به گزارش مشرق، محمدمهدی سلامی پوریان؛ تاریخپژوه و نویسنده در کانال تلگرامی خود یادداشت زیر را منتشر کرد:
کاربران فضای مجازی ـ به مثابه شهروندان دیجیتال ـ در قبال هر مسئلهای کنشها و واکنشهای خاص خود را دارند که این روند در قبال سالگرد کودتای انگلیسی ـ آمریکاییِ ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نیز مصداق دارد.
به همین منظور و در یک جریانشناسیِ اجمالی، سعی شده است اهمّ رویکردهای جریانیِ کاربران در قبال این واقعه تاریخی، احصاء شود که از قرار زیر است:
جریان معاند (جریانات چپ و همسو با منافقین و نزدیک به حزب تودهی آن روز): جریانات چپ و نزدیک به مارکسیسم، به سبب دشمنی دیرینه و ریشهای خود با دین و خصوصاً مذهب تشیع در ایران، در تلاشاند تا جهت بدنام کردن جریانات مذهبی ـ به رهبری آیتالله کاشانی ـ و همچنین تبرئه کردن خود از اشتباهات رخداده در کودتای آمریکایی ـ انگلیسی، جریانات مذهبی را دستدردست بیگانگان امپریالیست، مسبب بروز کودتا بدانند.
جریان معاند (طیف سلطنتطلب): این جریان، شخص مصدق و دولت وی را به سبب اقداماتی چون تلاش برای افزایش اختیارات غیرقانونی، بیتوجهی به شاه، نزدیکی به کمونیستها (به زعم آنان) و نهایتاً برپایی رفراندوم غیرقانونیِ انحلال مجلس هفدهم، مستحق عزل و برکناری دانسته و لذا فرآیند منجر به کودتای ۲۸ مرداد را نه کودتا، بلکه یک «قیام ملی» می داند و برای توجیه ملی بودن آن نیز حمایت و حضور خارجیها در جریان کودتا را یا به کلی دروغ خوانده یا آن را مسئلهای اغراقشده می پندارد.
جریان داخلی (نزدیک به طیف انقلابی): این جریان به سبب علقههای مذهبی و قائل بودن به نقش بیبدیل مذهب تشیع و رهبران دشمنستیز آن در جریان ملی شدن صنعت نفت ـ و در رأس آنها آیت الله کاشانی کودتای ۲۸ مرداد را بیش از هرچیز حاصل دشمنی و نگاه استعماریِ دولتهای انگلیس و آمریکا دانسته و در این میان اشتباهات دکتر مصدق و جریان ملیگرا را نیز زمینهساز تحقق کودتای آمریکایی ـ انگلیسی میدانند.
جریان داخلی (نزدیک به طیف اصلاحطلب): این جریان، ضمن احترام به طیفهای مذهبی، اما بر آناند تا اشتباهات مذهبیها در جریان نهضت مقاومت ملی و ماجراهای منتهی به کودتای ۲۸ مرداد را که منجر به سقوط دولت مصدق شد گوشزد نموده و نتیجتاً تصویری مظلوم و البته قهرمان از محمد مصدق جلوه دهند. این جریان همچنین در عین قائل بودن به نقش اصلی آمریکا و انگلیس در هدایت دربار به سمت کودتا، اما چشم خود را به روی خطاهای مؤثر دولت مصدق در زمینهسازی برای کودتا میبندد.
*بازنشر مطالب شبکههای اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکهها منتشر میشود.