کد خبر 170690
تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۱ - ۱۰:۲۷

معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح گفت: در دکترین تعریف شده نیروهای مسلح، هر تهدیدی بلافاصله متناسب با نوع تهدید پاسخ داده می‌شود، و این دکترین جنبه تبلیغاتی ندارد.

به گزارش مشرق به نقل از فارس، سردار سیدمسعود جزایری  به بیان مباحثی در زمینه مواجهه جمهوری اسلامی در سه جنگ نرم، جنگ اقتصادی و جنگ علمی و فناوری پرداخت و دیدگاه‌های خود را در زمینه مذاکره با آمریکا، جدیت مقابله به مثل در برابر هرگونه حمله به کشور، ساز و کارهای عملی اقتصاد مقاومتی، شرایط سوریه، پیش رو بودن انتخابات، قدرت ایران در حوزه صنایع دفاعی، حمله نظامی اسرائیل به ایران و سخن رهبر معظم انقلاب درباره پیچ تاریخی به تفصیل پرداخت.

آن چه پیش رو دارید حاصل این گفت‌وگو با معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح است.

 مواجهه ایران در سه جنگ نرم، اقتصادی و جنگ علمی و فناوری

سردار اخیراً در سخنانی تاکید داشته‌اید که امروز در مواجهه با سه جنگ نرم، جنگ اقتصادی، جنگ علمی و فناوری هستیم، آیا این مسائل صرفاً بیان تئوریک است یا این جنگ را واقعی می‌دانیم و اگر این طور است آیا قرارگاه منسجمی برای هماهنگی با این کار تشکیل شده و آیا ستاد کل نیروهای مسلح فرماندهی واحدی برای این موضوعات تشکیل می‌دهد؟

جزایری: بله این مباحث یک امر کاملاً واقعی و ملموس است. در اسناد دشمن به وضوح به این سه نوع جنگ اشاره شده؛ دشمن معتقد است که وضعیت نظامی ایران به گونه‌ای است که نمی‌تواند برخورد سخت با جمهوری اسلامی ایران داشته باشند و کاملاً تردید دارند که اگر جنگ سختی بر ایران تحمیل شود، بتوانند ابعاد بعدی آن را مدیریت کنند، فلذا تلاش خود را به سوی جنبه‌های دیگر جنگ، از جمله جنگ فرهنگی بردند.

اسناد بسیار زیادی وجود دارد که زوایای جنگ فرهنگی را به ما نشان می‌دهد، همین طور اسنادی که ابعاد مختلف جنگ اقتصادی را نشان می‌دهد. در مسئله علمی و فناوری هم اسناد گویاست که دشمن به دنبال آن است که ایران نتواند در این زمینه توفیقات لازم را کسب کند. شما مستحضرید که این سه عنصر عناصر مهم ارتقاء یک کشور هستند، هیچ کشوری نمی‌تواند قدرت داشته باشد یا کشور قدرتمندی به حساب بیاید مگر آن که در عرصه‌های اقتصادی، علمی و فناوری اقتدار لازم را داشته باشد، ضمن آن که باید بپذیریم در این زمینه‌ها کوتاهی‌هایی را داشتیم و باید به سامانه‌هایی که برای دفاع در برابر این هجمه درحال شکل‌گیری است، امیدوار باشیم. اخیراً در ستاد کل نیروهای مسلح قرارگاهی به نام قرارگاه جنگ نرم را برنامه‌ریزی کردیم و امیدواریم به مرور فرآورده‌های نظری و عواید عملیاتی آن نصیب جامعه شود.

در عرصه اقتصادی اگرچه سامانه‌ها به معنای کمیته‌ها و شوراهایی در کشور این جنگ اقتصادی را مدیریت می‌کنند، ولی تصور ما این است که در این زمینه هم نیاز به یک کار قرارگاهی داریم تا بتواند در برابر این جنگ اقتصادی به شکل قرارگاهی عمل کند و اجازه ندهد کشور بیشتر از این دچار چالش در این عرصه شود.

در زمینه‌های علمی و فناوری خوشبختانه توفیقات قابل توجهی داشتیم و دشمن با وجود همه فشارهایی که آورده کم‌تر توانسته جلوی پیشرفت علمی و فناوری جمهوری اسلامی ایران را بگیرد و خوشبختانه مراحل خوبی را در این زمینه طی کردیم. می‌شود گفت فشارهای علمی و فناوری کمتر از دو عرصه دیگر که اشره شد تأثیر منفی بر کشور ما گذاشته است.

 

شرایطی که منجر به مذاکره با آمریکا می‌شود

 با توجه به مرزبندی مشخص جمهوری اسلامی ایران و همین طور حضرت امام(ره) و رهبر معظم انقلاب در خصوص مذاکره با آمریکا، دیدگاه شما نسبت به این موضوع و با توجه به این که روسیه اخیراً پیشنهاد مذاکره بین ایران و آمریکا را داده است، چیست؟

جزایری: مصحلت مذاکره با آمریکا در رأس نظام برنامه‌ریزی می‌شود، از سوی دیگر، براساس آنچه حضرت امام(ره) فرمودند و آنچه مقام معظم رهبری مورد تأکید قرار دادند، تا زمانی که امریکایی‌ها همچنان رابطه گرگ و میش را نسبت به سایر کشورها و در این مورد خاص جمهوری اسلامی بخواهند داشته باشند، هیچ مذاکره جدی و منجر به نتیجه‌ای قابل تصور نیست.

دیدگاه ما این است که آمریکا باید اخلاقیات سیاسی خود، مرام و منش برخوردش با جمهوری اسلامی را عوض کند. جمهوری اسلامی یک قدرت بزرگ است، یک قدرت تأثیر گذار، آمریکا واقعیت انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی را باید به تمام معنا بپذیرد. اگر آمریکا ابتدا، بر اساس دو واحد سیاسی برابر وارد عرصه شود، و دوم به شرطی که عملاً امریکا نشان دهد از روش گذشته خودش برگشته، یعنی بدهی‌های جمهوری اسلامی را بپردازد، رفتار خصمانه خودش را با ایران کنار بگذارد، رفتار جنگی که هم اکنون با ایران دارد، حداقل در همین سه عرصه‌ای که بیان شد ترک کند، هر نوع مذاکره‌ای ممکن است انجام شود، ولی در شرایط امروز خیر. در هرصورت ما هیچ تغییر رفتاری در امریکا مشاهده نکردیم.

 
دکترین نیروهای مسلح پاسخ قاطع به هر نوع تهدید است

 سردار در یکی از صحبت‌هایتان اشاره کردید هر کشوری که به ایران حمله کند، ما هم حمله می‌کنیم، آیا این مانور تبلیغاتی است یا جدیت دارد، از طرفی موضوع بحث تنگه‌ هرمز و بستن آن در شرایط اضطراری هم این سؤال را دارد که آیا ساز و کار عملی برای این کار اندیشیده شده و یا اقداماتی به منظور امکان‌سنجی کار انجام شده است؟

جزایری: دکترینی که برای نیروهای مسلح تعریف شده و ابلاغ شده است به طوری که نیروهای مسلح موظف به اجرا هستند، این است که هر تهدیدی را باید بلافاصله متناسب با نوع تهدید پاسخ بدهیم. آمادگی‌های لازم برای این امر وجود دارد، یعنی مجموعه نیروهای ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران آمادگی لازم و کافی را برای اجرای این دکترین دارند و اینگونه دکترین‌ها جنبه تبلیغاتی ندارد و تمرین‌های زیادی در این زمینه صورت گرفته مخصوصاً در زمینه خلیج فارس و تنگه هرمز؛ ضمن آن که ما چندین رزمایش را برگزار کردیم، و آمادگی لازم برای هر نوع کنترلی که به مصلحت بدانیم روی تنگه هرمز وجود دارد.

این که چه اقدامی در مورد تنگه هرمز صورت گیرد بستگی به مصلحت سنجی و برنامه‌ای دارد که جمهوری اسلامی بخواهد آن را پیاده کند.

 
رسانه‌ها مهندسی اقتصاد مقاومتی را مطالبه کنند

در شرایط فعلی کشور و وضعیت کنونی اقتصاد، حضرت آقا اقتصاد مقاومتی را تبیین کردند. امروز ساز و کاری برای مقابله با جنگ اقتصادی و استفاده از اقتصاد مقاومتی به عنوان سلاح در این جنگ وجود دارد یا خیر؟

جزایری: ما هم مثل شما فکر می‌کنیم این موضوع تدبیر مقام معظم رهبری است و باید همه کمک کنند تا زمینه‌های اجرایی و عملیاتی آن فراهم شود و حقیقتاً کشور یک اقتصاد مقاومتی را نیاز دارد، یعنی اگر اتحاد داشته و به این باور رسیده باشیم که در یک جنگ اقتصادی قرار داریم باید سیستم‌های پدافندی اقتصادی ما به کار بیفتد.

در چهارچوب الگوی کلانی که مقام معظم رهبری داده‌اند به نظر می‌آید این یک راه حل مناسب و استراتژیک باشد، در عین حال به نظر می‌رسد رسانه‌ها می‌توانند در تحقق این امر مؤثر باشند، به تعبیر دیگر رسانه‌ها باید به دستگاه‌های مربوطه فشار بیاورند و مهندسی اقتصاد مقاومتی را مطالبه کنند.

 
دولت و مردم سوریه پیروز نهایی منازعه هستند

در درگیری‌های سوریه، ایران ثبات این کشور در چه جایگاهی قرار داشته و چه موضعی دارد.

جزایری: جمهوری اسلامی حامی بدون چون و چرای مقاومت در منطقه است و حمایت‌های معنوی ما در مورد حزب‌الله، حماس و دولت و مردم سوریه از مدت‌ها قبل بوده و ان‌شاءالله در آینده هم خواهد بود. ما در موضوع سوریه معتقدیم که خواست دولت و مردم سوریه باید محقق شود.

اتفاقی که در حال حاضر در سوریه افتاده به عیان دست خارجی‌ها در کار معلوم است،‌ به نظر ما بزرگ‌ترین مشکلی که برای سوریه در حال حاضر در منطقه پیش آمده، حضور و دخالت آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها و ارتجاع عرب و کشورهای پیرامون سوریه از جمله ترکیه در مسائل داخلی این کشور است. باید دولت و مردم سوریه را به حال خودشان بگذارند تا برای نوع حکومت در سوریه، تصمیم لازم را بگیرند.

ما معتقدیم این جنگ خانمان براندازی که غربی‌ها و ارتجاع عرب علیه سوریه به راه انداختند، منجر به موفقیتی برای آنها نخواهد شد، قرائن و شواهد بیانگر آن است که دولت و مردم سوریه پیروز نهایی این منازعه هستند، در عین حال تاریخ این جنگ سخت را که در آن عنصر تروریسم در حد اعلای خودش توسط غربی‌ها به کار برده شده، فراموش نخواهد کرد.

 

دشمن تلاش دارد انتخابات را به آشوب بکشاند

در شرایط نزدیک شدن به انتخاب، رصد تحرکات داخلی و خارجی و دوست و دشمن مطمئناً برای تأمین امنیت کشور لازم است، برای آن که فتنه 88 و نظیر آن تکرار نشود، شما چه ساز و کاری پیشنهاد می‌دهید؟

جزایری: با توجه به اتفاقات ناگواری که در سال 88 پیش آمد، خوشبختانه دستگاه‌های ذیربط برنامه‌ریزی‌‌های لازم را معمول داشتند و دستگاه‌های اطلاعاتی، امنیتی و سیاسی داخلی، اشراف لازم را بر این مسئله دارند. ما امیدواریم انتخابات پیش رو یک انتخابات خوب، و رو به جلو باشد و در واقع انتخابات فرصتی برای برداشتن گام‌های بلند برای یک جامعه بهتر را در پی داشته باشد.

البته توجه داشته باشیم که باز هم اسناد خارجی نشان می‌دهد دشمن تلاش بسیاری دارد تا محیط داخلی را اولاً آشفته نشان دهد و در ثانی به آشوب بکشد. ما امیدواریم که از یک طرف مردم و از طرف دیگر گروه‌ها، سازمان‌ها و احزاب، و از طرف دیگر دستگاه‌های متولی توجه به این امر داشته باشند.

 
تغییر سبک زندگی راهبرد دشمن در جنگ نرم است

 با توجه به مسئولیت حضرتعالی و همین طور بیانات حضرت آقا در خراسان شمالی پیرامون سبک زندگی و طرح 20 سؤال در این زمینه، نیروهای مسلح چه تمهیداتی را برای این امر پیش بینی کرده‌اند، به خصوص در بحث بسیج که یک نیروی مردمی است!

جزایری: عنایت داشته باشید که یکی از راهبردهای اصلی دشمن در جنگ نرم، تغییر سبک زندگی است، یعنی همان نکته که حضرتعالی می‌فرمایید تبدیل سبک زندگی اسلامی ایرانی به سبک زندگی غربی، و جهت اصلی هجمه نرم و جنگ فرهنگی هم متوجه همین نکته است، یعنی همه تلاش‌ها در جنگ نرم اتفاق می‌افتد تا بتواند سبک زندگی را تغییر دهد، یعنی افکار، باور و رفتار را دچار تغییر کند که اگر این اتفاق بیافتد اتفاق چهارم یعنی تغییر ساختار در یک جامعه می‌تواند به راحتی تحقق پیدا کند و لذا نکته‌ای که شما مطرح کردید یکی از اصلی‌ترین نکات و راهبردهای جنگ نرم است.

بپذیریم که سال‌ها جامعه ما نسبت به این مسئله غفلت کرده، یعنی هم خانواده‌ها، هم مدیران فرهنگی سیاسی اجتماعی، هم مدیران دستگاه‌های آموزشی اعم از مدارس و دانشگاه‌ها مراقبت لازم را در برابر این تغییر نداشته و لذا در اینجا دچار صدماتی شدیم. برای جلوگیری از صدمه بیشتر و ترمیم خرابی‌ها به نظر می‌آید نیاز به یک کار جهادی و انقلابی داریم که در این زمینه صورت گیرد، فلذا مربوط به یک دستگاه و دو دستگاه هم نیست، البته بسیج در این زمینه می‌تواند نقش قابل توجه داشته باشند و در حد و اندازه خودش مؤثر باشد. خوشبختانه این رویکرد در بسیج ملاحظه و دیده شده و بسیج عنایت دارد که این یک راهبرد اصلی دشمن است و باید در برابرش مقابله کند.

هم اکنون قرارگاه جنگ نرم که در ستاد کل تشکیل شده یکی از جهت‌گیری‌های اصلی‌ توجه‌اش مربوط به رد سبک زندگی غربی و ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی است که البته شروع کار است و امیدواریم با کمک نخبگان، فرهیختگان، دستگاه‌های اندیشه محور، رسانه‌ها، جامعه ما بتواند این چالشی که برایش به وجود آمده را با موفقیت طی کند.

 
نیروهای مسلح در انتخابات دخالتی ندارند

باز نزدیک شدن به انتخابات ممکن است عده‌ای کما این که در گذشته هم همین کار را انجام دادند موضوع ورود نیروهای مسلح را در عرصه انتخابات برای تخریب مطرح کنند. دیدگاه شما در این زمینه چیست؟

جزایری: نیروهای مسلح هرگز در امر انتخابات دخالت نکردند، در طی سال‌های گذشته هم همین طور بوده، بارها خودم این مسئله را مطرح کردم کسانی که مدعی‌ هستند نیروهای مسلح در امر انتخابات دخالت کردند سند این دخالت را ارائه کنند. تا امروز که سند قابل قبولی در این زمینه ارائه نشده است، این موضوع یکم. دوم کارکنان نیروهای مسلح به مثابه سایر آحاد جامعه در انتخابات حضور فعال و هدفمند داشته و امیدواریم در انتخابات آتی هم داشته باشند. نیروهای مسلح شهروندان جمهوری اسلامی ایران هستند و سازمان‌های مربوط به نیروهای مسلح هم در این زمینه تلاش می‌کنند که کارکنانشان به بهترین گزینه‌ها دست پیدا کنند، به این معنا که مؤلفه‌ها و شاخص‌های یک انتخاب خوب را معمولاً تدوین می‌کنیم و اعلام می‌کنیم در چارچوب‌های پیشنهادی افراد هم تصمیم‌گیری کنند.

 جمهوری اسلامی برای نخستین بار در طول تاریخ به مرحله دفاع از خود در برابر هر قدرت است

 در حوزه تولیدات صنایع دفاعی از نظر تکنولوژی کشور در چه حدی هست و آیا برابری یا رقابت در این زمینه با کشورهای دیگر یا متخاصم هست یا خیر؟

جزایری: این که کسی بخواهد ادعا کند به لحاظ تجهیزاتی ما مشابه بعضی از کشورهای قدرتمند مطرح جهانی هستیم این ادعای قابل قبولی نیست، اما این که ادعا کنیم بیشتر تجهیزات نظامی قابل دفاع برای کشور را در داخل تولید می‌کنیم و به سامانه‌هایی دست پیدا کردیم که می‌توانیم به خوبی از خودمان دفاع کنیم یک حرف حق و مبتنی بر تولیداتی است که در کارخانجات و صنایع ما صورت می‌گیرد.

بنابراین بدون آن که بخواهیم مسئله مقایسه را در پیش بکشیم باید به شما بگویم که خوشبختانه جمهوری اسلامی ایران برای نخستین بار در طول تاریخ خود به مرحله‌ای از مباحث علمی، فناوری و تولیدات و تجهیزات دست پیدا کرده که می‌تواند از خودش در برابر هر قدرتی از خودش دفاع کند.

 
 از RQ170 چه خبر؟

جزایری: تکنولوژی RQ170 کاملاً در اختیار جمهوری اسلامی ایران است.

 
رژیم صهیونیستی حتی قادر نیست جلوی موشک‌های ابتدایی غزه را بگیرد

 با توجه به تهدیداتی که گاه و بیگاه رژیم صهیونیستی نسبت به ایران دارد و حمله نظامی به ایران را بارها مطرح کرده است، به نظر شما این حمله ممکن است اتفاق بیفتد؟

جزایری: به صراحت به شما اعلام می‌کنم که رژیم صهیونیستی قادر به اقدام نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران نیست، رژیم صهیونیستی بهتر است به فکر موشک‌های ابتدایی و دست‌ساز رزمندگان غزه باشد که حتی قادر نیست جلوی نفوذ آنها به سرزمین‌های اشغالی را بگیرد.

 

سران قوا به توصیه‌های رهبر و خواست مردم پایبند باشند

در بحث وحدت قوا و مباحثی که در این زمینه هست، با توجه مسئولیت شما در حوزه بسیج، به نظر شما سهم بسیج در بسترسازی این وحدت در کشور چیست؟

جزایری: بسیج از دو طریق تلاش دارد منویات مقام معظم رهبری در عرصه وحدت‌آفرینی تحقق پیدا کند. از یک طرف از طریق ارتباطات گسترده مردمی در پایگاه‌ها، در حوزه‌ها، و نواحی تلاش می‌کند این روحیه در میان مخاطبین خودش جاری باشد، از طرف دیگر، در تعاملاتی که با مدیران و یا سران قوا دارد، سعی می‌کند این گفتمان و این ادبیات جاری و محقق شود. امیدواریم سران قوا نیز به این توصیه‌های مقام معظم رهبری و خواسته عمومی مردم پایبند باشند.

 منتظر یک آینده جدید در نظم جهانی هستیم

 حضرت آقا در فرمایشاتشان اشاره به عبارت "پیچ تاریخی" داشتند، به نظر شما منظور از این عبارت و مصداق‌هایی که در زمینه هست، چیست؟

جزایری: برداشت من این است که دنیایی که ما در تقسیم بندی به کشورهای اروپایی و آمریکایی به اصطلاح قدرتمند نامگذاری می‌شوند، دارای مشکلات عدیده‌ای هستند. حقیقتاً اروپا به لحاظ مسائل مالی در مضیقه است، این مشکلات مالی گریبان اقتصاد اروپا را در آینده خواهد گرفت.

آمریکا نیز به لحاظ پذیرش افکار عمومی چه در ساختار حکومتی و چه مبتنی بر مباحث اندیشه‌ای لیبرال دموکراسی سبک آمریکایی دچار چالش اساسی است، به گونه‌ای که حتی نخبگان امریکایی مسئله دموکراسی و لیبرال دموکراسی به سبک امریکایی را بر نمی‌تابند و نسبت به آن تردید جدی دارند. سیاست خارجی آمریکا در بسیاری از مناطق با آسیب‌های جدی مواجه است، در آمریکای لاتین، خاور میانه و آسیا، شاید هیچ نقطه‌ای را ما نتوانیم پیدا کنیم که سیاست خارجی آمریکا در آنجا موفق عمل کرده باشد، و لذا باید بگوییم که آمریکا در سیاست خارجی‌اش بزرگ‌ترین چالش تاریخی خودش را دارد طی می‌کند. توانمندی اروپایی‌ها هم در نقطه پایینی خودش نسبت به 100 سال گذشته قرار دارد.

از طرفی پدیده‌ای به نام انقلاب اسلامی، حرکت رو به جلوی خودش را شروع کرده است. در منطقه نیز با وجود آن که آمریکایی‌ها دنبال ایجاد خاور میانه بزرگ بودند، اصلی‌ترین شرکای آمریکا با خواست مردم از او جدا شدند. ممکن است اعوجاج‌هایی در خواست‌های مردم پیش آمده باشد، ولی روند رو به جلوی حرکت مردمی مبتنی بر خواسته‌های کلان انقلاب اسلامی است.

همه اینها باعث می‌شود که در واقع ما منتظر یک آینده جدید در نظم جهانی باشیم، به نظر می‌آید آن چه مقام معظم رهبری از آن به عنوان پیچ تاریخی نام برده‌اند، مبتنی بر این همین آینده نظام جهانی باشد. در این آینده نظام جهانی، جمهوی اسلامی ایران می‌تواند و باید سهم عمده‌ای را ان‌شاءالله به خودش اختصاص دهد. گفتمان جمهوری اسلامی بر خلاف گفتمان آمریکا و غرب یک گفتمان صلح عادلانه است. بر خلاف آنچه غربی‌ها یک صلح یک طرفه و صلحی که صرفاً منافع خودشان را تأمین می‌کند، جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی معتقد است که در دنیا و جامعه جهانی باید صلح عادلانه، یعنی صلح برای همه مبتنی بر خواسته‌های عمومی نه خواسته یک کشور قدرتمند، تحقق پیدا کند.

 
مدیریت راهیان نور خطایی نداشت

 اخیراً شاهد آن هستیم که شبکه‌های متخاصم، تخریب زیادی علیه راهیان نور راه انداخته‌اند، به خصوص که موضوع دلخراش حادثه دانش‌آموزان هم مستمسکی شد برای آن که این اردوها را تخریب کنند. دیدگاه شما در این زمینه چیست؟

جزایری: این حادثه یک اتفاق ناگوار بود که همه باید تلاش کنند تکرار نشود. بررسی‌هایی که صورت گرفته حاکی از آن بود که مدیریت حاکم  بر راهیان نور اشتباه و خطایی در این زمینه نداشته است، در بررسی میدانی انجام شده مشخص شد متاسفانه عیب و نقص بیشتر از سمت خودرو و مدیریتی که بر سیستم خودرویی و شرکت مربوطه، حاکم بوده است.

 

منتظر شکل‌گیری اتفاقات بزرگ در منطقه باشیم

 در ارتباط با بیداری اسلامی در کشورهای اسلامی، در بعضی کشورها تنبلی خاصی مشاهده می‌شود یا گاه به نظر می‌رسد اتفاقی نیفتاده است. دیدگاه شما در این زمینه چیست؟

جزایری: بیداری اسلامی به معنای انقلاب یا رفرم در هر سطحی که مورد ملاحظه باشد یک اقدام ناگهانی نیست و در عین حال ملاحظه می‌کنیم که در مجموعه کشورهای منطقه یک خواست عمومی جدیدی در حال شکل‌گیری است، این خواست عمومی جدید در عربستان دیده می‌شود، در مصر دیده شد و باز هم دیده می‌شود، در تونس، اردن و بحرین دیده شده و همین طور در سایر کشورها. شما باید زمان بدهید تا یک اتفاق بزرگ در منطقه شکل بگیرد و به نظر می‌آید ما باید منتظر چند سال آینده باشیم، خواسته‌های مردم اولاً منظم شود و در ثانی زمینه‌های تحققش بیشتر فراهم شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس