طی چند سال گذشته، همگام با صنعتی شدن دنیا، نیاز ما به عنصری به نام آهن نیز تشدید شده است. به طوری که در حال حاضر یکی از عمده عناصر استخراجی از معادل جهان که فرآوردههای گوناگونی از آن ساخته میشود آهن است. در این مقاله بیشتر در مورد انواع آهن و مشخصات هر کدام از آنها توضیح میدهیم. همانطور که در ادامه این پست اشاره میکنیم؛ شما برای خرید محصول مورد نظر خود علاوه بر تسلط بر روی بررسی عوامل موثر بر قیمت آهن باید با انواع مقاطع فولادی نیز آشنا باشد تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.
فلز آهن چه کاربردی در زندگی بشر و چه تفاوتی با سایر فلزات دارد؟
برای پاسخ به سوال اول کافیست که یه نگاه اجمالی به اطراف خود بیاندازید؛ از خودرویی که هر روز برای تردد از آن استفاده میکنید تا خانهای که شبها برای استراحت به آن پناه میبرید؛ همگی با آهن یا نوعی از فرآوردههای آن ساخته شدهاند. بنابراین فلز آهن در تمام بخشهای زندگی ما نقش مهمی را بازی میکند. به طور کلی امروزه یکی از معیارهای اندازهگیری میزان توسعه یک کشور، صنعت فولاد آن میباشد. به این ترتیب هر چقدر این صنعت فعالتر باشد؛ نشانه از رشد اقتصادی بیشتر است.
آهن چهارمین عنصر فلزی فراوان در پوسته زمین است و نه تنها روی کره زمین، بلکه روی ستارههای دیگر مانند خورشید نیز وجود دارد. یکی از اصلیترین کاربردهای این عنصر، تولید فرآوردهای مستحکم و بسیار کاربردی به نام فولاد است. البته کاربرد آهن به همینجا ختم نمیشود؛ بلکه از تولید کلروفیل برای گیاهان گرفته تا هموگلوبین در بدن انسانها و حیوانات همگی به عنصر آهن وابسته هستند. این فلز در دمای 2750 درجه ذوب شده و بعد از سرد شدن، تغییرات زیادی در مشخصات آن رخ میدهد. به طور کلی آهن به سه صورت بتا، گاما و دلتا وجود دارد. به آهنی که دمای آن به 1538 درجه رسیده و سپس سرد شده است، آهن دلتا گفته میشود. با این کار خاصیت پارامغناطیسی در آن ایجاد شده و ساختار بلوری آن به شکل مکعبی مرکز پر BCC در میآید. آهن گاما به آهنی گفته میشود که دمای 1394 درجه را تجربه کرده و ساختمان آن به مکعبی وجوهپر FCC تبدیل شده است. اگر دمای آهن را به 912 درجه سانتیگراد رسانده تا ساختمان بلوری آن شبیه به آهن دلتا شود؛ نوعی آهن به نام آهن آلفا شکل میگیرد.
انواع آهنآلات
آهنآلات به مواد اولیهای گفته میشود که در صنایع مختلف مانند صنعت ساختمان و خودروسازی برای ساخت درب و پنجره، فونداسیون، سقف سوله، تجهیزات صنعتی، لوازم خانگی و خودرو از آنها استفاده میشود. از بین تمام این آهنآلات، تیرآهن شناخته شدهترین محصول است. معمولا مقاطع فولادی را با توجه به شکل ظاهری سطح مقطع آنها نامگذاری میکنند. برای آشنایی هر چه بیشتر با انواع آهنآلات، به ادامه این مقاله توجه کنید.
پروفیلهای ساختمانی چیست؟
پروفیلها نوعی محصول فولادی هستند که بیشتر در صنعت ساختمان کاربرد دارند. بیشتر آنها به صورت توخالی و در اشکال مربع و مستطیل تولید و روانه بازار میشوند. نام دیگر این مدل آهنآلات، قوطی میباشد. پروفیلها به دو دسته باز و بسته تقسیم میشوند.
میلگرد
میلگرد یکی از مهمترین انواع آهنآلات است که بیشتر از آن برای ساخت فونداسیون استفاده میشود. اصلیترین وظیفه میلگرد بهبود مقاومت بتن در برابر نیروهای کششی و برشی است. بنابراین استفاده از میلگرد در فونداسیون ساختمان موجب استحکام بیشتر سازه میشود. در ایران که یکی از معروفترین تولیدکنندگان میلگرد در جهان است؛ این محصول به 3 شکل آجدار، کلاف و ساده تولید میشود. میلگرد عاجدار به میلگردی گفته میشود که روی سطح آن برآمدگی دارد و بیشتر از آن در آرماتوربندی استفاده میشود.
تیرآهن
برای ساخت سازههای اسکلت فلزی، حتما به تیرآهن نیاز میباشد. تیرآهنهایی که در واحدهای صنعتی کشورمان تولید میشوند؛ از نظر کیفی و استاندارد تولید، یکی از بهترینهای بازار بینالمللی هستند. این محصول نیز از نظر سطح مقطع به دو زیر دسته H و I تقسیم میشود. به طور کلی از تیرآهن در ساختمان با هدف تحمل بار و وزن وارده به سازه استفاده میشود. ضمنا IPE، INP و I-Beam از دیگر نامهایی این محصول هستند.
ناودانی
این محصول نوعی مکمل تیرآهن است و با هدف مقاومسازی بیشتر از آن بهرهبرداری میشود. ناودانیها را معمولا بر اساس جنس به دستههای مختلفی تقسیم میکنند. ناودانی گالوانیزه، ناودانی آلومینیوم و ناودانی ضد زنگ از جمله پرفروشترین زیر مجموعههای این محصول هستند. از نظر شکل ظاهری نیز ناودانیها به دو شکل ساده و مشبک تقسیم میشوند که هر کدام کاربردهای معینی دارند. ناودانی ساده از ورق گرم و ناودانی مشبک از ورق گالوانیزه تهیه میشود.
نبشی
نبشی به پروفیلهای گفته میشود که از دو بال عمود بر هم تشکیل شدهاند. اندازه این بالها در محصول میتوان با یکدیگر متفاوت باشد. در صورت مساوی بودن ابعاد و اندازههای این بالها، به محصول نبشی بال مساوی و در صورت عدم تساوی، بال نامساوی گفته میشود. اصلیترین کاربرد نبشی در ساختمان، اتصال تیرآهن به ستون و برعکس است.
ورق فولادی
ورقهای فولادی که به دو صورت رول و کلاف به بازار عرضه میشوند؛ محصولاتی هستند که مستقیما از شمش فولاد و تحت عملیات ویژهای به نام نورد گرم تولید میشوند. اصلیترین معیار دستهبندی این محصولات، استاندارد تولیدشان است. بر این اساس ورقهای فولادی به سه دسته مختلف تقسیم میشود. برخی از آنها بر اساس استاندارد DIN آلمان، برخی با استاندارد ASTM آمریکا و برخی نیز با استاندارد گوس روسیه تولید و به بازار عرضه میشوند. البته در ایران بیشتر استاندارد DIN برای تولید این محصول کاربرد دارد. علاوه بر نوع استاندارد، فاکتورهای دیگری نیز برای طبقهبندی این محصول وجود دارد. بر این اساس ورقهای فولادی به انواعی مانند ورق سیاه، ورق روغنی، ورق گالوانیزه و ورق رنگی طبقهبندی میشوند.
لوله
لولههای مخصوص گازرسانی یکی از مهمترین محصولات فولادی هستند. از آنجایی که فرآیند گازرسانی یک فرآیند حساس و پیچیده است؛ لولههایی که برای انتقال این حامل انرژی استفاده میشوند باید دارای استانداردهای خاصی باشند. جنس بدنه و میزان مقامت این لولهها از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. لوله فولادی سیاه و لوله گالوانیزه دو نوع محصولی هستند که بیشتر در ایران برای گازرسانی از آنها استفاده میشود.
لوله فلزی
لوله فلزی برای انتقال سیالات در فواصل زیاد مورد استفاده قرار میگیرد و به دو شکل درزدار و بدون درز تولید میشود. این محصول را در 3 نوع چدنی، آهنی و فولادی میتوانید در بازار پیدا کنید. لولههای فولادی از فولاد کربنی ساخته شده و قطر بیشتری دارند. به همین منظور برای اجرای سیستم آب و فاضلاب در زیرزمینی بیشتر از این لولهها استفاده میشود. چرا که مقاومت کششی و فشار بالایی دارند ولی در برابر خوردگی زیاد مقاوم نیستند. اتصال این لولهها نیز باید با جوشکاری انجام شود. اماکن تولید لولههای فولادی گالوانیزه نیز وجود دارد.
شمش
بلوم، بیلت و اسلب سه نوع شمش فولادی هستند که به وسیله آنها میتوان انواع آهنآلات را تولید کرد. شمش با گریدهای مختلفی از جمله SP5 و SP3 در استاندارد روسی و ST37 و ST52 در استاندارد آلمان تولید و روانه بازار میشود. این محصولات به دلیل تفاوت در عناصر آلیاژی و کربنی به دستههای مختلفی طبقهبندی میشوند.
** این محتوا صرفا جنبه تبلیغاتی دارد و توسط سفارش دهنده آن تهیه و تنظیم شده است