به گزارش مشرق، آرش رئیسی‌نژاد، یکی از فعالان فضای مجازی با انتشار تصاویر و گزارشی با عنوان داستان تکنوپلتیک، در صفحه توئیتر خود نوشت:

اینجا یکی از واحدهای تولیدی شرکت چیپ‌سازی TSMC در جزیره تایوان است. بسیاری از این واحدها در ساحل غربی این جزیره استراتژیک، یعنی روبروی ساحل چین، جای‌گرفته‌است. صنعت نیمه‌هادی (چیپ) تازه‌ترین جبهه درگیری آمریکا و چین در رقابت جهانی است. اما این همه داستان نیست.

امروزه چیپ‌های رایانه‌ای در تمامی وسایل و صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد: از ECU خودرو تا یخچال، از لپتاپ تا گوشی هوشمند که همزمان از چندین چیپ درست شده‌است. بی‌تردید، این صنعت یکی از کلیدی‌ترین و در عین حال غیرقابل دسترس‌ترین بخش از زنجیره تولید و هسته اصلی تکنولوژی در جهان است

حتی تقویت هوش_مصنوعی نیز عمدتا از طریق یادگیری_ماشینی (Machin Learning) انجام می‌شود. هر چه داده بیشتری پردازش شود، هوش مصنوعی قوی‌تری خواهیم داشت. این فرایند یادگیری نیازمند بروزترین چیپ‌ها (مانند DGX H100 محصول شرکت NVDIA) است. پیشرفت CHAT GPT نیز همگی‌ بر پایه این رویه است.

صنعت چیپ شامل دو فاز مجزاست: ۱. فاز طراحی که درآمدزاترین بخش زنجیره است و توسط شرکت‌های (INTEL, IBM, ARM, AMD, Qualcomm) انجام می‌شود. ۲. فاز تولید که اغلب توسط شرکت‌های آسیای شرقی (TSMC, UMC, Samsung) انجام می‌شود، زمانبر و نیازمند فناوری خاص است که درآمد کوچکتری بهمراه دارد.

صنعت چیپ‌سازی بیش از پیش در مرکز توجه قرار گرفت. بیش از ۶۵٪ تولید چیپ در تایوان، ۱۶٪ در کره‌جنوبی (شرکت‌های سامسونگ و SK HYNIX) و ٩٪ در ژاپن (کنون و نیکون) تولید می‌شود. جای شگفتی نیست که مثلث تکنوپلتیک در دلِ دریای چین جای گرفته: توسعه تکنولوژی برای دستیابی به اهداف ژئوپلتیکی!

افزایش تنش در تنگه تایوان به نگرانی در میان کشورهای صنعتی انجامیده. آمریکا کوشیده با فشار بر شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات مورد نیاز ساخت چیپ‌های پیشرفته از همکاری این شرکت‌ها با چین جلوگیری کند. زیرا طراحی چیپ دست آمریکا و انحصار تولید دستگاه‌های پرینت چیپ توسط شرکت هلندی ASML است

آمریکا مانع پیشرفت چیپ‌سازی چین شده از طریق: ۱. تحریم فروش تجهیزات ساخت چیپ ASML هلند، ۲. جلوگیری از سفارش‌گیری چیپ‌سازی تایوان (TSMCو UMC) از شرکت‌های چینی از جمله هوآوی و ۳. جلوگیری از فروش چیپ‌های پیشرفته مثل چیپ‌های مورد استفاده در هوش مصنوعی توسط شرکت‌های آمریکایی به چین.

تا پیش از این، رقابت قدرت‌های بزرگ محدود به حوزه‌های نظامی و اقتصادی بود. اما رقابت چین و آمریکا را باید از دریچه تکنوپلتیک نیز دید. انتقال فناوری غربی ساخت چیپ به آسیای شرقی برای مهار پکن و مسکو کمونیست بود. امروزه اما نگرانی غرب باعث اعمال محدودیت در انتقال تکنولوژی شده‌است.

در زمانه‌ای که کشورهای منطقه در شرکت‌های تکنولوژی سرمایه‌گذاری می‌کنند، ایران اما هیچگونه فناوری در زمینه طراحی و تولید چیپ نداشته و حتی تجهیزات امنیتی-نظامی کشور وابستگی تام به چیپ‌های وارداتی دارد. جای شگفتی نیست که تنش در تنگه تایوان اثری مستقیم بر اقتصاد و امنیت کشور دارد.

براستی تیم‌های دیپلماسی در دهه‌های گذشته در کدامین صنعت پیشرو توانسته‌اند از طریق مذاکرات امتیازی در انتقال فناوری کسب کنند؟

آیا درکی از تولید قدرت در تکنوپلتیک‌ دارند؟ این مسئله را با دستیارانم در گزارش‌هایی آماده کردم هرچند گوش شنوایی نخواهد بود