به گزارش مشرق به نقل از مهر، تأخیر یک ساعته در روی آنتن رفتن برنامه شب گذشته "هفت" پخش این برنامه را از همان آغاز تحت‌الشعاع هم‌زمانی با افتتاحیه المپیک لندن قرار داد. محمود گبرلو مجری و سردبیر این برنامه نیز در ابتدای برنامه بر این نکته تأکید کرد و خبر از احتمال بروز برخی تغییرات در ادامه برنامه داد.
پس از این مقدمه کوتاه گبرلو در سرمقاله‌ای با عنوان "برکت رمضان برای سینما" بار دیگر بر لزوم آشتی و رفع سوءتفاهمات در خانواده سینمای ایران تأکید کرد. یادی از زنده‌یاد سیف‌الله داد بخش بعدی برنامه "هفت" بود که با پخش تیزری از گفت‌وگو با این فیلمساز فقید روی آنتن رفت.
در ادامه و در بخش "فیلم هفته" فیلم سینمایی "کیمیا و خاک" با حضور عباس رافعی نویسنده، تهیه‌کننده و کارگردان، امیر آقایی بازیگر این فیلم و مسعود فراستی مورد نقد و بررسی قرار گرفت. رافعی در این بخش درباره چگونگی شکل‌گیری فیلمنامه اولیه "کیمیا و خاک" اشاره کرد که این فیلم یکی از فیلم‌هایی بود که چند سال پیش به پیشنهاد عزت‌الله ضرغامی و به بهانه سی‌امین سالگرد انقلاب در دستور کار سینماگران قرار گرفت.
وی افزود: از همان آغاز فکر می‌کردم فیلمسازی درباره انقلاب کار دشواری است و برای ادای دین کامل باید چندین و چند فیلم ساخته شود. برای همین هم تصمیم گرفتن به جای روایت انقلاب سراغ روایت آدمهای انقلاب بروم.
در ادامه امیر آقایی درباره کیفیت هم‌راهی با گروه تولید این فیلم گفت: فیلمنامه ابتدا به صورت اپیزودیک نوشته شده بود اما در ادامه با بحث‌هایی که داشتیم به شل یک‌پارچه فعلی درآمد. برای حضور در فیلم هم ابتدا نقشی که حامد بهداد بازی کرد به من پیشنهاد شده بود اما به دلیل اینکه قبلاً نقش روحانی را تجربه کرده بودم نقش دیگری که آن زمان 20 الی 30 سال از خودم بزرگ‌تر بود را انتخاب کردم تا تجربه‌ای دید داشته باشم.
پس از اظهارات آقایی و رافعی مسعود فراستی درباره فیلم گفت: ساختن فیلم نه فقط درباره انقلاب ایران که درباره همه انقلاب‌ها کار دشواری است. آدمهای درون یک انقلاب از طیف‌ها مختلف هستند و نشان‌دادن همه این طیف‌ها در یک قاب ممکن نیست.
وی افزود: درباره نوع روایت فیلم هم معتقدم ما در سینمای ایران در زمینه روایت غیرخطی تمرین نداشته‌ایم و تنها فیلم "کافه ستاره" را در این زمینه نمونه‌ای موفق می‌دانم. در سینمای فرنگ هم این نوع روایت کمتر موفق بوده‌است. فراستی گفت: رافعی با انتخاب چنین روایت دشواری سعی در شخصیت‌محور بودن داستان هم داشته‌است که این خود کار را به مراتب سخت‌تر کرده‌است.
در ادامه امیر آقایی گفت: درباره تعدد شخصیت‌ها فکر می‌کنم بیش از این امکان خلاصه کردن داستان‌ها وجود نداشت. خود من در اولین مواجهه با فیلم احساس کردم فیلم فقیر است به این معنا که وقتی داریم از تاریخی صحبت می‌کنیم که هنوز مخاطب آن را در ذهن دارد نمی‌توان توقع داشت با 40 سیاهی لشگر تظاهرات خیابانی را باور کند.
رافعی در این باره با تأکید بر فقر امکانات گفت: تلاش من این بود که آدمهای آرمان‌خواه آن سال‌ها را تصویر کنم. با این حس می‌خواستم نه از طریق روایت که از طریق چیدن پازل شخصیت‌ها حس کاملی از آن سال‌ها در ذهن مخاطب به وجود آورم. کارگردان "کیمیا و خاک" درباره تأثیرگذاری فیلم خود افزود: اتفاقا فیلم را با چند جوان پاریسی دیدم که پس از پایان گفتند جالب بود که انقلاب شما هم شبیه انقلاب‌ها دیگر دنیا بوده است و این نشان می‌دهد آن‌ها با فیلم ارتباط برقرار کرده‌اند.
فراستی در جواب این استدلال رافعی گفت: اتفاقاً حرف من این است که حتی لحظه‌ای از انقلاب خودمان را در فیلم نمی‌بینم. انقلاب ایران اتفاقا شبیه انقلاب هیچ یک از کشورهای دیگر نبود و این نکته در فیلم وجود ندارد.
در ادامه نقد فیلم "کیمیا و خاک" به دلیل پخش زنده افتتاحیه المپیک به مدت نیم ساعت قطع شد. پس از این وقفه "هفت" با گزارشی از همه جنجال‌های فیلم "لاله" ادامه پیدا کرد. گبرلو پس از این گزارش تأکید کرد که از مسئولان، موافقان و مخالفان فیلم لاله برای ضور در استدیو دعوت به عمل آمده اما هیچ یک نپذیرفته‌اند در یک گفت‌وگوی دو طرفه حاضر شوند.
در بخش پایان "هفت" شب گذشته، بحث "اخلاق در سینما" که هفته گذشته با حضور منوچهر محمدی و شهریار بحرانی آغاز شده بود این هفته با حضور جهانگیر الماسی و منوچهر شاهسواری پی گرفته شد.
در این میزگرد شاهسواری ابتدا از ضرورت این بحث در برنامه سخن گفت و با اشاره به این که ضرورت‌های پرداختن به اخلاق در سینما مهم‌تر از تعریف اخلاق است، بیان داشت: پیشینه‌ای وجود دارد که برنامه هفت به این موضوع پرداخته و اگر بخواهیم به تعاریف بپردازیم از ضرورت‌ها دور می‌شویم.
وی سپس به تعریف اخلاق حرفه‌ای اشاره کرد و بیان داشت: عمل به قوانین را در همه حوزه‌های داریم و اما این نکته قابل توجه است که در مقابل مدیرانی که بی‌اخلاقی می‌کنند و یا سینماگرانی که بداخلاقی می‌کنند، چه باید کرد. یکی از بی‌اخلاقی‌ها در سینمای ایران انکار سینمای گذشته ماست و من معتقدم که نسبت سینمای امروز ما با مجموعه شرایط اجتماعی بعد از پیروزی انقلاب ارتباط مستقیم دارد.
جهانگیر الماسی نیز اخلاق سینمایی را همان آداب حرفه‌ای خواند و بیان داشت: اهمیت سینما در خلق و خو نیست بلکه سینما ابزاری است و سینما در مقابل اخلاق موجودیت می‌یابد و سینما در خدمت انسان است برای پیشبرد اخلاق. وی در توضیح بیشتر افزود: سینمای ایران بر طبق سنت و نه قواعد حرکت می‌کند و هنگامی که از آن عدول کنیم ارزش‌های بی‌اخلاقی است و باید دید دلایل آن چه هستند.این بازیگر عدم کارایی عدالت، تبعیض، دور بودن سینما از معرفت را مشکلات مهم سینمای امروز خواند.
شاهسواری نیز گفت: سینما را باید به‌عنوان یک پدیده اجتماعی بشناسیم و آن را به‌عنوان یک فعالیت بعد از انقلاب قبول کنیم. همه ما بی‌اخلاقی را نکوهش و مذموم می‌دانیم اما باید گفت کسی بی‌اخلاق نیست. نمونه این است که ما هر سال 80 فیلم می‌سازیم اما کسی درباره آن حرفی نمی‌زند اما در یک پروژه سینمایی از وزیر و معاون و رئیس‌جمهور درباره آن صحبت می‌کنند.
وی با بیان این مطلب که به صورت رسمی در سینمای ما فقدان قانون وجود دارد و با اشاره به زمان مدیریت مرحوم سیف‌الله داد تصریح کرد: در دوران مدیریت ایشان زمینه را برای تدوین قانون سینما فراهم کرده بود. معتقدم که فقدان قانون مانع به عمل اخلاق حرفه‌ای نیست و جوامع بر اساس رشد خود قانون‌ها را نوشته و تغییر می‌دهند. قانون بر اساس شرایط ایجاد می‌شود و قانون عمری است از زمان نیاز تا پایان نیزام اما اخلاق حرفه‌ای چه در مدیران و سینماگران وجود دارد و دائمی است.
الماسی نیز در پایان تمام مشکلات در سینما را "منیت" افراد خواند و گفت: تمام درگیری ما در سینما به خاطر همه من‌ها است و معتقدم اخلاق والاتر از قانون است.
برنامه "هفت" شب گذشته در حالی روی آنتن رفت که کنداکتور پخش آن تحت‌تأثیر پخش زنده افتتاحیه المپیک لندن دچار تغییرات شد.
