به گزارش مشرق به نقل از ايسنا، طي چند روز گذشته با انتشار بيانيه سازندگان شش فيلم سينمايي كه براي اكران در سينماهاي حوزه هنري دچار مشكل هستند و هشدار آنها مبني بر اينكه ادامهي شرايط اكران « منجر به حذف بخش خصوصي و مرگ سينماي اجتماعي ايران ميشود.» زمزمههاي آغاز چالش دوبارهي اكران آغاز شد.
اين بيانيه به امضاء سازندگان فيلمهاي «برف روي كاجها»(پيمان معادي/ سيد جمال ساداتيان)، بيخود وبيجهت(عبدالرضا كاهاني)، پذيرايي ساده(ماني حقيقي)، پل چوبي(مهدي كرم پور/علي سرتيپي)، من مادر هستم (فريدون جيراني/غلامرضا موسوي)، من همسرش هستم(مصطفي شايسته/مرتضي شايسته) رسيده است.
بلافاصله سخنگوي شوراي صنفي نمايش درباره اكران نشدن برخي فيلمها توسط حوزه هنري و بيانيه صاحبان اين آثار گفت: «در حال حاضر جمعي از اعضاي ما اعلام كردهاند كه با اين روند حقوقشان دچار نقصان ميشود و ما به عنوان يك صنف وظيفه داريم از آنها دفاع كنيم.»
حبيب كاوش با اشاره به هشدار شش تهيهكننده و كارگردان كه فيلمهايشان براي اكران در سينماهاي حوزه هنري با مشكلاتي روبرو شده است، اظهار كرد: «شوراي صنفي نمايش به همكاراني كه چنين با شكوه و هيجانآور براي احقاق حقشان در كنار هم قرار گرفتهاند، تبريك ميگويد.»
وي ادامه داد: «شوراي صنفي نمايش ازعيد امسال در مقابل اعمال فراقانوني و فراجناحي مسئولان حوزه هنري كه باعث شد چندين تهيهكننده ورشكست و سينماي ايران دچار يك شك تكان دهنده و به كما رفتن توليد و نمايش شود، ايستاده بود. اين شورا همچنان وظيفه خود ميداند در كنار اين دوستان حق طلب قرار بگيرد و از همه امكاناتش براي بازگرداندن امنيت و آرامش به سينما چه در امر نمايش و چه در امر توليد استفاده كند.»
اما به فاصلهي سه روز و در آستانهي نشست خبري سينماگراني كه فيلمهايشان براي اكران در سينماهاي حوزه هنري دچار مشكل هستند، كانون كارگردانان سينماي ايران و انجمن منتقدان و نويسندگان سينماي ايران در بيانيههاي جداگانهاي خواستار حل مشكل اكران شدند.
كانون كارگردانان سينماي ايران در بيانيهاي از مسوولان حوزه هنري خواسته است كه با وجود انتقادهايي كه به معاونت سينمايي وارد ميداند، با انعطاف و سعهی صدر بیشتری نسبت به فیلمهای هنرمندان برخورد كنند.
در بخشهايي از بيانيهي كانون كارگردانان با اشاره به بحران اكران در سينماها كه از اسفند ماه سال گذشته آغاز شده و به اعتقاد اين كانون ناشي از عملكرد مديران سينمايي و شوراي صنفي نمايش است، آمده: « بعد از گذشت هفت ماه به شکلی دیگر اين بحران خود را نمایان ساخته است. آنان که منافع خود (ونه منافع سینمای ایران آنگونه که ادعا میکنند) را در گرو ایجاد بحران و فضای غبارآلود میدانند، هر بار به بهانهای این آتش را شعلهورتر میسازند.»
كانون كارگردانان معتقد است كه با سکوت و انفعال مسوولان سینمایی که متولیان اصلی این ماجرا هستند در اين شرايط عملا زمینهی رودررویی اهالی سینما با یکدیگر فراهم میشود.
اين تشكل صنفي همچنين به موضعگیری حوزهی هنری دربارهی تعدادی از فیلمهای سینمایی و خودداری از اکران این فیلمها در سینماهايش پرداخته و با تاكيد چندباره بر سكوت مسوولان سينمايي در اين زمينه آورده است، گرهای که میشد از همان ابتدا از طریق گفتوگو و مذاکره به راحتی باز شود، با صدور بیانيههايي و خط ونشان کشیدن و تهدید و ارعاب چندسینما و سینماگر و .... به گره کوری تبدیل شده که هر روز پیچیدهتر میشود و گویی راه خلاصی از آن نیست.
در ادامه با اشاره به بيانيه چند روز اخير چند سينماگري كه فيلمهايشان در اكران دچار مشكل شده، و محترمانه توصيف كردن آن، حمایت از حقوق مادی و معنوی تک تک کارگردانان سینمای ایران را وظیفه خود دانسته و آورده است، در این مدت نیز به دور از جار و جنجال سعی داشته تا از طریق مذاکره با مسئولین حوزه هنری گامی در جهت حل این مشکل بردارد و این حرکت را ادامه خواهد داد.
در بخش ديگري از اين بيانيه به نكاتي در 4 بند اشاره شده كه طرح آنها از سوي كانون كارگردانان ضروري دانسته شده است:
در بند اول تنها متولی سینمای ایران وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی دانسته و تاكيد شده است، بایستی تمامی امور تنها از طریق این وزارتخانه حل و فصل شود اما در ادامه به اين نكته اشاره شده است كه براساس تجربه، سوء مدیریت و ناتوانی در حل معضلات فضا را آسیب پذیر میسازد و راه برای ورود دیگر نهادهای فرهنگی هموار ميشود.
در بند دوم نيز آمده است، هر فیلمی که توسط شورای صدور پروانه نمایش مورد بازبینی قرار گرفته و موفق به کسب این پروانه شده، بایستی بتواند از کلیهی امکانات در عرصه اکران در سراسر کشور بهره مند شود. وظیفه توجیه دیگر نهادهای فرهنگی از جمله حوزهی هنری نيز به عهدهی مسئولین سینمایی در وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی است، نه سازندگان فیلم.
كانون كارگردانان در بند سوم بيانيهاش، مصرانه از مسئولین حوزه هنری خواسته که در شرایط فعلی که سینمای ایران در وضعیتی بحرانی قرار دارد با انعطاف و سعهی صدر بیشتری نسبت به فیلمهای مورد نظر برخورد كنند و تصريح كرده است: امروز سینمای ایران محتاج حمایت همهی مسئولین دلسوز و دردمند مقولهی فرهنگ و سینما است و پافشاری بر مواضع میتواند شکاف موجود در سینما را گستردهتر سازد.
در بند پاياني اين بيانيه آمده است: همانگونه که بارها گفتهایم، در شرایط فعلی راه برون رفت از این بحران را تنها گفتوگو و مذاکره براساس تدبیر و دلسوزی برای سینمای ایران میدانیم و بر این باوریم که هر گونه موضعگیری که به ایجاد تنش بیشتر در شرایط ملتهب کنونی منجر شود، به صلاح سینمای ایران نيست.
انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران در پي حواشي ادامهدار اكران، تمامی طرفهای دعوای اکران را به قانونگرایی، منطق و آرامش دعوت كرد.
در متن بيانيهي انجمن منتقدان آمده است:« سینمای ایران روزگار دشواری را سپری میکند؛ روزگاری که هجوم فشارها و بیمهریها از همه سو عرصه را برای ادامه حیات سینمای نجیب اما نحیف ایران تنگ کرده است.
مشکلات اکران اما درحال حاضر مهمترین دغدغه سینماگران است. سوء مدیریت و لجبازی در اکران موجبات موازیکاری و بیقانونی را فراهم آورد و ضربهای کاری بر پیکر سینمای ایران وارد کرد.
در چنین روزگاری که سینمای ایران بیشتر از هر زمان دیگر به آرامش، خیرخواهی، حمایت و همدلی نیاز دارد، بیش از همیشه گرفتار دودستگی، تفرقهافکنی و بیپناهی شده است.
تعدد مراجع تصمیمگیری و ممیزی، تازهترین مشکل سینمای ایران است که مهلکترین زخمها را بر تن رنجور سینما نشانده است. بیشک تبعات این امر تا مدتها گریبان سینما را رها نخواهد کرد.»
در ادامه انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران تمامی طرفهای دعوای اکران را به قانونگرایی، منطق و آرامش دعوت كرد و اظهار اميدواري كرده است كه همه آنها که درباره سینما تصمیم میگیرند جز به منافع سینمای ایران نیندیشند.
در بخش پاياني بيانيه انجمن منتقدان آمده است:« منافع سینمای ایران نیز جز در سایه تن دادن به قانون و مدیریت صحیح محقق نمیشود و نجات آن تنها با عقبنشینی طرفین دعوا از اشتباهات خود میسر میشود.
متاسفانه سینمای مستقل اجتماعی و وابسته به بخش خصوصی در میانه این مجادله بیشترین لطمه را متحمل شده و بیش از همه در معرض خطر قرار دارد.
براین باوریم در صورتی که جامعه اصناف سینمایی ایران دچار مشکلات ناخواسته نمیشد و همچنان فعال بود، تعادل درون سینما اینگونه بر هم نمیخورد.
انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران امیدوار است با میانجیگری موثر و مصلحانه جامعه اصناف سینمایی، این بحران که نتیجهای جز تضعیف سینما ندارد مرتفع شود و تمامی فیلمهای صاحب مجوز، در تمام سینماهای کشور بیهیچ محدودیتی به نمایش درآیند.»
در حاليكه چالشادامه دار اكران كه از عيد نوروز و با اكران «گشت ارشاد» و «خصوصي» و پايين كشيدن اين دو فيلم از سينماهاي حوزه هنري آغاز شد و در چند ماه بعد با عدم اكران فيلمهاي چون «خوابم ميآد»، «كوچه پس كوچههاي شمرون»، «همه چي آرومه» و.... ادامه پيدا كرد و با آغاز اكران «كلاه قرمزي و بچه ننه» در پي عدم ارايه حواله از سوي شوراي صنفي نمايش به سينماهاي حوزه هنري ـ كه علاقهمند اكران اين فيلمها بودند ـ وارد مرحلهاي شد كه از آن به تفاهم در اكران ياد ميشود اما همچنان با آغاز اكران پاپيزي و عدم اكران برخي فيلمها در سينماهاي حوزه هنري وارد بحثهاي جديدي شده است.
در آستانه اكران عيد فطر خبر رسيد كه سرانجام پس از چند هفته كشمكش ميان شوراي صنفي نمايش، حوزه هنري و موسسه تصوير شهر (متعلق به شهرداري تهران) دربارهي اكران عيد فطر در جلسه ويژهاي كه ـ اول شهريورماه ـ برگزار شد، ميان اين سه نهاد تعاملي شد تا اميدها براي روزهاي پر رونق سينما دوباره زنده شود، تعاملي كه سخنگوي شوراي صنفي نمايش آن را حاصل «سعهصدر و گشادهرويي همه طرفين» ميدانست.
سخنگوي شوراي صنفي نمايش در آن مقطع دربارهي آن جلسه به ايسنا گفته بود: «سعه صدر و گشادهرويي همه طرفين از جمله وزارت ارشاد، حوزه هنري، شهرداري و شوراي صنفي نمايش باعث شد تا در جلسهي اين شورا، طرفين به تعامل خوبي برسند.»
كاوش درباره وضعيت تعامل با حوزه هنري گفته بود: «درباره حوزه هنري هم بايد بگويم فعلا با سعهصدر و سلامت گفتوگوها در جريان است. با اين سعهصدري كه در دو طرف ميبينم، به نظرم در يكي دو روز آينده، تمام مشكلات بين طرفين كاملا حل خواهد شد.
در همان مقطع آغاز اكران عيد فطر، جواد شمقدري درباره امضاي تفاهمنامه ميان سازمان سينمايي و سازمان تبليغات اسلامي (حوزه هنري) گفته بود: «به نفع سينماي ايران بود كه اختلافات حل شود و خدا را شاكريم كه با سعه صدر طرفين مسايل بالاخره حل شد.
رييس سازمان سينمايي در گفتوگويي با ايسنا دربارهي تفاهمنامه امضا شده ميان سازمان سينمايي و سازمان تبليغات اسلامي افزود: «براي ما مهمترين بخش تفاهمنامه نتيجه آن است. خدا را شكر اختلافات حل شده و نتيجه تعامل را در اين روزهاي سينماي ايران شاهد هستيم.»
وي در پاسخ به پرسشي درباره اينكه معاون فرهنگي حوزه هنري در تلويزيون عنوان كرد كه طي اين تفاهمنامه، حوزه هر فيلمي را نخواهد به نمايش نميگذارد، ضمن تاييد اين مطلب تصريح كرد: «اين تفاهمنامه مفاد ديگري دارد كه با رعايت آن حقوق تهيهكنندگان، پخشكنندگان و صاحبان سالنهاي سينما به خوبي رعايت شده است.»
در حاليكه پيشبيني ميشد چالشادامهدار حوزه هنري و شوراي صنفي نمايش براي اكران فيلمها در سينماها با اكران عيد فطر به پايان رسيده است اما با آغاز اكران پاييزي سينماها و گلايهي برخي سينماگران از عدم اكران فيلمهايشان در سينماهاي حوزه هنري گويا اين چالش، آتش زير خاكستري است كه دوباره قصد شعلهور شدن دارد.