ژاپن در اوایل قرن بیستم ، یک کشور امپریالیستی تمام عیار بود و هر چند وقت به بهانه ای کشورهای همسایه ی خود را مورد تاخت و تاز قرار می داد. رژیم حاکم بر ژاپن در سال 1937 ، به کشور همسایه اش ، چین حمله کرده و جنایات سهمگینی را نسبت به مردم چین روا داشت که هنوز هم در تاریخ از آن ها به زشتی و پلیدی یاد می شود. طی این جنگ ، میلیون ها نفر از غیر نظامیان چینی ، توسط ارتش ژاپن سلاخی شدند. ارتش سلطنتی ژاپن، تنها در دسامبر سال 1937 ، در شهری چینی به نام «نانجینگ» صدها هزار غیر نظامی را قتل عام کرد و گفته می شود بین بیست تا سی هزار زن چینی را مورد هتک حرمت قرار داد. نيـروى هـوايى و دريايى ژاپن در هـفتم دسـامبر ۱۹۴۱ بـه پايگاه دريايى آمريكا در «پرل هاربر»، واقع در جزاير هاوايى در اقيانوس آرام، حمله كردند و صدمات بسيار سنگينى بـه آمريكايي ها وارد ساختند. تنها در همین یک روز ، 2400 آمریکایی ، بدون این که هر گونه هشداری دریافت کرده باشند ، زیر آتش ژاپنی ها کشته شدند.
ارتش ایالات متحده ، در ماه اوت 1945 (هشت سال پس از کشتار«نانجینگ» و چهار سال پس از حمله به «پرل هاربر») ، نیروی هوایی آمریکا ، دو شهر هیروشیما و ناگازاکی را به فاصله ی سه روز از هم ، مورد بمباران هسته ای قرار داد و 220 هزار نفر از مردم ژاپن را کشت.
مقصود از یادآوری موارد تاریخی بالا ، جلب توجه خوانندگان به این نکته است:
کشور ژاپن تا سال 1947 ، اصلی ترین عامل تجاوز و ناآرامی در شرق آسیا بود و طی نیم قرن ، در تمامی جنگ هایی که درگیر آن شد ، آغاز کننده و متجاوز بود. دست امپراطوری معظم «آفتاب تابان» تا مرفق به خون میلیون ها نفر از غیرژاپنی ها آلوده است.
امروز اما در «هیروشیما» و «ناگازاکی» ، یعنی دو شهر که متعلق به یک کشور متجاوز هستند، نماد های بسیار جالب توجهی از جنایت هسته ای آمریکا حفظ شده است و همه ساله میلیون ها نفر از آن بازدید کرده و برای مظلومیت 220 هزار کشته ی این دو شهر ، اظهار تاسف کرده و از آمریکا ابراز انزجار می نمایند. یعنی
یک کشور متجاوز(صرف نظر از جنایت هولناک آمریکایی ها) ، از نتایج تجاوز خود ، به نحو احسن استفاده ی تبلیغاتی می کند و سالانه صدها هزار دلار برای حفظ و نگهداری آن هزینه می نماید.
این ها را داشته باشید.
30 سال پیش ، خیابان طالقانی سوسنگرد و تانک متجاوز عراقی
یک سال قبل در دوم مرداد ماه 1390 ، خبر زیر در رسانه های گروهی منتشر شد:
«سرانجام یکی از آخرین یادگارهای دست نخورده سال های دفاع مقدس که در خوزستان ، از گزند خیانت جاهلانه مصون مانده بود ، برای همیشه حذف شد.
شوراي شهر سوسنگرد به بهانه اعتراض برخي از كسبه محل ، تانکی را که بیش از سه دهه در سوسنگرد ، نماد زمین گیر شدن متجاوزین و مقاومت مردمی شهر بود ، طي هفته گذشته از چهارراه طالقاني در این شهر برداشت و جالب این که نه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس و نه دیگر نهاد های متولی در این شهرستان شهیدپرور نتوانستند از پس شورای شهر آیند و مانع از این خیانت تاریخی شوند. نکته قابل توجه دیگر این است که این جنایت غیر قابل جبران ، درست در سالی صورت گرفته است که به همت شخص مقام معظم رهبری و رزمندگان این شهر ، حماسه آزاد سازی سوسنگرد به عنوان یکی از یادبودهای ملی کشور شناخته شد و سالگرد آزادسازی این شهر در تقویم مناسبت رسمی کشور ثبت گردید.»
توضیح این که یادگاری حذف شده از سوسنگرد، تانك مدل تي 55 بود که در اغلب عکس های سوسنگرد در سال های دفاع مقدس دیده می شود . این تانک توسط یکی از رزمندگان بسیجی به نام «مقصود حیدری» منهدم شده بود و از زمان انهدام در جای خود باقی بود.
تانک مزبور ، همه ساله از طرف صدها هزار نفر از زائران مناطق عملیاتی جنوب مورد بازدید قرار می گرفت و عملا به یکی از جذابیت های شهر سوسنگرد مبدل گشته بود.
پی گیری های رسانه ای ما نتایج جالب توجهی به دنبال داشت. «عملیات ضد تانک» ، نه یک اقدام خودسرانه از سوی شورای شهر سوسنگرد ، بلکه پروژه ای هماهنگ میان بنیاد حفظ آثار سوسنگرد و شورای شهر بود.(چشم همه مان روشن)
این ماجرا را هم داشته باشید.
جنگ ایران و عراق در 31 شهریور سال 1359 با تجاوز ارتش صدام حسین به خاک کشورمان آغاز شد. در طول هشت یال جنگ ، عراق کشور متجاوز بود و ایران کشوری در حال دفاع از تمامیت ارضی خود. در 18 ماهِ نخستین جنگ ، شهرهای خرمشهر ، سوسنگرد ، قصر شیرین، بستان و مهران ، توسط متجاوزان اشغال شد و جنایات دردناکی در آن ها رخ داد که شاهدان عینی آن ها هنوز در قید حیاتند و در کتاب ها نیز می توان نشانی از آن ها یافت اما جالب این که اگر امروز در خود این شهرها گشتی بزنید ، صرف نظر از عقب ماندگی های اقتصادی (که بیشتر به بی کفایتی مدیران در این بیست سال بازمی گردد، نشانه ای از سال های جنگ و حماسه آفرینی های مردمی که از خانه و کاشانه ی خود دفاع کرده و آن را آزاد کردند نمی بینید. در این میان ، سوسنگرد وضعیتی استثنایی داشت و تنها شهری به شمار می رفت که تا سال گذشته ، در یکی از معابر اصلی آن ، یادگاری منحصربفرد از تجاوز دشمن و پاسخ مدافعان را در خود حفظ کرده بود.
امروز یک سال از عملیات عجیب و غیر قابل توجیه ، برداشتن تانک عراقی از خیابان طالقانی سوسنگرد می گذرد. در طول یک سال گذشته ، هیچ کس توضیح درستی درباره علت اصلی واقعه نداده است و البته بعید هم به نظر می رسد که دلیلی جز آن چه اعلام شده است وجود داشته باشد ، یعنی «شکایت چند مغازه دار». و این تاسف آورترین بخش ماجرا است ، چون علت این حادثه از میزان خسارت وارده بسیار کوچک تر و اساسا تحقیرآمیز است. نگاهی به مصاحبه انجام شده ی برخی آقایان مقصر در ماجرای این تانک و دلایل دیگری که از جانب آنان اقامه شده است ، ابعاد تاسف بارتری از میزان مسئولیت پذیری حضرات و درک عمیق فرهنگی و تاریخی!! آنان را آشکار می شازد:
«...تانک فوق باعث مزاحمت ها و سد معبر و مانع از رونق بازار کسبه آن منطقه شده بود، همچنین این تانک در محل بسیار بدی به لحاظ بهداشتی بود و بعضا لاشه حیواناتی از قبیل سگ و گربه را از زیر این تانک درآورده ایم...»
با یک حساب سرانگشتی می توان ابعاد نامتناسب این حادثه ی تاسف بار را محاسبه کرد. سوسنگرد شهری بین اهواز و بستان است که جمعیتی بالغ بر 120 هزار نفر دارد. عمده ی این جمعیت را کشاورزان تشکیل می دهند. این شهر دارای کمترین جاذبه های توریستی است و دارای فضایی کاملا عشایری و طایفه ای است. محاسبه ی درآمد سالانه ی مغازه دارانی که تانک را برای کسب و کار خود مزاحم می دانستند ، به هیچ وجه کار سختی نیست. حد اکثر قیمت زمین و املاک هم در این شهر ، مشخص است. این در صورتی است که فرض کنیم ، حضرات مسئول «بنیاد حفظ و نشر آثار دفاع مقدس» در تهران ، ساده ترین راه را انتخاب کرده و با تخصیص بودجه ای که به هیچ وجه نجومی و کلان نیست ، اقدام به خرید چند باب مغازه ی مذکور نموده و آن ها را تبدیل به مراکز فرهنگی نمایند. صد البته که چنین انتخاب ساده و بسیطی انجام نشد .
راه دیگر که احتیاج به کمی خلاقیت و استعداد دارد ، بهینه سازی فضای اطراف تانک بود ، به نحوی که این یادگار تاریخی به مرکز ثقل گردشگری و فرهنگی تبدیل شود و رفت و آمدهای مربوط به آن در حدی افزایش یابد که خود مغازه داران و کسبه ی محل ، برای حفظ موقعیت اقتصادی خود، در حفظ و نگهداری آن بکوشند . هزار البته که توقع چنین ابتکار و هوشمندی از اکثر مسئولان فرهنگی این سرزمین ، دور از انتظار است.
و در نهایت ، خسارت بارترین راه انتخاب شد و اصل صورت مسئله حذف گردید. به این ترتیب هم مشکل مغازه داران حل شد و هم شر یک مشت آهن پاره از سر متولیان شهری و فرهنگی سوسنگرد کم گردید و هم چند مدیر شهری و بنیادی توانستند خودی نشان داده و گزارشاتی به بالا دستی های خود بدهند که چنین و چنان شد و فلان و بهمان خواهد شد و الخ. در این میان ، مسئولیت تاریخی و ملی برای حفظ نماد های دفاع و مقاومت ، تنها عَلمی است که هیچ سینه زنی ندارد و ...
راستی در برابر این همه بی مبالاتی در حفظ مواریث ملیِ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس چه باید کرد؟
به کجا می توان شکایت برد؟
چرا هیچ مقام مسئولی زیر بار ممانعت از این هدم آثار تاریخی نمی رود.
چرا حجم بالای اعتراضات رسانه ای به عملیات تخریبی آثار دهه اول انقلاب به نتیجه ای نمی رسد.(اخیرا در تبریز ، کار به بازداشت نماینده ی یک رسانه ی معترض به تخریب گلزار شهدا و بازجویی از او هم کشیده است. سطح وقاحتِ مدیریتی را داشته باشید. چنین کار حیرت انگیزی تنها در جایی مثل تبریز ممکن است و بس)
حتی چاهی هم وجود ندارد که در آن فریاد بزنی.
مشتی حضرات پر مدعا و منحصربفرد ، که در گلوگاه های فرهنگی بر مساند تکیه زده اند (و هر روزه نیز یکی می رود و جواهر درخشان تری جای او را می گیرد ) ، با حداقلی از بهره ی هوشی و استعداد و خلاقیت ، به جان بقایای میراثی افتاده اند که شناسنامه ی این انقلاب و انقلاب سازان هستند و با شجاعت و اصراری بی نظیر ، پروژه ها و طرح های رنگ و وارنگی را که هیچ پایه و استدلال علمی و عقلی ندارد و تنها ارضا کننده ی غریزه ی خودشیرینی و خودنمایی است ، پی گیری نموده و ...هر دم از این باغ بری می رسانند.
هر سال خبر انهدام و خسارت خوردن یکی از یادگارهای سال های انقلاب و جنگ منتشر می شود ، کمی دور و برش سر و صدا می شود . دو-سه تا پاس کاری از این مسئول به آن مسئول انجام می شود و پرونده ی ماجرا مختومه می گردد.
طی دو دهه ی گذشته ، ده ها مورد از این قبیل عملیات انهدامی ، به بهانه های مختلف ، توسط نهاد ها و ارگان های دولتی انجام شده اما هیچ کس برای وارد کردن این خسارات تنبیه نشده است. هیچ مدیر و مسئولی هم بابت حذف و هدم چنین آثاری توبیخ نشده است و دقیقا همین فقدان هزینه برای تخریب گران ، بعضی مدیران را تا حدی متجری کرده است که شبانه برای تخریب فلان اثر به جا مانده از سال های جنگ( که مثلا مزاحم فلان پروژه ی اقتصادی هستند) اقدام کنند ، چون حضرات می دانند که صبح روز بعد ، هیچ اتفاق خاصی نخواهد افتاد. در مرحله ی بعد نیز سفره ای رنگین برای پیمان کاران فرصت طلب باز می شود و مثلا عملیات بازسازی آغاز می شود که نتیجه آن ، فاجعه ای است سوزناک تر از انهدام آثار.
و امروز یک سال از عملیات تخریبی یک سرمایه ی ملی در سوسنگرد گذشته و هیچ اتفاقی نیفتاده است.
آیا معترضان به تخریب کلبه ی ننه علی در بهشت زهرای تهران به جایی رسیدند؟
آیا اصلا کسی خبر دار شد که «حوض خون» در بهشت زهرای تهران که از خاطره انگیز ترین نماد های دهه ی اول انقلاب بود ، طی چند ماه گذشته با خاک یکسان شده است؟
ده ها دستگاه تانک منهدم شده توسط شهیدان شیرودی و کشوری در دشت ذهاب ، کجا هستند؟
بر سر دو بلوک از «وادی رحمت» در تبریز چه آمد و نتیجه ی آن همه اعتراض چه شد؟
و حکایت همچنان باقی است.
*محمد یاسر رجبی
