مشرق- توقف از مرام انقلابی اگرچه شاید به ظاهر همراه با عدول از مرام و روش انقلابی گذشته نباشد؛ اما در واقع توقف در برگیرنده­­ی سقوط و تنزل و در نهایت انحراف خواهد بود.

مقاطع مختلف تاریخ اسلام شاهدی واضح و آشكار بر این وضعیت بوده و به صورت محسوسی معین می­سازد که عموما عامل انحراف کسانی هستند که در مقطعی خود را نسبت به اصول پايبند نشان داده و در طی زمان مال و ثروت فراوان و طمع كاري مانع از سیر مستقیم ایشان گردیده است.

پس این قسم انقلابیون دیروز و منحرفین امروز را بر آن می­دارد تا خویشتن را مقید بر آمال­ها و آرزهای دیروز نشان داده و به نفی مسیر انقلابی امروز بپزدارند.

بررسی و مداقه در زندگانی اهل بیت علیهم اسلام به گونه­ای ویژه دربرگیرنده­ی این قسم واقفیون در آرمان­ها و اصول دیروز و نفی مسیر انقلابی پیش رو می­باشد.

واقفیونی که در ۲۵ شوال ۱۴۸ هجری قمری پس از شهادت امام صادق عليه السلام بر تعالیم ایشان توقف نموده و از التزام به حرکت انقلابی وصی ایشان یعنی موسی ابن جعفر علیه السلام تبری جسته و به انکار امامت ایشان پرداختند.

یا برخی دیگر که سیر حرکت انقلابی خویش را پس از امام صادق عليه السلام به امامت و زعامت موسی ابن جعفر علیه السلام ادامه داده اما در ۲۵ رجب ۱۸۳ هجری قمری پس از شهادت این امام بزرگوار خود را متوقف بر تعالیم ایشان معرفی و از طی مسیر و حرکت انقلابی در کنار وصی ایشان یعنی علی ابن موسی الرضا علیه السلام امتناع ورزیدند.

یا انقلابیونی که مسیر حرکتی و جهادی را در رکاب علی ابن موسی الرضا علیه السلام ادامه دادند، اما چرب و شیرین دنیا مانع از استواری بر مسیر انقلابی و همراهی با وصی ایشان یعنی جواد الائمه علیه السلام پس از 30 صفر ۲۰۳هجری قمری شده و موجبات ادعای ایشان بر توقف مسیر انقلابی در علی ابن موسی الرضا علیه السلام گردید.

ملاحضات تاریخی، به وضوح این قسم تنزلات را که ذات رکود و سقوطی که حسب توقف موضوعیت می­یابد را نشان داده و می­دهد.

×××

واقفیه در منظر عمومی اصطلاحي است كه بر عده­اي از منحرفين از اسلام يا مكتب اماميه اطلاق مي­شود. اين عده خویش را رهروان ولایت و امامت موسی ابن جعفر علیه السلام دانسته و در ۲۵ رجب ۱۸۳ هجری قمری پس از شهادت این امام بزرگوار از همراهی نایب ایشان خودداری و از ولایت و زعامت علی ابن موسی الرضا علیه السلام امتناع ورزیدند.

این عده که بعضا از جمله وكلاء و بزرگان اصحاب امام موسي بن جعفر عليه السلام محسوب می­شدند به انكار شهادت این امام بزرگوار پرداخته و به امامت حضرت علي بن موسي الرضا عليه السلام اقرار ننمودند.

به تعبیری واقفیون واژه­ی "امام" را از برای "امام" نگه داشته و منکر امامت وصی ایشان گردیدند.