به گزارش مشرق به نقل از ایسنا، حسین امیر عبداللهیان معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه کشورمان روز دوشنبه آخرین تحولات بحران سوریه در ماه‌های اخیر و محور گفت‌وگوهای ایران با اخضر ابراهیمی، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در موضوع سوریه را تشریح کرد.
امیر عبداللهیان درباره تحولات اخیر بحران سوریه گفت: یکی از ابتکارهایی که دو ماه گذشته پیشنهاد شد، طرح محمد مرسی، رییس جمهور مصر برای برگزاری مذاکرات چهارجانبه بود. اولین دور این مذاکرات در سطح معاونین وزرای امور خارجه ایران، ترکیه و عربستان در قاهره برگزار شد و ایران در نشست قاهره پیشنهاد کرد که اخضر ابراهیمی و برخی کشورها به کمیته چهارجانبه اضافه شوند.
وی افزود: این نشست‌ها در دو مرحله در قاهره و نیویورک با حضور وزاری امور خارجه برگزار شد، ولی نماینده عربستان در دور سوم حضور نداشت. البته دوستان مصری ما نتایج این نشست‌ها را به اطلاع عربستان رساندند. طبق رایزنی‌های اخضر ابراهیمی و کمیته چهارجانبه، قرار شد که براساس پیشنهاد ایران هر یک از طرفها ابتکار سیاسی خود را برای پایان دادن به بحران سوریه ارائه دهند.
امیر عبداللهیان در ادامه گفت: جمهوری اسلامی ایران با توجه به این که از ابتدا راه حل سیاسی را بهترین راه برای برون رفت از بحران و مشکلات سوریه می‌دانست، طرح خود را ارائه کرد علی اکبر صالحی وزیر امور خارجه ایران در نشست نیویورک پیشنهاد ایران را به الاخضر الابراهیمی و اعضای کمیته چهارجانبه ارائه کردند که ما دیروز نظرات الابراهیمی درباره پیشنهاد ایران را دریافت کردیم.
معاون وزیر امور خارجه درباره جزئیات طرح پیشنهادی ایران به ابراهیمی تصریح کرد: پیشنهاد ایران مبتنی بر توقف خشونت و ورود به راهکارهای سیاسی است. در مقدمه این پیشنهاد آمده است که توقف هرگونه خشونت و خونریزی در سوریه، مستلزم امتناع طرفهای خارجی از حمایت از گروههای مسلح فاقد مسئولیت و افراطی و تروریست است. در پیشنهاد ایران، توقف خشونت و برقراری آتش بس به عنوان اولین، ضروری‌ترین و فوری‌ترین نیاز برای کمک به برقراری امنیت در سوریه تا پرداختن به روش‌های دموکراتیک از جمله برگزاری نشست‌های مشترک با حضور نمایندگان آحاد مردم سوریه، معارضان داخلی و دولت تاکید شده است تا دوره‌ای انتقالی در سوریه براساس توافقات این نشست‌های فراگیر آغاز شود و متعاقبا انتخابات پارلمانی برگزار شود و بحران سوریه توسط خود مردم سوریه و با توافقات آنها و به دور از دخالت‌های خارجی حل شود.
در مقدمه پیشنهاد ایران آمده است توقف هرگونه خشونت و خونریزی در سوریه، مستلزم امتناع طرفهای خارجی از حمایت از گروههای مسلح فاقد مسئولیت و افراطی و تروریست است. حسین امیر عبداللهیان.
وی در مورد ترکیب و تعداد مخالفان مسلح سوری گفت: جمعیت سوریه 23 میلیون تا 26 میلیون نفر است و تعداد کسانی که به اسم معارضین با حمایت مالی و تسلیحاتی طرفهای خارجی سلاح به دست گرفته‌اند و برخلاف رویه معارضین سیاسی رفتار می کنند و باعث کشته شدن مردم سوریه می شود، حداکثر 50 تا 60 هزار نفر است؛ و به اذعان طرفهای خارجی بخشی از این 50 تا 60 هزار نفر هم از بیرون وارد سوریه شده اند. پس این معارضین چگونه می‌توانند نماینده جمعیت 23 میلیون تا 26 میلیون نفری سوریه باشند؟
وی افزود: گفت‌وگوهای ملی در سوریه مبتنی بر مذاکره نمایندگان طوایف و قومیت‌های مختلف، معارضین داخلی که مقبولیت مردمی دارند و نظام این کشور می باشد. چگونه می‌توان به گروه موسوم به ارتش آزاد اعتماد کرد؟ گروهی که 47 زائر ایرانی را ربوده و اقدامات تروریستی انجام می‌دهد و گروگان‌گیری می کند و ادعا دارد که جانشین نظام حاکم خواهد بود. یعنی چنین گروه‌هائی ابتدائی‌ترین فاکتورهای تشکیل حکومت را ندارند. ما باید بین مردم واقعی سوریه که طیف عظیمی از جمعیت معارضین، قومیت‌ها و طوایف را تشکیل می دهند؛ و گروههای تروریستی و گروه‌هائی که از کشورهای خارجی وارد سوریه شده‌اند و جنگ و خونریزی به راه انداخته‌اند، فرق قائل شویم.
عبداللهیان در ادامه درخصوص ماهیت اقدامات گروهک تروریستی موسوم به ارتش آزاد و محتوای مذاکرات ایران با معارضین سوری تصریح کرد: این گونه نیست که ارتش آزاد برخی از مناطق را تحت سیطره خود گرفته باشد. این گروه عملیات پارتیزانی انجام می‌دهد و این عملیات الان به مناطق مرزی کشیده شده است و گروههای مسلح از جمله ارتش آزاد در حمص، حلب ، حماه و دمشق حرکات منسجمی ندارند. دولت سوریه اشراف خوبی در مقایسه با گذشته بر اوضاع دارد . ایران اصولا طرح خود را بدون مشورت با سوریه ارائه نکرده است. طرح ایران طبق تعامل و رایزنی دقیق با سوریه ارائه شد. ما در همه اقداماتی که در قبال سوریه انجام می‌دهیم نظر بشار اسد رئیس جمهوری سوریه را اخذ می‌کنیم. ما با همه طرفهای معارض سوریه در ارتباط هستیم و هدفمان این است که طرفهای معارض با نظام سوریه به دور از دخالت طرفهای خارجی برای حل بحران این کشور مذاکره کنند.
وی افزود: ما در مذاکرات خود با معارضین سوریه صراحتا اعلام می کنیم که هدفمان متوقف کردن خشونت‌ها و کاهش خسارات مردمی به حداقل است و از مردم و اصلاحات بشار اسد قویا حمایت می‌کنیم . الاخضر ابراهیمی نیز طرح ایران را که به برون رفت از بحران سوریه کمک می‌کند مورد تأیید قرار دادند و بشار اسد و مقامات ذیربط سوریه نیز از طرح ایران مطلع هستند و ما نظرات آنها را اخذ کرده‌ایم . ما آماده دریافت پیشنهادات تکمیلی بشار اسد ، مصر، عربستان، ترکیه و اخضر ابراهیمی درباره طرح ایران هستیم و با عراق به عنوان رئیس اتحادیه عرب و ونزوئلا به عنوان عضو تروئیکای نم در ارتباط هستیم .
در پیشنهاد ایران بر توقف خشونت و برقراری آتش بس، برگزاری نشست‌های مشترک با حضور نمایندگان آحاد مردم سوریه، معارضان داخلی و دولت آغاز دوره‌ای انتقالی براساس توافقات این نشست‌های فراگیر و متعاقبا برگزاری انتخابات پارلمانی تاکید شده است. حسین امیر عبداللهیان.
عبداللهیان در مورد واکنش ترکیه و عربستان به طرح پیشنهادی ایران گفت: برخی مقامات عربستان و ترکیه همچون گذشته بر راهکارهای غیرسیاسی تأکید می کنند و در خصوص مطالبی مانند تغییر نظام سوریه یعنی تغییر نظام بشار اسد اصرار دارند. ما بارها در نشست‌های مختلف به مقامات عربستان و ترکیه اعلام کرده‌ایم که ما و شما نمی‌توانیم تعیین کنیم که چه کسی در سوریه رئیس جمهور باشد یا نباشد، زیرا این امر توهین به شعور مردم فهیم سوریه است.
وی افزود: خود مردم سوریه باید پس از توقف خشونت‌ها و دخالت‌های خارجی و در روندی دموکراتیک نسبت به آینده کشورشان تصمیم بگیرند. همه طرفها از جمله آمریکا و غرب به این جمع بندی نزدیک می‌شوند که اولا راهکار بحران سوریه صرفا سیاسی است ثانیا ارسال اسلحه به سوریه و حمایت از گروههای مسلح وضعیت این کشور را بدتر کرده است که این امر باعث انتقال ناامنی به همسایگان سوریه یعنی ترکیه، لبنان، عراق و اردن شده است.
وی خاطر نشان کرد: مقام معظم رهبری در زمان برگزاری اجلاس سران جنبش عدم تعهد در دیدار بان کی مون دبیر کل سازمان ملل متحد و مقامات برخی کشورها فرمودند که نظام سوریه مخالفانی دارد و طرف های خارجی با حمایت مالی، تسلیحاتی و سیاسی از مخالفان می خواهند که نظام را ساقط کنند که اگر این الگو در اسپانیا، ایتالیا، یونان و سایر کشورها تکرار شود، وضعیت اروپا بدتر از وضعیت سوریه خواهد بود. بازیگران منطقه‌ای باید آینده‌نگری داشته باشند و نباید اجازه بدهیم که الگوهائی شکل بگیرد که امنیت را در کل جهان به خطر بیندازد.
امیر عبداللهیان همچنین گفت: آن گونه که ما می دانیم، الابراهیمی در حال بررسی مسائل و مشورت با تمامی طرفها است. ابراهیمی برای توقف خشونت‌ها و آغاز آتش بس تلاش می‌کند اما آتش بسی که برای طرفین درگیر در سوریه تضمین کننده باشد. ابراهیمی هنوز طرح خاص خود را ارائه نکرده است؛ همچنان طرح 6 بندی کوفی عنان را در دستور کار خود قرار داده است. ما فکر می‌کنیم که ابراهیمی تلاش می کند که به صورت متوازن و واقع بینانه به مسائل داخل سوریه نگاه کند و بدون جانبداری از هیچ طرفی وظیفه خود را به عنوان نماینده سازمان ملل انجام بدهد. ما معتقدیم که اگر ابراهیمی دو اقدام را با همکاری بازیگران منطقه‌ای و بین المللی انجام دهد، موفق خواهد شد اقدام اول توقف خشونت‌ها و تضمین آن و اقدام دوم برگزاری گفت‌وگوهای ملی.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران معتقد است که مردم سوریه خود آینده خود را رقم خواهند زد و درباره آن تصمیم گیری می کنند. آقای بشار اسد به عنوان رئیس جمهوری سوریه اصلاحاتی را در این کشور شروع کرد، تکمیل روند اصلاحات در سوریه امری بسیار ضروری است. ما بشار اسد را درجنگ 22 روزه و در جنگ 33 روزه در محور مقاومت، فردی فعال و حکومت ایشان را بسیار فعال دیدیم و درچارچوب تقویت بحث مقاومت معتقدیم که وی عملکرد قوی در حوزه مقاومت داشته، اما در خصوص مسائل داخلی سوریه این مردم هستند که واقع بینانه و با فهم دقیق و روشن و با بصیرت بالایی که دارند، نسبت به آینده کشورشان تصمیم خواهند گرفت.
وی در خصوص اظهارات برخی درباره پایان زمان راهکارهای سیاسی و مسئولیت ایران و اخضر ابراهیمی در این خصوص گفت: در اولین ماه شروع این درگیری‌های حقیقتا ساختگی در سوریه برخی از گروههای مسلح در مناره‌های مساجد مستقر شده و به نمازگزاران روز جمعه شلیک کردند که با پاسخ شماری از نیروهای مسلح درآن روبرو شد.
اگر اخضر ابراهیمی دو اقدام را با همکاری بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی انجام دهد، موفق خواهد شد اقدام اول توقف خشونت‌ها و تضمین آن و اقدام دوم برگزاری گفت‌وگوهای ملی. امیر عبداللهیان.
وی افزود: دو طرف خطاهایی در آن مقطع انجام دادند اما نکته‌ای که وجود دارد برخی از بازیگران خارجی و معارضه معتقد بودند که در کمتر از یک ماه بشار اسد سقوط خواهد کرد برخی نیز سه ماه را مشخص کرده بودند. اما امروز وارد بیستمین ماه درگیری‌ها شده‌ایم، در شرایطی که اسد بدترین تنش‌ها و چالش‌ها را پشت سر گذاشته است.
عبداللهیان در گفت‌وگو با العالم خاطرنشان کرد: در هفته اول ماه رمضان سال جاری حرکت انسجام یافته‌ای از سوی معارضان در دمشق شکل گرفت که هدف از آن تسلط بر همه نهادها و مراکز دولتی در کمتر از هفتاد و دو ساعت و سرنگون کردن حکومت بود. اما تمامی طرح‌های امنیتی و نظامی در سوریه که توسط برخی طرفهای خارجی و به اسم حمایت از معارضه تاکنون اتفاق افتاده به بن بست رسیده لذا تنها راهکار موجود، راهکار سیاسی است. حتی کسانی که تصور می‌کنند با ایجاد منطقه ممنوعه پروازی و با ایجاد منطقه حائل در سوریه می توانند نقشی را به گروههای مسلح بدهند و شرایط را بر رژیم سخت بکنند؛ دیگر طرفدارانی ندارند. لذا سخن از دخالت نظامی و اقدام ناتو به میان می آید. اما طرفهای مقابل خود به خوبی می دانند که هرگونه اقدام نظامی در سوریه چه تبعات سخت و سنگینی را در سوریه در پی خواهد داشت.
وی افزود: سید حسن نصرالله در سخنرانی اخیر خود اشاره کردند که سوریه ازما درخواست کمک نکرده و در صورت درخواست ما وارد عمل خواهیم شد لذا ورود و مشارکت لبنان به جنگ مشکلات و تبعات زیادی را بر جای خواهد گذاشت که مشکلات به طرفها کمک کرده تا به راهکارهای سیاسی متمرکز شوند اما برخی درتبلیغات کماکان سخن ازجنگ می گویند و برخی طرفها از جمله رژیم صهیونیستی حتما بر طبل جنگ می کوبد تا از منافع آن استفاده کند.
وی در خصوص نقش ایران در حل تنش میان دو کشور اظهار داشت: ما از لحظه اول دریافت خبر تنش‌های مرزی میان سوریه و ترکیه تماس‌هایی داشتیم مثلا دکتر صالحی در تماس‌های تلفنی با وزرای خارجه دمشق و آنکارا بدان اشاره کرد و در سفر دکتر رحیمی به ترکیه نیز این مساله بررسی شد و در رایزنی‌ها با مقامات عالی سوریه طرفین را دعوت به خویشتنداری کردیم و معتقدیم تمامیت ارضی سوریه و تمامیت ارضی ترکیه حتما باید مورد احترام قرار بگیرد و هرگونه سوء استفاده گروههای مسلح برای به درگیری کشاندن ترکیه و سوریه به یک جنگ ولو محدود پیش بینی نشده، باعث ضرر و زیان به ترکیه و سوریه خواهد شد؛ ما به دلیل ارتباط و روابط راهبردی با ترکیه و سوریه اولا با کشته شدگان این حادثه تلخ در ترکیه اظهار همدردی کردیم و ثانیا برای توقف این روند تمامی تلاش‌های دیپلماتیک خود را به عمل آوردیم و معتقدیم دو طرف باید با هوشیاری و خویشتن داری عمل کنند و فرصت ندهند که گروههای مسلح فاقد مسئولیت با سوء استفاده از شرایط ، چنین تراژدی‌های غمناکی را در نوار مرزی سوریه و ترکیه ایجاد کنند.
حسین امیر عبداللهیان برقراری آتش بس، برگزاری نشست‌های مشترک با حضور نمایندگان آحاد مردم سوریه، معارضان داخلی و دولت، دوره‌ای انتقالی و برگزاری انتخابات پارلمانی را از جمله موارد ذکر شده در طرح پیشنهادی ایران دانست.
