به گزارش مشرق، الف نوشت: بيش از يک دهه از رويکرد جدّي مجموعه صدا و سيما به مقوله طنز به شيوه اي جديد و برجسته کردن اين موضوع بويژه در قالب توليد و پخش مجموعه هاي طنز شبانه در شبکه هاي پربيننده اين رسانه مي گذرد. نگاهي گذرا به آثار توليد شده در سال هاي گذشته مويّد نوعي انحراف تدريجي در محتواي اين مجموعه هاي به اصطلاح طنز از فرهنگ و اخلاق فاخر ديني و ملي است. صرف نظر از برخي توليدات اين عرصه که در مجموع در جهت گوشزد کردن و نقد ناهنجاري هاي اجتماعي با زبان جذاب طنز ارزيابي مي شوند، رويکرد غالب در ساير مجموعه هاي طنز توليدي در سال هاي گذشته اگر خنثي و بدون هيچ بار ارزشي و مفهومي مثبت نبوده، در جهت تخريب ارزش هاي اصيل فرهنگي و اخلاقي ايران اسلامي بوده است.
دامن زدن به اشرافيت و ترويج روحيه تجمل پرستي، کنار گذاشتن فرهنگ احترام و حيا در خانواده هاي ايراني، نگاه مثبت به مقوله هاي ضد فرهنگي از قبيل دروغ گويي، بهره کشي و استثمار ديگران، تمسخر اشخاص، تحقير قوميت ها، اشاعه ي استعمال الفاظ، کلمات و افعال رکيک و حتي مستهجن، بخش مهمي از محتواي مجموعه هاي طنز سال هاي اخير رسانه ملي را تشکيل مي دهد.
يادمان نرفته است که در سريال شب هاي برره به مدت سه ماه هر شب شاهد تمسخر زبان و لهجه برخي نواحي کشور در کنار هنجار شکني هاي گسترده اين مجموعه در ابعاد اخلاقي، فرهنگي و اجتماعي به بهانه نقد ناهنجاري هاي اجتماعي بوديم. همچنين در ايام مبارک ماه ضيافت الهيِ دو سال قبل، با پخش مجموعه «بزنگاه» سيل فحاشي و استعمال الفاظ زشت و تمسخر و هجو و لودگي را در ساعات عزيز بعد از افطار، در رسانه ملي به تماشا نشستيم، امري که موجب شد شوراي نظارت بر صدا و سيما به دنبال اعتراضات شديد و گسترده مخاطبان فرهنگ دوست رسانه ملي، دستور توقف پخش اين مجموعه را به دليل هنجارشکني هاي غير اخلاقي و غير شرعي و در راستاي حفظ حيثيت رسانه ملي و جلوگيري از تنزل جايگاه والاي اين سازمان صادر کند، هرچند در نهايت پخش آن مجموعه نيز متوقف نشد.
اما آنچه بيش از همه موجب آزردگي خاطر و رنجش دوستداران فرهنگ و اخلاق است، عدم توجه سازمان صدا و سيما به اين تذکرات و اصرار در توليد وپخش مجموعه هاي مشابه بدون اصلاح رويکرد ضد اخلاقي اين مجموعه هاست به گونه اي که شاهد رشد وتعميق نابساماني هاي مجموعه هاي به اصطلاح طنز و زير پا گذاردن حريم هاي شرعي و حتا عرفي فرهنگي هستيم. آنچه که در ايام حاضر تحت عنوان سريال خوش نشين ها از شبکه سوم سيما در حال پخش است شاهدي است بر اين مدعا.
زير پا گذاردن حدود شرعي و اخلاقي در اين مجموعه از حد استعمال الفاظ رکيک فراتر رفته و در هر قسمت از اين سريال، تقابلي آشکار با فرهنگ حيا و عفت و فروريختن حريم هاي مقدس روابط اسلامي و انساني را شاهديم، به گونه اي که يک ايراني با غيرت از تماشاي اين مجموعه در کنار اعضاي خانواده احساس شرم مي کند. جملات زير به عنوان مشتي از خروار تنها از دو قسمت اين سريال عيناً نقل مي شود:
«اين يکيو نگاه کن، چشاش خيلي خماره، فکر کنم با اون گوسفند مريضه مراوده داشته»، «من فکر کنم اين (گوسفند) ترمز دستيش بالاست، ممانعت ميکنه، آره يه مدت اينجوري کار کني قلقش دستت مياد»،
«(جناب سروان): خانوم ايشون همسر قانوني شما هستند، شما هم موظفين تمکين کنين، (پدر دختر): ببخشين جناب سروان احترام شما واجب، مگه از روي جنازه من رد بشيد ايشون (دختر) تمکين بکنه»،
«(پسر): بنزين دارين؟ (مرد): من باک ماشينم تور داره، متأسفانه نمي تونم بهتون بدم، (پسر): اشکال نداره تورشو واست جِر ميديم»
«(برادر خطاب به همکارِ خواهر): اين چه همکاريه که وسط خيابون داريد با هم همکاري مي کنيد؟ (دختر): دانيال کاريش نداشته باش بابا به خدا کاري نکرده، (برادر): من مي دونم اينا تو فکرشون چي ميگذره، اينا از در دوستي وارد ميشن تا زودتر به نتيجه برسن، (دختر): بابا توروخدا نکنين زشته، (برادر): زشت کارِ اينه، من که مي دونم تو اون کله پوکش چي ميگذره، (مرد): اولاً کله پوک خودتي، دوماً من کاري نمي کردم من فقط داشتم به خواهر شما يه پيشنهاد مي دادم»
«(دختر در بيمارستان): ببخشين ديگه به خاطر يه چاک کوچولو شما رو هم زا بِراه کرديم»
متأسفانه علاوه بر وجود چنين رويکرد بي شرمانه و سخيفي در اين مجموعه، شاهد گلچين شدن اين جملات زشت از هر قسمت و تکرار آنها در ابتداي قسمت بعد به عنوان خلاصه قسمت قبل هستيم.
آيا اين عبارات تلخ در راستاي اهداف صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران قابل پذيرش است؟ آيا ضوابط و سياست هاي برنامه سازي صدا و سيما از جمله بند 16-3-1: «زبان و گفتار برنامه­هاي صدا و سيما بايد از هرگونه ناسزا، فحاشي، اهانت، کلمات ناشايست مبرا باشد» و بند 30-19-2: «کلمات، جملات و اصطلاحات چند پهلو که معنايي دور از ادب، اخلاق و شأن مخاطب يا رسانه ملي را داشته باشد ممنوع است» جهت پياده سازي در توليدِ آثار وضع شده اند يا فقط ابزاري است براي ژست گيري اخلاقي مديران سازمان در گزارش هاي تصنعي به مسؤولان نظام و مردم؟
نکته قابل تأمل تقابل ايّام پخش اين مجموعه با اوّلين سالگرد ابلاغ حکم انتصاب مجدد رييس سازمان صدا و سيما (با تأخيري 5 ماهه) از سوي رهبر معظّم انقلاب اسلامي است. حکمي که در آن رهبر انقلاب ضمن سفارش و تذکر به «نزديک کردن و رساندن اين رسانه ي فرهنگ ساز، به طراز رسانه اي که دين و اخلاق و اميد و آگاهي بارزترين نمود آن باشد و رفتار اجتماعي مخاطبان و نيز نهاد حساس و مهمي چون خانواده بر اساس آن شکل مي گيرد» دستور داده بودند؛ نشانه هاي اين تحول در اوّلين سال مسؤوليت مجدد آقاي ضرغامي مشاهده شود.
حال بايد از مديريت صدا و سيما به صورت جدي پرسيد، آيا توليد و پخش مجموعه هاي طنزي همچون سريال «خوش نشين ها» با رويکردي که ذکر آن رفت، در راستاي انجام تحول مدنظر رهبر معظم انقلاب و شکل دادن رفتار اجتماعي مخاطبان و نهاد مقدس خانواده بر مدار دين و اخلاق است؟