سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

عارف بالاخره تسلیم شد!

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور طی سخنانی در جلسه ستاد تنظیم بازار گفته است: باید نظارت‌ها افزایش یابد تا شرمنده مردم نباشیم؛ مردمی که همه چیز خود را برای کشور و نظام به میدان آورده‌اند.

به گزارش مشرق، او با تأکید بر اینکه معیشت مردم دغدغه اصلی دولت است ادامه داد: شهادت می‌دهم، ستاد تنظیم بازار در ماه‌های گذشته خوش درخشید و با وجود اینکه موافق برخورد نبودیم اما در جایی که نیاز به تصمیم جدی بود و منافع مردم ایجاب می‌کرد، با بخش‌هایی که به شرایط کشور توجهی نداشتند، برخوردهای قانونی صورت گرفت و عموماً این برخوردها اصلاحی بود. با این حال، دولت با گرانفروشی و عدم عرضه کالاها برخورد جدی می‌کند.[۱]

*اگرچه هنوز اثر قابل توجهی از نظارت دولت بر بازار و برخورد با گرانفروشی مشاهده نمی‌کنیم لکن باید از آقای عارف تقدیر کرد که اگرچه دیر اما اقلا شجاعت اعلام خبر مبارزه با جرم گرانفروشی را پیدا کرده است.

کما اینکه در همین خبر فوق هم می‌بینیم که معاون اول رئیس‌جمهور رسما و صراحتا یک قید عقلانی مهم در اقتصاد را اینطور مورد معارضه قرار می‌دهد که "موافق برخورد نبودیم"!

ضمن تأکید بر اینکه باید یک مطالبه عمومی از دولت برای برخورد با گرانفروشی و گرانفروشان شکل بگیرد تا مردم طعم شکسته شدن قیمت‌های بیقاعده را لمس کنند لازم به اشاره است که برخورد کارا و قابل لمس اصلا سخت نیست. البته اگر قوه قضائیه و دولتی عزمش را داشته باشد.

در این باره می‌توان به تجربه برخورد دادستان وقت تهران (جعفری دولت‌آبادی) با گرانفروشان بازار مرغ اشاره کرد که مرغ کیلویی ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان را تا کیلویی ۱۹ هزار تومان می‌فروختند و آقای دولت‌آبادی پس از اعلام هشدار و گرانی همچنان مرغ؛ ۳۰ گرانفروش و اخلال‌گر بازار مرغ را در اقدامی رسمی و علنی، دستگیر و روانه زندان کرد[۲] و بدینسان تا روزی که در این سمت حضور داشت؛ قیمت مرغ روی کیلویی ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان ثابت مانده بود.

پر واضح آنکه دولت محترم باید بپذیرد که برخورد با گرانفروشی بیقاعده برای بازگردانی نرخ‌ها به کانال رقابتی اولا یک الزام مبرّز اقتصادی است و ثانیا به سادگی هم امکانپذیر است و فقط عزم مسئولان محترم دولتی را طلب می‌کند.

گفتنیست، برخی مدعیان درک بازار رقابتی اظهار می‌کنند که هر دخالتی در بازار حرام است و منظور محرزشان هم رها کردن عنان قیمت‌هاست.

این در حالی است که باید از اینان پرسید مگر رفتارهایی مثل "وضع مالیات" مصداق دخالت در بازار نیست؟

اگر هست –که هست- پس نمی‌توان بازاری را تصور کرد که در آن جای دخالت حاکمیتی خالی باشد. لذا باید رویکرد دخالت‌ها به گونه‌ای باشد که رقابت و قیمت‌های رقابتی را تسهیل کند و در عین حال محافظ معیشت مردم باشد و اجازه بروز گرانی بیقاعده که از هیچ قاعده دلاری، بازاری، تحریمی و تورمی پیروی نمی‌کند را ندهد.

***

با شادی مردم همراه باش آقای نماینده

ایسنا گزارش داد: قاسم روانبخش،‌ از نمایندگان نزدیک به طیف پایداری در مجلس طی تذکری در جلسه صحن علنی مجلس پیرامون مشکل ناترازی برق و خاموشی‌های مقطعی اما به برگزاری کنسرت خیابانی همایون شجریان در تهران اشاره کرده و گفته است:

"دولت به جای پرداختن به این موارد، درگیر کارهای حاشیه‌ای است مثل برگزاری کنسرتی در خیابان آزادی است تا مردم خوش باشند؛ این خوب است اما مثل این است که بیماری را نمی توانند درمان کنند و بعد بالای سرش موسیقی پخش می کنند تا دردش را فراموش کند و زمان به سرعت بگذرد؛ آیا راه‌حل مشکل مردم چنین چیزهایی است؟ چرا می‌خواهید سر مردم کلاه بگذارید؟ به جای این کارها از حقوق مردم دفاع کنید."[۳]

*ظاهرا در گفتمان آقای روانبخش، "شادمانی" جزو حقوق مردم نیست!

اولا مگر مشکل بی‌برقی و ناترازی‌ها تماما به دولت پزشکیان مربوط است که اکنون به همین بهانه به دولت کنایه می‌زنند؟

ثانیا آیا متوجه نیستند که شادمانی هم یکی از حقوق ملی است که دولت باید در کنار توجه به همه مسائل به آن هم توجه کند؟

این هیچ ایرادی ندارد که مردم عزیز ایران در کنار همه مشکلاتی که داریم و نیک هم به آنها واقفیم اما وجوه مختلف شادمانی و حال خوب را هم تجربه کنند.

مگر در کشورهای دیگر دنیا مشکل آب و برق و گرانی و غیره وجود ندارد؟ البته که وجود دارد لکن کارگزاران آن کشورها با تبلیغات درست و پرداختن به امورات شادمانی سعی می‌کنند بالانس لازم را در جوامع خودشان ایجاد کنند. اصلی که البته نظام جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یک حکومت پیشگام از ابتدای انقلاب تاکنون به آن توجه داشته و دائما بر آن تأکید کرده است. (اشارات مکرر و مداوم رهبر معظم انقلاب به لزوم شادی مردم شاهد این مدعاست)

ما در این زمینه آقای روانبخش را به بیانات مهم مقام معظم رهبری پیرامون اهمیت هنر، اهمیت طنز و اهمیت برنامه‌های شاد در صداوسیما ارجاع می‌دهیم و ایضا تعاریف معظم‌له از مرحوم منوچهر نوذری (مجری و صداپیشه صدا و سیما در دوران سابق و در دوران جمهوری اسلامی) را نیز یادآوری می‌کنیم.

در ماجرای بی‌برقی و ناترازی هم انتظار بود آقای روانبخش سخنان اخیر وزیر نیروی دولت سابق و دولت فعلی را در مجلس شنیده باشند که صراحتا توضیح داد ناترازی به دولت پزشکیان به ارث رسیده و سابق بر این به جای رواداری خاموش مقطعی برق خانه‌ها، برق صنعت خاموش می‌شد!

گفتنیست، طی روزهای اخیر برخی محافل خارج نشین و اپوزسیون نیز با اقدام برخی هنرمندان برای برگزاری کنسرت‌های رایگان مخالفت کرده و آنرا تقویت نظام جمهوری اسلامی ایران از سوی این هنرمندان نامیده‌اند.

***

شرط بی‌تأثیری تحریم‌ها از نظر قالیباف

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی طی سخنانی در یک نطق مجلسی خود پیرامون تأثیرات تحریم‌ها و مکانیسم ماشه گفته است:‌

"آنچه امروز مهم‌تر به نظر می‌آید روشن کردن این نکته است که بر خلاف فضاسازی‌های شدیدی که دشمن ایجاد کرده، قطعنامه‌های تحریمی سازمان ملل علی رغم اینکه کاغذ پاره نیستند اما پیامدهای تاثیرگذاری بر اقتصاد ایران نخواهد داشت البته این مسئله در صورتی است که با تبیین مناسب، بار روانی ناشی از فضاسازی دشمن را مدیریت کند."

او می‌افزاید: اولین دلیل این است که تحریم‌های اقتصادی ذکر شده در این قطعنامه‌ها، به فعالیت‌های هسته‌ای ایران مرتبط است و بسیار کم اثرتر از تحریم‌های عمومی با مصادیق بسیار زیادی است که آمریکا علیه ایران اعمال کرده است.

به گزارش ایسنا، قالیباف با بیان اینکه عملا تحریم جدیدی وجود ندارد، می‌گوید:‌ دلیل دوم این است که با پیگیری نهاد اوفک از جانب دولت زیاده‌خواه آمریکا، تحریم‌های یکجانبه این کشور به شکل حداکثری اجرایی می‌شود که البته شاهدیم آمریکا –علیرغم پیگیری‌های خود- نتوانسته مانع فروش نفت ایران شود و تجارت خارجی ما با وجود چالش‌ها و موانع اما جریان دارد. این در حالی است که تحریم‌های سازمان ملل به نسبت تحریم‌های یک جانبه آمریکا، گستردگی و نهاد ناظر و ضامن ندارد –و بسیار کم‌اثرتر است-.

رئیس مجلس بیان کرد: ممکن است عده‌ای اهمیت بازگشت قطعنامه‌های تحریمی علیه ایران را در "ایجاد زیرساخت حقوقی بین‌المللی برای تحریم‌های آمریکا" بدانند و مدعی شوند که این زیرساخت‌های قانونی باعث می‌شود که تحریم‌های آمریکا موثرتر از قبل اجرایی شود؛ توضیح دادم که از نظر حقوقی این قطعنامه‌ها شامل تحریم‌های کم شدتی هستند و شامل تحریم صادرات نفت ایران نمی‌شوند.[۴]

*در صحبت‌های قالیباف می‌توان به صورت علمی متوجه شد که چرا مکانیسم ماشه علیه نظام جمهوری اسلامی ایران تأثیر خاصی ندارد.

لکن نکته مهمتری در سخنان رئیس مجلس پیرامون تحریم‌ها وجود دارد...

آن نکته هم تأکید بر "بار روانی تحریم‌ها"ست که در صورت نبود تبیین مناسب می‌تواند موجب تخریب ذهن مردم و در ادامه آسیب به اقتصاد کشور شود.

حقیقت این است که مسئله نظام تحریم‌های آمریکا و غرب علیه ایران اساسا یک ابزار روانی است نه یک ابزار واقعی اقتصادی!

در واقع جدای از اینکه طبق برخی نظریات اقتصادی اساسا تحریم یک اقتصاد –به لحاظ واقعی- ممکن نیست لکن بدانیم که تجربه نظام جمهوری اسلامی ایران نیز نشان داد و اثبات کرد که تحریم‌ها در صورت عزم اجرایی نظام و غیرت ملی مردم اثر خاصی ندارند.

کما اینکه می‌بینیم ایران اسلامی امروز پس از گذشت حدود ۴۷ سال از عمر خود هرگز شبیه یک کشور تحریم‌زده نیست و با هیچ کمبود بزرگ یا قحطی یا مشکل خاصی هم مواجه نیست.

و نه تنها نیست بلکه توانسته مثبتات و پیشرفت‌های زیادی نیز داشته باشد و خود را در زمره کشورهای هژمون جهانی مطرح کند. (به نحوی که حتی شاهد حمایت‌های ایران از متحدان فراسرزمینی خویش نیز هستیم)

فلذا می‌ماند تنها راه دشمن که دل بستن به انکسار ذهنی مردم در نبود جهاد تبیین پیرامون تحریم‌هاست.

البته این امید دشمن هرگز یک امید واهی نیست!

آنها امیدوارند کسانی ولو به قاعده حتی یک کلمه از تأثیر کلان تحریم در ایران حرف بزنند یا بزرگنمایی کنند. (کما اینکه می‌شناسیم کسانی را که حتی گفتند ایران اسلامی در اثر تحریم‌ها فلج شده است)

و در ادامه کسی هم نباشد که در مقابل آنها بایستد یا از ترس ترور در فضای مجازی، اقامه دلیل نکند.

و به همین راحتی می‌توان مغلوب یک جنگ روانی شد.

تأکید قالیباف بر اهمیت تبیین در مقابل حربه جنگ روانی دشمن یا همان تحریم باید مورد توجه همه باشد و پیرامون آن یک اقتراح ملی صورت پذیرد.

صاحبان تریبون و عقلای جامعه در این زمینه تکلیفی جدی دارند.

دستگاه امنیتی نیز باید تکلیف خود را با "بزرگنمایان تحریم" روشن کند و آنها بر دوراهی اثبات اثر تحریم‌ها یا توبه از سیاه‌نمایی قرار دهد.

به نظر می‌رسد با گذشت نزدیک به نیم قرن از عمر نظام جمهوری اسلامی و اثبات بی‌اثری تحریم‌ها؛ دیگر وقت آن رسیده که سیستم امنیتی کشور در بحث تحریم‌ها؛ خط‌کش اثبات را به میان آورد و هرکس که نتوانست اثر ادعای خود را اثبات کند را با گفتمان امنیتی مواجه سازد.

***

1_ mshrgh.ir/1745203

2_ mshrgh.ir/945300

3_ isna.ir/xdV2Hf

4_ isna.ir/xdV2Dc