تیرآهن یکی از مقاطع فولادی پرکاربرد است که در صنایع گوناگون به خصوص ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. انواع مختلفی از تیرهای فولادی وجود دارد که هر کدام از نظر شکل ظاهری تا حدودی با یکدیگر تفاوت دارند. تفاوت در ظاهر این مقاطع باعث شده تا ویژگی‌هایشان هم فرق کرده و در نتیجه کارایی متفاوتی داشته باشند. با توجه به این موضوع، باید با انواع تیرهای فولادی و کاربردهای‌شان آشنا بوده تا بدانید در هر زمینه‌ای، بهترین گزینه کدام است. به همین خاطر، در ادامه مهمترین انواع تیرآهن که شامل ۴ نمونه تیر IPE، INP، IPB و لانه زنبوری می‌شوند، توضیح و به کاربرد هر یک پرداخته‌ شده است.

تیرآهن IPE (نیم پهن یا سبک)

تیرهای فولادی IPE بر اساس استانداردهای اروپایی تولید شده و در کشور ما کاربرد فراوانی دارد. شکل ظاهری این تیرها شبیه به I لاتین است. تیرآهن از دو بخش اصلی تشکیل شده که شامل بخش میانی یا جان و بخش های کناری یا بال آن می‌باشد. با توجه به این که اندازه جان در تیرهای IPE تا حد چشم گیری بلندتر از اندازه بال ها است، شکلی شبیه به حرف I را تشکیل می‌دهند. از دیگر ویژگی بارز این نوع تیرآهن می‌توان به ثابت بودن ضخامت بال ها اشاره کرد. یعنی اندازه ضخامت بال از ابتدا تا انتهای آن ثابت بوده و تغییر نمی‌کند.

کاربرد IPE

تیرهای IPE به صورت گسترده در ساختمان سازی و ایجاد سازه های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. ساخت ستون، خرپا، نعل درگاه ها و پوشش دهی سقف‌ها برخی از رایج‌ترین کاربردهای تیرآهن های نیم پهن به شمار می‌آید. این نوع تیر به دلیل وزن سبک و استحکام بالایی که دارند، به خصوص برای ساخت ساختمان های مرتفع مناسب است. بسیاری از کارخانه های تولید کننده در ایران، تیرهای فولادی نوع IPE را تولید می کنند. ذوب آهن اصفهان، فایکو و اهواز، از کارخانه های تولید کنندۀ این محصول در ایران هستند.

تیرآهنINP

این نوع تیرها بر مبنای استاندارد کشورهای چین و روسیه ساخته می‌شوند. از نظر شکل ظاهری، اندازه جان در تیرآهن INP هم نسبت به بال ها بیشتر است و به همین دلیل شکلی شبیه به I لاتین دارند. اما ضخامت بال ها در همه بخش های این نوع تیر یکسان نیست و این موضوع مهمترین تفاوت آن ها با تیرهای IPE را تشکیل می‌دهد. هر قدر از بخش نزدیک به جان تیر به سمت بیرون بال ها حرکت می‌کنیم، ضخامت بال ها کاهش می‌یابد. این تغییر در ضخامت بال ها، کارایی آن ها را هم تا حد زیادی تغییر داده است.

کاربرد تیرآهن INP

همانطور که گفتیم، تیرهای INP و IPE از نظر شکل ظاهری تا حد زیادی به هم شباهت داشته و فقط در ضخامت بال ها با هم تفاوت دارند. به همین خاطر، بیشتر کاربردهای آن ها هم مشابه یکدیگر است. استفاده از این نوع تیرآهن در خرپاهای تکیه گاهی و ساخت قالب های اصلی ساختمان بسیار رایج بوده و برای ساخت سازه هایی که دارای ارتفاعی بلند هستند، بسیار مناسب است. قیمت تیرآهن INP نسبت به IPE اندکی متفاوت است.

تیرآهن H (هاش یا بال پهن)

اندازه بال‌ها در تیرآهن های نوع هاش، از انواع قبلی بزرگ‌تر است. به عبارت دیگر، اندازه هر بال تقریبا به اندازه جان تیرآهن است که به شکل حرف H لاتین شبیه شده است. به همین خاطر، به این نوع تیرها، هاش یا بال پهن هم گفته می‌شود. هاش با علامت اختصاری IPB نشان داده می‌شود. با توجه به این که اندازه بال‌ها در تیرهای هاش بلندتر است، وزن‌شان نیز نسبت به تیرهای IPE و INP بیشتر است. هاش هم در دو نوع سبک و سنگین تولید می‌شوند که به ترتیب با حروف L و v مشخص می‌شوند. کاربرد تیرآهن های هاش سبک و سنگین هم تا حدودی با هم متفاوت است.

کاربرد هاش

تیرهای هاش از استحکام فوق العاده بالایی برخوردارند، اما به دلیل وزن سنگینی که دارند،‌ کمتر در ساخت ساختمان ها استفاده می‌شوند. در صورت نیاز در پروژه‌ها، از هاش برای ایجاد ستون های اصلی استفاده می‌شود. به کارگیری این نوع تیر در ساخت پل های شهری، سوله ها، انبارهای بزرگ، کارگاه ها، سدها، سکوهای نفتی و گازی و موارد این چنینی دیگر، بیشتر رایج است.

تیرآهن لانه زنبوری

تیرهای لانه زنبوری هم نوع دیگری از تیرهای فولادی هستند که از نظر شکل ظاهری تا حد زیادی با انواع قبلی تفاوت دارند. در بخش جان این تیرها حفره هایی ایجاد می‌شود که عمدتاً به شکل ۶ ضلعی هستند. در نتیجه شباهت زیادی به لانه زنبور پیدا می‌کنند و به همین دلیل به آن‌ها تیرآهن لانه زنبوری گفته می‌شود. این مقاطع هم از استحکام مناسبی برخوردارند. با وجود این، نسبت به سایر تیرهایی که تا اینجا بیان کردیم، استحکام کمتری داشته و در موارد خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کاربرد تیر لانه زنبوری

تیرآهن های لانه زنبوری به دلیل حفره هایی که در بخش میانی خود دارند، به ندرت به عنوان عضو اصلی و باربر در سازه ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در بیشتر موارد، از این نوع تیر در ساخت ستون ها، کف دیواره ها، تیغه های داخلی، اتصالات بادبندها و موارد این چنینی استفاده می‌شود. وجود حفره در این تیرها امکان عبور دادن اتصالات را تا حد زیادی ساده می‌کند.

** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است