حمله به سوریه؛ پرهزینه و پرمخاطره
عمق و پیچیدگی سیستمهای دفاعی جدید زمین به هوای سوریه و همچنین سیستمهای دفاعی بروز شده این کشور موجب شده تا هرگونه حمله و مداخله نظامی در سوریه پرهزینه، طولانی و پرمخاطره باشد. احتمال کشته شدن این مشاوران روس هم میتواند تبعات ژئوپلیتیکی غیرقابل پیشبینی داشته باشد.
روزنامه گاردین به موضوع تسلیحات شیمیایی سوریه نیز اشاره کرده و نوشته است که «حمله هوایی خارجی به انبارهای این تسلیحات میتواند به پراکنده شدن گازهای سمی و کشنده در مناطق وسیع سوریه بینجامد». بنا بر این گزارش «نیروهای ویژه آمریکا و متحدانش برای حمله به پایگاههای هوایی که این تسلیحات در آنها قرار دارند، آموزش دیدهاند، اما هنوز گام بعدی این کشورها به درستی مشخص نیست».
گاردین به نقل از «جرمی بینیه» سردبیر بخش تروریسم و نظارت امنیتی نشریه «جین» هم مدعی شده است که روسیه اخیرا سیستمهای راداری و پدافند هوایی قابل حمل مدل Buk-M2 و Pantsyr-S1 به سوریه تحویل داده است. به علاوه شایعاتی هم از امکان تحویل سیستمهای دفاعی S-300 به سوریه مطرح شده، که البته تاکنون تأیید نشده است.
«گای بنعاری» کارشناس موسسه آمریکایی مرکز مطالعات بینالملل و استراتژیک در مورد دلایل حضور مشاوران روس در سوریه میگوید: آنها (روسها) فقط تجهیزات نمیفروشند. آنها در تأمین خدمه و آموزش خدمه نیز به خریدار کمک میکنند. گاهی اوقات در کشورهای خریدار ظرفیت کافی برای راهاندازی و استفاده از سیستمها وجود ندارد. همین قضیه در سوریه هم صادق است و سوریها خدمهای ندارند که بتواند از این سیستمها با تمام ظرفیتشان استفاده کند.
گاردین نوشته که منابع آگاه به روابط دفاعی مسکو-دمشق حضور مشاوران نظامی و خدمه روس در سوریه را تأیید کرده و گفتهاند که حضور روسها در سوریه یکی از ملاحظاتی است که کشورهای غربی باید در طرحهای احتیاطی خود برای مداخله احتمالی در سوریه، مدنظر داشته باشند.
غرب توان نظامی خود را بازیابی نکرده است
گاردین در بخشی دیگر از گزارش خود به ناتوانی غرب در تأمین ذخیره موشکی و تسلیحات کافی برای حمله به سوریه اشاره کرده است. نویسنده گاردین در این مورد نوشته است: عبور از چنین سیستم دفاعی متراکم، چندلایه و لب به لبی نیازمند یک حمله گسترده و سنگین و با استفاده از هزاران موشک با قابلیت هدایت دقیق، است. انگلیس، فرانسه و دیگر متحدان اروپایی آمریکا بخش بزرگی از ذخایر خود را حمله به لیبی مصرف کردهاند و هرچند که آمارهای مربوط به این کشورها محرمانه است، اما گزارشهایی وجود دارد که نشان میدهد سطح ذخایر تسلیحاتی آنها هنوز به میزان پیش از حمله به لیبی بازنگشته است.
«بنعاری» در این مورد میگوید: ما میدانیم که آنها بخش بسیار بزرگی (از ذخایر تسلیحاتی) را در پایان جنگ لیبی از دست دادند. با در نظر گرفتن مشکلات بودجهای که اروپاییها با آن روبرو هستند و این موضوع که در دورهای هستیم که هر یورو از بودجه دفاعی به سختی به دست آمده، به نظر میرسد که جایگزین کردن این ذخایر بسیار دشوار بوده باشد. و این میزان هنوز به حدی که در زمان حمله لیبی بود، نرسیده است. شما به ذخایری بسیار بیشتر (در مقایسه با حمله به لیبی) نیازمندید.
گاردین در بخشی دیگر از گزارش خود به نقش آمریکا در حمله احتمالی به سوریه میپردازد و مینویسد: حمله هوایی به سوریه همچنین نیازمند به کارگیری جنگندههای رادارگریز، اطلاعات گسترده در زمینههای نبرد الکترونیک، تصاویر ماهوارهای و شناسایی هوایی است که همه اینها مواردی است که در تخصص آمریکاییها است. به همین جهت آمریکا دیگر در این نبرد نمیتواند مانند نبرد لیبی عمل کند و تنها به رهبری حمله از پشت صحنه اکتفا کند.
دولت اوباما همواره در برابر داخل شدن در یک درگیری جدید در خاورمیانه محتاط بوده، به خصوص اینکه مناقشه طولانیمدت هستهای ایران میتواند در هر لحظه موجب بروز درگیری در خلیجفارس شود. به علاوه دولت آمریکا ماه گذشته با استعفای «دیوید پترائوس» رئیس سازمان سیا، یکی از قدرتمندترین حامیان مداخله نظامی در سوریه را از دست داد.
هرچند که «جان کری» که نماینده تصدی سمت وزارت خارجه شده، حمایت بسیار زیادی از مخالفان مسلح سوری داشته، اما اظهارات در مورد مداخله نظامی مستقیم آمریکا یا ناتو در سوریه را متوقف کرده است. در حالی که هنوز هیچ نامزدی برای پست وزارت دفاع معرفی نشده است، احتمالا چند ماه طول میکشد تا تیم جدید نظامی آمریکا مستقر شده و مسیر خود را بیابند.
نویسنده گاردین در پایان مقاله خود نتیجهگیری میکند که عوامل مختلفی دست به دست هم دادهاند و آمریکا و متحدانش را نسبت به گزینه نظامی بیمیل کرده است. وی در این مورد نوشته است: افزایش توان دفاعی سوریه، همراهی مسکو با سوریه و ذات چندپاره مخالفان دولت سوریه دلیلی است برای این سوال که چرا مداخله نظامی به رهبری آمریکا در سوریه (که بیش از یک سال است هم موافقان و هم مخالفان حمله آن را امری قریبالوقوع دانستهاند) تاکنون به حقیقت نپیوسته است. به همین دلیل هم هست که واشنگتن و دیگر پایتختهای غربی رغبت کمی به مداخله نظامی در سوریه دارند و آن را به استفاده از تسلیحات شیمیایی توسط و دولت سوریه موکول کردهاند.
دولتهای غربی، از جمله آمریکا سوریه را به داشتن تسلیحات شیمیایی و احتمال استفاده از این تسلیحات علیه مخالفان متهم کردهاند. امری که دولت سوریه آن را رد کرده و بسیاری نیز آن را بهانهای برای توجیه مداخله نظامی در سوریه دانستهاند.
روز گذشته «سرگی لاوروف» وزیر خارجه روسیه نیز ادعای احتمال استفاده از این تسلیحات را رد کرد و گفت ذخایر این مواد در یک یا دو نقطه متمرکز شده و کاملا تحت کنترل قرار دارد.