سفیر اوکراین در تهران در ابتدای سخنان خود در خصوص سطح روابط 2 کشور با اشاره به این که برای توسعه روابط ایران و اوکراین همکاریها به نفع دو طرف در زمینه اقتصادی وجود دارد گفت: هیچ مشکل خاصی در این ارتباط نداریم، با این حال از سطح روابط راضی نیستیم، چرا که معتقدم از امتیازات و پتانسیلها موجود استفاده کافی نمیشود. در بخش فرهنگی به خصوص دانشگاهها، به اندازه کافی همکاری نداریم. یک سال قبل چند نامه فرستادم به دانشگاههای ایران و ملاقات کردم با روسای آنها، اما هیچ پیشنهادی برای همکاری از طرف ایرانی دریافت نکردم. در بحث گردشگری و توریست نیز همکاری بین 2کشور وجود ندارد.
سامارسکی افزود: به عنوان سفیر مایلم دانشجویان و اساتیدی از اوکراین وارد ایران شوند، چرا که این عرصه ظرفیتهای زیادی برای همکاری دارد. در بخش مبادلات اقتصادی همکاری وجود دارد، اما لازم است میزان تبادل تجاری افزایش یابد. حجم تبادلات در سال گذشته بیش از یک میلیارد و صد میلیون دلار بوده است (و در 6 ماه سال جاری نسبت به سال 1999 حجم تبادلات کمتر شده است.) البته این موضوع به خاطر تحریمهای یک طرفه آمریکا و غرب علیه ایران است و مشکلی از سوی ایران نیست با این حال معتقدم باید دو طرف کار کنند.
وی با اشاره به این که واردات از ایران خیلی کم است (50 میلیون دلار) و 30 درصد صادرات ایران به اوکراین نیز محصولات کشاورزی است، یادآور شد که از اوکراین به ایران 3- درصد تجهیزات و ماشین آلات وارد میشود.
سفیر اوکراین در تهران در مورد سطح همکاری بین 2 کشور در پروژه نیروگاه هستهای بوشهر عنوان کرد: طرح ساخت نیروگاه بزرگ بوشهر بین ایران و روسیه مشترک است و اوکراین در آن شرکت ندارد. طرف روس به اوکراین مراجعه کرده و پیشنهاد داد متخصصان اوکراینی در این نیروگاه کار کنند. هم اکنون 1500 اوکراینی در بوشهر حضور دارند که از این بین 800 متخصص در این نیروگاه فعال هستند، اما قرارداد کاری آنها با شرکت روسی است.
وی با اشاره به این که اوکراینیها از شرایط زندگی و کار خود در ایران راضی هستند گفت که کشورم امکاناتی برای ساخت مستقیم نیروگاه ندارد، اما تخصص لازم را در این زمینه دارد.
سفیر اوکراین با بیان این موضوع که تبادل تجریه و آموزش متخصصان دو جانبه به نفع دو کشور است عنوان کرد: ما از هر نوع مذاکره برای آموزش و تبادل متخصص استقبال میکنیم.
سامارسکی به 6 نیروگاه اتمی کشورش اشاره کرد و گفت: پس از کسب استقلال از شوروی سابق اوکراین از نظر نیروی نظامی هستهای سومین کشور جهان بود. روسیه و آمریکا 3 سال پس از استقلال کشورم با ما مذاکره کردند و در نتیجه سلاحهای هستهای به روسیه تحویل داده شد متقابلاً نیز کشورهای دارنده سلاحهای هستهای به اوکراین تضمین امنیتی دادند.
سفیر اوکراین در ایران در خصوص عدم تحویل نیروگاه بوشهر از سوی پیمانکار روس به ایران اظهار داشت: این نیروگاه فعال است. ما خبر داشتیم که این نیروگاه به طور کامل فعالیت میکند و تولید و انتقال انرژی صورت میگیرد.
وی گفت: مشکلات پیش آمده با ایران و غرب در استفاده از انرژی صلح آمیز نیست و نیروگاه هستهای بوشهر صلح آمیز است. مشکل غرب این است که آنها صد در صد مطمئن نیستند که قصد ایران از برنامه هستهای مصارف نظامی نیست. به عنوان مثال سئوال مهم غرب غنی سازی اورانیوم است. که نباید در سطحی باشد که ایران برای ساخت سلاحهای هستهای از آن استفاده کند. ایران عضو قرارداد (ان پی تی) عدم گسترش سلاحهای هستهای است و مشکل امروز نظارت بر فعالیتهای ایران است و این مشکل موجود فقط از طریق مذاکرات حل میشود. امیدواریم نتایج مذاکرات ایران و 1+5 موفقیت آمیز باشد.
سامارسکی وجود تعداد بیشمار کلاهک هستهای نزد برخی کشورها را یادآور شد و گفت که متاسفانه این مشکل در جهان وجود دارد، دنیا ناعادلانه در مورد ایران برخورد میکند.
وی با بیان این که داشتن سلاح هستهای نمیتواند نمیتواند برای ایران امنیت ایجاد کند عنوان کرد: سلاح هستهای بیش از 60 سال است که در دنیا وجود دارد و از آن نیز استفاده نشده است. همیشه داشتن سلاح هستهای وسیلهای برای مهار کردن بوده است.
سفیر اوکراین به همکاریهای 2 کشور در صنعت هوایی اشاره کرد و گفت: در سال 1994 برای ساخت هواپیمای این عرصه بین ایران و اوکراین در سال 1994 برای ساخت هواپیمای آنتونف «148» و« 140» بین 2 کشور قرارداد امضا شد و الان نیز این هواپیما در ایران تولید و استفاده میشود.
سامارسکی در ادامه صجبتهایش مذاکرات بین 2 کشور را در خصوص ساخت هواپیمای 158 یادآور شد و تصریح کرد که اکتبر سال گذشته یک نمونه از این هواپیما به ایران آورده شد و متخصصین ایرانی نیز از آن استقبال کردند.
وی با بیان این که در حال حاضر مذاکرات برای همکاری به منظور ساخت این هواپیما ادامه دارد گفت: تحریمها تاثیری در همکاری اوکراین و ایران در ساخت آنتونف 158ندارد.
سامارسکی در بحث خاورمیانه و به خصوص بحران سوریه معتقد است که این بحران باید از طریق گفتوگو حل شود و اوکراین افزایش تجاوز و خونریزی در این کشور را نمیپذیرد و معتقد است باید تغییرات در این کشور ایجاد شود.
وی با اشاره به حمایت اوکراین از تلاشهای سازمان ملل متحد و نماینده ویژه این سازمان در مورد سوریه تصریح کرد: تغییرات در همه کشورها یکسان نیست. ایجاد دموکراسی از طریق برگزاری انتخابات و رعایت قانون برای رسیدن به نتیجه زمان زیادی میبرد. معتقدم در حال حاضر موضوع شکل برگزاری مذاکرات و یا اقدام نظامی نیست، مهم این است که مردم سوریه در این مسیر چه بهایی میپردازند. در جنگ داخلی این کشور هزاران انسان کشته شدهاند، در حالی که پیش از این در این کشور احزاب و اقوام مختلف در کنار هم زندگی میکردند.
سفیر اوکراین در تهران با بیان اینکه کشورش در یک دوره زمانی درگیر جنگ داخلی بوده است، تصریح کرد: مشکل سوریه از طریق جنگ داخلی حل نخواهد شد و نباید فراموش کنیم که این وضعیت نتایجی مثل گرسنگی، آوارگی، خرابی و تجاوز به همراه دارد. نتایجی که در عرض چند ماه برطرف نخواهد شد.
وی افزود: کشورهای همسایه و منطقه میتوانند به نفع سوریه عمل کنند، همچنین میتوانند باعث افزایش تجاوز شوند و یا شرایط را برای برقراری مذاکرات فراهم کنند.
سفیر اوکراین در مورد تحولات داخلی کشورش عنوان کرد که اوکراین در مسیر خود به عضویت در اتحادیه اروپا فکر میکند. اوکراین 21 سال در تحولات جهانی نقشی نداشته است. با ساختن دستگاه دولتی شروع کردیم. ممکن است برخی نیروهای سیاسی و کشورها مخالف عضویت اوکراین در ناتو باشند، به طور مثال روسیه مخالف است و نمیخواهد به واسطه یک هزار کیلومتر مرز مشترک با اوکراین با ناتو هم مرز شود.
سفیر اوکراین در تهران گفت: رئیس جمهوری ما نیز اعلام کرده است که در سیاست خارجی به دنبال عدم عضویت در پیمان نظامی ناتو هستیم، اما سازمان ناتو فقط کارکرد نظامی ندارد و بخش سیاسی نیز دارد. اوکراین همه ساله با ناتو برنامه همکاری در بخش آموزشی دارد و بر اساس آن به نظامیان نحوه نظارات و کنترل غیر نظامیان آموزش داده میشود.