمومی قرار میدهد و دقیقاً به اعتبار همین کارکردهایش و بالخصوص حوزه سخنگویی در جریانات همان انتخابات، مورد تفقد مقامات عالیرتبه نظام واقع شد.
5- عباسعلی کدخدایی در گذشته با نپذیرفتن پیشنهاد مسئولیت عالی در دستگاه قضایی تحت مدیریت آیتالله آملی لاریجانی ثابت کرد که عناوین، جذابیتی برای او ندارد و او ترجیح می دهد در هر موقعیتی که باشد، حضوری تاثیرگذار داشته باشد.
6- رای نیاوردن برای تصدی عضویت حقوقدان شورای نگهبان به هیچ عنوان از ارزشهای دکتر کدخدایی کم نمیکند، سکان سخنگویی و معاونت اجرایی و امور انتخابات شورای نگهبان چه بسا اهمیتی بیشتر از دیگر مسئولیتها در این نهاد دارد و بعید است آیت الله جنتی با انفکاک کامل ایشان از شورا موافقت کند.
*علیاکبر روحنواز
رای نیاوردن کدخدایی مرد شماره دو شورای نگهبان در مجلسی با اکثریت اصولگرایان موید این است که شورا فارغ از گرایش سیاسی نامزدها در بررسی صلاحیتها عمل کرده است.