به گزارش مشرق به نقل از فارس، «ربا خواری» یکی از مصادیق مال حرام است که در قرآن کریم، این مسئله را جنگ با خدا مطرح کرده است و انسان به طور جد از گرفتن و دادن ربا نهی شده است، در ادامه آیات «ربا» خداوند متعال خطاب به افراد با ایمان، شرط رستگاری آنها را دوری از ربا ذکر میکند.
«یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تَأْکُلُواْ الْرِّبَواْ أَضْعَفاً مُّضَعَفَةً وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»/ آیه 130 سوره آل عمران
اى کسانى که ایمان آوردهاید! ربا (و بهره پول) را با افزودنهاى مکرر نخورید، از خدا پروا کنید تا شاید رستگار شوید.
نکته:
این آیه همراه با هشت آیه بعد، میان آیات جنگ اُحد قرار گرفته است. شاید این امر به این لحاظ باشد که مسائل اخلاقى و اقتصادى، در یک نظام دفاعى مؤثر است. جامعهاى که افرادش اهل اخلاص و ایثار، سبقت در کارهاى خیر، و اطاعت از رهبر باشند، در جنگ هم موفق خواهند بود، ولى جامعه پولپرست، بخیل، نافرمان و مصرّ بر ارتکاب گناه، یقیناً شکست خواهد خورد.
آیات تحریم ربا، در چند مرحله و به صورت تدریجى نازل شده است. گام اول، انتقاد از رباخوارى یهود بود: «و اخذهم الرّبا وقد نهوا عنه» گام دوم این آیه از رباى چندین برابر منع مىکند و در گام سوم، اسلام حتى یک درهم ربا را تحریم و به منزله جنگ با خدا معرفى کرده است.
پیامها:
1- ایمان، زیر بناى عمل به دستورات است. «یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تَأْکُلُواْ الْرِّبَواْ»
2- قبل از تحریم ربا، نمونههاى زشت و برجسته آن تحریم شد. «أَضْعَفاً مُّضَعَفَةً»
3- رعایت تقوى در مسائل اقتصادى به شدت لازم است. «لَا تَأْکُلُواْ الْرِّبَواْ... اتَّقُواْ اللَّهَ»
4- رستگارى با رباخوارى به دست نمىآید، بلکه با تقوا حاصل مىشود. «لَا تَأْکُلُواْ الْرِّبَواْ... وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»
5 - رباخوار، نه در دنیا رستگار است، (به خاطر تشدید اختلافات طبقاتى که منجر به تفرقه و کینه محرومان و انفجار آنها مىشود) و نه در آخرت. (به خاطر گرفتارى به قهر خداوند). «لَا تَأْکُلُواْ الْرِّبَواْ... لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»
«وَأَخْذِهِمْ الرِّبَواْ وَقَدْ نُهُواْ عَنْهُ وَأَکْلِهِمْ أَمْوَلَ النَّاسِ بِالْبَطِلِ وَ أَعْتَدْنَا لِلکَفِرِینَ مِنْهُمْ عَذَاباً أَلِیماً»/ آیه 161 سوره نساء
و به خاطر ربا گرفتن، که از آن نهى شده بودند وخوردن مال مردم به ناحق (طیبات را بر آنان حرام کردیم) و براى کافرانِ از ایشان عذاب دردناکى فراهم ساختهایم.
نکته:
حکم تحریم ربا در تورات، سِفر تثنیه، فصل23، جملات 19 و 20 آمده است.
پیامها:
1- رباخوارى گرچه به ظاهر منبع درآمد و عامل کامیابى است، ولى در واقع زمینه محرومیت و عذاب است. «حرّمنا علیهم طیّبات... وَأَخْذِهِمْ الرِّبَواْ... عَذَاباً أَلِیماً»
2- همه ادیان آسمانى، نسبت به روابط مالى انسانها و چگونگى دخل و خرج، سخن و حساسیت دارند. «وَأَخْذِهِمْ الرِّبَواْ وَقَدْ نُهُواْ عَنْهُ وَأَکْلِهِمْ...بِالْبَطِلِ»
3- تا ظلم و ربا و حرامخوارى، انسان را در مدار کفر قرار نداده، راه بازگشت آسان است. وگرنه این گونه گناهان زمینه کفر و عذاب است. «اخذهم الربا... اعتدنا للکافرین»
رباخواری نه تنها در دین مبین اسلام و کتاب آسمانی آن حرام شمرده میشود، بلکه در دین یهود و کتاب تورات نیز حکم به تحریم ربا داده شده است.