به گزارش مشرق، به نقل از زومیت، جنگنده‌ی F-۳۵A که نسخه‌ای معمولی از خانواده‌ی جنگنده‌های پیشرفته‌ی لایتنینگ ۲ محسوب می‌شود، فقط به دلیل توانمندی‌های نظامی‌اش مورد توجه نیست، بلکه هزینه‌های سرسام‌آورش هم همواره محل بحث بوده است.

وزارت دفاع آمریکا می‌گوید که هزینه‌ی مستقیم هر ساعت پرواز F-۳۵A به حدود ۴۲٬۰۰۰ دلار می‌رسد. این عدد شامل سوخت، تعمیرات روتین، مصرفی‌های فنی، نیروی کار برای پشتیبانی فوری و تعمیرات جزئی است.

میزان مصرف سوخت F-۳۵ حدود ۵۶۰۰ لیتر در ساعت است که با قیمت میانگین ۰٫۸ دلار به‌ازای هر لیتر، هزینه‌ای حدود ۴۴۸۰ دلار فقط برای سوخت ایجاد می‌کند. تعمیرات روتین نیازمند تکنسین‌های بسیار ماهر با ابزارهای اختصاصی و آموزش‌دیده برای سیستم‌های پیچیده مانند رادار AESA یا سامانه‌ی جنگ الکترونیک AN/ASQ-۲۳۹ است که موجب افزایش هزینه‌ها می‌شود.

درمقام مقایسه، هزینه‌ی هر ساعت پرواز F-۱۶ حدود ۲۵٬۴۰۰ دلار اس که اختلافی بیش از ۱۴٬۰۰۰ دلاری با F-۳۵A دارد. دلیل این تفاوت، پیچیدگی فنی بیشتر، نیاز به سیستم‌های تشخیص خودکار مانند ALIS و ODIN و الزامات سختگیرانه‌ی تعمیر و نگه‌داری F-۳۵A است.

علاوه‌بر هزینه‌های مستقیم، F-۳۵A مخارج غیرمستقیم قابل‌توجهی مانند تعمیرات سنگین، قطعات یدکی خاص، آموزش تخصصی و پشتیبانی لجستیکی پیچیده نیز دارد. نگه‌داری این جنگنده فقط در آشیانه‌هایی با تجهیزات پیشرفته مانند سامانه‌ی کنترل محیط و ابزارهای خاص امکان‌پذیر است. عملیات تعمیراتی نیز اغلب باید از طریق سامانه‌ی دیجیتالی متمرکز تأیید شود که نیاز به نیروی فنی آموزش‌دیده و زمان بیشتر دارد.

قطعات یدکی جنگنده‌ی اف-۳۵ به‌صورت اختصاصی و فقط ازطریق تأمین‌کنندگان مورد تأیید لاکهید مارتین تولید می‌شوند؛ برای نمونه، یک چرخ اصلی فرود حدود ۱۸۰٬۰۰۰ دلار و برخی ماژول‌های حسگر بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ دلار قیمت دارند.

آموزش خلبانان F-۳۵A به صدها ساعت تمرین نیاز دارد که بخش بزرگی از آن با شبیه‌سازهایی انجام می‌شود که میلیون‌ها دلار قیمت دارند. آموزش مکانیک‌ها نیز فرایندی پرهزینه و زمان‌بر است.

پشتیبانی لجستیکی با هزینه‌ای بالغ‌بر ۱۰ میلیون دلار در سال برای یک اسکادران ۱۲ فروندی همراه است؛ هزینه‌هایی که در قیمت اولیه‌ی خرید دیده نمی‌شوند، اما به‌شدت بر بودجه‌ی کل تأثیر دارند.

هزینه عملیاتی F-۳۵A در مقایسه با دیگر جنگنده‌های فعال به‌مراتب بالاتر است. به‌عنوان مثال، F/A-۱۸E/F سوپر هورنت نیروی دریایی آمریکا برای هر ساعت پرواز حدود ۳۰٬۴۰۰ دلار و جنگنده‌ی رافال فرانسه حدود ۲۰٬۰۰۰ یورو هزینه دارد.

اختلاف هزینه‌ها عمدتاً به دلیل فناوری‌های پیشرفته‌ی F-۳۵A مانند حسگرهای چندطیفی، پنهان‌کاری فعال و معماری دیجیتال پیشرفته است که به نگه‌داری پیچیده‌تر و قطعات خاص نیاز دارند. همچنین، چرخه‌ی تعمیر و بازرسی این جنگنده نسبت به رافال یا سوپر هورنت سخت‌گیرانه‌تر است.

از سوی دیگر، F-۳۵A برای خدمت تا سال ۲۰۸۸ برنامه‌ریزی شده است، درحالی که عمر مفید سوپر هورنت و رافال بین سال‌های ۲۰۴۰ تا ۲۰۵۰ تخمین زده می‌شود. به‌همین‌دلیل، هزینه‌ی مالکیت بلندمدت F-۳۵A شامل هزینه‌های مدرن‌سازی مداوم نیز می‌شود.

عملیات F-۳۵A برای کشورهایی که این جنگنده را خریداری کرده‌اند، فشار بودجه‌ای سنگینی به‌همراه دارد. با قیمت خرید حدود ۸۹ میلیون یورو برای هر فروند و هزینه‌ی عملیاتی سالانه بیش از ۵ میلیون یورو، نگه‌داری یک اسکادران از این جنگنده‌ها برای ارتش‌ها به چالش مالی تبدیل شده است. درواقع یک ناوگان ۲۴ فروندی می‌تواند بیش از ۱۲۰ میلیون دلار هزینه‌ی سالانه داشته باشد.

هزینه‌های F-۳۵A باعث کاهش بودجه در بخش‌های دیگر مانند مدرن‌سازی پایگاه‌ها یا خرید مهمات هوشمند می‌شود. همچنین، وابستگی بلندمدت به لاکهید مارتین برای تعمیرات، به‌روزرسانی نرم‌افزار و قطعات کلیدی، پرسش‌هایی درباره‌ی حاکمیت صنعتی و نظامی کشورها به‌وجود آورده است.