به گزارش مشرق، رئیس مرکز اطلاعات مالی هادی خانی اخیرا و در ادامه تلاشهای خود برای پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) و تاثیرگذاری بر روند تصمیمگیری در این حوزه مکاتبهای که با رئیس FATF داشته را رسانهای کرده است.
او در این مکاتبه به صدور یاداشت امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا و دستور او به وزیر خزانهداری برای حفظ اقدامات تقابلی علیه ایران در FATF اشاره کرده و گفته است نگرانیهایی در این خصوص ایجاد شده که آیا اقدامات FATF در مورد ایران تحت تاثیر سیاستهای ایالات متحده است؟
رئیس FATF نیز در پاسخ به او گفته است که FATF یک نهاد فنی است و تصمیمات آن به صورت جمعی توسط اعضای آن گرفته میشود.
رئیس FATF در این مکاتبه به فرآیند ICRG (گروه بررسی همکاریهای بینالمللی) نیز به عنوان یک فرآیند مربوط به FATF اشاره کرده است که در آن تصمیمات با اجماع همه کشورها گرفته میشود نه توسط رئیس FATF یا یک کشور خاص.
یادآوری این نکته در مورد ICRG ضروری است که این گروه وظیفه ارزیابی اقدامات انجام شده توسط کشورها را برای خروج از لیست سیاه یا خاکستری بر عهده دارد و تا این گروه تایید ندهد کشورها برای تغییر وضعیت خود نمیتوانند وارد مجمع عمومی یا پلنری FATF شوند.
دم خروس در پرونده ایران بیرون زد
طبیعی است که رئیس FATF برای اطمینان به طرف ایرانی در پاسخ به سوال او از سازوکار اجماعی این نهاد دفاع کند و بگوید که «هیچ عضو FATF و رئیس مشترک نمیتواند برای ICRG یا FATF تصمیمگیری کند و در راستای اصول حکمرانی داخلی FATF، تمام رؤسای مشترک موظفاند با بیطرفی و عینیت عمل کنند.»
اما تجربههای پیشین نشان میدهد آنگونه که ادعا میشود این نهاد بیطرف نیست و اتفاقا آمریکا نفوذ بسیار زیادی در ICRG دارد و پیش از این نیز در سال ۹۵ جلوی خروج ایران از لیست سیاه FATF را به بهانه اینکه ایران اکشن پلن خود را اجرا نکرده است، گرفت.
هرچند در آن زمان مقامات کشور فکر میکردند اکشن پلن ایران تایید شده و قرار است از لیست سیاه FATF خارج شود با این حال با اعتراض آمریکا و پیوستن آرژانتین و شورای همکاری خلیج فارس به آن این اتفاق رخ نداد.
ایسلند هم قربانی سیاسی کاری FATF
اما فقط تجربه ایران نیست که نفوذ آمریکا و استفاده از FATF برای رسیدن به مقاصد سیاسی خود را عیان کرده است..
ایسلند هم برای خروج از لیست خاکستری FATF با کارشکنی آمریکاییها رو به رو شد. شاکری در خصوص این موضوع به خبرنگاران گفت که رئیس مرکز اطلاعات مالی کشور (رئیس FIU) ۳ سال پیش برای او تعریف کرد که با وجود اینکه کل اروپاییها از ایسلند برای خروج از لیست خاکستری حمایت کردند و پشت ایسلند را گرفتند اما آمریکاییها حتی اجازه ندادند پرونده ایسلند از ICRG خارج شود و به مجمع عمومی FATF یا پلنری برود. با وجود اینکه اروپاییها بیشترین کرسی را در پلنری داشتند. در نهایت نیز ایسلندیها با آمریکاییها بستند تا توانستند از لیست خاکستری خارج شوند.
چهار ماه قبل از خروج ایسلند از فهرست خاکستری FATF خبرهایی منتشر شد که آمریکا قصد دارد فرودگاهها و تاسیسات نظامی به جامانده از جنگ سرد را توسعه دهد و بار دیگر یک پایگاه هوایی خود در ایسلند را تجهیز کند.
در نهایت این کشور در اکتبر ۲۰۲۰ و با تأیید حضور نظامی آمریکا در این کشور از لیست خاکستری FATF خارج شد.
نظر پیشین رئیس مرکز اطلاعات مالی درباره FATF
هر چند در پاسخ رئیس FATF به مکاتبه رئیس مرکز اطلاعات مالی از ضرورت اجتناب روسای این گروه از جانبداری و تعارض منافع صحبت شده است و انتشار آن نیز با هدف ایجاد اطمینان در تصمیمگیران کشور انجام شده است اما پیش از این خانی تاکید داشت که «برخورد FATF با ایران سیاسی است مانند برخوردی که با روسیه با وجود استانداردهای بالا شد.»
تجربه کشورها در مواجهه با FATF نشان میدهد این نهاد هرچند ادعای سازوکار اجماعی و بیطرف را دارد اما در اغلب موارد کشورهای با قدرت بیشتر از این نهاد برای مقاصد سیاسی خود استفاده کردهاند و این نهاد نیز نتوانسته است بیطرف بماند.
۰۰:۵۳ - ۱۴۰۳/۱۲/۰۴
۰۴:۱۳ - ۱۴۰۳/۱۲/۰۴
