گروه گزارش های ویژه مشرق: شاید با بردن نام سلطنت و پادشاه، پیش از هرچیز ذهنمان به سمت کشورهای عربی و حکومت های پادشاهی آن ها و نهایتا پادشاهی بریتانیا معطوف شود. پادشاهان در طول تاریخ نماد قدرت مطلق و خودکامگی بوده اند. البته اندک پادشاهان خیرخواه نیز مدتی حکومت کرده اند اما قاطبه سلاطین و پادشاهان بدلیل داشتن قدرت مطلق به فساد کشیده شده و عاقبت نیز اسباب سرنگونی خود را به دست خویش فراهم کرده و به تاریخ پیوستند. پادشاهان کنونی نیز از این قاعده مستثنی نبوده و حکومت های خودکامه عربی یکی پس از دیگری به دست مردم به زیر کشیده شده اند و دلهره و اضطراب را نصیب اندک امیران باقی مانده  و خاندان های فاسد آن ها برجای گذارده اند.

اما در سوی دیگر جهان، درست در جایی که صدای عدالت خواهی و گسترش دموکراسی و حقوق برابر انسانی همواره به گوش می رسد، هنوز هم ملکه ها و پادشاهان و خاندان های سلطنتی بسیاری بر سر کار هستند. کشورهای اروپایی بسیاری در حال حاضر و در سال 2012، هنگامی که نام آن ها برده می شود، پیشوند "پادشاهی" در نام آن ها به چشم می خورد. در این گزارش به معرفی نظام های سلطنتی اروپا، اختیارات و جایگاه هریک از خاندان های سلطنتی، هزینه ها و مفاسد اقتصادی، نارضایتی های عمومی نسبت به نابرابری موجود بویژه در اوج بحران اقتصادی و جزئیات خواندنی دیگری از پادشاهان دموکرات اروپایی پرداخته خواهد شد.

انواع نظام های سلطنتی

سلطنت شکلی از حکومت است که در آن قدرت در عمل یا در ظاهر در دست یک فرد است. در اشکال مختلف سلطنت میزان استقلال قانونی پادشاه، شیوه انتخاب پادشاه و طول مدت حکومت وی فرق می‌کند. سطلنت بر اساس میزان اختیارات پادشاه به مطلق و مشروطه و بر اساس نحوه انتخاب وی به موروثی و انتخابی تقسیم می‌شود. سلطنتی که در آن پادشاه دارای محدودیت قانونی در مسائل سیاسی باشد، سلطنت مطلق نامیده می‌شود که نوعی از دیکتاتوری است. کشورهای عربی خاورمیانه عمدتا حکومت هایی از نوع سلطنت مطلق موروثی هستند که به عبارت ساده تر، حکومتی دیکتاتوری تلقی می شوند.

از سوی دیگر سلطنتی که در آن اختیارات پادشاه رسما محدود باشد سلطنت مشروطه نامیده می‌شود. در سلطنت موروثی قدرت میان اعضای یک خانواده می‌چرخد و فردی که قرار است پادشاه شود از پیش مشخص است، حال آن که در سلطنت انتخابی پادشاه بر اساس نوعی انتخابات توسط گروهی خاص برگزیده می‌گردد.

در حال حاضر 44 کشور جهان دارای حکومت سلطنتی هستند که 12 کشور اروپایی هستند. سلطنت در کشورهای اروپایی به چهار دسته تقسیم می‌شود:

- سلطنت خرده دولت ها

4 کشور آندورا، لیختن اشتاین، موناکو، واتیکان خرده دولت های اروپایی هستند که پادشاه در آن ها همچنان نقشی پررنگ در تصمیم گیری ها و سیاست های کشور دارد.  سلطنت در این کشورها از ترکیبی و مطلق است. آندورا در این میان بطور همزمان دو پادشاه دارد. یکی رئیس جمهور فرانسه و دیگری اسقف اعظم کاتالان. آندورا بخشی میان فرانسه و اسپانیاست که از قرن 13 تا کنون طبق توافق پادشاهان وقت فرانسه و اسپانیا، توسط پادشاهی مشترک فرانسه و اسقف منطقه کاتالان اداره می شود.

پادشاه و ملکه لیختن اشتاین - پاپ بندیکت شانزدهم حاکم واتیکان

- سلطنت‌های مشروطه

آندورا، بلژیک، دانمارک، لوگزامبورگ، هلند، نروژ، اسپانیا و سوئد کشورهایی با نظام پارلمانی هستند که پادشاه دارای نقشی محدود و صوری است. معمولاً مسیحیت دین رسمی این کشورهاست. دین رسمی در نروژ، سوئد، دانمارک و هلند مسیحیت پروتستان ، و در بلژیک، لوگزامبورگ و آندورا کاتولیک است. اسپانیا نیز فاقد دین رسمی است. اختیارات پادشاه یا ملکه در این کشورها محدود به خاندان سلطنتی، و یا ارتش و نیروهای گارد سلطنتی است.

- سلطنت‌های ترکیبی/ مشروطه - مطلق

سلطنت در لیختن اشتاین و موناکو از نوع مشروطه است اما شاهزاده دارای بسیاری از اختیارات یک پادشاه مطلق می‌باشد. برای نمونه، طبق رفراندوم قانون اساسی در سال 2003، شاهزاده لیختن اشتاین می‌تواند پیشنهادات پارلمان را وتو کند و پارلمان نیز قادر است هر قانونی را که شاهزاده می‌کوشد به تصویب برساند وتو کند.

مفهوم کنونی سلطنت مشروطه در انگلستان شکل گرفته است. در این کشور پارلمان که به صورت دموکراتیک برگزیده شده ، و رهبرش، نخست وزیر، است که قدرت را در دست دارند و خاندان سلطنتی خود قدرت را به آن‌ها واگذار کرده‌اند و به جایگاه اسمی خود اکتفا کرده‌اند. در بسیاری از موارد پادشاهان، که همچنان در بالاترین جایگاه سلسله مراتب سیاسی و اجتماعی هستند، خود را "خادم مردم" می‌خوانند تا این دیدگاه تساوی‌طلبانه را القا کنند.

ملکه الیزابت دوم- فرمانده نیروهای مسلح انگلستان

در انگلستان ملکه و اعضای خانواده درجه یک وی دارای وظایف متعدد تشریفاتی، دیپلماتیک و رسمی ، مانند انتصاب نخست وزیر، هستند. ملکه فرمانده نیروهای مسلح انگلستان نیز هست. در قانون اساسی غیرمدون انگلستان، ملکه ( که فرمانروا یا اعلی حضرت نیز خوانده می‌شود) بالاترین مقام رسمی کشور است. سرود ملی انگلستان "خداوند ملکه را حفظ کند" است و تصویر وی بر روی تمبرهای پستی، سکه و اسکناس درج شده است. در این کشور ملکه نقش مستقیم اندکی در اداره کشور بر عهده دارد و تصمیمات درمورد تمام اقداماتی که به نام پادشاه انجام می‌گیرد، حتی اگر شخصاً توسط وی انجام گیرد، در جای دیگری گرفته می‌شود.

سلطنت مطلق - واتیکان

پاپ بندیکت XVI - واتیکان تنها سلطنت مطلق اروپاست

در میان کشورهای اروپایی تنها یک هویت سیاسی مستقل با سلطنت مطلق حکومت می کند و آن واتیکان مقر پاپ، رهبر کاتولیک های جهان است. واتیکان با مساحتی در حدود 44 هکتار و جمعیتی نزدیک به هزار نفر، کوچکترین واحد سیاسی یا شهر - دولت جهان نامیده می شود. پاپ قدرت مطلق این شهر را در اختیار داشته و تمام تصمیم گیری ها با نظر مستقیم وی صورت می گیرد. واتیکان پارلمانی متشکل از 7 کاردینال دارد که همگی از سوی پاپ برای دوره های 5 ساله انتخاب می شوند.

خاندان سلطنتی انگلستان - مالیات های بر باد رفته

خاندان سلطنتی انگلستان همواره یکی از خبرسازترین و پرحاشیه ترین خاندان ها در اروپا و جهان بوده است. یکی از حاشیه های همیشگی خانواده ملکه الیزابت دوم، هزینه های سرسام آوری است که به مالیات دهندگان بریتانیایی برای حفظ این خاندان تحمیل می شود.

هزینه های خاندان سلطنتی انگلستان سالانه به بیش از 184 میلیون پوند می رسد

خاندان سلطنتی انگلستان از منابع مختلف عمومی و خصوصی پول دریافت می‌کند. هزینه سال مالی 2009-2008 خاندان سلطنتی انگلستان بنا بر گزارش هزینه‌های سالانه 41.5 میلیون پوند بوده است. این رقم محل اختلاف است چرا که هزینه‌های امنیتی ارائه‌شده توسط پلیس و ارتش، درآمد مالیاتی دوک‌نشینان کورن‌وال و لنکستر و هزینه‌های دیگر را نیز دربرنمی‌گیرد، که بنا بر تخمین گروه فشار ضد سلطنتی کل هزینه‌های خاندان سلطنتی به علاوه این هزینه‌ها سالانه چیزی معادل 123 تا 184 میلیون پوند است. بنا بر این گزارش، ملکه سالانه 7 میلیون و 900 هزار پوند برای انجام وظایفش در نقش ملکه و نفر اول کشور دریافت کرده است.

ملکه الیزابت ثروتمندترین زن جهان

گنجینه رویایی ملکه الیزابت


به لطف ده ها سال مالیات های پرداختی و ثروت هنگفت خاندان سلطنتی، ملکه الیزابت یکی از بزرگترین مجموعه داران جهان است. وی مجموعه های با ارزشی از نفیس ترین آثار هنری هنرمندان مشهور، نقاشی های نقاشان معروف، جواهرات با قدمت تاریخی و با ارزش، لوازم منزل، اسناد تاریخی و کتب خطی و ... دارد که تعیین قیمت دقیق برای بسیاری از این آثار غیر ممکن است. اما تنها ارزش برخی از این جواهرات و نقاشی های متعلق به قرون 13 و 14 میلادی، صدها میلیون پوند تخمین زده شده است.

بسیاری از مخالفان سلطنت هزینه‌های خاندان سلطنتی را هدر رفتن مالیات می‌دانند و بر این باورند که با حذف خاندان سلطنتی از نظام سیاسی تمام این هزینه‌ها در جهت خدمت به خود مردم مصرف خواهد شد. با شدت گرفتن بحران اقتصادی در اروپا، مردم انگلیس بیش از پیش به هزینه های سرسام آور خاندان سلطنتی واکنش نشان می دهند و تظاهرات اعتراضی برگزار می کنند.

ازدواج 50 میلیون پوندی

برگزاری ازدواج سلطنتی شاهزاده ویلیام که جزء مراسم پرهزینه در تاریخ این کشور بود، انتقادات و اعتراضات بسیاری را در میان مردم انگلستان برانگیخت. این مراسم که هزینه آن بیش از 50 میلیون پوند تخمین زده شده است، نمایشی از اختلاف طبقاتی میان حاکمان و مردم بحران زده انگلستان بود که با بیکاری و ریاضت های ناشی از بحران اقتصادی دست به گریبان هستند.



کارشناسان اقتصادی این کشور علاوه بر هزینه های مستقیم این مراسم، زیان وارده به اقتصاد انگلستان بدلیل تعطیلی عمومی به مناسبت این ازدواج را چندین میلیارد پوند پیش بینی کرده اند.

علاوه بر این، نمایش لباس ها و جواهرات شاهزاده و تشریفات این مراسم برای مردم این کشور، احساس فاصله طبقاتی و نابرابری را بیش از پیش در اذهان بریتانیایی ها بیدار کرد.




همزمان با این مراسم، در اطراف محل برگزاری و دیگر شهرهای انگلستان راهپیمایی هایی در اعتراض به این جشن پرهزینه برگزار شد که ده ها نفر بازداشت شدند.

خاندان سلطنتی و تضاد با دموکراسی

اما بسیاری نیز هستند که نقش خاندان سلطنتی را تشریفاتی نمی‌دانند و بر این باورند که وجودش مانعی بر سر راه دموکراسی است. منتقدان اشاره می‌کنند که امتیازات سلطنتی به نخست وزیر این اجازه را می‌دهد که روند دموکراتیک را دور بزند و از به راه انداختن جنگ گرفته تا امضای معاهدات به وی قدرت‌های شبه دیکتاتوری می‌دهد.

برای نمونه نخست وزیر پیشین، تونی بلر در سال 1999 از امتیاز سلطنتی برای اعزام نیرو به کوزوو بدون اجازه پارلمان استفاده کرد. موافقان خاندان سلطنتی اما به اشتباهات سیاستمداران و پارلمان اشاره می‌کنند و می‌گویند انتخاب یک رئیس جمهور در مقام نفر اول کشور می‌تواند به شکل‌گیری سیاستمدار قدرتمندی بیانجامد که رای‌دهندگان به وی اعتماد ندارند. مخالفان می‌گویند که انتخابات به مردم اجازه می‌دهد که خود نمایندگان سیاسی خود را برگزینند و بر خلاف ملکه، یک سیاستمدار نالایق را می‌توان در هر زمانی از قدرت عزل کرد.

اعتراضات ضد سلطنتی در انگلستان

مخالفان نظام سلطنتی علیه مراسم نمایش الماس ملکه تظاهرات برپا کردند. به گفته رئیس شورای جمهوری خواهان گفته است: نظام موروثی اهانتی است به تمام ارزش‌های دموکراتیکی که این کشور طی سالیان گذشته برای آن مبارزه کرده است. ما جمهوریخواهان با تمام آن چه در این مراسم برایش جشن گرفته می‌شود مخالفیم."

"کتی کلارک" یکی از بسیار نمایندگان حزب کارگر است که از کمک مالی برای هدیه به ملکه برای مراسم الماس‌نشان سرباز زده است. او می‌گوید "من هرگز با داشتن یک خاندان سلطنتی موافق نبودم، چرا که نهایت نابرابری و اختلاف طبقاتی را به تصویر می‌کشد. در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر ما در جامعه بسیار طبقاتی با نابرابری‌های وحشتناک در زمینه ثروت و قدرت زندگی می‌کنیم."

نماینده پارلمان انگلستان: خاندان سلطنتی نهایت نابرابری و اختلاف طبقاتی را به تصویر می کشد

به گفته این نماینده پارلمان انگلستان، برخلاف تبلیغات رسانه ای، خاندان سلطنتی نقشی در اتحاد میان مردم ایفا نمی‌کند. خاندان سلطنتی فاقد قدرت لازم برای جلوگیری از جنگ، سرکوب، نابرابری یا سیاست‌های تفرقه‌انگیزانه است. ثبات و اتحاد محصول یک کشور دموکراتیک است که در آن اختیار انتخاب دولت و سران مملکت به مردم محول می‌شود.

با این که برخی ادعا می‌کنند وجود خاندان سلطنتی برای صنعت گردشگری کشور لازم است، کشور ما نه بر پایه این مراسم باشکوه بنا شده است و نه بر پایه صنعت گردشگری. این ادعا اغلب برای منحرف ساختن افکار عمومی از هزینه‌های سرسام‌آور خاندان سلطنتی است.

http://blogs.independent.co.uk/2012/06/05/the-diamond-jubilee-elizabeths-60-years-at-odds-with-democracy

http://en.wikipedia.org/wiki/Monarchy#cite_ref-1

http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/8124022.stm

http://www.royal.gov.uk/TheRoyalHousehold/Royalfinances/Sourcesoffunding/TheCivilList.aspx

http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/spain/8943747/Spanish-royal-family-embroiled-in-corruption-scandal.html

http://www.dailymail.co.uk/news/article-2174988/Spains-royal-family-forced-tighten-belt-new-round-austerity-cuts-meted-government.html

http://news.sky.com/story/955117/how-much-does-the-royal-family-cost

http://royalcorrespondent.com/2011/03/14/happy-birthday-to-hsh-prince-albert-ii-of-monaco-hes-53-years-old-today/

http://www.zimbio.com/pictures/WVHAhU6jmrJ/Palm+Sunday+Mass+Vatican

http://www.usatoday.com/money/2011-04-28-cnbc-royal-wedding-wealth_n.htm

http://www.dailymail.co.uk/news/article-1287959/Swedens-fairytale-royal-wedding-Princess-Victoria-marries-Daniel-Westling.html

http://www.usatoday.com/money/world/story/2012-07-18/europe-royal-budget-cuts/56307780/1

http://news.sky.com/story/955117/how-much-does-the-royal-family-cost

http://www.royalcollection.org.uk/default.asp?action=article&ID=9

http://www.dailymail.co.uk/news/article-2154039/Diamond-Jubilee-pageant-Anti-monarchists-stage-riverside-protest.html

http://blogs.wsj.com/numbersguy/how-much-did-royal-wedding-cost-britain-1055

http://www.guardian.co.uk/uk/2012/jul/18/royal-wedding-protesters-lose-case